Την ώρα που οι τράπεζες σε όλη την Ευρώπη προσπαθούν να λύσουν το δύσκολο «σταυρόλεξο» των αρνητικών επιτοκίων, εξετάζοντας ακόμη και το ενδεχόμενο να επιβαρύνουν τους καταθέτες, για πρώτη φορά με αρνητικά επιτόκια, η γερμανική κυβέρνηση παρεμβαίνει για να σταματήσει οποιαδήποτε κίνηση θα μπορούσε να «κάψει» τους αποταμιευτές.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, στον απόηχο της ανακοίνωσης Ντράγκι για περαιτέρω μείωση του ήδη αρνητικού επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων στο -0,50%, δήλωσε στη μεγάλης κυκλοφορίας λαϊκή εφημερίδα "Bild" ότι έκανε συστάσεις στα ηγετικά στελέχη των γερμανικών τραπεζών να μην περάσουν αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις λιανικής.
«Είπα στους επικεφαλής των τραπεζών πολύ καθαρά ότι θα ήταν εξαιρετικά κακή ιδέα να αντιδράσουν (σ.σ.: στις αποφάσεις της ΕΚΤ) να χαστουκίσουν εκατομμύρια αποταμιευτές με αρνητικές αποδόσεις στις οικονομίες τους», τόνισε χαρακτηριστικά ο Σολτς.
Την ίδια στιγμή, όμως, ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει κάποιου είδους κρατική παρέμβαση, για να υποστηριχθούν οι τράπεζες, ώστε να περιορισθεί η πίεση στην κερδοφορία τους από τα αρνητικά επιτόκια. Ο Σολτς δήλωσε την αντίθεσή του στην παροχή κρατικών εγγυήσεων προς τις τράπεζες, ώστε να αποτραπεί η επιβάρυνση των καταθετών.
Υπό πίεση τα κέρδη
Πάντως, τα αρνητικά επιτόκια αποτελούν το μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» για τα στελέχη των τραπεζικών ομίλων της Ευρώπης. Πριν ακόμη ανακοινωθούν τα νέα μέτρα τόνωσης της οικονομίας από τον Μάριο Ντράγκι, οι επικεφαλής της Deutsche Bank και της Commerzbank είχαν απευθύνει σε σχεδόν δραματικούς τόνους προειδοποίηση ότι μια περαιτέρω μείωση των επιτοκίων θα έχει σοβαρές παρενέργειες, χωρίς να έχει τις προβλεπόμενες θετικές επιδράσεις στην οικονομική δραστηριότητα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα οικονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν σήμερα για τις τράπεζες της Δανίας. Η χώρα δεν ανήκει στην ευρωζώνη, όμως είναι η πρώτη στην Ευρώπη όπου εφαρμόσθηκε πολιτική αρνητικών επιτοκίων, ήδη από το 2012 και η επίδραση στην τραπεζική κερδοφορία είναι πλέον σαφής.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ένωσης των τραπεζών της Δανίας, τα κέρδη υποχώρησαν κατά 20% το πρώτο εξάμηνο του έτους για τις 17 μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας. «Οι τράπεζες εξακολουθούν να είναι κερδοφόρες, όμως από την κορύφωση της κερδοφορίας, το 2017, η τάση είναι σαφής: τα κέρδη υποχωρούν», τόνισε ο επικεφαλής της ένωσης τραπεζών, Ούλρικ Νόντγκααρντ και υπενθύμισε ότι είναι προϋπόθεση για να επιτελέσουν την αποστολή τους οι τράπεζες, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη, η ύπαρξη ισχυρής κερδοφορίας.
Σημειώνεται ότι το βασικό επιτόκιο της κεντρικής τράπεζας της Δανίας είναι ακόμη χαμηλότερο από το αντίστοιχο, μηδενικό επιτόκιο της ΕΚΤ, καθώς την περασμένη εβδομάδα μειώθηκε στο -0,75%. Παρά τις εκκλήσεις των τραπεζών για μέτρα που θα υποστηρίξουν την κερδοφορία τους, η Τράπεζα της Δανίας επιμένει στην πολιτική των αρνητικών επιτοκίων, για να υποστηρίξει την οικονομική δραστηριότητα.
Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι τα αρνητικά επιτόκια βοήθησαν και τις τράπεζες αρχικά, καθώς συνέβαλαν στον περιορισμό των προβληματικών δανείων.