Η κυριότερη παρέμβαση του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αφορά στη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της επαγγελματικής ασφάλισης, δηλώνει ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνος Τσακλόγλου, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Όπως επισημαίνει, ως προς το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, το νομοσχέδιο προβλέπει τη διευκόλυνση της δημιουργίας πολυεργοδοτικών ταμείων, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε μία χώρα όπου κυριαρχεί η απασχόληση σε μικρές επιχειρήσεις, εισάγονται πρακτικές καλής διακυβέρνησης, ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της εποπτείας των επαγγελματικών ταμείων και εξορθολογίζεται η φορολογική μεταχείριση των παροχών τους. Επίσης, ο κ. Τσακλόγλου σημειώνει ότι στο νομοσχέδιο υπάρχουν επίσης αρκετά άρθρα που σχετίζονται με τον εξορθολογισμό και την ενιαιοποίηση κανόνων της ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις για την ενθάρρυνση της απασχόλησης συνταξιούχων, με την κατάργηση της περικοπής του 30% της σύνταξης και τη θέσπιση, αντ' αυτού, μη ανταποδοτικού πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, υπολογιζόμενου επί του εισοδήματος από την ασφαλιστέα εργασία, που ευνοεί τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων συνταξιούχων, τη δεύτερη για εφέτος έκτακτη ενίσχυση των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά, τη δυνατότητα, για πρώτη φορά, συνταξιοδότησης μη μισθωτών με ληξιπρόθεσμες οφειλές ασφαλιστικών εισφορών στον e-ΕΦΚΑ έως 30.000 ευρώ από 20.000 ευρώ, που ισχύει σήμερα, την ενιαιοποίηση των προϋποθέσεων θεμελίωσης επικουρικής σύνταξης, την επέκταση του επιδόματος μητρότητας της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) για 9 μήνες και στις μη μισθωτές (αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες) μητέρες, ολοκληρώνοντας την ενιαιοποίηση κανόνων, που είχε ξεκινήσει με την εξίσωση του χρόνου καταβολής του επιδόματος μητρότητας σε μισθωτές μητέρες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και την καθιέρωση προπληρωμένης κάρτας για την καταβολή της πλειοψηφίας των επιδομάτων της ΔΥΠΑ και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
Αναφερόμενος σε ακόμη μία μεταρρύθμιση του υπουργείου Εργασίας, που είναι το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), ο κ. Τσακλόγλου υπογραμμίζει ότι η διαδικασία εγγραφής όλο και περισσότερων ασφαλισμένων βρίσκεται σε εξέλιξη με συστηματικό ρυθμό και, το προσεχές διάστημα, περισσότεροι νέοι αναμένεται να ενταχθούν εθελοντικά.
Μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εργασίας σχολιάζει ότι στον ΕΦΚΑ έχουν γίνει τεράστια βήματα προόδου και εκτιμά ότι θα γίνει ακόμα μεγαλύτερη πρόοδος τα επόμενα 3-4 χρόνια με την ολοκλήρωση δύο πολύ μεγάλων πρότζεκτ: το πρώτο αφορά το νέο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ και το δεύτερο την ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού του φορέα. «Σαν αποτέλεσμα, αναμένουμε την ταχύτερη έκδοση των συνταξιοδοτικών αποφάσεων και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών» συμπληρώνει.
Σε ερώτηση σχετικά με την αύξηση που θα δουν οι συνταξιούχοι στις συντάξεις τους το 2024, ο κ. Τσακλόγλου υπολογίζει ότι, με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η αύξηση αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 3% και θα πιστωθεί στους λογαριασμούς των συνταξιούχων τον ερχόμενο Ιανουάριο, δηλαδή όταν καταβληθούν οι συντάξεις του Φεβρουαρίου του 2024. Επιπλέον, καταβάλλεται η πέμπτη ετήσια δόση των αυξήσεων του νόμου Βρούτση σε περίπου 220 χιλιάδες συνταξιούχους, με περισσότερα από 30 χρόνια ασφαλιστικού βίου.
Μάλιστα, προσθέτει ότι η κυβέρνηση, για δεύτερη φορά, εφέτος, θα καταβάλει έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση έως και 200 ευρώ στους συνταξιούχους που δεν θα επωφεληθούν από τις επικείμενες αυξήσεις στις συντάξεις από 1/1/2024, λόγω θετικής προσωπικής διαφοράς. Από τη συγκεκριμένη ενίσχυση θα επωφεληθούν περίπου 743.000 συνταξιούχοι, με προϋπόθεση να έχουν προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10 ευρώ και να λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη έως και 1.600 ευρώ.
