Μια βροχή θα μας σώσει ή πιο σωστά ένα βραχυκύκλωμα καλωδίων ηλεκτροδότησης, από τις ευθύνες της νέας καταστροφικής πυρκαγιάς που έπληξε την Αττική και η οποία θα μείνει στην ιστορία για έναν πρόσθετο λόγο: έφτασε, και έκαψε σπίτια, σε αστικούς οικισμούς της πόλης.
Μια φωτιά που έκαψε ότι βρήκε στη διαδρομή της για περίπου 48 ώρες και σταμάτησε σε οικισμούς όπως τα Βριλήσσια και το Χαλάνδρι γεγονός που δεν εμπόδισε τον αρμόδιο υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Βασίλη Κικίλια, να υπογραμμίζει ξανά και ξανά, σχεδόν θριαμβευτικά, ότι η φωτιά εντοπίστηκε άμεσα με drones και εντός 4 λεπτών ελικόπτερο πραγματοποίησε τις πρώτες ρίψεις.
Δηλαδή κ. υπουργέ αν η φωτιά στον Βαρνάβα δεν είχε εντοπιστεί άμεσα τι χειρότερο θα μας είχε συμβεί;
Ο κ. Κικίλιας δικαίως καμαρώνει για τον έγκαιρο εντοπισμό της φωτιάς, διότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην ενίσχυση των υποδομών και των τεχνολογικών μέσων για την ενίσχυση της πυρασφάλειας, όμως ο υπουργός δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί ότι αυτό μεγιστοποιεί τις ευθύνες του κρατικού μηχανισμού και του ιδίου ως πολιτικού προϊστάμενου. Αν η φωτιά εντοπίστηκε τόσο νωρίς, εν τη γενέσει της, τόσο κοντά στο κέντρο της Αθήνας με τόσα αεροπορικά μέσα διαθέσιμα γιατί δεν μπόρεσε να αντιμετωπιστεί άμεσα; Πως ξέφυγε;
Τι πήγε στραβά και παρά το γεγονός ότι φέτος το καλοκαίρι είχαμε τεχνολογικά μέσα που δεν υπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια τελικά δεν καταφέραμε να αποφύγουμε μια μεγάλη καταστροφή σαν αυτές που ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια;
Και στο τέλος της ημέρας τι νόημα έχουν όλες αυτές οι επενδύσεις σε drones και υποδομές όταν ο κρατικός μηχανισμός παρά το γεγονός ότι «βλέπει» τις φωτιές με το που ξεσπούν αδυνατεί να τις καταστείλει έγκαιρα, του ξεφεύγουν «μέσα από τα χέρια του» και μετά ο… θεός βοηθός.
Και τα περί… στρατηγού άνεμου είναι δικαιολογίες που δεν στέκονται πια.
Η νέα καταστροφή που ήρθε μετά από πολλές άλλες και ενώ προηγήθηκε μεγάλη προετοιμασία του κρατικού μηχανσιμού πρέπει να μας προβληματίσει διπλά.
Στο πλαίσιο αυτό ήταν εξαιρετικά ατυχής η δήλωση που αποδίδεται στον Πρωθυπουργό ότι προσπαθούμε κάθε χρόνο να γίνουμε καλύτεροι μια δήλωση που έγινε τη στιγμή που κάηκαν σπίτια σε Βριλήσσια, Χαλάνδρι, Διόνυσο και αλλού.
Και είχαμε και νεκρό. Μια άτυχη εργαζόμενη στο Χαλάνδρι.
Η θεσμική ανεπάρκεια της χώρας
Το αν η φωτιά ξεκίνησε από κολώνες ρεύματος μένει να το δούμε από τα πορίσματα της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας, ωστόσο, αυτή η βιασύνη για την απόδοση της ευθύνης, στην ουσία της μετάθεσης των πολιτικών ευθυνών, είναι απολύτως συνεπής με την γενικότερη θεσμική ανεπάρκεια της χώρας: καταθέσεις στη δικαιοσύνη που γίνονται φέιγ βολάν, φωτογραφίες εγκλημάτων που μοιράζονται στα μέσα ενημέρωσης από αστυνομικούς, θεσμικές αποφάσεις που διαρρέουν εξωθεσμικά και πάει λέγοντας.
Και πάλι καλά που τώρα τα περί βραχυκυκλώματος σε κολώνες ρεύματος διαρρέουν από ανώνυμες πηγές.
