Η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει το τρένο της Τεχνητής Νοημοσύνης

Μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκεται η ελληνική οικονομία για να μην χάσει το τρένο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μπορεί η χώρα να διαθέτει υψηλού επιπέδου εξειδικευμένο προσωπικό και να παράγει σημαντική έρευνα και καινοτομία, ωστόσο η υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, με την Ελλάδα να αποτελεί ουραγό μεταξύ των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.

Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πιο πίσω σε σχέση με τον διεθνή μέσο όρο ως προς την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, με χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία να έχουν τρέξει πιο γρήγορα τα βήματα προς το GenAI. Ωστόσο, όπως επισήμαναν χθες στελέχη της McKinsey, παρά το αδύναμο σημείο εκκίνηση της, η Ελλάδα μπορεί ακόμα να αποκομίσει μεγάλα οφέλη από την τεχνητή νοημοσύνη, εκμεταλλευόμενη τα υψηλά επίπεδα ταλέντου και έρευνας.

«Είναι πολύ κρίσιμη η στιγμή», επισήμανε ο partner της McKinsey και επικεφαλής της QuantumBlack Χριστόφορος Αναγνωστόπουλος, που σημείωσε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις «πρέπει να δράσουν τώρα» καθώς μετά από σχεδόν δύο χρόνια που έχει βγει το ChatGTP και υπήρξε η «έκρηξη» της Τεχνητής Νοημοσύνης, υπάρχουν τα δεδομένα για να κριθεί ποια εργαλεία είναι κατάλληλα για κάθε επιχείρηση. «Το παράθυρο ευκαιρίας, μπορεί να κλείσει σύντομα», ανέφερε χαρακτηριστικά και τόνισε ότι η Ελλάδα και οι επιχειρήσεις έχουν «μια ευκαιρία να εκμεταλλευτούν αυτή τη γνώση και το ταλέντο».

Ο κ. Αναγνωστόπουλος σημείωσε πως οι ελληνικές επιχειρήσεις εμφανίζονται πιο συγκρατημένες στη χρήση της ΤΝ καθώς τα στελέχη των επιχειρήσεων προτιμούν να έπονται στην υιοθέτηση εργαλείων και πρακτικών, έχοντας παράλληλα την ευκαιρία να το κάνουν και καλύτερα. Όπως επισήμανε «αυτό είναι το στοίχημα. Να μάθει η Ελλάδα από τους υπόλοιπους. Να εκμεταλλευτεί το ταλέντο και να οδηγήσει σε πιο στοχευμένη και πιο στρατηγική υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης ώστε να έχει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας και να προλάβει να κάνει κάτι στο μέλλον».

Στην Ελλάδα, η διείσδυση της Τεχνητής Νοημοσύνης αλλά και του ίδιου του ψηφιακού μετασχηματισμού, ο οποίος αποτελεί σε μεγάλο βαθμό προϋπόθεσή της, εξακολουθεί να υστερεί κατά περίπου 50% σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σε όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους. Εντούτοις, το ποσοστό των εταιρειών που εξετάζουν την υιοθέτηση συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης διπλασιάστηκε από το 2021 μέχρι το 2023.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η QuantumBlack της McKinsey, οι ελληνικές επιχειρήσεις λειτουργούν σε ένα λιγότερο φιλικό περιβάλλον για την Τεχνητή Νοημοσύνη, σε σχέση με τις επιχειρήσεις που καταγράφουν υψηλές επιδόσεις, καθώς η χώρα μας υστερεί στις υποδομές, ενώ λείπει και η στρατηγική ανάπτυξης της καθώς και μια ρυθμιστική αρχή που θα ορίζει το λειτουργικό πλαίσιο.

Ανησυχητικό είναι επίσης και το γεγονός ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν ανθρώπινο δυναμικό με την κατάλληλη κατάρτιση, παρότι η χώρα μας αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ταλέντου στην ΤΝ, υποδηλώνοντας ότι το ΑΙ brain drain αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Η υστέρηση της χώρας στην ΤΝ

Η κατάταξη της Ελλάδας

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Tortoise Global AI Index,  η Ελλάδα βρίσκεται στην 58^η θέση ανάμεσα στις 62 χώρες του ΟΟΣΑ+ στο λειτουργικό περιβάλλον και απέχει πολύ από την Δανία που ηγείται στην παγκόσμια κατάταξη. Είναι επίσης 6^η η Ελλάδα ανάμεσα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου με παρόμοια χαρακτηριστικά (Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισραήλ και Μάλτα οι άλλες πέντε χώρες), με την Ιταλία να βρίσκεται στην πρώτη θέση.

