Σε μια δραματική περίοδο μερικών εβδομάδων, ο «Τζον Π. Μόργκαν των κρυπτονομισμάτων» έγινε κάτι σαν Μπέρνι Μέιντοφ της αγοράς των crypto, έχασε τα πάντα και πλέον κρατείται στις Μπαχάμες, περιμένοντας την έκδοσή του στις ΗΠΑ για να δικασθεί με βαριές κατηγορίες.
Ο Σαμ Μπάνκμαν Φριντ (SBF), ιδρυτής της πλατφόρμας συναλλαγών FTX και του hedge fund κρυπτονομισμάτων Alameda Research, που κατέρρευσαν με πάταγο, σκιαγραφείται από την αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) ως ένας μετρ της χρηματιστηριακής απάτης, που έγινε δισεκατομμυριούχος με τα λεφτά όσων είχαν την αφέλεια να εμπιστευθούν την πλατφόρμα του για συναλλαγές, ή να επενδύσουν κεφάλαια στην FTX, πιστεύοντας ότι αποτελεί την πιο προηγμένη και ασφαλέστερη πλατφόρμα συναλλαγών στα κρυπτονομίσματα, που δεν θα αργούσε να κατακτήσει και την εμπιστοσύνη των εποπτικών αρχών.
Οι αμερικανικές αρχές κινήθηκαν με αποφασιστικότητα και ταχύτητα στην περίπτωση του SBF, εκπλήσσοντας ακόμη και τους παρατηρητές στις ΗΠΑ, πολύ περισσότερο όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις από την Αθήνα, όπου είναι γνωστή η βραδύτητα των εγχώριων εποπτικών αρχών. Παρότι οι εταιρείες του SBF είχαν έδρα στις Μπαχάμες, έναν από τους γνωστότερους φορολογικούς παραδείσους, η SEC βρήκε εύκολα τον τρόπο να καταρτίσει ένα κατηγορητήριο – καταπέλτη εναντίον του, το οποίο παρουσιάζει σήμερα το BD, «πατώντας» στο γεγονός ότι είχαν διατεθεί μετοχές της FTX σε επενδυτές στις ΗΠΑ. Έτσι, ο ιδρυτής της FTX αντιμετωπίζει βαρύτατες κατηγορίες χρηματιστηριακής απάτης, για τις οποίες θα λογοδοτήσει όταν εκδοθεί στις ΗΠΑ.
Είναι ο Σαμ Μπάνκμαν Φριντ ένας ακόμη μεγάλος οικονομικός εγκληματίας, σαν τον Μπέρνι Μέιντοφ που βρίσκεται στη φυλακή για μια πυραμίδα πολλών δισεκατομμυρίων; Είναι από τους πολλούς που έχουν εμφανισθεί επί δεκαετίες, πολύ πριν ανακαλυφθούν τα κρυπτονομίσματα; Ή μήπως η απάτη που έστησε, η οποία χαρακτηρίζεται από πολλούς ως απάτη του αιώνα, έχει ιδιαιτερότητες, στενά συνδεδεμένες με τον μαγικό κόσμο των κρυπτονομισμάτων;
Οι εγκληματικές πρακτικές του SBF, όπως περιγράφονται στο κατηγορητήριο 28 σελίδων της SEC, εμπίπτουν κατά βάση σε μια πολύ συνηθισμένη παράβαση της χρηματιστηριακής νομοθεσίας: πούλησε μετοχές της FTX δίνοντας ψευδή και παραπλανητική πληροφόρηση σε επενδυτές. Απέκρυψε ότι χρησιμοποιούσε την FTX, δηλαδή τα κεφάλαια που είχαν καταθέσει πελάτες και όφειλε ανά πάσα στιγμή να είναι σε θέση να τα επιστρέψει, σαν ένα «κουμπαρά» που χρηματοδοτούσε τις επενδύσεις υψηλού ρίσκου της ελεγχόμενης από τον ίδιο Alameda Research, ή για να λαμβάνει δάνεια από την ίδια εταιρεία και να αγοράζει ακριβά ακίνητα.