Τέλος, αναφορικά με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το ζήτημα της επαναφοράς των συντάξεων δικαστικών στα επίπεδα προ του 2012, ο υφυπουργός Εργασίας ξεκαθαρίζει ότι η απόφαση για τα αναδρομικά αφορά μόνο αυτούς που έχουν κάνει προσφυγή και σε αυτούς και μόνο θα καταβληθούν τα αντίστοιχα ποσά. «Η κυβέρνηση οφείλει να σέβεται τη δικαστική εξουσία και τις αποφάσεις της, όμως οφείλει να σέβεται και τους δημοσιονομικούς περιορισμούς της χώρας και το δεδομένο δημοσιονομικό περιθώριο, που έχουμε και το περιθώριο αυτό είναι πεπερασμένο. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι το ασφαλιστικό μας σύστημα είναι ιδιαιτέρως ελλειμματικό και η προσπάθειά μας για τον περιορισμό αυτών των ελλειμμάτων είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Γι' αυτόν τον λόγο, θα υπάρξει σχετική νομοθετική πρωτοβουλία στο πνεύμα της δικαστικής απόφασης, αλλά και προβλέψεις για την προστασία του ασφαλιστικού συστήματος από νέα μεγάλα ελλείμματα, των οποίων θύματα θα ήταν τελικά οι φορολογούμενοι και οι υπόλοιποι συνταξιούχοι» τονίζει ο κ. Τσακλόγλου. Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνου Τσακλόγλου, στη δημοσιογράφο, Γεωργία Μπάρλα, για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Ερ: Κύριε Τσακλόγλου, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης επεξεργάζεται νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο πρόκειται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το προσεχές χρονικό διάστημα. Ποιες είναι οι παρεμβάσεις που δρομολογούνται;
Απ: Πράγματι, το επόμενο διάστημα, θα φέρουμε στη Βουλή για ψήφιση νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας. Η κυριότερη παρέμβαση αφορά στη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της επαγγελματικής ασφάλισης. Στο νομοσχέδιο υπάρχουν επίσης αρκετά άρθρα που σχετίζονται με τον εξορθολογισμό και την ενιαιοποίηση κανόνων της ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Ως προς το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, το νομοσχέδιο προβλέπει τη διευκόλυνση της δημιουργίας πολυεργοδοτικών ταμείων, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε μία χώρα όπου κυριαρχεί η απασχόληση σε μικρές επιχειρήσεις, εισάγονται πρακτικές καλής διακυβέρνησης, ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της εποπτείας των επαγγελματικών ταμείων και εξορθολογίζεται η φορολογική μεταχείριση των παροχών τους. Στόχος μας είναι η προώθηση του θεσμού της προαιρετικής συμπληρωματικής επαγγελματικής ασφάλισης και η δημιουργία κεφαλαίων συνταξιοδοτικής αποταμίευσης στα πρότυπα των περισσοτέρων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις για την ενθάρρυνση της απασχόλησης συνταξιούχων, με την κατάργηση της περικοπής του 30% της σύνταξης και τη θέσπιση, αντ' αυτού, μη ανταποδοτικού πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, υπολογιζόμενου επί του εισοδήματος από την ασφαλιστέα εργασία, που ευνοεί τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων συνταξιούχων, τη δεύτερη για εφέτος έκτακτη ενίσχυση των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά, τη δυνατότητα, για πρώτη φορά, συνταξιοδότησης μη μισθωτών με ληξιπρόθεσμες οφειλές ασφαλιστικών εισφορών στον e-ΕΦΚΑ έως 30.000 ευρώ από 20.000 ευρώ, που ισχύει σήμερα, την ενιαιοποίηση των προϋποθέσεων θεμελίωσης επικουρικής σύνταξης, την επέκταση του επιδόματος μητρότητας της ΔΥΠΑ για 9 μήνες και στις μη μισθωτές (αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες) μητέρες, ολοκληρώνοντας την ενιαιοποίηση κανόνων, που είχε ξεκινήσει με την εξίσωση του χρόνου καταβολής του επιδόματος μητρότητας σε μισθωτές μητέρες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και την καθιέρωση προπληρωμένης κάρτας για την καταβολή της πλειοψηφίας των επιδομάτων της ΔΥΠΑ και του ΟΠΕΚΑ.
Με αυτόν τον τρόπο, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με σταθερό στόχο τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων, συνεχίζει τη δουλειά, που είχε ξεκινήσει την προηγούμενη τετραετία, τόσο με μεταρρυθμιστικές δράσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα όσο και με τον εξορθολογισμό και την ενιαιοποίηση των κανόνων της υφιστάμενης ασφαλιστικής νομοθεσίας, που έχουν άμεσο θετικό αντίκτυπο στο επίπεδο παροχών που λαμβάνουν οι πολίτες.