Στις υποδομές η Ελλάδα βρίσκεται στην 51^η θέση, και στην 6^η στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, απέχοντας αρκετά από την Ισπανία και, πολύ περισσότερο, από τις ΗΠΑ που βρίσκονται στην κορυφή. Στην κυβερνητική πολιτική, με τον οδικό χάρτη για την Τεχνητή Νοημοσύνη να αναμένεται ακόμα, η χώρα μας βρίσκεται στην 52^η θέση και 6^η ανάμεσα στις χώρες του Νότου, απέχοντας πάρα πολύ τόσο από την Ισπανία όσο και από την ηγέτιδα Σαουδική Αραβία.

Στους πυλώνες καινοτομίας, η Ελλάδα παρουσιάζει πολύ καλύτερη εικόνα που δίνει ελπίδες για το μέλλον, καθώς βρίσκεται στην 27^η θέση του ΟΟΣΑ+ στο ταλέντο, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στην κορυφή, και στην 4^η θέση ανάμεσα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου με πρώτο το Ισραήλ. Στην έρευνα, η χώρα μας βρίσκεται στην 29^η θέση με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στην πρώτη θέση, και 4^η στις 6 όπου ηγείται και πάλι το Ισραήλ. Στην εμπορευματοποίηση της ΤΝ η Ελλάδα βρίσκεται στην 40^η θέση και 6^η ανάμεσα στις χώρες του Νότου, ενώ στην ανάπτυξη βρίσκεται στην 37^η θέση και παραμένει ουραγός ανάμεσα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Όπως έχει σημειωθεί και στο παρελθόν, η Gen AI θα μπορούσε να ενισχύσει το ΑΕΠ της Ελλάδας έως και 10% μέχρι το 2030, αν καταφέρει να αναστρέψει τη σημερινή υστέρηση έναντι των άλλων χωρών στην υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το όφελος για την ελληνική οικονομία εκτιμάται πως θα φτάσει περίπου τα 10-12 δισ. ευρώ ετησίως, με τον Χρηματοπιστωτικό και Ασφαλιστικό Κλάδο, το χονδρικό εμπόριο, τη μεταποίηση, την παροχή υπηρεσιών, και την ενημέρωση & επικοινωνία να είναι από τους κλάδους που θα έχουν την μεγαλύτερη επίδραση.

Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για την Τεχνητή Νοημοσύνη

Οι κλάδοι της οικονομίας έχουν σημαντικές ευκαιρίες να ενισχύσουν την παραγωγικότητά τους με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης και να απαντήσουν στις προκλήσεις που δημιουργούνται.  Οι πέντε τομείς στους οποίους αναμένεται να έχει τον μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο παγκοσμίως η διείσδυση των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης είναι αυτοί της Τεχνολογίας και Πληροφορικών Συστημάτων, της εκπαίδευσης, των τηλεπικοινωνιών, των επιστημών υγείας, και του τραπεζικού και ασφαλιστικού τομέα.

Πολλοί από αυτούς τους τομείς είναι ενεργοί και στον ελληνικό χώρο, γεγονός ελπιδοφόρο για το συνολικό πιθανό αντίκτυπο της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εγχώρια οικονομία. Η πλειοψηφία των εταιρειών δηλώνει ότι στρέφεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη με στόχο να καλυφθούν ταυτόχρονες ανάγκες σε πολλαπλούς τομείς, με πιο συνήθεις το marketing, τις πωλήσεις, την ανάπτυξη προϊόντων και το ΙΤ.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 72% των επιχειρήσεων υιοθετούν τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, ανατρέποντας μια στασιμότητα έξι ετών κατά την οποία η χρήση τέτοιων τεχνολογιών είχε μείνει αμετάβλητη, περίπου στο 50%. Όπως αναφέρουν τα στοιχεία της Quantum Black της McKinsey, η παραγωγική Tεχνητή Nοημοσύνη διεισδύει και στην καθημερινότητα των ιδίων των στελεχών, με το 56% των στελεχών να αναφέρουν ότι χρησιμοποιούν συχνά εργαλεία παραγωγικής Tεχνητής Nοημοσύνης εντός ή/και εκτός εργασιακού περιβάλλοντος.  Ωστόσο μόλις το 32% των στελεχών μεσαίας η υψηλής βαθμίδας στην Ευρώπη δηλώνουν τακτικοί χρήστες των εργαλείων ΑΙ, με το ποσοστό αυτό να ανεβαίνει στο 46% στην Κίνα.

Οι τομείς στους οποίους η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης εντός εργασιακού περιβάλλοντος έχει τη μεγαλύτερη διείσδυση είναι οι τηλεπικοινωνίες, ο χώρος της τεχνολογίας, και ο κλάδος των επαγγελματικών υπηρεσιών. Μάλιστα, η ίδια η McKinsey σε πρόσφατη δημοσίευσή της αναφέρθηκε στην Lilli, ένα πρόγραμμα Τεχνητής Νοημοσύνης που έχει πρόσβαση στην εκτενή διεθνή βάση δεδομένων και τεχνογνωσίας της McKinsey και το οποίο έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγικότητα των συμβούλων και των αναλυτών της εταιρείας επιταχύνοντας σημαντικά το έργο τους.