Αισιόδοξος για την πορεία των τιμών αλλά και την ενεργειακή επάρκεια της χώρας ενόψει των χειμερινών μηνών εμφανίζεται ο Διευθυντής Στρατηγικής και Λειτουργιών της WATT+VOLT κ. Δημήτρης Αμοργιανιώτης.
Σε συνέντευξη στο Business Daily υπογράμμισε, εντούτοις, τις παραβλέψεις και τους λανθασμένους χειρισμούς που εκτιμά ότι έγιναν στον σχεδιασμό του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης της αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που ισχύει από την 1η Αυγούστου. Τίθεται, όπως τονίζει, ακόμα και ζήτημα βιωσιμότητας των εταιρειών της αγοράς προμήθειας, οι οποίες αναγκάζονται να προβλέψουν σταθερές τιμές για τον επόμενο μήνα εν, μέσω ενός περιβάλλοντος ισχυρών διακυμάνσεων.
«Η κορύφωση αυτού του παράλογου πλαισίου είναι η πρόσφατη, μη συμμετρική, απόφαση φορολόγησης των όποιων πλεονασμάτων προέκυψαν από τη λειτουργία του μηχανισμού (που οι ίδιες οι Αρχές επέβαλαν) μέχρι σήμερα, ενώ σε περίπτωση ύπαρξης ζημιών, αυτές θα τις επωμίζονταν (και μελλοντικά θα τις επωμιστούν) αποκλειστικά οι προμηθευτές», σημειώνει ο κ. Αμοργιανιώτης.
Αναφορικά με το ζήτημα της διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας, εκτίμησε πως η χώρα μας είναι πλέον περισσότερο προετοιμασμένη σε σχέση με τον περασμένο χειμώνα και, ως εκ τούτου, δε θα αντιμετωπίσει πρόβλημα. Σε ό,τι αφροά την πορεία των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου σημείωσε ότι, παρά την αύξηση που παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες, με την βαθμιαία μείωση της θερμοκρασίας σε όλη την Ευρώπη, δεν αναμένεται να αυξηθούν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα αν οι καιρικές συνθήκες παραμείνουν σε φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα.
Ερωτώμενος για το ζήτημα της αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών εκτίμησε πως δεν θα υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση καθώς δρομολογούνται ουσιαστικές εξελίξεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο οι οποίες θα δυσχεράνουν τους συστηματικούς κακοπληρωτές και τον «ενεργειακό τουρισμό».
- Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία άλλαξε τα δεδομένα στο ενεργειακό περιβάλλον σε Ευρώπη και Ελλάδα. Πώς κρίνετε τις κινήσεις διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας της χώρας; Ποιες οι εκτιμήσεις σας για την πορεία των τιμών της ενέργειας; Η ενεργειακή κρίση θα μας συντροφεύει για πολύ καιρό ακόμα;
Είναι γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση που προέκυψε σταδιακά εντός του 2021 και κλιμακώθηκε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει επιφέρει τεκτονικές αλλαγές στη λειτουργία των αγορών ενέργειας, επηρεάζοντας το σύνολο των εμπλεκομένων, από τις εταιρείες παραγωγής, εμπορίας και προμήθειας έως τους τελικούς καταναλωτές. Η εταιρεία μας, απηύθυνε προειδοποιήσεις στις αρμόδιες αρχές για αυτό που βλέπαμε ότι ερχόταν (χωρίς ασφαλώς να μπορούμε να εκτιμήσουμε τις ακριβείς τελικές του διαστάσεις) και, όντως, υπήρξε σχετικά ταχεία κινητοποίηση, με τη δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου ελάφρυνσης των χρεώσεων ενέργειας στους λογαριασμούς των καταναλωτών, μέσω κρατικών επιδοτήσεων, και ταυτόχρονης υλοποίησης συγκεκριμένων δράσεων προς την κατεύθυνση της διασφάλισης του εφοδιασμού καυσίμων της χώρας και την επίτευξη ενεργειακής επάρκειας.