Ερ: Περνώντας σε μία άλλη μεταρρύθμιση του υπουργείου Εργασίας, που είναι το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), θα ήθελα να σας ρωτήσω πώς εξελίσσεται η διαδικασία εγγραφής ασφαλισμένων στο ΤΕΚΑ, με δεδομένο ότι ξεκίνησε και η εθελοντική ένταξη νέων έως 35 ετών σε αυτό. Πότε οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να επιλέξουν το επενδυτικό προφίλ τους;
Απ: Κυρία Μπάρλα, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το ΤΕΚΑ νομοθετήθηκε, συστάθηκε και κατέστη λειτουργικό. Σε ό,τι αφορά στην επενδυτική του λειτουργία, έχει σχεδιαστεί και αναπτύσσεται σταδιακά σε τρεις περιόδους. Κατά την πρώτη, μεταβατική, περίοδο, στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, οι εισφορές των ασφαλισμένων επενδύονται σε χρηματοοικονομικά προϊόντα πολύ χαμηλού κινδύνου (υψηλότοκες καταθέσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος).
Στην αμέσως επόμενη περίοδο, θα προσφέρεται στους ασφαλισμένους το προκαθορισμένο (default) χαρτοφυλάκιο με επενδύσεις σε ένα διευρυμένο και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο αξιογράφων, ενώ, κατά την τρίτη περίοδο, θα προσφέρονται στους ασφαλισμένους επιπλέον κατάλληλα διαμορφωμένα συνταξιοδοτικά/επενδυτικά προϊόντα κύκλου ζωής για εκείνους τους ασφαλισμένους που επιθυμούν να επιλέγουν και να ρυθμίζουν μόνοι τους το επίπεδο κινδύνου των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεών τους.
Η διαδικασία εγγραφής όλο και περισσότερων ασφαλισμένων βρίσκεται σε εξέλιξη με συστηματικό ρυθμό και, το προσεχές διάστημα, περισσότεροι νέοι αναμένεται να ενταχθούν εθελοντικά. Προς αυτή την κατεύθυνση, στοχεύει άλλωστε και η νέα καμπάνια επικοινωνίας, που προετοιμάζουμε αυτόν τον καιρό, με βασικό μέλημά της την ορθή ενημέρωση των νέων για το ΤΕΚΑ, καθώς και για τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν με την ένταξή τους σε αυτό.
Ερ: Στο «μέτωπο» των εκκρεμών συντάξεων ποια είναι η εικόνα στην παρούσα φάση; Μετά την έκδοση του μεγάλου όγκου των εκκρεμών κύριων συντάξεων, πώς σκοπεύετε να επιταχύνετε την απονομή των ληξιπρόθεσμων επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ; Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι τα στοιχήματα του e-ΕΦΚΑ από εδώ και στο εξής;
Απ: Αυτήν τη στιγμή, οι ληξιπρόθεσμες, εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις είναι περίπου 40 χιλιάδες. Αυτό οφείλεται πρωτίστως στο ότι οι επικουρικές συντάξεις αποδίδονται ανάλογα με τους κανόνες των πρώην ταμείων, από τα οποία παίρνει σύνταξη κάποιος. Με το νομοσχέδιο, που έρχεται στη Βουλή, θα εφαρμοστεί ο κανόνας του ΙΚΑ σε όλους τους ασφαλισμένους, θέτοντας ως προϋπόθεση τη συμπλήρωση 15ετίας εισφορών επικουρικής ασφάλισης είτε σε έναν φορέα είτε με διαδοχική ασφάλιση, κάτι που σήμερα ισχύει μόνο για το πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι άπαξ και πήρες την κύρια σύνταξή σου, δεν θα περιμένεις, για παράδειγμα, να πας στα 67 σου, για να πάρεις την επικουρική. Με την ενεργοποίηση της διάταξης αυτής, σχεδόν το σύνολο του στοκ των περίπου 14.000 εκκρεμών επικουρικών συντάξεων του Δημοσίου θα εκκαθαριστεί εντός του τρέχοντος έτους.