Όμως, το γεγονός ότι η FTX έδρασε στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων, δίνοντας την υπόσχεση ότι θα αποτελούσε ένα βασικό πυλώνα αυτού του παράλληλου οικονομικού συστήματος, ένα χρηματοπιστωτικό φορέα που άξιζε καθένας να εμπιστευθεί τα χρήματά του, έδωσε στον SBF τεράστια περιθώρια να μεγιστοποιήσει το οικονομικό αποτύπωμα της απάτης του. Για παράδειγμα, μια εποπτευόμενη από τις αρχές τράπεζα, δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιεί αφανώς τις καταθέσεις των πελατών της για να δανείζει μια συγγενή εταιρεία επενδύσεων υψηλού ρίσκου. Μια εταιρεία που κινείται στα όρια των εποπτευόμενων κεφαλαιαγορών, ποτέ δεν θα μπορούσε να αντλήσει κεφάλαια επενδυτών χωρίς να παρουσιάσει ελεγμένες από ορκωτούς οικονομικές καταστάσεις. Με άλλα λόγια, πολλά από τα τεχνάσματα που μετήλθε ο SBF θα ήταν πολύ δύσκολο να «περάσουν» σε ένα ρυθμισμένο και εποπτευόμενο οικονομικό σύστημα.
Στη μεγάλη απάτη του SBF φάνηκε, επίσης, μια άκρως επικίνδυνη πλευρά του κόσμου των κρυπτονομισμάτων: η δημιουργία χρήματος από… αέρα, που ήταν βασική παράμετρος αυτής της απάτης. Η FTX δημιούργησε το δικό της κρυπτονόμισμα, το FTT, το οποίο η συγγενής εταιρεία Alameda χρησιμοποιούσε σαν κάλυμμα για τον δανεισμό της από την ίδια την FTX. Η αξία αυτού του ενεχύρου στα βιβλία της FTX ήταν κραυγαλέα πλασματική, αφού αν προσπαθούσε να το ρευστοποιήσει για να καλύψει τα δάνεια της Alameda θα βρισκόταν αντιμέτωπη με μια πολύ ρηχή αγορά και η αξία του θα κατέρρεε. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το τελευταίο «καρφί στο φέρετρο» της FTX ήταν η ανακοίνωση της Binance ότι σκόπευε να πουλήσει FTT αξίας 500 εκατ. δολ. Η αξία του FTT γρήγορα κατέρρευσε και συμπαρέσυρε τους ισολογισμούς της FTX και της Alameda.
Η τραγική ειρωνεία για τον SBF είναι ότι θα μπορούσε, πράγματι, να δημιουργήσει την ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη πλατφόρμα συναλλαγών σε κρυπτονομίσματα. Η ηλεκτρονική υποδομή που είχε δημιουργήσει σχεδόν εκμηδένιζε, τους κινδύνους να μείνουν «τρύπες» από τις συναλλαγές πελατών και να βρεθεί σε αδυναμία, στη συνέχεια, η FTX να καλύψει αναλήψεις. Για παράδειγμα, υπήρχε ένας πολύ αυστηρός ηλεκτρονικός «κόφτης» των συναλλαγών περιθωρίου (margin trade), που έκλεινε αυτόματα θέσεις πελατών με ρευστοποίηση, όταν ξεπερνούσαν κάποιο όριο. Τα συστήματα αυτά ήταν πολύ αυστηρά, όπως αναγνωρίζει και η SEC στη μηνυτήρια αναφορά της στο δικαστήριο του Νότιου Τομέα της Νέας Υόρκης, αλλά με έναν… θηριώδη αστερίσκο: κανένα από τα μέτρα περιορισμού του ρίσκου δεν εφαρμοζόταν στην Alameda, που τελικά «τίναξε στον αέρα» την FTX.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι υπάρχει και μια άλλη ειρωνεία για τους θιασώτες των κρυπτονομισμάτων, αρκετοί από τους οποίους έχασαν τα χρήματά τους με την κατάρρευση της FTX: η μεγάλη υπόσχεση των crypto ήταν ότι θα επέτρεπαν συναλλαγές χωρίς τη μεσολάβηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Σήμερα, όμως, ελάχιστοι είναι αυτοί που συνηθίζουν να χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα για τέτοιες αδιαμεσολάβητες συναλλαγές, αφού δεν έχουν καταφέρει να καθιερωθούν ως μέσα πληρωμών. Τα κρυπτονομίσματα χρησιμοποιούνται κυρίως για κερδοσκοπία, την οποία διευκολύνουν ως μεσολαβητές οι μη ρυθμιζόμενες και εποπτευόμενες πλατφόρμες όπως η FTX. Έτσι, οι υποστηρικτές του... αναρχικού οράματος των κρυπτονομισμάτων για το τέλος της «δικτατορίας των τραπεζών» μπορεί να έχουν αποφύγει, για παράδειγμα, τη συναλλαγή με την Goldman Sachs στο οργανωμένο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, αλλά παραμένουν εξαρτημένοι για τις κερδοσκοπικές συναλλαγές τους από μη εποπτευόμενους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, όπου αποδεικνύεται ότι είναι πολύ εύκολο να χάσει κανείς τα πάντα. Αυτό έχει δημιουργήσει μια πρωτοφανή κρίση εμπιστοσύνης στα κρυπτονομίσματα και αντανακλάται στη δραματική μείωση της αξίας τους.
