ΓΔ: 1397.63 0.94% Τζίρος: 86.84 εκ. € Τελ. ενημέρωση: 17:25:03 DATA

Οι θεωρίες συνωμοσίας και τα “like” που πληγώνουν τη Δημοκρατία

Το 54% των Αμερικανών δεν απορρίπτει τις θεωρίες συνωμοσίας. Διέξοδος μπορεί να υπάρξει μόνο όταν αλλάξει προς το καλύτερο η ζωή όσων εξωθούνται στο περιθώριο. Γράφει ο καθηγητής Χρηματοοικονομικής, Μιχάλης Γκλεζάκος.

Η Μάρτζορι Γκριν (Marjorie Greene) είναι η βουλευτής των ρεπουμπλικάνων, που υιοθετεί και αναμεταδίδει ακραίες θεωρίες συνωμοσίας. Κανείς βέβαια δεν μπορεί να γνωρίζει αν αυτά που λέει η Green τα πιστεύει ή απλώς τα χρησιμοποιεί για ψηφοθηρικούς λόγους. Το γεγονός όμως ότι έχει εκλεγεί (όπως και άλλοι που ασπάζονται τις ίδιες θεωρίες), δείχνει ότι ένα πλήθος πολιτών θέλουν να εκπροσωπούνται από ανθρώπους αυτού του είδους.

Η Μάρτζορι Γκριν καθαιρέθηκε πριν από λίγες ημέρες από τις επιτροπές στις οποίες μετείχε, γιατί θεωρήθηκε (και δίκαια) ότι η στάση της «ρίχνει νερό στο μύλο» του μίσους και του διχασμού. Μέχρι εδώ καλά. Εκείνο όμως που μας κάνει να ανησυχούμε, είναι το γεγονός ότι μόνο 11 βουλευτές από το κόμμα της συναίνεσαν στην καθαίρεση της, ενώ 199 την υποστήριξαν, θεωρώντας προφανώς ότι η κομματική συνοχή είναι σημαντικότερη από την κοινωνική συνοχή.

Μεταξύ άλλων, η Μάρτζορι Γκριν σερβίρει στην αμερικανική κοινωνία τη θεωρία QAnon, η οποία λέει ότι μια ομάδα από ανθρώπους του πλούτου, της πολιτικής και των μέσων μαζικής ενημέρωσης (στους οποίους περιλαμβάνουν τον Μπιλ Γκέιτς, τον Ομπάμα, τη Χ. Κλίντον και αρκετούς ακόμη επώνυμους), είναι αδίστακτοι σατανιστές και παιδόφιλοι και έχουν στήσει μια μεγάλη συνωμοσία για να ελέγξουν την κοινωνία.

Όσοι ασπάζονται την QAnon πιστεύουν ότι ο Τραμπ είναι ο «φωτισμένος ελευθερωτής», αυτός που πολεμά την πιο πάνω «συμμορία». Ένα πλήθος αυτόκλητων καθοδηγητών, αναλαμβάνει να αποκωδικοποιεί τα γεγονότα και να ενημερώνει τους πιστούς της θεωρίας για τις εξελίξεις. Βλέπετε, το ακροατήριο είναι μεγάλο και γι’ αυτό οι καθοδηγητές αποκομίζουν σημαντικά οφέλη, που εκτείνονται από την αύξηση της επισκεψιμότητας των δικών τους sites (άρα έσοδα από διαφήμιση), μέχρι την πώληση προϊόντων, στο πλαίσιο των «παράπλευρων» δραστηριοτήτων τους.

Έτσι, το διαδίκτυο κατακλύζεται από πάσης φύσεως σκοτεινά σενάρια και τερατολογίες, που οι «πιστοί» της QAnon  τα αποδέχονται χωρίς δεύτερη σκέψη. Είναι τόσο μεγάλος ο φανατισμός τους, που εκτελούν χωρίς αντίρρηση ακόμη και ακραίες εντολές, όπως φάνηκε την 6-1-2021 με την επίθεση στο Καπιτώλιο. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι κατά την πρώτη παραπομπή του Τράμπ, ένα πλήθος αναρτήσεων προέτρεπαν στο «λιντσάρισμα» της προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι..

Ας δούμε όμως ποιοι είναι εκείνοι που ασπάζονται τις θεωρίες συνωμοσίας και γι' αυτό αποτελούν τα πιόνια του Τραμπ, της Γκριν και του κάθε αυτόκλητου καθοδηγητή. Αναμφίβολα περιλαμβάνονται σε αυτούς άτομα με χαμηλή νοημοσύνη και έλλειψη κριτικής σκέψης, που δεν μπορούν να αξιολογήσουν τις πληροφορίες που τους σερβίρονται. Περιλαμβάνονται επίσης φασίστες, ρατσιστές κ.α., που ψάχνουν σε αυτές τις θεωρίες άλλοθι για να αποενοχοποιήσουν την αντικοινωνική συμπεριφορά τους, καθώς και άλλοι που έχουν την ανάγκη να δικαιολογήσουν τις αποτυχίες τους, να προσωποποιήσουν το μίσος που συσσωρεύουν για το σύστημα κλπ. Θεωρώ όμως, ότι η πλειοψηφία των οπαδών της QAnon αποτελείται από ανθρώπους που βρέθηκαν στο περιθώριο της ζωής (όχι πάντα με δική τους ευθύνη) και φοβούνται ότι θα παραμείνουν εκεί για πάντα.