Στον ΕΦΚΑ έχουν γίνει τεράστια βήματα προόδου και περιμένω ότι θα γίνει ακόμα μεγαλύτερη πρόοδος τα επόμενα 3-4 χρόνια με την ολοκλήρωση δύο πολύ μεγάλων πρότζεκτ. Το πρώτο αφορά το νέο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ και το δεύτερο την ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού του φορέα. Σαν αποτέλεσμα, αναμένουμε την ταχύτερη έκδοση των συνταξιοδοτικών αποφάσεων και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Ερ: Οι συνταξιούχοι αναμένεται να δουν αύξηση στις συντάξεις τους και το 2024. Σύμφωνα με την εκτίμησή σας, πού θα κυμανθεί το ύψος της αύξησης;
Απ: Η νομοθεσία μας προβλέπει πως η ετήσια αναπροσαρμογή του ύψους της σύνταξης θα είναι ίση με το ήμισυ του αθροίσματος του ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ και του ρυθμού του πληθωρισμού. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, αναμένω ότι η αύξηση θα κυμανθεί γύρω στο 3%. H αύξηση αυτή θα πιστωθεί στους λογαριασμούς των συνταξιούχων τον ερχόμενο Ιανουάριο, δηλαδή όταν καταβληθούν οι συντάξεις του Φεβρουαρίου του 2024. Ας σημειώσουμε εδώ πως όσοι έχουν προσωπική διαφορά θα λάβουν έκτακτο επίδομα μέχρι 200 ευρώ.
Επιπλέον, καταβάλλεται η πέμπτη ετήσια δόση των αυξήσεων του νόμου Βρούτση σε περίπου 220 χιλιάδες συνταξιούχους, με περισσότερα από 30 χρόνια ασφαλιστικού βίου. Όπως αντιλαμβάνεστε, όσο ταχύτερα αναπτύσσεται η οικονομία μας, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αύξηση των συντάξεων και αυτός είναι ένας από τους βασικούς μας στόχους για τα επόμενα χρόνια.
Ερ: Πόσοι είναι οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά που θα λάβουν την έκτακτη οικονομική ενίσχυση; Πότε προγραμματίζεται να δοθεί;
Απ: Η κυβέρνηση, για δεύτερη φορά, εφέτος, θα καταβάλει έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση έως και 200 ευρώ στους συνταξιούχους που δεν θα επωφεληθούν από τις επικείμενες αυξήσεις στις συντάξεις από 1/1/2024, λόγω θετικής προσωπικής διαφοράς. Από τη συγκεκριμένη ενίσχυση θα επωφεληθούν περίπου 743.000 συνταξιούχοι, με προϋπόθεση να έχουν προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10 ευρώ και να λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη έως και 1.600 ευρώ.
Η οικονομική ενίσχυση είναι αντιστρόφως ανάλογη του ύψους της σύνταξης. Συγκεκριμένα, συνταξιούχοι με μηνιαία σύνταξη έως 700 ευρώ θα λάβουν επίδομα 200 ευρώ, όσων η μηνιαία σύνταξη είναι μεταξύ 700 ευρώ και 1.100 ευρώ θα λάβουν επίδομα 150 ευρώ, ενώ όσοι λαμβάνουν σύνταξη μεταξύ 1.100 ευρώ και 1.600 ευρώ θα λάβουν επίδομα 100 ευρώ. Η εν λόγω παροχή έχει προγραμματιστεί να δοθεί στα μέσα Δεκεμβρίου.
Ερ: Πρόσφατα, εκδόθηκε απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το ζήτημα της επαναφοράς των συντάξεων δικαστικών στα επίπεδα προ του 2012. Πιστεύετε ότι η απόφαση αυτή θα «ανοίξει» νέο κύκλο δικαστικών διεκδικήσεων;
Απ: Κατ' αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι η απόφαση για τα αναδρομικά αφορά μόνο αυτούς που έχουν κάνει προσφυγή και σε αυτούς και μόνο θα καταβληθούν τα αντίστοιχα ποσά. Η κυβέρνηση οφείλει να σέβεται τη δικαστική εξουσία και τις αποφάσεις της, όμως οφείλει να σέβεται και τους δημοσιονομικούς περιορισμούς της χώρας και το δεδομένο δημοσιονομικό περιθώριο, που έχουμε και το περιθώριο αυτό είναι πεπερασμένο. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι το ασφαλιστικό μας σύστημα είναι ιδιαιτέρως ελλειμματικό και η προσπάθειά μας για τον περιορισμό αυτών των ελλειμμάτων είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Γι' αυτόν τον λόγο, θα υπάρξει σχετική νομοθετική πρωτοβουλία στο πνεύμα της δικαστικής απόφασης, αλλά και προβλέψεις για την προστασία του ασφαλιστικού συστήματος από νέα μεγάλα ελλείμματα, των οποίων θύματα θα ήταν τελικά οι φορολογούμενοι και οι υπόλοιποι συνταξιούχοι.