Το κατηγορητήριο της SEC
Περιγράφοντας συνοπτικά τη μεγάλη απάτη που έστησε ο SBF, η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αναφέρει τα εξής:
1. Τουλάχιστον από τον Μάιο του 2019 έως τον Νοέμβριο του 2022, ο Μπάνκμαν Φριντ συμμετείχε σε ένα σχέδιο εξαπάτησης επενδυτών μετοχών στην FTX Trading Ltd. ("FTX"), την πλατφόρμα συναλλαγών κρυπτονομισμάτων της οποίας ήταν Διευθύνων Σύμβουλος και συνιδρυτής, την ίδια στιγμή που εξαπατούσε και τους πελάτες της πλατφόρμας. Η Μπάνκμαν Φριντ συγκέντρωσε περισσότερα από 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια από επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων επενδυτών των ΗΠΑ, οι οποίοι αγόρασαν μετοχικό μερίδιο στην FTX, πιστεύοντας ότι η FTX διέθετε κατάλληλους ελέγχους και μέτρα διαχείρισης κινδύνου. Χωρίς να το γνωρίζουν αυτοί οι επενδυτές (και οι πελάτες της FTX), ο Μπάνκμαν Φριντ ενορχηστρώνει μια τεράστια απάτη με μεγάλη χρονική διάρκεια, εκτρέποντας δισεκατομμύρια δολάρια από τα κεφάλαια των πελατών της πλατφόρμας συναλλαγών για δικό του προσωπικό όφελος και για να βοηθήσει στην ανάπτυξη της αυτοκρατορίας του στον χώρο των κρυπτονομισμάτων.
2. Σε όλη αυτή την περίοδο, ο Μπάνκμαν Φριντ παρουσίαζε τον εαυτό του ως υπεύθυνο ηγέτη της κοινότητας κρυπτονομισμάτων. Υποστήριξε τη σημασία της ρύθμισης και της λογοδοσίας. Είπε στο κοινό, συμπεριλαμβανομένων των επενδυτών, ότι η FTX ήταν ταυτόχρονα καινοτόμος και υπεύθυνη. Οι πελάτες σε όλο τον κόσμο πίστεψαν τα ψέματά του και έστειλαν δισεκατομμύρια δολάρια στην FTX, πιστεύοντας ότι τα περιουσιακά τους στοιχεία ήταν ασφαλή στην πλατφόρμα συναλλαγών FTX. Ωστόσο, από την αρχή, ο Μπάνκμαν Φριντ μετέφερε με ανάρμοστο τρόπο περιουσιακά στοιχεία πελατών στο προσωπικό του hedge fund κρυπτονομισμάτων, την Alameda Research LLC ("Alameda") και στη συνέχεια χρησιμοποίησε αυτά τα κεφάλαια πελατών για να κάνει άγνωστες επιχειρηματικές επενδύσεις, πολυτελείς αγορές ακινήτων και μεγάλες πολιτικές δωρεές.
3. Ο Μπάνκμαν Φριντ απέκρυψε όλα αυτά από τους επενδυτές μετοχών της FTX, συμπεριλαμβανομένων των επενδυτών στις ΗΠΑ, από τους οποίους προσπάθησε να συγκεντρώσει δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόσθετα κεφάλαια. Κατέδειξε επανειλημμένα την FTX ως έναν καινοτόμο και συντηρητικό πρωτοπόρο στις αγορές των κρυπτονομισμάτων. Είπε στους επενδυτές και τους υποψήφιους επενδυτές ότι η FTX είχε κορυφαία, εξελιγμένα αυτοματοποιημένα μέτρα περιορισμού του κινδύνου για την προστασία των περιουσιακών στοιχείων των πελατών, ότι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία ήταν ασφαλή και ότι η Alameda ήταν απλώς ένας ακόμη πελάτης της πλατφόρμας χωρίς ειδικά προνόμια. Αυτές οι δηλώσεις ήταν ψευδείς και παραπλανητικές. Στην πραγματικότητα, ο Μπάνκμαν Φριντ είχε εξαιρέσει την Alameda από τα μέτρα μετριασμού του κινδύνου και είχε παράσχει στην Alameda σημαντική ειδική μεταχείριση στην πλατφόρμα FTX, συμπεριλαμβανομένης μιας σχεδόν απεριόριστης γραμμής πίστωσης που χρηματοδοτήθηκε από τους πελάτες της πλατφόρμας.
