Σε ένα κομβικό σημείο φαίνεται ότι οδηγείται το σύστημα των διεθνών αγορών και οι σημερινές συναλλαγές θα έχουν ιδιαίτερη σημασία στη διαμόρφωση μιας νέας ισορροπίας, εν μέσω των δραματικών πολεμικών γεγονότων στην Ουκρανία. Η χθεσινή ημέρα ήταν άκρως δραματική, καθώς αρχικά οι αγορές παραδόθηκαν χωρίς μάχη στους πωλητές, αλλά στη Wall Street εκδηλώθηκε πριν το κλείσιμο... αιφνιδιαστική επίθεση αγοραστών, ιδιαίτερα στις τεχνολογικές μετοχές, που εκτίναξε τον Nasdaq 3,34% υψηλότερα.
Οι πρώτες ενδείξεις από τις πρωινές συναλλαγές στην Ασία, με τον Nikkei να κερδίζει 1,40% λίγο μετά τις 5.00 π.μ. και τους περισσότερους δείκτες Ασίας και Ειρηνικού να ενισχύονται, παρότι τα futures των αμερικανικών δεικτών σημείωναν μικρή πτώση (περίπου κατά 0,50%), δημιούργησαν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η ισχυρή αντίδραση στη Wall Street δεν θα αποτελέσει μια παροδική έκλαμψη, αλλά μπορεί να σηματοδοτεί την επανάκαμψη αγοραστών, που θα σταματήσει την καθοδική πορεία.
Βαρόμετρο για τα χρηματιστήρια αποτελούν σε αυτή την κρίση οι αγορές εμπορευμάτων και ιδιαίτερα του αργού πετρελαίου και του φυσικού αερίου, που επηρεάζονται ευθέως από τις ανησυχίες για διαταραχές στην προσφορά από την πλευρά της Ρωσίας λόγω του πολέμου και των διεθνών κυρώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αναλυτές παρακολουθούν πολύ στενά την τιμή του μπρεντ, που χθες εκτινάχθηκε πάνω και από τα 105 δολ. το βαρέλι, αργότερα υποχώρησε κάτω από τα 95 και τις πρώτες πρωινές ώρες διαμορφωνόταν γύρω στα 98 δολ., δείχνοντας να έχει χάσει την αρχικά πολύ ισχυρή δυναμική ανόδου και να σταθεροποιείται, πάντως, σε αρκετά υψηλά επίπεδα, τα υψηλότερα της 7ετίας. Στην αγορά φυσικού αερίου της Ευρώπης, που βρίσκεται σε «πολιορκία» η τιμή για τα συμβόλαια Μαρτίου εκτινάχθηκε ακόμη και στα 144 ευρώ/μεγαβατώρα, για να κλείσει στα 134 ευρώ/μεγαβατώρα.
Πότε θα μπουν οι αγοραστές;
Το μεγάλο ερώτημα είναι πότε θα κρίνουν οι αγοραστές ότι αποκαταστάθηκε σε κάποιο βαθμό η διεθνής ισορροπία, ώστε να αρχίσουν να αναζητούν ευκαιρίες και να πιέζουν ανοδικά τις τιμές. Η ιστορία δείχνει ότι στα πολεμικά επεισόδια, μετά την αρχική υποχώρηση στο ξεκίνημα κάθε πολέμου, οι αγοραστές έκαναν εμφανή την παρουσία τους και οδηγούσαν υψηλότερα τις τιμές, όπως φαίνεται στα γραφήματα που δείχνουν τη συμπεριφορά του δείκτη S&P 500 μετά το ξέσπασμα πολέμων.
Τα πολεμικά επεισόδια και ο δείκτης S&P 500
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο κανόνας εφαρμόζεται πάντα με τον ίδιο τρόπο και θα ισχύσει και αυτή την φορά, αν και η συμπεριφορά των επενδυτών στις ΗΠΑ χθες, όταν ο Nasdaq έφθασε να υποχωρεί 21% από το υψηλό του Νοεμβρίου και να μπαίνει σε bear market, φάνηκε να επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν κεφάλαια που αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες ακόμη και σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.
