Σχεδόν είκοσι μήνες μετά την έναρξη της μεγαλύτερης πολεμικής σύρραξης στην Ευρώπη μετά από σχεδόν εβδομήντα χρόνια, της Ρωσίας με την Ουκρανία, ήρθαν οι δραματικές εξελίξεις του Σαββατοκύριακου με την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, που οδήγησαν στην επίσημη κήρυξη πολέμου από το Ισραήλ.
Από σήμερα οι αγορές καλούνται να αποτιμήσουν τις οικονομικές επιδράσεις της νέας πολεμικής σύρραξης στη Μέση Ανατολή, στην καρδιά της παραγωγής και διακίνησης του πετρελαίου. Η πρώτη αντίδραση, τα ξημερώματα, ήλθε από τις αγορές της Ασίας, όπου τα προθεσμιακά συμβόλαια για το αμερικανικό αργό εκτινάχθηκαν 4% υψηλότερα, με την τιμή να υπερβαίνει και πάλι τα 85 δολ. το βαρέλι, ενώ το μπρεντ ξεπέρασε τα 87 δολ.
Την περασμένη εβδομάδα, η τιμή του πετρελαίου είχε σημειώσει τη μεγαλύτερη πτώση από τον Μάρτιο, αλλά τώρα αρχίζει να ενσωματώνει ένα ασφάλιστρο κινδύνου λόγω του πολέμου στο Ισραήλ. Η μεγαλύτερη ανησυχία των παραγόντων της αγοράς, όπως ανέφερε το "Bloomberg" αφορά το Ιράν και την πιθανή εμπλοκή του στην κρίση, καθώς πληθαίνουν οι πληροφορίες που αναφέρουν ότι αποδίδεται στο Ιράν ρόλος στην επίθεση της Χαμάς. Πολλοί φοβούνται ότι το Ιράν θα μπορούσε να δημιουργήσει εκ νέου προβλήματα στη διακίνηση του πετρελαίου μέσα από τα Στενά του Ορμούζ.
Τα futures των αμερικανικών δεικτών κινήθηκαν πτωτικά, ενώ τα προθεσμιακά συμβόλαια για τις μετοχές της Ιαπωνίας, του Χονγκ Κονγκ και της Αυστραλίας κινήθηκαν ανοδικά, λαμβάνοντας ώθηση από την άνοδο των αμερικανικών δεικτών την Παρασκευή, που ήταν αποτέλεσμα της εκτίμησης της αγοράς ότι η μεγάλη αύξηση της απασχόλησης στις ΗΠΑ, τον Σεπτέμβριο, μπορεί να δημιουργεί ανησυχίες για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, ωστόσο επιβεβαιώνει ότι η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε ανάπτυξη και αυτό ευνοεί τα επιχειρηματικά κέρδη. Χθες, Κυριακή, τα χρηματιστήρια στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής σημείωσαν πτώση, με τις απώλειες στο Ισραήλ να φτάνουν το -6,5%.
Την ίδια ώρα, καταγράφεται αυξημένο ενδιαφέρον για τοποθετήσεις σε δολάριο και γιεν, στο πλαίσιο της στροφής επενδυτικών κεφαλαίων σε ασφαλή καταφύγια. Σημαντική πτώση της απόδοσης δείχνουν οι συναλλαγές σε προθεσμιακά συμβόλαια για τα αμερικανικά 10ετή ομόλογα. Σημειώνεται ότι σήμερα δεν λειτουργεί η αμερικανική αγορά ομολόγων, λόγω της Ημέρας του Κολόμβου, αλλά θα είναι ανοικτό το χρηματιστήριο.
Το γενικό συμπέρασμα των αναλυτών είναι ότι η επίδραση του νέου πολέμου στις αγορές θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του και από το αν θα επεκταθεί. Όπως σημειώνει ο γνωστός αναλυτής Εντ Γιαρντένι, «οι γεωπολιτικές κρίσεις στη Μέση Ανατολή συνήθως προκαλούν άνοδο των τιμών του πετρελαίου και πτώση των μετοχών. Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν αυτή η κρίση θα είναι άλλη μια βραχύβια ανάφλεξη ή αν θα καταλήξει σε κάτι σοβαρότερο, όπως θα ήταν ένας πόλεμος του Ισραήλ με το Ιράν».
Η δύσκολη ισορροπία του ελληνικού χρηματιστηρίου
Το ελληνικό χρηματιστήριο θα προσπαθήσει να βρει τη δική του ισορροπία σε αυτό το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται, ενώ φυλλορροεί όλο το τελευταίο διάστημα, παρουσιάζοντας τη χειρότερη εικόνα σχεδόν απ’ όλες τις ευρωπαϊκές αγορές, με το Γενικό Δείκτη να υποχωρεί πλέον κατά 15,51% από τα υψηλά 9ετίας και τις 1.345 μονάδες του Ιουλίου, ενώ ο τραπεζικός δείκτης χάνει 20,54% το ίδιο διάστημα.
Το Χ.Α. ανήκει ακόμα στις περιφερειακές και αναδυόμενες αγορές, που σε συγκυρίες όπως η τωρινή, όπου τα επιτόκια στην Ευρώπη είναι σχεδόν στα υψηλότερα επίπεδα από την καθιέρωση του ευρώ, βλέπουν διαρκείς εκροές και σήκωμα κεφαλαίων, τα οποία κατευθύνονται σε πιο σίγουρες τοποθετήσεις.