4. Ενώ ξόδεψε αφειδώς σε χώρους γραφείων και σε συγκρότημα κατοικιών στις Μπαχάμες, και βύθισε δισεκατομμύρια δολάρια από κεφάλαια πελατών σε κερδοσκοπικές επενδύσεις υψηλού κινδύνου, ο πύργος από τραπουλόχαρτα του Μπάνκμαν Φριντ άρχισε να καταρρέει. Όταν οι τιμές των κρυπτονομισμάτων έπεσαν κατακόρυφα τον Μάιο του 2022, οι δανειστές της Alameda ζήτησαν την αποπληρωμή δανείων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Παρά το γεγονός ότι η Alameda είχε, μέχρι εκείνη τη στιγμή, ήδη λάβει δισεκατομμύρια δολάρια περιουσιακών στοιχείων πελατών της FTX, δεν ήταν σε θέση να εκπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις. Ο Μπάνκμαν Φριντ ζήτησε από την FTX να εκτρέψει και άλλα περιουσιακά στοιχεία πελατών της FTX, ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων, στην Alameda, ώστε να διασφαλίσει ότι η Alameda θα διατηρούσε τις σχέσεις με τους πιστωτές της, ώστε να συνέχιζε η ροή χρήματος από δανειστές και επενδυτές.
5. Όμως, ο Μπάνκμαν Φριντ δεν σταμάτησε εκεί. Παρόλο που ήταν ολοένα και πιο σαφές ότι η Alameda και η FTX δεν μπορούσαν να καλύψουν πλήρως τις υποχρεώσεις τους, ο Μπάνκμαν Φριντ συνέχισε να καταχράται τα κεφάλαια των πελατών της FTX. Μέχρι το καλοκαίρι του 2022, κατεύθυνε εκατοντάδες εκατομμύρια περισσότερα κεφάλαια πελατών της FTX στην Alameda, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποίησε για πρόσθετες επενδύσεις υψηλού κινδύνου και για «δάνεια» στον εαυτό του και σε άλλα στελέχη της FTX. Όλο αυτό το διάστημα, συνέχισε να κάνει παραπλανητικές δηλώσεις στους επενδυτές σχετικά με την οικονομική κατάσταση και τη διαχείριση κινδύνου της FTX. Ακόμη και τον Νοέμβριο του 2022, αντιμέτωπος με απαιτήσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων από πελάτες που ήθελαν να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους και τις οποίες η FTX δεν μπορούσε να εκπληρώσει, ο Μπάνκμαν Φριντ παρέσυρε επενδυτές από τους οποίους χρειαζόταν χρήματα για να κλείσει μια τρύπα πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το θρασύτατο, πολυετές σχέδιό του έλαβε τέλος όταν η FTX, η Alameda και ο μπερδεμένος ιστός των συγγενών επιχειρηματικών οντοτήτων τους υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης στις 11 Νοεμβρίου 2022.
Απρόσεκτος διαχειριστής ή μεθοδικός απατεώνας;
Ένα βασικό ερώτημα που θα κληθούν να απαντήσουν οι ένορκοι στο αμερικανικό δικαστήριο, όταν έλθει η ώρα να λογοδοτήσει ο Σαμ Μπάνκμαν Φριντ είναι αν είχε την πρόθεση να υπεξαιρέσει κεφάλαια επενδυτών και πελατών της FTX, ή αν ήταν απλώς ένα κακός και αμελής διαχειριστής χωρίς εγκληματική πρόθεση.
Σε διαδοχικές συνεντεύξεις, το τελευταίο διάστημα, το «χρυσό αγόρι» των crypto προσπάθησε να διαμορφώσει μια υπερασπιστική γραμμή, που παρουσιάζει τον ίδιο ως ένα πρόσωπο με καλές προθέσεις, που καταστράφηκε και προκάλεσε ζημιές σε τρίτους επειδή δεν έδινε την πρέπουσα σημασία στη διαχείριση των κινδύνων. Με άλλα λόγια, προφανώς για να ελαφρύνει τη θέση, του προτίμησε να σκιαγραφήσει μια εικόνα ανόητου και αμελούς ανθρώπου για τον εαυτό του, παρά να αναγνωρίσει ότι είχε εγκληματικές προθέσεις.
