Η μεγιστοποίηση της ενεργειακής ασφάλειας στην νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ευρώπη γενικότερα, είναι ο βασικός στόχος της Ελλάδας η οποία προωθεί σχέδια διαφοροποίησης τόσο των πηγών ενέργειας όσο και των οδεύσεων.
Αυτό τόνισε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την συνάντησή του απόψε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, κατά την οποία οι δυο ηγέτες επιβεβαίωσαν ακόμα μία φορά, τις άριστες σχέσεις Ελλάδας-Σερβίας και συζήτησαν τις προτεραιότητες σε όλο το φάσμα των διμερών σχέσεων, με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα οικονομίας και εξωτερικής πολιτικής.
«Εμείς φιλοδοξούμε να καταστούμε ένας αξιόπιστος ενεργειακός κόμβος προωθώντας σχέδια διαφοροποίησης τόσο των πηγών ενέργειας όσο και των οδεύσεων. Υποστηρίζουμε ενεργά τον διασυνδετήριο αγωγό Βουλγαρίας-Σερβίας, τη σύνδεσή του με τον ΤΑΡ, μέσω του αγωγού Ελλάδος-Βουλγαρίας ο οποίος εκτιμώ ότι θα ολοκληρωθεί εντός των επόμενων μηνών» είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε:
«Και φυσικά η θέση της Ελλάδος και ειδικά η θέση της Αλεξανδρούπολης, ως μία πύλη εισόδου υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι κάτι το οποίο ενδιαφέρει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά συνολικά την νοτιοανατολική Ευρώπη, την Βουλγαρία, τη Σερβία και τις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων».
Οι δυο ηγέτες δήλωσαν την επιθυμία τους για ενδυνάμωση και ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς του τουρισμού, του εμπορίου, των υποδομών, των μεταφορών και της ενέργειας, όπου υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες και προοπτικές και για τις δύο χώρες.
Οι κ.κ. Μητσοτάκης και Βούτσιτς συμφώνησαν ακόμη στην σύγκληση του αναβληθέντος λόγω της πρόσφατης κακοκαιρίας, Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας με την πρώτη ευκαιρία, επιβεβαιώνοντας την προσήλωσή τους στην πλήρη αξιοποίηση αυτού του σχήματος συνεργασίας.
Επίσης ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε στον κ. Βούτσιτς την σταθερή και έμπρακτη υποστήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας και των Δυτικών Βαλκανίων, η οποία αποτελεί εγγύηση ευημερίας, σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.
Στη συνάντηση τέθηκε επίσης και το θέμα του Διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας, τον οποίο η Αθήνα υποστηρίζει με στόχο την εξεύρεση λύσης που θα εμπεδώσει τη σταθερότητα και θα άρει τα εμπόδια του ευρωπαϊκού μέλλοντος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν απόψεις για ζητήματα διεθνούς ενδιαφέροντος, όπως η κατάσταση στην Ουκρανία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε το ειδικό ενδιαφέρον της χώρας μας για τις εξελίξεις, λόγω της παρουσίας πολυάριθμης ελληνικής κοινότητας στην Ουκρανία και υπογράμμισε την ανάγκη αποκλιμάκωσης και αναζήτησης λύσης με διπλωματικά και πολιτικά μέσα, επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου και των εν ισχύι διεθνών συμφωνιών.
Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον κ. Βούτσιτς και για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς και την επάνοδο της Τουρκίας σε επιθετική ρητορική και προκλητικές ενέργειες που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο, αλλά και για τη σταθερή προσήλωση της χώρας μας στον καλή τη πίστει διάλογο με την 'Αγκυρα, στη βάση της διεθνούς νομιμότητας.
Τέλος, ευχαρίστησε τον κ. Βούτσιτς για την σταθερή υποστήριξη στις προσπάθειες τερματισμού της παράνομης τουρκικής κατοχής στην Κύπρο με την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στη βάση των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ.
Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς είναι οι εξής:
«Κύριε Πρόεδρε, Αλεξάνταρ, σε ευχαριστώ πολύ για τα θερμά σου λόγια. Eίμαι πολύ χαρούμενος που βρίσκομαι απόψε στο Βελιγράδι, σε μία επίσκεψη εργασίας σύντομη σε χρόνο, όμως, πλούσια σε περιεχόμενο. Και προσβλέπω στην επόμενη συνάντησή μας στo πλαίσιo του 4ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, το οποίο είχε προγραμματιστεί να λάβει χώρα πριν από δύο εβδομάδες, αλλά δυστυχώς λόγω κάποιων έκτακτων φαινομένων στην Ελλάδα, έπρεπε να μετατεθεί χρονικά.