Δύο είναι τα βασικά στοιχεία που παρακολουθούν οι επενδυτές και θα επηρεάσουν τις αποφάσεις τους:
1. Σε ποιο βαθμό η πολεμική περιπέτεια στην Ουκρανία θα μπλοκάρει την παροχή βασικών εμπορευμάτων από τη Ρωσία στην παγκόσμια αγορά, ενισχύοντας τις πληθωριστικές πιέσεις και κόβοντας τη δυναμική ανάκαμψης των οικονομιών μετά την πανδημία. Το γεγονός που ερμηνεύθηκε χθες θετικά ήταν ότι στις πολύ σκληρές, κατά τα άλλα, κυρώσεις που ανακοίνωσαν η Ουάσιγκτον, η Ε.Ε. και το Λονδίνο κατά της Ρωσίας, έγινε εμφανώς προσπάθεια να μην προστεθούν κυρώσεις, όπως η αποβολή της Ρωσίας από το διατραπεζικό σύστημα SWIFT, οι οποίες θα έπλητταν ευθέως τη δυνατότητα της χώρας να παρέχει πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλα βασικά εμπορεύματα στην παγκόσμια αγορά. Δεν είναι τυχαίο, ίσως, ότι οι αγοραστές ενεργοποιήθηκαν μετά τις ανακοινώσεις του Λευκού Οίκου και της Ε.Ε.
2. Πώς θα επηρεάσει τη νομισματική πολιτική των μεγάλων κεντρικών τραπεζών η επίδραση του πολέμου στις οικονομίες: στις ΗΠΑ είναι πλέον γενική πεποίθηση ότι, με την αναταραχή που επικρατεί, η Fed θα αποφύγει οπωσδήποτε μια μεγάλη αύξηση επιτοκίου τον Μάρτιο (κατά μισή μονάδα), ενώ και στην Ευρώπη ήδη ακούγονται φωνές, όπως του Γιάννη Στουρνάρα, που τάσσονται υπέρ της παράτασης του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων, για να λειτουργήσει προστατευτικά για τις αγορές και την οικονομία μέχρι να ξεπεραστεί η κρίση. Έτσι, αν η παγκόσμια αναταραχή που μεταδίδεται από την Ουκρανία οδηγούσε σε πιο χαλαρή νομισματική πολιτική, αυτό αναμφίβολα θα έδινε ώθηση στα χρηματιστήρια, που ως τώρα ανησυχούσαν για τον πληθωρισμό και τις επερχόμενες αυξήσεις επιτοκίων.
Η μεγάλη «βουτιά» στην Αθήνα
Το ελληνικό χρηματιστήριο έδειξε χθες γνώριμα από το παρελθόν στοιχεία ευπάθειας σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αγορές, με την πτώση να είναι διπλάσια σε σχέση με τους ευρωπαϊκούς δείκτες και να εξαφανίζει τα φετινά κέρδη του Γενικού Δείκτη, δίνοντας και πάλι ένα κλείσιμο κάτω από τις 890 μονάδες.
Η συμπεριφορά αυτή εξηγείται όχι μόνο από το γεγονός ότι η αγορά είχε υπεραπόδοση, έως τώρα, σε σχέση με τις ευρωπαϊκές, αλλά και από την εκτίμηση που φαίνεται να υπάρχει ότι η Ελλάδα είναι λιγότερο «οχυρωμένη», σε σχέση με άλλες οικονομίες της ευρωζώνης, έναντι των πιέσεων που δημιουργεί η ενεργειακή κρίση.
Απηχώντας τον προβληματισμό του επιχειρηματικού κόσμου, σε χθεσινή του δήλωση, ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννης Χατζηθεοδοσίου τόνισε πως «η ουκρανική κρίση θα επιδεινώσει τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα για τη χώρα μας, υπάρχει έντονη ανησυχία για τον επαρκή εφοδιασμό της με φυσικό αέριο, ενώ αν συνεχιστεί η κρίση τότε είναι πολύ πιθανό να δούμε αρνητικές εξελίξεις και σε άλλους κρίσιμους τομείς, όπως στον τουρισμό».
Τι λένε οι αναλυτές Π. Τσούρτης και Μ. Χατζηδάκης στο BusinessDaily.gr
«Πάμε για παγκόσμια ύφεση» τονίζει στο Business Dailiy ο υπεύθυνος ανάλυσης της Merit ΧΑΠΕΥ Πέτρος Τσούρτης, ο οποίος εδώ και καιρό έκανε λόγο ότι οι τραπεζικές μετοχές «τρέχουν» υπερβολικά γρήγορα, προεξοφλώντας τα κέρδη ακόμη και του 2023. Ο αναλυτής τονίζει πως «οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να λύσουν την εξίσωση του υψηλού πληθωρισμού, της αύξησης των επιτοκίων και της ύφεσης. Αν η Ρωσία κλείσει τις στρόφιγγες στο φυσικό αέριο, τότε δε θέλω να σκεφτώ τι θα γίνει. Όπως δείχνουν όλα τα συμφραζόμενα και όλο το οικονομικό περιβάλλον, πάμε για παγκόσμια ύφεση».
