Goldman: Αμελητέο κόστος για τις τράπεζες από το σχέδιο στήριξης δανειοληπτών

Περιορισμένη επίπτωση για τις ελληνικές τράπεζες θα έχει το πακέτο μέτρων στήριξης για ευάλωτους δανειολήπτες που κατέθεσαν στην κυβέρνηση και εγκρίθηκε από αυτήν, σύμφωνα με τους αναλυτές της Goldman Sachs. 

Εξετάζοντας το σύνολο των μέτρων που προτείνουν οι ελληνικές τράπεζες, ο αμερικανικός όμιλος σημειώνει ότι γι’ αυτό που αφορά τους ευάλωτους δανειολήπτες, θα φθάσει στο επίπεδο των εννέα εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 1,3% της προβλεπόμενης κερδοφορίας τους, ενώ αφορά δάνεια ύψους περί των δύο δισ. ευρώ. 

Παράλληλα η Goldman Sachs δεν προχωρά σε κάποια αλλαγή είτε των τιμών  - στόχων, είτε των συστάσεων για τις ελληνικές τράπεζες. Πιο συγκεκριμένα η σύσταση για την Εθνική Τράπεζα είναι «αγορά», όπως για την Alpha Bank, με τιμή – στόχο για το επόμενο 12μηνο 4,2 και 1,19 ευρώ αντίστοιχα. Για Τράπεζα Πειραιώς και Eurobank διατηρεί την «ουδέτερη» σύσταση και τις τιμές – στόχους των 1 ευρώ και 1,04 αντίστοιχα. 

Οι βασικές προτάσεις των ελληνικών τραπεζών για τις οποίες η Goldman Sachs έχει εξετάσει τις επιπτώσεις είναι οι ακόλουθες: 

• Επιδότηση επιτοκίου για ευάλωτους δανειολήπτες: 50% της αύξησης του επιτοκίου (από τις 30 Ιουνίου 2022) για τους επιλέξιμους ευάλωτους δανειολήπτες. Οι τράπεζες εκτιμούν ότι το πρόγραμμα θα καλύψει δάνεια ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ (που αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% του ακαθάριστου χαρτοφυλακίου δανείων) και 30.000 επιλέξιμους δανειολήπτες. Οι ελληνικές τράπεζες θα συνεισφέρουν ισόποσα σε ένα ταμείο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, το οποίο θα διαχειρίζεται από ανεξάρτητο τρίτο μέρος και στο οποίο οι ευάλωτοι πελάτες θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση για επιδότηση. Το σύστημα επιδότησης εξετάστηκε από την Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή. 
• Επιτόκια καταθέσεων: Οι ελληνικές τράπεζες έχουν δεσμευτεί να επανεξετάζουν συνεχώς την πολιτική των επιτοκίων καταθέσεων ως απάντηση στις αυξήσεις των επιτοκίων. Οι προθεσμιακές καταθέσεις διάρκειας 12 μηνών και άνω τιμολογούνται πλέον με 0,8%. 
• Τραπεζικά τέλη: Οι ελληνικές τράπεζες χρεώνουν τέλη για απλές τραπεζικές συναλλαγές με βάση τα δικά τους εμπορικά σχέδια και τα αναθεωρούν σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες τόνισαν ότι έχουν ήδη αναπτύξει μια σειρά ηλεκτρονικών συναλλαγών χωρίς χρέωση μέσω του διατραπεζικού συστήματος ΔΙΑΣ (όπου και οι τέσσερις τράπεζες είναι μέτοχοι). Οι ελληνικές τράπεζες θα διανείμουν περίπου 50 εκατ. ευρώ το 2022 σε όλα τα προγράμματα επιβράβευσης των πελατών τους για τη χρήση χρεωστικών/πιστωτικών καρτών στις συναλλαγές. 
• Εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών: Οι ελληνικές τράπεζες συζήτησαν μηχανισμούς για την αύξηση του ποσοστού έγκρισης λύσεων εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην επιτάχυνση των σχεδίων για τη βελτιστοποίηση των ποσοστών των NPE.

Εξετάζοντας το παραπάνω συνολικό πακέτο ο αμερικανικός οίκος σημειώνει ότι μια επιδότηση για το 50% της αύξησης του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ από τις -50 μ.β. στις 300 μ.β. (που προβλέπουν οι οικονομολόγοι της GS το 2023) για ένα χαρτοφυλάκιο επιλέξιμων δανείων ύψους 2 δισ. ευρώ θα ισοδυναμούσε με ένα μέσο κόστος περίπου 9 εκατ. ευρώ για μια τράπεζα, υποδηλώνοντας μια επίπτωση στα κέρδη για το οικονομικό έτος 2023 της τάξης του 1,3% (αν όλα τα άλλα παραμένουν ίδια). 

Υπολογίζεται ότι τα έσοδα από αμοιβές των ελληνικών τραπεζών αποτελούνται από περίπου 0,5% του όγκου εργασιών (δηλ. καταθέσεις + δάνεια), εκ των οποίων περίπου 35% αφορά μη συναλλακτικά και μη πιστωτικά προϊόντα (δηλ. επενδυτικά προϊόντα, έσοδα από ενοίκια και άλλα).

Σύμφωνα με την ανάλυσή, κάθε πρόσθετη μείωση κατά 1 μονάδα βάσης στην παραγωγή προμηθειών από τον όγκο εργασιών θα μεταφραζόταν σε μια μέση επίπτωση 7 εκατ. ευρώ στα κέρδη του 2023 (περίπου 1,1% επίπτωση στα κέρδη), με όλες τις άλλες συνθήκες να παραμένουν ίδιες. 

Κάθε πρόσθετη αύξηση της απόδοσης των καταθέσεων κατά 5 μ.β. θα ισοδυναμούσε με κόστος περίπου 32 εκατ. ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες κατά μέσο όρο (περίπου 3,5% επίπτωση στα κέρδη του 2023. Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες μας ανέφεραν περίπου 20-25 μ.β. μετακύλιση στις αποδόσεις των καταθέσεων από τις αυξήσεις των επιτοκίων. 

Παράλληλα στην έκθεση σημειώνεται ότι η Τρ.  Πειραιώς έδωσε τη δική της συγκεκριμένη εκτίμηση του κόστους από τις παραπάνω προτάσεις: η τράπεζα αναμένει ότι η επιδότηση επιτοκίου για ευάλωτους δανειολήπτες και η στοχευμένη μείωση των προμηθειών θα έχουν επίπτωση 6 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 1% των κερδών). Το κόστος των καταθέσεων αναμένεται να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ το 2023, γεγονός που συνεπάγεται μέση σταθμισμένη απόδοση 0,34% το 2023 (έναντι 12 εκατ. ευρώ το 3ο τρίμηνο του 22 με τεκμαρτή απόδοση 0,08%).