Εκτιμώ ότι η χώρα μας είναι πλέον περισσότερο προετοιμασμένη στον τομέα αυτόν σε σχέση με τον περασμένο χειμώνα και, ως εκ τούτου, πιστεύω ότι δε θα αντιμετωπίσει πρόβλημα εφοδιασμού, αφενός διότι παρουσιάζει μικρότερη εξάρτηση από το φυσικό αέριο συγκριτικά με άλλα Ευρωπαϊκά κράτη, και αφετέρου διότι ήδη, κατά τα τελευταία έτη, γίνεται υψηλή χρήση των εγκαταστάσεων υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα, η οποία έχει ενταθεί περαιτέρω κατά της διάρκεια της παρούσας κρίσης, γεγονός που προσφέρει μια επιπρόσθετη διασφάλιση σε περίπτωση βίαιης διακοπής των ροών από τους αγωγούς των βορείων συνόρων μας. Ασφαλώς, ο πλέον καθοριστικός παράγοντας που θα κρίνει την επιτυχή αντιμετώπιση της αυξημένης ενεργειακής ζήτησης του επερχόμενου χειμώνα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, θα είναι οι καιρικές συνθήκες του επόμενου τριμήνου. Αν επικρατήσει δριμύ ψύχος, σίγουρα αρκετές χώρες θα αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις.
Όσον αφορά στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, αυτές παρουσίασαν, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αποκλιμάκωση, κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες, με την βαθμιαία μείωση της θερμοκρασίας σε όλη την Ευρώπη, παρατηρείται εκ νέου αύξηση των τιμών οι οποίες, όμως, εκτιμώ, ότι δε θα εκτιναχθούν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα αν οι καιρικές συνθήκες παραμείνουν εντός φυσιολογικών, για την εποχή, πλαισίων.
Σε γενικό επίπεδο, η συντελεσθείσα αύξηση των τιμών ενέργειας οφείλεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στην απότομη διατάραξη της ισορροπίας διεθνούς προσφοράς και ζήτησης καυσίμων - κυρίως του φυσικού αερίου και δευτερευόντως και άλλων καυσίμων και, συνεπώς, η διάρκειά της θα εξαρτηθεί κυρίως από τρεις παράγοντες. Την εξέλιξη των γεωπολιτικών ζητημάτων, και, δη, του πολέμου στην Ουκρανία – μια μη αναμενόμενη αρνητική εξέλιξη εκεί θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των τιμών. Δεύτερον την ταχύτητα αντικατάστασης εκ μέρους των Ευρωπαϊκών κρατών των εισαγόμενων ρωσικών καυσίμων με καύσιμα προερχόμενα από άλλες χώρες (πχ υγροποιημένο αέριο από ΗΠΑ, Κατάρ κλπ), και της δημιουργίας νέων υποδομών υποδοχής αυτών των καυσίμων (όπως νέα τερματικά LNG ανά την Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία που δε διαθέτει επαρκείς εγκαταστάσεις). Και τρίτον την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, κατασκευής και λειτουργίας νέας εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας στην Ευρώπη η οποία θα μειώσει την ανάγκη χρήσης ορυκτών καυσίμων.
Είναι δύσκολο, λοιπόν, να εκτιμήσει κανείς πότε θα επανέλθουν οι τιμές ενέργειας στα επίπεδα που θεωρούνταν φυσιολογικά κατά το παρελθόν ή σε ακόμα χαμηλότερα από αυτά. Το μόνο βέβαιο είναι ότι σε περίπτωση διατήρησης υψηλού ενεργειακού κόστους για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία θα είναι ιδιαιτέρως αρνητικές.
- Πριν από μερικούς μήνες ανακοινώθηκε η εξαγορά της WATT+VOLT από την Mytilineos. Τι σηματοδοτεί η συμφωνία αυτή; Θα συνεχίσει την αυτόνομη πορεία της ή θα απορροφηθεί από την Protergia;
Όπως γνωρίζετε ήδη από την σχετική ανακοίνωση του Αυγούστου, έχει επιτευχθεί μια αρχική συμφωνία μεταξύ των δύο ομίλων, αλλά θα μου επιτρέψετε να μην αναφερθώ περαιτέρω σε αυτό το ζήτημα, δεδομένου ότι η ολοκλήρωσή της εν λόγω συναλλαγής τελεί ακόμα υπό την αίρεση της λήψης των σχετικών εγκρίσεων τόσο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού όσο και από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Το μόνο που μπορώ να πω, στην παρούσα φάση είναι ότι η στρατηγική πρόθεση και των δυο επιχειρηματικών ομίλων είναι η δημιουργία της μεγαλύτερης ιδιωτικής καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, διαθέτοντας αρχικό χαρτοφυλάκιο περίπου 550.000 πελατών, ένα μεγάλο δίκτυο καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα καθώς και εξαιρετικό στελεχιακό δυναμικό, προερχόμενο και από τις δυο εταιρείες.
