Όλο και περισσότερο έδαφος κερδίζουν οι αντλίες θερμότητας στον ανταγωνισμό ανάμεσα στους διαφορετικούς τύπους θέρμανσης. Έκρηξη πωλήσεων που θα φτάσει έως και το 250% έως το 2030 προβλέπει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας την ώρα που νέα έκθεση του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου δείχνει ότι οι αντλίες θερμότητας αποτελούν τη μοναδική επιλογή που μπορεί να «κοντράρει» το πετρέλαιο.
Ειδικότερα, πρόσφατη έκθεση του ΙΕΑ για το μέλλον των αντλιών θερμότητας δείχνει πως μέσα στα επόμενα χρόνια θα σπάσει κάθε ρεκόρ πωλήσεων στην Ευρώπη. Προβλέπει ότι θα εκτοξευθούν από τα 2 εκατ. πωλήσεις το 2021 στα 7 εκατ. το 2030, ενώ το 2022 αναμένεται να πιάσουν ιστορικό υψηλό.
Με τους καταναλωτές να επιλέγουν ολοένα και περισσότερο τις φθηνότερες αλλά και πιο πράσινες επιλογές για τη θέρμανσή τους, ειδικά μετά από τα διδάγματα που αφήνει η ενεργειακή κρίση, οι πωλήσεις των αντλιών θερμότητας έχουν ήδη πάρει την ανιούσα. Είναι ενδεικτικό πως μόνο το 2021 ο ρυθμός αύξησης των πωλήσεων που έφθασε το 15% ήταν διπλάσιος συγκριτικά με τον μέσο όρο της περασμένης δεκαετίας.
Μάλιστα, ο ΙΕΑ τονίζει πως οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να ανεβάσουν πιο ψηλά στην ατζέντα τους την προώθηση αυτού του μέσου θέρμανσης σε συνδυασμό με αντίστοιχες δράσεις επιδότησης, ενώ υπολογίζει την ετήσια εξοικονόμηση για τα νοικοκυριά στην Ευρώπη που μεταβαίνουν σε αντλίες θερμότητας σε 854 ευρώ.
Αποδοτική λύση για μεγάλες καταναλώσεις
Φθηνή συγκριτικά λύση που αποτελεί αποδοτική επένδυση για νοικοκυριά με μεγάλες καταναλώσεις αποτελούν οι αντλίες θερμότητας, παρά το γεγονός πως το πετρέλαιο παραμένει ο «βασιλιάς» της θέρμανσης.
Επικαιροποιημένη μελέτη του Εργαστηρίου Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Ινστιτούτου Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ αξιοποιώντας τις τιμές για το ρεύμα, τα το πετρέλαιο παραμένει το φθηνότερο μέσο θέρμανσης.στερεά καύσιμα και το πετρέλαιο θέρμανσης του Δεκεμβρίου σημειώνει ότι, παρά το γεγονός ότι και φέτος Μάλιστα, συγκριτικά με το φυσικό αέριο παραμένει φθηνότερο κατά 30% ενώ το πιο ακριβό μέσο θέρμανσης φαίνεται πως είναι το τζάκι ανοιχτού τύπου.
Ειδικότερα, στη μελέτη παρουσιάζεται μία σύγκριση των τιμών ανά τύπο θέρμανσης, υπολογίζοντας και τη μείωση για εκείνους που δικαιούνται το επίδομα θέρμανσης και λαμβάνοντας υπόψη διαφορετικά σενάρια ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή όπου βρίσκεται το κάθε σπίτι. Έτσι, για μία οικογένεια με δύο παιδιά που λαμβάνει το επίδομα θέρμανσης το κόστος ανά καύσιμο και τεχνολογία διαμορφώνεται ως εξής:
- Πετρέλαιο: 8,8 λεπτά ανά θερμική KWh για μία κατοικία σε περιοχή με κλίμα όπως της Αθήνας, στα 5,8 λεπτά αν βρίσκεται σε κλίμα όπως της Θεσσαλονίκης.
- Φυσικό αέριο: 13,3 λεπτά ανά κιλοβατώρα για ένα σπίτι σε περιοχή με κλίμα όπως της Αθήνας και 9,2 λεπτά σε ζώνη με κλίμα όπως της Θεσσαλονίκης.
- Αντλία θερμότητας: Για αντλία με θερμοκρασίας νερού πάνω από τους 70 βαθμούς Κελσίου το κόστος για μία κατοικία στην Αθήνα ανέρχεται σε 10 λεπτά ανά θερμική κιλοβατώρα και σε 9 λεπτά για κατοικία στη Θεσσαλονίκη. Αντίστοιχα, για τις αντλίες με μεσαίες θερμοκρασίες, όχι πάνω από τους 60 βαθμούς Κελσίου τότε οι τιμές διαμορφώνονται σε 6,2 λεπτά ανά θερμική κιλοβατώρα στην Αθήνα και 7 λεπτά στη Θεσσαλονίκη.
