Οι προσδοκίες για γρήγορη ανάκαμψη με την επανεκκίνηση των οικονομιών δίνουν στις αγορές τη θέση τους σε φόβους για δεύτερο κύμα πανδημίας, νέα περιοριστικά μέτρα και βαθύτερη ύφεση, καθώς τα κρούσματα κορονοϊού σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνονται και πάλι με γρήγορους ρυθμούς και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου ήδη άρχισαν να επιβάλλονται περιοριστικά μέτρα σε ορισμένες πολιτείες.
Ως τις αρχές του μήνα, επικρατούσε στα μεγάλα χρηματιστήρια της Δύσης αισιοδοξία για ανάκαμψη τύπου “V” μετά την επανεκκίνηση των οικονομιών και πολλοί περίμεναν κίνηση των δεικτών προς τα ιστορικά υψηλά, που είχαν καταγραφεί στις αρχές του έτους. Πράγματι, ο δείκτης Dow Jones κατάφερε στις 8 Ιουνίου να «αναρριχηθεί» ως τις 27.572 μονάδες, που ήταν και το υψηλότερο σημείο μετά το ξέσπασμα της κρίσης της περιόδου της πανδημίας και όχι πολύ μακριά από το ιστορικό υψηλό των 29.551 μονάδων, που είχε καταγραφεί στις 12 Φεβρουαρίου.
Έκτοτε, όμως, η κίνηση του δείκτη είναι κατηφορική, καθώς οι επενδυτές φοβούνται ότι ακόμη και οι τεράστιες παροχές ρευστότητας από την Fed και την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, που θα εκτινάξουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού φέτος στο 23%, δεν είναι αρκετές για να διατηρήσουν την ανοδική δυναμική των μετοχών, αν ξεσπάσει δεύτερο κύμα πανδημίας, ανασχεθεί η πορεία προς το άνοιγμα της οικονομίας και βαθύνει η ύφεση. Ο Dow Joneς από τις 27.572 μονάδες της 8ης Ιουνίου είχε υποχωρήσει στο χθεσινό κλείσιμο στις 25.015, δηλαδή κατά 9,3%, μια πτώση που ίσως σηματοδοτεί αναστροφή της τάσης της αγοράς.
Σε κλοιό κρουσμάτων οι ΗΠΑ
Οι αγορές στρέφουν πλέον και πάλι το βλέμμα στην εξέλιξη της πανδημίας, πρωτίστως στις ΗΠΑ, όπου φαίνεται ότι οι αρχές χάνουν το παιχνίδι της ασφαλούς επανεκκίνησης της οικονομίας, καθώς παρατηρείται μεγάλη αύξηση κρουσμάτων, που θέτει το ερώτημα αν θα αρχίσουν πάλι να λαμβάνονται περιοριστικά μέτρα.
«Αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα σε ορισμένες περιοχές», αναγνώρισε ο κορυφαίος επιδημιολόγος στις ΗΠΑ, Άντονι Φάουτσι, μιλώντας σε συνέντευξη τύπου της ομάδας διαχείρισης της κρίσης του Λευκου Οίκου. Χθες καταγράφηκαν τουλάχιστον 40.870 κρούσματα και ήταν ο μεγαλύτερος ημερήσιος απολογισμός από τη στιγμή που η πανδημία άρχισε να εξαπλώνεται στη χώρα, σύμφωνα με την καταμέτρηση του Reuters. Tο σύνολο των Αμερικανών που έχουν προσβληθεί έφθασε τα 2,45 εκατ.
Οι αρχές στο Τέξας και στη Φλόριντα αποφάσισαν να λάβουν μέτρα περιορισμού της λειτουργίας και της διάθεσης αλκοόλ σε μπαρ και εστιατόρια, καθώς διαπιστώνεται ότι οι συναθροίσεις κυρίως νέων ανθρώπων έχουν αυξήσει τους κινδύνους μετάδοσης του ιού. Η Φλόριντα ανακοίνωσε νέα περιοριστικά μέτρα, καθώς κατέγραψε 8.942 νέα κρούσματα σε μια ημέρα, αριθμός πολύ υψηλότερος από το προηγούμενο ρεκόρ, που ήταν 5.511 και καταγράφηκε την 24η Ιουνίου. Στην Αλάσκα, έγιναν υποχρεωτικές οι μάσκες σε όλους τους εσωτερικούς χώρους, λόγω της αύξησης των κρουσμάτων. Οι ΗΠΑ έχουν τους περισσότερους νεκρούς από κορονοϊό από κάθε άλλη χώρα, καθώς ο αριθμός πλησιάζει τους 125.000.
Οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Τραμπ και του αντιπροέδρου Πενς δεν καθησυχάζουν ιδιαίτερα τους επενδυτές, καθώς και οι δύο άνδρες δείχνουν να υποτιμούν το πρόβλημα για πολιτικούς λόγους, ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου. «Έχουμε λίγη δουλίτσα να κάνουμε και θα την κάνουμε. Έχουμε πολύ καλούς αριθμούς όσον αφορά την επιστροφή μας και νομίζω πάει πολύ γρήγορα και θα είναι πολύ καλή», δηλώνει ο Τραμπ, ενώ ο Πενς θεωρεί ότι είναι καλό ότι τα νέα κρούσμα αφορούν στις περιπτώσεις νέους ανθρώπους, οι οποίοι κατά κανόνα περνούν ελαφρά την ασθένεια.
Η προειδοποίηση του ΔΝΤ
Στην έκθεσή του για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, πάντως, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν ήταν καθησυχαστικό, αντίθετα προειδοποίησε για τον κίνδυνο πτώσης στις αγορές, που μπορεί να αρχίσει με δύο βασικές αφορμές: εάν η ύφεση αποδειχθεί βαθύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας από ό,τι αναμένεται σήμερα από τους επενδυτές, ή αν υπάρξει ένα δεύτερο κύμα του ιού και επιβολής περιοριστικών μέτρων.
Το Ταμείο τονίζει ότι «έσωσαν την παρτίδα» οι κεντρικές τράπεζες, αποτρέποντας τη μετεξέλιξη της κρίσης του κορονοϊού σε μια σοβαρή χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά στις αγορές μετοχών διαμορφώνονται συνθήκες «φούσκας», με τις αποτιμήσεις να βρίσκονται πολύ μακριά από τα θεμελιώδη μεγέθη, ενώ το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα απειλείται από πιθανές πτωχεύσεις υπερχρεωμένων εταιρειών.
Το ΔΝΤ προειδοποιεί τους επενδυτές σε μετοχές και ομόλογα ότι ίσως έχουν πάρει... υπερβολική φόρα, υποτιμώντας τους κινδύνους που δημιουργεί η κρίση του κορονοϊού και υπερτιμώντας τη σημασία των παρεμβάσεων από τις κεντρικές τράπεζες, αλλά και υποθέτοντας ότι τα μέτρα στήριξης από τις κεντρικές τράπεζες, με μεγάλα ποσά ρευστότητας και πολύ χαμηλά επιτόκια, θα παραταθούν στο διηνεκές.
«Έχει προκύψει μια αποσύνδεση μεταξύ της αισιοδοξίας των χρηματοπιστωτικών αγορών και της εξέλιξης της παγκόσμιας οικονομίας», επισημάνει το Ταμείο. Αποσύνδεση, που εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πιθανή βιωσιμότητα του τρέχοντος ράλι στα χρηματιστήρια και αυξάνει τον κίνδυνο νέας διόρθωσης των τιμών των μετοχών, σε περίπτωση που εξασθενίσει η διάθεση των επενδυτών για ανάληψη κινδύνου, κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη.
Το Ταμείο προειδοποιεί, μάλιστα, ότι η υπερβολή στα χρηματιστήρια τείνει να ξεπεράσει κάθε ιστορικό προηγούμενο. Όπως σημειώνει, σύμφωνα με τα μοντέλα που χρησιμοποιεί το προσωπικό του Ταμείου, η διαφορά μεταξύ των τιμών στις αγορές και των θεμελιωδών αποτιμήσεων είναι κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα στις περισσότερες μεγάλες αγορές μετοχών και ομολόγων των ανεπτυγμένων οικονομιών, αν και σε ορισμένες αναδυόμενες αγορές η τιμές είναι χαμηλότερες από τα μοντέλα αποτίμησης με βάση τα θεμελιώδη στοιχεία.
Εξάλλου, ένας μεγάλος κίνδυνος που δημιουργείται από την πανδημία είναι να αναδειχθούν τρωτά σημεία του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, με κυριότερο τον υπερβολικό δανεισμό του επιχειρηματικού τομέα, αλλά και των νοικοκυριών, που μπορεί να οδηγήσει σε πτωχεύσεις, οι οποίες θα κλονίσουν τις τράπεζες.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