- Από τον περασμένο Αύγουστο οι εταιρείες στη λιανική του ηλεκτρικού ρεύματος είναι υποχρεωμένες να ανακοινώνουν τις ανταγωνιστικές τους χρεώσεις από τον προηγούμενο μήνα για τον επόμενο. Πώς έχει επηρεάσει η αλλαγή αυτή την εταιρεία και ποια είναι η εκτίμησή σας για την πορεία της αγοράς, τόσο σε επίπεδο βιωσιμότητας των εταιρειών του κλάδου, όσο και στην εξέλιξη των τιμών;
Είναι αλήθεια ότι ο προσωρινός μηχανισμός τιμολόγησης της αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που ισχύει, με νομοθετική παρέμβαση, από την 1η Αυγούστου, επιβλήθηκε με απότομο και όχι επαρκώς μελετημένο τρόπο, έχοντας ως βασικό κίνητρο την κατάργηση, εντός ή εκτός εισαγωγικών, των ρητρών αναπροσαρμογής και των εμπορικών προγραμμάτων μεταβλητής τιμολόγησης, περισσότερο για πολιτικούς λόγους και ελάχιστα προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής μείωσης των ποσών που καταβάλλουν οι καταναλωτές για τους λογαριασμούς τους, καθώς αυτό είχε ήδη επιτευχθεί μέσω των κρατικών επιδοτήσεων.
Με το νέο καθεστώς τιμολόγησης, βάσει του οποίου οι προμηθευτές υποχρεούνται να ανακοινώνουν εκ των προτέρων σταθερές τιμές τιμολόγησης για τον επόμενο μήνα για το μεγαλύτερο ποσοστό του πελατολογίου τους, έχουμε οδηγηθεί σε μια στρεβλή κατάσταση. Οι προμηθευτές, όντες πλέον εκτεθειμένοι σε ακραίες αυξήσεις του κόστους, με κίνδυνο υψηλών ζημιών και ταμειακών εκροών σε περίπτωση που η εκάστοτε πρόβλεψη κόστους τους, και κατ’ επέκταση και η ανακοινωθείσα τιμή, υστερήσει σημαντικά έναντι του πραγματικού απολογιστικού χονδρεμπορικού κόστους (προφανώς σε ακραίες διακυμάνσεις απειλείται ακόμα και η βιωσιμότητά τους) προχωρούν κατά κανόνα στην ενσωμάτωση ενός υψηλού πριμ κινδύνου στην πρόβλεψη κόστους τους και στις τιμές που ανακοινώνουν, ώστε να προφυλαχθούν μερικώς έναντι του προανεφερθέντος κινδύνου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μέχρι στιγμής, να υπερβαίνουν οι ανακοινωθείσες τιμές το τελικό χονδρεμπορικό κόστος (τουλάχιστον κατά την περίοδο Αυγούστου-Νοεμβρίου που υπάρχουν απολογιστικά αποτελέσματα) το οποίο θα πλήρωναν τελικά, οι καταναλωτές μέσω των ρητρών αναπροσαρμογής και των προγραμμάτων μεταβλητής τιμολόγησης που ίσχυαν κατά το πρόσφατο παρελθόν.
Σε συνέχεια αυτής της συνθήκης, και οι κρατικές επιδοτήσεις παρουσιάζονται αρκετά αυξημένες σε σχέση με ότι συνέβαινε πριν από την εφαρμογή του μηχανισμού, διότι η βάση υπολογισμού τους είναι πλέον οι ανακοινωθείσες τιμές των προμηθευτών και όχι το πραγματικό απολογιστικό κόστος. Η κορύφωση αυτού του παράλογου πλαισίου είναι η πρόσφατη, μη συμμετρική, απόφαση φορολόγησης των όποιων πλεονασμάτων προέκυψαν από τη λειτουργία του μηχανισμού (που οι ίδιες οι Αρχές επέβαλαν) μέχρι σήμερα, ενώ σε περίπτωση ύπαρξης ζημιών, αυτές θα τις επωμίζονταν (και μελλοντικά θα τις επωμιστούν) αποκλειστικά οι προμηθευτές.
Θεωρώ, με βάση αυτές τις επισημάνσεις, ότι θα πρέπει σύντομα να επανεξεταστεί το συγκεκριμένο πλαίσιο από το Υπουργείο Ενέργειας και τη Ρυθμιστική Αρχή και, όπου αυτό απαιτείται, να εξορθολογιστεί.