Όμως, το κατηγορητήριο της SEC δείχνει με σαφήνεια ότι η εποπτική αρχή της Κεφαλαιαγοράς στις ΗΠΑ έχει σχηματίσει την πεποίθηση ότι ο SBF οργάνωσε εξαρχής ένα περίτεχνο σύστημα για να μπορεί να μεταφέρει κεφάλαια των πελατών της FTX στο επενδυτικό του όχημα, την Alameda και μέσω αυτού να προχωρά σε επενδύσεις υψηλού κινδύνου ή να χρηματοδοτεί αγορές ακριβών ακινήτων και την πολυτελή του διαβίωση.
Όπως τονίζεται, μεταξύ άλλων, στη μηνυτήρια αναφορά της SEC:
- Από την έναρξη της FTX, ο Μπάνκμαν Φριντ έστρεψε κεφάλαια πελατών στην Alameda και συνέχισε να το κάνει μέχρι την κατάρρευση της FTX, τον Νοέμβριο του 2022.
- Ο Μπάνκμαν Φριντ μετέφερε τα κεφάλαια των πελατών της FTX στην Alameda κυρίως με δύο τρόπους: (1) κατευθύνοντας τους πελάτες της FTX να καταθέσουν χρήματα (π.χ. δολάρια ΗΠΑ) σε τραπεζικούς λογαριασμούς που ελέγχονταν από την Alameda και (2) επιτρέποντας στην Alameda να αντλεί ρευστότητα από ένα σχεδόν απεριόριστο «πιστωτικό όριο» στην FTX, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από περιουσιακά στοιχεία πελατών της FTX.
- Ως αποτέλεσμα, δεν υπήρχε ουσιαστική διάκριση μεταξύ των κεφαλαίων πελατών της FTX και των ιδίων κεφαλαίων της Alameda. Ο Μπάνκμαν Φριντ έδωσε έτσι στην Alameda εν λευκώ εξουσιοδότηση να χρησιμοποιεί περιουσιακά στοιχεία πελατών της FTX για τις δικές της δραστηριότητες και για οποιονδήποτε άλλο σκοπό ο Μπάνκμαν Φριντ έκρινε σκόπιμο.
- Στην ουσία, ο Μπάνκμαν Φριντ τοποθέτησε δισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαίων πελατών της FTX στην Alameda. Στη συνέχεια χρησιμοποίησε την Alameda ως τον προσωπικό του κουμπαρά για να αγοράσει πολυτελείς πολυκατοικίες, να υποστηρίξει πολιτικές εκστρατείες και να κάνει ιδιωτικές επενδύσεις, μεταξύ άλλων χρήσεων. Τίποτα από αυτά δεν αποκαλύφθηκε σε επενδυτές μετοχών της FTX ή στους συναλλασσόμενους στην πλατφόρμα.
- Δισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαίων πελατών της FTX κατατέθηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς που ελέγχονταν από την Alameda. Τουλάχιστον μερικοί από αυτούς τους τραπεζικούς λογαριασμούς δεν ήταν στο όνομα της Alameda, αλλά στο όνομα της North Dimension Inc., μιας θυγατρικής της Alameda. Ο ιστότοπος της North Dimension δεν αποκαλύπτει οποιαδήποτε σύνδεση με την Alameda.
- Ο Μπάνκμαν Φριντ έδωσε εντολή στην FTX να στέλνουν οι πελάτες χρήματα στη North Dimension σε μια προσπάθεια να κρύψει το γεγονός ότι τα χρήματα αποστέλλονταν σε λογαριασμό που ελέγχεται από την Alameda.
- Η Alameda δεν διαχώρισε αυτά τα κεφάλαια πελατών, αλλά αντίθετα τα συνδύασε με τα άλλα περιουσιακά της στοιχεία και τα χρησιμοποίησε αδιακρίτως για να χρηματοδοτήσει τις επενδυτικές της δραστηριότητες και τις άλλες επιχειρήσεις του Μπάνκμαν Φριντ.