Μετά την πτώση 1,72% του Αυγούστου και το -7,86% του Σεπτεμβρίου και ο Οκτώβριος έχει μπει με μεγάλες απώλειες για το Χ.Α. με το Γενικό Δείκτη να υποχωρεί ήδη κατά 5,99%, ο FTSE 25 χάνει 5,79%, ο Mid Cap είναι στο -4,92% και ο τραπεζικός -3,95%. Έτσι, περιορίστηκε ακόμη περισσότερο η απόδοση από την αρχή του χρόνου, καθώς πλέον ο Γ.Δ. κερδίζει 22,28%, ο FTSE 25 είναι στο +22,73%, ο Mid Cap στο +33,76%, ενώ ο τραπεζικός +37,68%. Και όλα αυτά, όταν στα τέλη Ιουλίου ο Γ.Δ. είχε φτάσει να κερδίζει σχεδόν 45%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης βρίσκονταν στο +73%.
Πώς σχολιάζει η Beta Χρηματιστηριακή
Ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή Μάνος Χατζηδάκης, στο εβδομαδιαίο του σχόλιο που συντάχθηκε πριν τα δραματικά γεγονότα του Σαββάτου, σημειώνει πως η ελληνική αγορά επηρεάστηκε σημαντικά από τις διεθνείς εξελίξεις με αποτέλεσμα να χαθούν στηρίξεις και η πίεση να λάβει συστημικά χαρακτηριστικά, παρά τις χαμηλές αποτιμήσεις, ενδεχομένως και λόγω του μεγέθους της μόχλευσης που υπήρχε σε επιμέρους μετοχές για την κάλυψη ανοικτών θέσεων.
Τονίζει πως η αλλαγή των ασφαλίστρων κινδύνου μετά τις επιθετικές τιμολογήσεις των ομολόγων σε Ευρώπη και Αμερική, έχει περιορίσει το ενδιαφέρον από το εξωτερικό μειώνοντας το τζίρο, ενώ η έλλειψη εγχώριων καταλυτών και επιχειρηματικών νέων, έχει μειώσει το εσωτερικό ενδιαφέρον, αυξάνοντας το βαθμό συσχέτισης του Χ.Α. με την τάση του εξωτερικού.
Ο κ. Χατζηδάκης σημειώνει πως κρίσιμη για τις αγορές «θα είναι η Πέμπτη 12 Οκτωβρίου, κατά την οποία ανακοινώνονται τα στοιχεία πληθωρισμού Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ. Οτιδήποτε χαμηλότερο από 4,3% σε ετησιοποιημένη βάση και 0,3% σε μηνιαία μεταβολή θα δώσει ανάσες στην αγορά και θα απομακρύνει το ενδεχόμενο μιας νέας αύξησης επιτοκίων στις δύο συνεδριάσεις της FED ως το τέλος του έτους.
Οι πιθανότητες στις δύο επόμενες συνεδριάσεις είναι πλειοψηφικά υπέρ της διατήρησης των επιτοκίων στα τρέχοντα επίπεδα ωστόσο μια μέτρηση που θα έδειχνε αναζωπύρωση θα άλλαζε άρδην τα δεδομένα.
Η αλλαγή μέχρι στιγμής που οι αγορές τιμολόγησαν αρνητικά έχει να κάνει με την διάρκεια των υψηλών επιτοκίων και την ανθεκτικότητα της οικονομίας και των ισολογισμών σε ένα περιβάλλον υψηλού χρηματοοικονομικού κόστους. Η συγκεκριμένη παράμετρος θα είναι από τα σημεία προσοχής που θα εστιάσει η επενδυτική κοινότητα στις δημοσιεύσεις τριμήνου που εκκινούν την ερχόμενη εβδομάδα στις ΗΠΑ».
Αναφερόμενος στα τεχνικά δεδομένα, ο κ. Χατζηδάκης τονίζει πως «ο Γενικός Δείκτης βρίσκεται στο όριο διάσπασης του κινητού Μέσου των 200 ημερών βάζοντας πλέον και την ανοδική μακροπρόθεσμη τάση υπό αναθεώρηση. Οι υπερπωλημένες ζώνες από τους ταλαντωτές δεν φαίνεται να συγκινούν ιδιαίτερα τους αγοραστές ενδεχομένως μια τεχνική εκκρεμότητα που αφορά το χάσμα τιμών (1.129 – 1.134) από τις 21 Μαΐου να αποτελεί ένα άλλοθι για αυτή την αδράνεια.
Η αγορά πάντως έχει εισέλθει σε ζώνη (50% διόρθωση της αναλογίας από το ράλι μεταξύ 783 -1351 μονάδων) από την οποία μπορεί να προκύψει κάποια αξιόλογη αντίδραση με διάρκεια μεγαλύτερη από συνεδριάσεις. Παρόλα αυτά σαν σενάριο θα προκρίναμε για την ερχόμενη εβδομάδα μια πιο ήπια κίνηση συσσώρευσης που θα μείωνε τις ημερήσιες ταλαντώσεις και θα δημιουργούσε ένα πλάτωμα τιμών».