Όπως σημειώνει η μελέτη, παρά τις «τσουχτερές» τιμές του ρεύματος και φέτος, οι αντλίες θερμότητας αποτελούν τη μόνη τεχνολογία που μπορεί να ανταγωνιστεί τους λέβητες πετρελαίου καθώς σημειώνουν αποδόσεις που μπορεί και να ξεπερνούν το 100%. Μάλιστα, αναφερόμενη, η μελέτη, στις προοπτικές αντικατάστασης ενός συμβατικού λέβητα πετρελαίου με νέα συστήματα θέρμανσης, βάσει και των σχετικών εκτιμήσεων για το πού θα κυμανθούν οι τιμές πώλησης των διαφόρων καυσίμων θέρμανσης κατά τη χειμερινή σεζόν 2022-2023, τονίζει πως η επένδυση από τους οικιακούς καταναλωτές σε κάποια εκ των εναλλακτικών τεχνολογιών θέρμανσης αντί του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με πετρέλαιο θεωρείται τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο μια επιλογή που εμπεριέχει πάρα πολύ μεγάλο ρίσκο και ως εκ τούτου οφείλει να αξιολογείται με μεγάλη προσοχή.
Μοναδική ίσως εξαίρεση αποτελούν τα συστήματα αντλιών θερμότητας μεσαίων θερμοκρασιών (LWmax = 60°C), ιδίως όταν επρόκειτο για την κάλυψη υψηλών αναγκών θέρμανσης σε ετήσια βάση (Ετήσιες θερμικές ανάγκες > = 9.000 kWhth, Ισοδύναμη κατανάλωση πετρελαίου > = 1.000 lt/σεζόν). Γενικότερα, οι αντλίες θερμότητας, είτε υψηλών είτε μεσαίων θερμοκρασιών, αποτελούν το μοναδικό εναλλακτικό σύστημα θέρμανσης του οποίου το κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) για κατοικίες σε περιοχές με κλίμα όπως εκείνο της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης είναι μικρότερο του αντίστοιχου που περιγράφει το συνήθη λέβητα πετρελαίου (0,135 €/kWhth) και στα 4 σενάρια ετήσιων θερμικών αναγκών που εξετάστηκαν στην μελέτη.
Ταυτόχρονα, η αύξηση της τάξης του 30% στις τιμές ανά κιλοβατώρα του φυσικού αερίου έχει ως αποτέλεσμα οι αντλίες θερμότητας να υπερτερούν ακόμα περισσότερο των τεχνολογιών θέρμανσης με φυσικό αέριο, ως προς το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας (€/kWhth), σε σχέση με πέρυσι.
Άλλωστε, το θερμικό κόστος των αντλιών θερμότητας, παρά τη διατήρηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στα περσινά (υψηλά) επίπεδα, συνεχίζει να υπερτερεί του αντίστοιχου που περιγράφει τους συμβατικούς λέβητες πετρελαίου. Ιδίως στην περίπτωση των αντλιών θερμότητας μεσαίων θερμοκρασιών (LWmax = 60°C), η διαφορά είναι κάτι παραπάνω από εμφανής για ένα μέσο νοικοκυριό (4.500 kWhth/σεζόν). Μάλιστα, όσο αυξάνονται οι ετήσιες θερμικές ανάγκες, η αντικατάσταση του λέβητα πετρελαίου με μια αντλία θερμότητας μεσαίων θερμοκρασιών μοιάζει με μια όλο και πιο οικονομικά αποδοτική επιλογή σύμφωνα με τα εξαγόμενα έτη απόσβεσης που μπορεί να κινηθούν από 8 – 20 έτη (ανάλογα με το ύψος της κατανάλωσης και τον τύπο της αντλίας).
Ποια τα οφέλη – Πότε προβλέπονται επιδοτήσεις
Πέρα από τη διαφορά στο ίδιο το κόστος της κατανάλωσης, το συνολικό κόστος μειώνεται και από τις ελάχιστες απαιτήσεις σε ετήσια συντήρηση που έχει αυτή η τεχνολογία θέρμανσης (η μελέτη το υπολογίζει στα 70 ευρώ / έτος) ενώ πρέπει να σημειωθεί πως το ίδιο το κόστος της εγκατάστασης περιορίζεται σημαντικά καθώς η αντλία ενσωματώνεται στις σωληνώσεις που διαθέτει ήδη το σπίτι χωρίς να απαιτεί πρόσθετες υποδομές. Παράλληλα, αν συνδυαστεί με ένα κάποιο σύστημα φωτοβολταϊκών στέγης θα μπορούσε να οδηγήσει σε μηδενικό κόστος για τη θέρμανση αλλά και την ψύξη του νοικοκυριού αλλά και την παραγωγή ζεστού νερού.
Επιπρόσθετα, πρέπει να σημειωθεί πως οι αντλίες θερμότητας αποτέλεσαν επιλέξιμη δαπάνη στο πρόσφατο Εξοικονομώ για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών μειώνοντας ουσιαστικό το κόστος της εγκατάστασης.Ειδικότερα, προβλεπόταν η επιδότηση κατά 1.700 ευρώ ανά αίτηση για την τοποθέτηση αντλίας θερμότητας. Σημειώνεται πως, το μέσο κόστος της επένδυσης για αντλίες θερμότητας μεσαίων και υψηλών θερμοκρασιών κινείται από 6.700 έως 8.370 € (συμπερ. ΦΠΑ).
Ανάλογη πρόβλεψη φαίνεται πως θα υπάρχει και στο νέο πρόγραμμα Εξοικονομώ που αναμένεται την επόμενη άνοιξη και στο νέο πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών νέων έως 39 ετών, Εξοικονομώ - Ανακαινίζω αλλά και σε προγράμματα για την ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων και τουριστικών καταλυμάτων που αναμένεται να δημοσιευθούν μέσα στο επόμενο διάστημα.