- Αυτή η υποχρέωση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων αντικατοπτρίστηκε σε έναν εσωτερικό λογαριασμό στη βάση δεδομένων της FTX που δεν συνδεόταν με την Alameda, αλλά αντ’ αυτού ονομάστηκε "[email protected]". Ο χαρακτηρισμός του ποσού των κεφαλαίων των πελατών που στάλθηκαν στην Alameda ως εσωτερικού λογαριασμού της FTX είχε ως αποτέλεσμα την απόκρυψη του χρέους της Alameda στα εσωτερικά συστήματα της FTX.
- Στις τριμηνιαίες οικονομικές καταστάσεις που παρείχε η Alameda στους δανειστές της, κατέγραφε αυτή την υποχρέωση ως «δάνειο», αλλά δεν διευκρίνιζε ότι το «δάνειο» ήταν από την FTX. Αντ' αυτού, η Alameda συνδύασε αυτή την υποχρέωση με δάνεια που είχε λάβει από τρίτους δανειστές. Η Alameda δεν ήταν υποχρεωμένη να καταβάλει τόκους επί της υποχρέωσης που αντικατοπτρίζεται στον λογαριασμό "[email protected]".
- Το 2022, η FTX άρχισε να προσπαθεί να διαχωρίσει το μερίδιο της υποχρέωσης της Alameda στον λογαριασμό "[email protected]" από το τμήμα που αναλογούσε στο FTX (δηλαδή, να διαχωρίσει τις καταθέσεις πελατών που αποστέλλονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς που ελέγχονται από την Alameda από τις καταθέσεις που αποστέλλονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς που ελέγχονται από το FTX).
- Το τμήμα της Alameda -το οποίο ανήλθε σε περισσότερα από 8 δισ. δολ. σε περιουσιακά στοιχεία πελατών της FTX που είχαν κατατεθεί σε τραπεζικούς λογαριασμούς ελεγχόμενους από την Alameda - μεταφέρθηκε αρχικά σε διαφορετικό λογαριασμό στη βάση δεδομένων της FTX. Ωστόσο, επειδή αυτή η αλλαγή ανάγκασε τα εσωτερικά συστήματα της FTX να χρεώσουν αυτόματα τόκους στην Alameda για την υποχρέωση άνω των 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο Μπάνκμαν Φριντ έδωσε εντολή να μεταφερθεί η υποχρέωση Alameda σε λογαριασμό που δεν θα χρεωνόταν τόκος. Αυτός ο λογαριασμός συνδέθηκε με ένα άτομο που δεν είχε προφανή σχέση με την Alameda. Ως αποτέλεσμα, αυτή η αλλαγή είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω απόκρυψη του χρέους της Alameda στα εσωτερικά συστήματα της FTX.
Εκτός από τη λήψη καταθέσεων μετρητών απευθείας από πελάτες της FTX, η Alameda επωφελήθηκε από άγνωστα χαρακτηριστικά της πλατφόρμας FTX, τα οποία της επέτρεπαν να αποσπά περιουσιακά στοιχεία πελατών της FTX.
Για παράδειγμα:
Α. Αρνητικό υπόλοιπο: Η Alameda ήταν σε θέση να διατηρήσει αρνητικό υπόλοιπο στον λογαριασμό πελάτη της στην FTX, μια μορφή δανεισμού χωρίς οποιεσδήποτε απαιτήσεις για εξασφαλίσεις.
Β. Γραμμή πίστωσης: Σε πολλές περιπτώσεις, ο Μπάνκμαν Φριντ έδωσε εντολή στην FTX να αυξήσει το ποσό κατά το οποίο η Alameda θα μπορούσε να διατηρήσει αρνητικό υπόλοιπο στον λογαριασμό της. Το «πιστωτικό όριο» της Alameda αυξανόταν συνεχώς σε σημείο που αυξήθηκε σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και ουσιαστικά έγινε απεριόριστο. Κανένας άλλος πελάτης της FTX δεν είχε παρόμοιο πιστωτικό όριο.
Γ. Εξαίρεση εκκαθάρισης: Τον Μάιο του 2020, ο Μπάνκμαν Φριντ διέταξε να εξαιρεθεί η Alameda από τη λειτουργία «αυτόματης εκκαθάρισης» των υπηρεσιών διαπραγμάτευσης spot margin της FTX. Ως αποτέλεσμα, οι εξασφαλίσεις της Alameda θα μπορούσαν να πέσουν κάτω από τα απαιτούμενα επίπεδα περιθωρίου χωρίς να ενεργοποιηθεί η αυτόματη εκκαθάριση του λογαριασμού της. Η Alameda ήταν ο μόνος πελάτης που εξαιρέθηκε από την αυτόματη εκκαθάριση.
