Το νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση της συμμετοχής στις εκλογές των Ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό, για το οποίο υπήρξε ευρεία συναίνεση στη Βουλή, εγκρίθηκε στη σημερινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει δύο περιορισμούς στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, καθώς ορίζει ότι θα πρέπει ο εκλογέας να έχει ζήσει τουλάχιστον δύο από τα τελευταία 35 χρόνια στην Ελλάδα και να έχει ενεργό ΑΦΜ.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τόνισε ότι η πρωτοβουλία της κυβέρνησης συνιστά «πολύ μεγάλη επιτυχία καθώς επιλύεται ένα πρόβλημα δεκαετιών».
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, όπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση, ρυθμίζεται η συνταγματική πρόβλεψη για τον τρόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των ψηφοφόρων οι οποίοι τη μέρα των εθνικών εκλογών (καθώς και των εκλογών για την ανάδειξη εκπροσώπων στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και της διεξαγωγής εθνικού δημοψηφίσματος) βρίσκονται εκτός επικράτειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος, για την ψήφιση του νόμου απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών. Στο πλαίσιο της συγκέντρωσης της απαιτούμενης πλειοψηφίας συνεδρίασε τρεις φορές διακομματική επιτροπή αποτελούμενη από τους εκπροσώπους των 6 κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω συνεδριάσεων ήταν η καταρχήν σύγκλιση σε μια συμφωνία 4 + 1 σημείων, η οποία ανοίγει τον δρόμο για την επίτευξη της πλειοψηφίας των 200 θετικών ψήφων. Τα σημεία αυτά είναι:
- Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους.
- Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
- Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας που θα προέρχονται από τον Ελληνισμό της διασποράς.
- Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια: α. Τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια έχουν ζήσει δύο έτη στην Ελλάδα, β. Διαθέτουν ενεργό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου.
- Να γίνει προσθήκη στο υπό αναθεώρηση άρθρο 54 του Συντάγματος, ώστε να είναι συμβατοί με το Σύνταγμα οι περιορισμοί του σημείου 4.