Ο κ. Τσούρτης θυμίζει ότι το 2008, στην προηγούμενη μεγάλη παγκόσμια κρίση, οι τιμές του πετρελαίου είχαν ανέλθει στα 90 δολάρια. Τώρα, οι τιμές του πετρελαίου τρέχουν στα 105 δολάρια και του φυσικού αερίου στα 130 δολάρια. Η μεγαβατώρα θα τιμάται αύριο (σ.σ. Παρασκευή) στα 235 ευρώ. Πως θα αντέξουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις; Είναι σαφές ότι δημιουργείται ένα περιβάλλον που – με αυτούς τους όρους – δεν είναι βιώσιμο».
Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό, ο αναλυτής της Merit αναφορικά με τα χρηματιστήρια τονίζει ότι «έως ότου επανέλθει η ορατότητα, δεν μπορεί να γίνει καμιά πρόβλεψη, ενώ οι πιέσεις (ασχέτως πρόσκαιρων αντιδράσεων) θα συνεχιστούν νομοτελειακά. Διαμορφώνεται ένα εντελώς καινούριο περιβάλλον, όπου η ορατότητα είναι μηδενική, ενώ θα υπάρξει νέος γύρος κόκκινων δανείων.
Αναφορικά με το Χ.Α. ο κ. Τσούρτης τονίζει πως «είμαστε πιο ευαίσθητη οικονομία στις δυσμενείς εξελίξεις και γι’ αυτό η αγορά μας έπεσε πολύ περισσότερο από την Ευρώπη. Άλλωστε, είχαμε καλύτερη συμπεριφορά το 2022 έναντι των ευρωπαϊκών αγορών. Χθες υπήρξε γενικευμένο selloff ενώ έσπασαν και margins τα οποία θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούν και σήμερα και προσεχώς την αγορά. Δημιουργείται ένα ιδιαίτερα δύσκολο για τις επενδύσεις περιβάλλον».
Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή Μάνος Χατζηδάκης, είναι πολύ φειδωλός στις εκτιμήσεις του, τονίζοντας ότι σε τέτοιες συγκυρίες ελάχιστα μπορείς να πεις. Πολλά θα κριθούν, σύμφωνα με τον ίδιο από τους χειρισμούς που θα κάνει η Ευρώπη στο θέμα του ενεργειακού κόστους και κυρίως με το φυσικό αέριο. Το πως θα αντιδράσει η Ευρώπη στις εξελίξεις και αν θα είναι αποτελεσματική η «απάντησή» της. Για την πορεία του Χ.Α. ο κ. Χατζηδάκης απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε πρόβλεψη – εκτίμηση, δεδομένου ότι σε τέτοιες συγκυρίες κυριαρχεί με απόλυτο τρόπο η αρνητική ψυχολογία που σκεπάζει τα πάντα.
Πως το ελληνικό χρηματιστήριο έχασε όλο το ράλι του 2022
Εν μέσω δραματικών εξελίξεων, οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές υπέστησαν εξαιρετικά μεγάλες απώλειες που παρέπεμπαν έως κάποιο σημείο σε γενικευμένο selloff. Οι ασιατικοί δείκτες έκλεισαν με σημαντική πτώση, με τον HangSeng στο -3,21%, ενώ οι ευρωπαϊκοί δείκτες έφτασαν να υποχωρούν έως και 6% αρχικά, όμως σταδιακά το απόγευμα και προς το κλείσιμο υπήρξε ελαφρώς καλύτερη εικόνα και πάντως το κλείσιμο δεν έγινε στα χαμηλά ημέρας.
Ο DAX της Φρανκφούρτης έκλεισε με πτώση 579,26 μονάδων (-3,96%) κρατώντας οριακά τις 14.000 μονάδες, ο CAC 40 στο Παρίσι έχασε 3,83%, ο FTSE 100 στο Λονδίνο -3,88%, ο FTSE MIB στο Μιλάνο -4,14%, ο IBEX 35 στη Μαδρίτη -2,86%, ενώ ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 έκλεισε με απώλειες 3,28%. Πάντως, οι δείκτες της Wall Street που είχαν κυλήσει σε χαμηλό δύο μηνών από την Τετάρτη, ξεκίνησαν χθες με νέες μεγάλες απώλειες όμως στο φινάλε είχαν καλύτερη εικόνα, με τους Nasdaq και S&P 500 να αντιδρούν θετικά.
Βέβαια, το μεγαλύτερο θύμα της ρωσικής εισβολής ήταν το χρηματιστήριο της χώρας, με τον βασικό χρηματιστηριακό δείκτη να σημειώνει απώλειες άνω του 33%, με τις τραπεζικές μετοχές να καταρρέουν, καθώς επίκεινται κυρώσεις της Δύσης στις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας. Συνάμα, το νόμισμα της Ρωσίας, το ρούβλι, έπεσε σε ιστορικό χαμηλό, καθώς πλέον απαιτούνται 90 ρούβλια για την αγορά ενός δολαρίου!