- Ανοδική πορεία παρατηρείται τόσο στις ληξιπρόθεσμες οφειλές όσο και στους διακανονισμούς των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το επόμενο διάστημα καθώς μπαίνουμε πλέον στο χειμώνα όπου οι καταναλώσεις είναι πάντα αυξημένες;
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου παρουσίασαν απότομη άνοδο κατά το δεύτερο μισό του 2021 και το πρώτο τρίμηνο του 2022, πρωτίστως ως απόρροια των αυξημένων ποσών των λογαριασμών, αλλά και εξαιτίας ορισμένων νομοθετικών και ρυθμιστικών αστοχιών που θεσπίστηκαν κατά την ίδια περίοδο. Στη συνέχεια επήλθε μια σχετική σταθεροποίηση - σε υψηλά επίπεδα παρ’ όλα αυτά- κάτι το οποίο παρατηρήθηκε και αναφορικά με τον αριθμό των διακανονισμών που συμφωνούνται σε περιπτώσεις πραγματικής δυσχέρειας άμεσης αποπληρωμής. Για το επόμενο χρονικό διάστημα, είμαι αισιόδοξος ότι δε υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς δρομολογούνται ουσιαστικές εξελίξεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο οι οποίες θα δυσχεράνουν τους συστηματικούς κακοπληρωτές και τον «ενεργειακό τουρισμό».
- Πώς εξελίσσεται φέτος η κατανάλωση στην αγορά του φυσικού αερίου και πόσο έχει επηρεάσει την αγορά της λιανικής η αυξημένη μεταβλητότητα των τιμών;
Για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα πρέπει να γίνει μια διάκριση μεταξύ των διαφορετικών κατηγοριών καταναλωτών φυσικού αερίου. Για τις οικιακές καταναλώσεις, είναι πολύ νωρίς για τη διενέργεια οποιασδήποτε ασφαλούς εκτίμησης καθώς αυτή την περίοδο ξεκινάει παραδοσιακά η υψηλή κατανάλωση των συγκεκριμένων παροχών. Επίσης, όπως προανέφερα, οι καιρικές συνθήκες υπήρξαν ασυνήθιστα ήπιες φέτος έως και τα τέλη Νοεμβρίου, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μειωμένες ανάγκες χρήσης φυσικού αερίου για σκοπούς θέρμανσης.
Από την άλλη πλευρά, για τις μη θερμικές καταναλώσεις, ήτοι τους βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες μας, παρατηρούμε από τις αρχές του καλοκαιριού μια μείωση της τάξεως του 10% περίπου σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Δεν είναι εύκολο, εντούτοις, να διαπιστώσουμε αν αυτό οφείλεται σε συνειδητή απόφαση υποκατάστασης καυσίμου ή σε στρατηγική απόφαση μείωσης της παραγωγής/κατανάλωσής των εν λόγω πελατών.
- Η WATT+VOLT έχει παρουσιάσει μία σειρά από κινήσεις στον τομέα της ηλεκτροκίνησης μέσω της πρωτοβουλίας Chargespot. Ποια είναι τα επόμενά σας βήματα σε αυτόν τον τομέα;
Η δραστηριοποίησή της WATT+VOLT στον τομέα της ηλεκτροκίνησης είναι πολυετής και στη διάρκεια αυτών των ετών έχουμε τοποθετηθεί ως ηγέτιδα εταιρεία του χώρου, έχοντας πλέον περισσότερα από 500 εγκατεστημένα σημεία και αρκετά συμβολαιοποιημένα τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία εγκατάστασης. Παράλληλα, έχουμε δημιουργήσει τη δική μας ψηφιακή εφαρμογή «Chargespot» η οποία επιτρέπει στους οδηγούς ηλεκτροκινήτων οχημάτων να φορτίζουν τα οχήματα τους και να παρακολουθούν όλες τις λεπτομέρειες των φορτίσεών τους.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική αγορά υστερεί ακόμα ως προς το στάδιο ωριμότητας συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς είναι ακόμα χαμηλός ο αριθμός των (μερικώς ή πλήρως) ηλεκτροκίνητων οχημάτων που μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρόμοιες υποδομές. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε την επέκταση της δραστηριότητας με τον ίδιο ρυθμό και στο μέλλον, δημιουργώντας το μεγαλύτερο δίκτυο ηλεκτροκίνησης στη χώρα και προσφέροντας παράλληλα υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους χρήστες των φορτιστών και της εφαρμογής μας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