Τον Μάιο του 2022, καθώς οι τιμές των κρυπτονομισμάτων έπεφταν απότομα, αρκετοί από τους δανειστές ζήτησαν εκ νέου πληρωμή από την Alameda. Επειδή η Alameda δεν είχε επαρκή περιουσιακά στοιχεία για να καλύψει όλες αυτές τις υποχρεώσεις, ο Μπάνκμαν Φριντ έδωσε εντολή στην Alameda να αντλήσει το πιστωτικό της όριο από την FTX. Δισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαίων πελατών FTX εκτρέπονται έτσι στην Alameda και χρησιμοποιούνται από την Alameda για να εξοφλήσουν τις δανειακές υποχρεώσεις της.
Επειδή η Alameda είχε τώρα δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα σε υποχρεώσεις προς την FTX (επιπλέον των δισεκατομμυρίων δολαρίων που αντικατοπτρίζονται στον λογαριασμό [email protected] ), ο Μπάνκμαν Φριντ -ανησυχώντας ότι αυτό το τεράστιο χρέος θα ανησυχούσε τους δανειστές της Alameda- έδωσε εντολή στην Alameda να κρύψει αυτό το πιστωτικό όριο στον ισολογισμό της.
Παρά το γεγονός ότι η Alameda χρωστούσε τώρα στην FTX δισεκατομμύρια δολάρια χωρίς άμεσες προοπτικές άντλησης κεφαλαίων για την αποπληρωμή του πιστωτικού ορίου της, ο Μπάνκμαν Φριντ συνέχισε να κατευθύνει την Alameda να αντλήσει από το πιστωτικό όριο το καλοκαίρι του 2022. Τα κεφάλαια των πελατών που διοχετεύθηκαν στην Alameda χρησιμοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων, για την πληρωμή εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων σε «δάνεια» στον Μπάνκμαν Φριντ και σε άλλα στελέχη της FTX, καθώς και εκατοντάδες εκατομμύρια ακόμη για τη χρηματοδότηση πρόσθετων επιχειρηματικών επενδύσεων.
Η τελευταία «μπάζα» του SBF και η κατάρρευση
Στις 22 Ιουλίου 2022, ο Μπάνκμαν Φριντ έλαβε δάνειο 136 εκατ. δολ. από την Alameda. Αυτό φαίνεται ότι ήταν και το τελευταίο μεγάλο ποσό που κατάφερε να «σηκώσει» ο νεαρός, άλλοτε δισεκατομμυριούχος με υπολογιζόμενη περιουσία 32 δισ. δολ., πριν καταρρεύσει το επιχειρηματικό του οικοδόμημα.
Η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς περιγράφει ως εξής τη δραματική και εξαιρετικά γρήγορη κατάρρευση:
- Στις 2 Νοεμβρίου 2022, το CoinDesk, ένας ιστότοπος ειδήσεων για κρυπτονομίσματα, δημοσίευσε ένα άρθρο που ανέφερε ότι με βάση τον ισολογισμό της Alameda που είχε περιέλθει σε γνώση του ιστότοπου, η Alameda κατείχε μεγάλη επενδυτική θέση στο FTT, το κρυπτονόμισμα της FTX.
- Στις 6 Νοεμβρίου 2022, ο διευθύνων σύμβουλος της Binance, μιας πλατφόρμας συναλλαγών κρυπτονομισμάτων, ανακοίνωσε ότι «λόγω των πρόσφατων αποκαλύψεων που έχουν έρθει στο φως», η Binance θα ρευστοποιήσει τη συμμετοχή της στο FTT.
- Η ανακοίνωση της Binance ανάγκασε πολλούς πελάτες της FTX να αποσύρουν τα χρήματά τους. Ο Μπάνκμαν Φριντ γνώριζε, ή ήταν απερίσκεπτος αν δεν το γνώριζε, ότι δεδομένης της μεγάλης θέσης της Alameda σε FTT οποιαδήποτε περαιτέρω πτώση της αξίας του FTT απειλούσε τη φερεγγυότητα του FTX, δεδομένου του χρέους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων της Alameda προς την FTX.
- Για να αποφευχθεί μια κατάρρευση της αγοραίας τιμής του FTT που θα μπορούσαν να προκαλέσουν οι πωλήσεις της Binance, η επικεφαλής της Alameda έγραψε στο Twitter ότι η εταιρεία προσφερόταν να αγοράσει όλη τη θέση της Binance, στην τιμή των 22$ για κάθε FTT.