Ένας από τους οπαδούς της QAnon που κατάφερε να «απεξαρτηθεί», αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όταν έχεις αποκλεισθεί από αυτά που απολαμβάνει ο μέσος άνθρωπος, η κρίση σου είναι θολωμένη. Θέλεις να αποδώσεις ευθύνες σε κάποιον και από κάπου να πιαστείς. Γαντζώνεσαι λοιπόν από αυτές τις θεωρίες και ονειρεύεσαι ότι θα βγεις από το περιθώριο». 

Μια δημοσκόπηση στις ΗΠΑ, τον Δεκέμβριο 2020, έδειξε ότι το 17% των ενήλικων Αμερικανών πιστεύουν στην QAnon, ενώ το 37% δεν μπορεί να αποφανθεί αν αυτή η θεωρία είναι αληθινή ή ψεύτικη. Με άλλα λόγια, το 54% των ενηλίκων Αμερικανών είτε πιστεύουν στην QAnon είτε δεν την απορρίπτουν. Το ποσοστό αυτό σοκάρει, αλλά ας μην ξεχνάμε τα 50 εκατομμύρια των φτωχών που ζουν σε αυτή τη χώρα.

Γι' αυτό, ο απεγκλωβισμός του κόσμου από την QAnon, καθώς και από άλλες νοσηρές θεωρίες, δεν μπορεί να γίνει σε επίπεδο επιχειρημάτων. Μόνο αν αλλάξει προς το καλύτερο η ζωή των ανθρώπων θα εγκαταλειφθούν αυτές οι θεωρίες και δεν θα μπορούν οι λαϊκιστές να εκμεταλλεύονται τους πολίτες.  

Η μόνη άμυνα που μπορεί να φέρει αποτελέσματα, θα πρέπει να στηρίζεται στην αύξηση της απασχόλησης μέσα από την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και στην ουσιαστική διεύρυνση των δράσεων κοινωνικής πρόνοιας.

Μόνο τότε θα μπορούν οι περιθωριοποιημένοι πολίτες να οραματίζονται ένα καλύτερο μέλλον μέσα στα θεσμικά περιθώρια της χώρας και επομένως δεν θα παρασύρονται με θεωρίες συνωμοσίας για να κινηθούν έξω από αυτά. 

Ο κ. Μιχάλης Γκλεζάκος είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικής.

Google news logo Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΠΟΨΕΙΣ

Οι Κινέζοι... εντός των τειχών: Το Tik Tok είναι μόνο η αρχή

Πώς χρησιμοποιεί η Κίνα το διαδίκτυο για να απειλήσει τη δημοκρατία και να υλοποιήσει σχέδια για παγκόσμια κυριαρχία. Επιτακτική ανάγκη να αμυνθούν οι δυτικές κοινωνίες. Γράφει ο Μιχάλης Γκλεζάκος*.
ΑΠΟΨΕΙΣ

Διεθνείς κίνδυνοι από τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ

Τι θα σήμαινε σε διεθνές επίπεδο μια απώλεια του ελέγχου του Κογκρέσου από το Δημοκρατικό Κόμμα και ομηρία του Μπάιντεν. Η απειλή διεκδίκησης εκ νέου του Λευκού Οίκου από τον Ντ. Τραμπ. Γράφει ο Μιχάλης Γκλεζάκος*.
ΑΠΟΨΕΙΣ

Η Δύση απέναντι στη Ρωσία: Ο «Πόλεμος της Ουκρανίας» δεν θα γίνει...

Τα μεγάλα λάθη της Δύσης στην πολιτική για τη Ρωσία μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και η σημερινή κρίση στην Ουκρανία. Γιατί ο Πούτιν πιθανότατα θα αποφύγει τον πόλεμο. Γράφει ο Μιχάλης Γκλεζάκος, καθηγητής Χρηματοοικονομικής.
ΑΠΟΨΕΙΣ

Θα κατακτήσει η Κίνα την παγκόσμια ηγεμονία;

Ο καθηγητής Μιχάλης Γκλεζάκος γράφει στο Business Daily για την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία και τις φιλοδοξίες της να εκτοπίσει τις ΗΠΑ από τη θέση της πρώτης οικονομικής δύναμης μέχρι το 2049.