Και βέβαια προσβλέπω και στην πολύ σημαντική επίσκεψη της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, η οποία θα λάβει χώρα τις πρώτες μέρες του Μαρτίου. Είναι μία επίσκεψη που και αυτή θα επαναβεβαιώσει ότι Ελλάδα και Σερβία είναι δύο χώρες που δεν μας συνδέει μόνο η γεωγραφία και η ιστορία, ο πολιτισμός και η θρησκεία, αλλά μάς συνδέει και το κοινό μας όραμα για το Ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής μας. Και σε αυτό το πλαίσιο η Αθήνα επιθυμεί να δει στην Ενωμένη Ευρώπη όλες τις πρωτεύουσες των Δυτικών Βαλκανίων με πρώτη φυσικά τη Σερβία, το Βελιγράδι.
Kαι ειδικά σε ότι αφορά τη φίλη Σερβία, είμαστε έτοιμοι -και το κάνουμε ήδη- να βοηθήσουμε σε κάθε επίπεδο ώστε το συντομότερο δυνατόν να εκπληρωθούν τα απαραίτητα κριτήρια και να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Και όπως ανέφερα και πριν από λίγο στον Πρόεδρο Βούτσιτς, θεωρούμε ότι μία τέτοια εξέλιξη είναι αναγκαία και επείγουσα προϋπόθεση για τη σταθερότητα, την ειρήνη, τη συνεργασία, τελικά τη συνολική ευημερία στη χερσόνησό μας.
Ως παλιό, ήδη, μέλος της Ένωσης η Ελλάδα γνωρίζει καλά όπως το γνωρίζετε και εσείς, τη σκληρή δουλειά και τις σοβαρές μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η συμμετοχή σε ευρωπαϊκές δομές. Σας βεβαιώνω όμως -και βεβαιώνω και τον λαό της φίλης Σερβίας- ότι οι προσπάθειες αυτές αξίζουν τον κόπο, γιατί πρόκειται τελικά για έναν μετασχηματισμό που θα αποτελέσει ιστορική επένδυση για την πρόοδο της χώρας για καλύτερη ζωή για το σύνολο του σερβικού λαού.
Η περιφερειακή συνεργασία, άλλωστε, είναι ο δρόμος που οδηγεί στην ανάπτυξη όλους όσοι τον βαδίζουν και για αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επενδύσει πολλά στην προώθησή της. Και από τη μια πλευρά γιατί συνδέει όλα τα κράτη της γειτονιάς μας σε ένα κοινό μέλλον της ηπείρου μας αλλά και γιατί τελικά ευνοεί την έμπρακτη προσέγγιση μεταξύ τους. Και ως προεδρεύων μάλιστα του Συμβουλίου της Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, βασικού πολιτικού οργανισμού της περιοχής, ανυπομονώ να σε υποδεχθώ Αλεξάνταρ στην Ελλάδα τον Ιούνιο και από εκεί θα σχεδιάσουμε και με τους υπόλοιπους ηγέτες τις άλλες κινήσεις μας. Και όπως ξέρετε, τα δυτικά Βαλκάνια και η ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούν κορυφαία προτεραιότητα για την Ελλάδα από την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης το 2003.
Είμαι, ωστόσο, εδώ για να προωθήσω μαζί με τον Πρόεδρο Βούτσιτς και τις διμερείς μας σχέσεις. Η Ελλάδα όπως και η Σερβία εξάλλου αφήνουμε πίσω μας τις δύσκολες δοκιμασίες του Covid. Η Σερβία μάλιστα έχει να επιδείξει μια πολύ εντυπωσιακή οικονομική ανάπτυξη, περνώντας σχετικά ήπια τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του 2020. Και η Ελλάδα όμως θα επιδείξει πολύ σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2021 που εκτιμώ ότι θα ξεπεράσουν το 8%. Κατά συνέπεια οι προοπτικές για μια πιο στενή οικονομική συνεργασία σε όλους τους τομείς είναι εξαιρετικά ευοίωνες.
Θέλουμε να επιμείνουμε ιδιαίτερα στα ζητήματα της διασυνδεσιμότητας, τα έχουμε συζητήσει πολλές φορές με τον φίλο Αλεξάνταρ, ειδικά στα ζητήματα της ενεργειακής διασυνδεσιμότητας. Ο σκοπός μας είναι να μεγιστοποιηθεί η ενεργειακή ασφάλεια στην νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ευρώπη γενικότερα.
Εμείς φιλοδοξούμε να καταστούμε ένας αξιόπιστος ενεργειακός κόμβος προωθώντας σχέδια διαφοροποίησης τόσο των πηγών ενέργειας όσο και των οδεύσεων. Υποστηρίζουμε ενεργά τον διασυνδετήριο αγωγό Βουλγαρίας-Σερβίας, τη σύνδεσή του με τον ΤΑΡ, μέσω του αγωγού Ελλάδος-Βουλγαρίας ο οποίος εκτιμώ ότι θα ολοκληρωθεί εντός των επόμενων μηνών.