Διότι προ ολίγων μηνών, τον περασμένο Ιούνιο, ο κ. Κικίλιας είχε δηλώσει για τη φωτιά στο Κορωπί ότι υπήρχε βίντεο με εμπρηστή που έβαζε τη φωτιά. Δήλωση που αποδείχθηκε λανθασμένη καθώς φαίνεται ότι το βίντεο του υποτιθέμενου εμπρησμού απεικόνιζε άτομα που προσπαθούσαν να… σβήσουν τη φωτιά.
Στην Ελλάδα βέβαια όλα αυτά δεν έχουν μεγάλη αξία ο καθένας μπορεί να λέει ότι θέλει χωρίς επιπτώσεις.
Δεν υπήρξε καμία αποδοκιμασία του υπουργού. Άλλωστε η δήλωση έκανε τη δουλειά της υποδαυλίζοντας τον ανορθολογισμό που επικρατεί σε ένα μεγάλο τμήμα του κόσμου ότι για όλα φταίνε κάποιες σκοτεινές δυνάμεις – όχι εμείς και η κυβέρνηση.
Ανορθολογισμός που ασφαλώς δεν είναι ασύνδετος με λογιών λογιών θεωρίες όπως η σύνδεση των πυρκαγιών με ανεμογεννήτριες και άλλα παρόμοια.
Και εδώ μπαίνουμε στον πυρήνα του προβλήματος της χώρας: της θεσμικής ανεπάρκειας, της απουσίας κανόνων και της απουσίας επαγγελματισμού.
Μια χώρα με μια δημόσια διοίκηση που εξακολουθεί να περιμένει «εντολή πρωθυπουργού» για αυτονόητα πράγματα, υπουργούς που διαχειρίζονται επιχειρησιακά κρίσεις και ένα κράτος που εξακολουθεί να στελεχώνεται με πολιτευτές, κομματικά στελέχη και φίλους του εκάστοτε κόμματος που κερδίζει τις εκλογές.
Κάτι πήγε να κάνει στην αρχή της θητείας του ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά τον ρούφηξε η πανίσχυρη ελληνική πραγματικότητα.
Και παρακολουθώντας τον κ. Κικίλια, στις διάφορες εμφανίσεις του με το μπαταρισμένο χέρι, ντυμένο με τα πουκάμισα της πολιτικής προστασίας δημιουργείται μια απορία: Ποιος είναι ο ρόλος του Υπουργού Πολιτικής Προστασίας και κατ’ επέκταση της κυβέρνησης;
Είναι υπουργός ή σούπερ πυροσβέστης;
Ακούγοντας τον κ. Κικίλια στη συνέντευξη του στο ΣΚΑΙ ανέφερε μεταξύ άλλων ότι δουλειά του ήταν να συντονίζει. Αλήθεια γιατί το 2024 στην Ελλάδα ένας υπουργός να συντονίζει ή να έχει την παραμικρή εμπλοκή στην επιχειρησιακή αντιμετώπιση μιας φωτιάς;
Και αυτό ίσως απαντά το τί πήγε στραβά. Όχι μόνο τώρα αλλά γενικότερα. Με την τραγωδία στο Μάτι, τις παρακολουθήσεις, την τραγωδία στα Τέμπη, την πυρκαγιά που έκαψε ένα από τα μεγαλύτερα στρατιωτικά αεροδρόμια της χώρας, τις πυρκαγιές στην Αττική κλπ.
Η δημόσια διοίκηση και ο κρατικός μηχανισμός δεν λειτουργούν με διαδικασίες, κανόνες και επαγγελματισμό. Κρίσιμες θέσεις στον κρατικό μηχανισμό στελεχώνονται με κομματικά κριτήρια, υπουργοί εμπλέκονται σε επιχειρησιακά σχέδια, «στελέχη» της δημόσιας διοίκησης που τρέχουν πίσω από υπουργούς και πάει λέγοντας.
Προ ολίγων μηνών βίντεο κατέγραψε τον κ. Κικίλια να αποκαλεί γραφειοκράτες, γκρίζους γραφειοκράτες, την ηγεσία της πυροσβεστικής σε πυροσβέστες και να απαιτεί την επιδοκιμασία του με όρους διοικητή λόχου, συμπεριφορά που ίσως εξηγεί πολλά.
Μοναδική ελπίδα της χώρας είναι κάποια στιγμή το πολιτικό προσωπικό να συνειδητοποιήσει ότι μόνο μέσω της θεσμικής ανασυγκρότησης, με την επιβολή κανόνων και διαδικασιών που θα βρίσκονται εκτός ελέγχου των εκάστοτε κυβερνήσεων και κομμάτων, η χώρα θα μπορέσει να ξεφύγει από την κακοδαιμονία και την παρακμή.