Εντός αυτού του σκηνικού το ελληνικό χρηματιστήριο έχασε μονομιάς όλα τα κέρδη του 2022, κατρακυλώντας αρκετά κάτω από τις 900 μονάδες. Άλλωστε, το γεγονός ότι σε μια τόσο πτωτική συνεδρίαση η αξία συναλλαγών εκτοξεύτηκε στα 163,20 εκατ. ευρώ, μαρτυρά και το… μένος των πωλητών. Μάλιστα, τα 65,68 εκατ. ευρώ του τζίρου έγινε από τις τράπεζες, στις οποίες εστιάστηκαν οι μεγαλύτερες πωλήσεις.
Ήταν ο μεγαλύτερος τζίρος του τελευταίου τριμήνου με τον αμέσως μεγαλύτερο να είναι στις 16 Νοεμβρίου, όταν διακινήθηκαν 302,6 εκατ. ευρώ, λόγω του MSCI και της εισόδου της ΔΕΗ σε αυτόν. Εκείνη την ημέρα η ΔΕΗ είχε διακινήσει 234,3 εκατ. ευρώ. Άρα, σε… ροή συνεδρίαση, το χθεσινό ρεκόρ πάει πολύ πίσω…
Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε στις 888,31 μονάδες με απώλειες 6,42%, ενώ στο χαμηλό ημέρας βρέθηκε ακόμη και στις 882,77 μονάδες όταν υποχωρούσε 7%. Σ’ αυτά τα επίπεδα το Χ.Α. είχε να κλείσει από τις 27 Δεκεμβρίου του 2021, που σημαίνει ότι έπεσε σε χαμηλό δύο μηνών. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων 23 μηνών στο Χ.Α. με την αμέσως μεγαλύτερη να ανάγεται στο Μάρτιο του 2020, στο ξεκίνημα της πανδημίας και των lockdownστη χώρα μας.
Παράλληλα, ήταν μια συνεδρίαση που μετά από καιρό επιστρατεύτηκε η δικλίδα του Αυτόματου Μηχανισμού Ελέγχου Μεταβλητότητας (Α.Μ.Ε.Μ.) για περιπτώσεις μεγάλων μεταβολών στον LargeCap.
Ο τραπεζικός κλάδος βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα, καθώς είναι αυτός στον οποίο αντανακλάται πιο άμεσα και καταλυτικά κάθε σοβαρή αλλαγή του χρηματοοικονομικού περιβάλλοντος. Και ως φαίνεται, οι εκτιμήσεις γι’ αυτό το περιβάλλον είναι δυσμενείς, καθώς θα διαμορφωθεί μια «καινούρια» χρηματοοικονομική κατάσταση, με πιθανά «κανόνια» στον ενεργειακό κλάδο, διόγκωση των κόκκινων δανείων επιχειρήσεων και ιδιωτών και πολλά άλλα.
Η Eurobank υποχώρησε κατά 10,80%, η Πειραιώς είχε πτώση 10,53%, ενώ 7,41% και 7,36% έχασαν οι Alpha Bank και Εθνική αντίστοιχα. Ισχυρότατες ήταν οι απώλειες σε όλον τον LargeCap όπου η Viohalco υποχώρησε κατά 10,35%, η Lamda Development -8,66%, Aegean Airlines -8,72%, ElvalHalcor -7,59%, Coca Cola HBC -8,54% (έχει μεγάλη έκθεση σε Ρωσία και Ουκρανία), ενώ σημαντικές απώλεεις είχαν οι Ελλάκτωρ, ΟΠΑΠ, Motor Oil, Μυτιληναίος, ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ κ.α.
Στον MidCap στην κορυφή των απωλειών έκλεισε η Profile χάνοντας 11,37%, κοντά στο 10% έχασε η IntracomHoldings, στο -9,79% η AVAX, άνω του 8% υποχώρησαν οι Πλαστικά Θράκης, Intrakat, Ικτίνος και Τεχνική Ολυμπιακή, άνω του 7% οι Fourlis και ΕΧΑΕ και άνω του 5% οι Cenergy Holdings, ΚριΚρι, Epsilon Net και Entersoft.
Στην ευρύτερη αγορά, πτώση από 10% έως 17,18% είχαν μετοχές όπως Frigoglass, Lavipharm, Εκδόσεις Λιβάνη, Βιοτέρ, Παΐρης, Μαθιός, Αλουμύλ, Δρομέας, MIG, Κυριακούλης, Intralot, Έλαστρον, ΑΝΕΚ, Unibios, Χαϊδεμένος και Μοτοδυναμική. Συνολικά, μόλις δύο μετοχές έκλεισαν ανοδικά έναντι 136 πτωτικά, κάτι που έχει να γίνει πολύ καιρό στο Χ.Α.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