Και φυσικά η θέση της Ελλάδος και ειδικά η θέση της Αλεξανδρούπολης, ως μία πύλη εισόδου υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι κάτι το οποίο ενδιαφέρει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά συνολικά την νοτιοανατολική Ευρώπη, την Βουλγαρία, τη Σερβία και τις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων.
Η θέση της Ελλάδος επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντική και για εμβληματικά προγράμματα διασύνδεσης όσον αφορά στην ηλεκτρική ενέργεια όπως η διασύνδεση Ευρώπης-Αφρικής μέσω του ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέσει την Αίγυπτο με την Ελλάδα αλλά και Ευρώπης-Ασίας μέσω του Euro-Asian Interconnector που θα συνδέσει την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ.
Έχει δίκιο ο Πρόεδρος Βούτσιτς να λέει ότι μπορούμε να αυξήσουμε και άλλο τον όγκο του διμερούς μας εμπορίου, όπως να αυξήσουμε και άλλο τις σημαντικές επενδύσεις οι οποίες, ήδη, έχουν γίνει από ελληνικές εταιρείες στη Σερβία που ξεπερνούν τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ. Έχουμε πολλά περιθώρια να βελτιώσουμε και άλλο τις οικονομικές μας σχέσεις.
Και βέβαια να εκφράσω τη χαρά μου για το γεγονός ότι η Ελλάδα παραμένει ένας προτιμητέος προορισμός για Σέρβους επισκέπτες, κυρίως το καλοκαίρι, αλλά κάνουμε μία μεγάλη προσπάθεια, αγαπητέ Αλεξάνταρ να διευρύνουμε την τουριστική περίοδο στη χώρα μας και να φιλοξενούμε επισκέπτες από τη φίλη Σερβία όλο το χρόνο. Και με το ίδιο ενδιαφέρον, βέβαια, θέλουμε να προωθήσουμε και τις επισκέψεις των Ελλήνων στη φίλη Σερβία είτε το καλοκαίρι είτε το χειμώνα.
Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για τα όμορφα βουνά σας τα οποία εξάλλου αποτελούν και έναν προορισμό πολύ δημοφιλή στην πατρίδα μου ειδικά για χειμερινές διακοπές. Και φυσικά προσβλέπουμε ότι το φετινό καλοκαίρι, όπου θα έχουμε πια με το καλό αφήσει πίσω την υγειονομική κρίση και ο ελληνικός τουρισμός θα μπορέσει να κάνει ένα μεγάλο άλμα, θέλουμε να υποδεχθούμε όσο το δυνατόν περισσότερους Σέρβους φίλους μας στην πατρίδα μας.
Τέλος, ως προς τα ζητήματα που αφορούν το Κόσοβο και το διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Δεν αλλάζει η θέση της πατρίδας μας, παραμένει αμετάβλητη. Αλλά, όπως είπες και εσύ, θέλουμε να δούμε την πλήρη εξομάλυνση των σχέσεών σας με την Πρίστινα και για αυτό και υποστηρίζουμε τη συνέχιση του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας, υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του Eιδικού Eκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λάιτσακ για την επίτευξη μίας συνολικής και νομικά δεσμευτικής συμφωνίας. Είναι μια συμφωνία που, τελικά, θα ωφελεί και τις δύο πλευρές, αλλά βέβαια και την αποκατάσταση μιας ατμόσφαιρας καταλαγής και συνεργασίας στη Βαλκανική συνολικά και παρά το γεγονός ότι δεν έχουμε δει πρόοδο τους τελευταίους μήνες, κρατώ την δέσμευσή σου και την επιθυμία σου πάντα ενεργά να συμμετέχεις σε αυτόν τον διάλογο με καλή διάθεση, για να μπορέσει, επιτέλους, αυτό το ζήτημα να επιλυθεί με έναν τρόπο δίκαιο. Δίκαιο και νομικά δεσμευτικό.
Θέλω να σε ευχαριστήσω και πάλι φίλε Αλεξάνταρ για τη θερμή σου φιλοξενία. Αισθάνομαι κάθε φορά που επισκέπτομαι το Βελιγράδι το πόσο στενές είναι οι σχέσεις μεταξύ των δύο λαών μας.
Προσβλέπω να συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας και κατά τη διάρκεια του δείπνου και είμαι σίγουρος ότι θα έρθω στο Βελιγράδι για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας πριν έρθεις εσύ στην Ελλάδα τον Ιούνιο στα πλαίσια των υπόλοιπων Βαλκανικών πρωτοβουλιών που έχουμε αναλάβει».