- Προσπαθώντας να διατηρήσει την εμπιστοσύνη του κοινού και των επενδυτών στην FTX, ο Μπάνκμαν Φριντ έγραψε στο Twitter στις 7 Νοεμβρίου 2022: «Η FTX είναι εντάξει. Έχει αρκετά για να καλύψει όλες τις απαιτήσεις πελατών». Αυτό το tweet ήταν ψευδές και παραπλανητικό και ο Μπάνκμαν Φριντ αργότερα το διέγραψε.
- Την επόμενη μέρα, 8 Νοεμβρίου 2022, η FTX ανέστειλε όλες τις αναλήψεις πελατών και η τιμή του FTT έπεσε κατά περίπου 80%, με αποτέλεσμα οι εξασφαλίσεις της Alameda για τα δάνεια που είχε λάβει από την FTX να χάσουν την αξία τους. Η FTX έμεινε με δισεκατομμύρια δολάρια σε ουσιαστικά μη ανακτήσιμα δάνεια. Αντιμετωπίζοντας μια κρίση φερεγγυότητας, ο Μπάνκμαν Φριντ αναζήτησε επενδυτές που θα μπορούσαν να παράσχουν πρόσθετη χρηματοδότηση.
- Αρχικά εκδήλωσε ενδιαφέρον η Binance, όμως χρειάστηκε μόνο μία ημέρα για να αποφασίσει να μην εξαγοράσει την FTX. Στις 9 Νοεμβρίου, η Binance ανακοίνωσε: «Ως αποτέλεσμα της εταιρικής δέουσας επιμέλειας, καθώς και των τελευταίων ειδήσεων σχετικά με εσφαλμένους χειρισμούς κεφαλαίων πελατών και πιθανές έρευνες αμερικανικών αρχών, αποφασίσαμε ότι δεν θα επιδιώξουμε την πιθανή εξαγορά της FTX».
- Οι πελάτες της FTX απέσυραν περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια από την πλατφόρμα εκείνη την ημέρα.
- Ταυτόχρονα, ο Μπάνκμαν Φριντ αναζήτησε έκτακτη χρηματοδότηση από άλλους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων Αμερικανών επενδυτών, για να καλύψει ένα έλλειμμα στην FTX περίπου 8 δισ. δολ.. Ως μέρος αυτής της προσπάθειας, κυκλοφόρησε έναν ισολογισμό σε πιθανούς επενδυτές που ανέφερε μια αρνητική εγγραφή 8 δισ. δολαρίων που χαρακτηρίστηκε ως «κρυφός, εσφαλμένα χαρακτηρισμένος λογαριασμός fiat@». Αυτή η καταχώρηση ήταν μια αναφορά στον παραπάνω περιγραφόμενο λογαριασμό [email protected] και αντανακλούσε τα κεφάλαια πελατών FTX που κατατέθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς της Alameda.
- Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με τους υπαλλήλους της Alameda στις 9 Νοεμβρίου 2022, η Καρολάιν Έλισον, διευθύνουσα σύμβουλος της Alameda, παραδέχτηκε ότι αυτή, o Μπάνκμαν Φριντ και άλλα στελέχη γνώριζαν ότι τα κεφάλαια πελατών της FTX είχαν χρησιμοποιηθεί από την Alameda. Το πρωί της 10ης Νοεμβρίου 2022, αντιμετωπίζοντας την κατάρρευση της FTX και της Alameda, ο Μπάνκμαν Φριντ έγραψε στο Twitter: «Λυπάμαι. Γαμώτο, θα έπρεπε να τα είχα κάνει καλύτερα». Στο ίδιο νήμα tweet, ο Μπάνκμαν Φριντ ανακοίνωσε ότι η Alameda σύντομα δεν θα συναλλάσσεται καθόλου με την FTX. Δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι προσπαθούσε να «αυξήσει τη ρευστότητα», υποστηρίζοντας ότι «υπάρχουν αρκετοί παίκτες με τους οποίους βρισκόμαστε σε συνομιλίες».
- Την επόμενη μέρα, 11 Νοεμβρίου 2022, ο Μπάνκμαν Φριντ παραιτήθηκε από την FTX. Λίγο αργότερα, η FTX και περίπου 100 συνδεδεμένες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της FTX US, υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
