Στο τουρκικό λιμάνι της Αττάλειας έφθασε το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis, σύμφωνα με στοιχεία θέσης που δημοσιεύει το marinetraffic. Το σκάφος άρχισε από χθες το βράδυ, πριν λήξει η παράνομη Navtex για έρευνες σε χώρο της κυπριακής ΑΟΖ, να απομακρύνεται από την περιοχή για να επιστρέψει στη βάση του, καθώς δεν επιβεβαιώθηκαν οι πληροφορίες των προηγούμενων ημερών για μια νέα Navtex από την Τουρκία για παράταση των ερευνών σε περιοχή εγγύτερα στο Καστελόριζο.
Για το θέμα δεν έχουν γίνει, προς το παρόν, επίσημες δηλώσεις από τουρκικής πλευράς, υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν προχωρά σε μια αναδίπλωση, υπό το βάρος των διεθνών πιέσεων, επιλέγοντας την αποκλιμάκωση της έντασης που θα έφθανε σε επικίνδυνα ύψη, εάν το ερευνητικό σκάφος άρχιζε μια πορεία προς το Καστελόριζο, συνοδευόμενο από μονάδες του τουρκικού στόλου και με έντονη την παρουσία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή, καθώς μάλιστα είναι προγραμματισμένη σήμερα η επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας, Αικατερίνης Σακελλαροπούλου στο Καστελόριζο.
Η θέση του Oruc Reis στον Κόλπο της Αττάλειας (ώρα 8.40 π.μ.)
Είναι χαρακτηριστικό ότι η φιλοκυβερνητική, τουρκική εφημερίδα Yeni Safak, η οποία πρώτη είχε δημοσιεύσει πληροφορίες περί επικείμενης νέας Navtex για περιοχή κοντά στο Καστελόριζο, ανέφερε σε δημοσίευμα στην ηλεκτρονική της έκδοση ότι το Oruc Reis επέστρεψε στην Τουρκία, επειδή, λόγω των συνομιλιών με την Ελλάδα στο NATO, δόθηκε μια ευκαιρία στη διπλωματία. Ενδιαφέρον είναι ότι, παρά το γεγονός πως έχει αναλάβει διπλωματική πρωτοβουλία η Γερμανία, από την εφημερίδα μνημονεύεται ο διάλογος στο πλαίσιο του NATO.
Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης δεν έχει επιβεβαιωθεί οποιαδήποτε πρόοδος στις τεχνικού χαρακτήρα συνομιλίες που επιχείρησε να αρχίσει ο γενικός γραμματέας του NATO, Γιενς Στόλτενμπεργκ, ενώ και στις επαφές που προηγήθηκαν στην έδρα του NATO αυτή την εβδομάδα, όπως και σε όλες τις περιπτώσεις, η κυβέρνηση επανέλαβε την πάγια θέση της ότι προϋπόθεση για την έναρξη διαλόγου είναι η απόσυρση του Oruc Reis και των τουρκικών δυνάμεων από την Αν. Μεσόγειο.
Το μήνυμα Μητσοτάκη
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έστειλε χθες από τη Θεσσαλονίκη σαφή μηνύματα προς την Άγκυρα, αφήνοντας ανοικτό το κανάλι της διπλωματικής επίλυσης διαφορών, με ενδεχόμενη προσφυγή και στη Χάγη, αλλά υπό τον όρο ότι θα σταματήσουν οι προκλήσεις.
«Στις απειλές και στα συνθήματα η Ελλάδα αντιπαρατάσσει λογική και επιχειρήματα, γιατί η άλλη όψη της ισχύος μας είναι η αποτελεσματική διπλωματία. Έχουμε αποδείξει στην πράξη ότι έχουμε πολλούς και ισχυρούς συμμάχους», είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε: «Είμαστε μια χώρα ειρηνική, έτοιμη να συνεργαστεί με όλους τους γείτονες της και με την Τουρκία. Αν αυτή δεν συμφωνεί για το θέμα που αποτελεί τη μείζονα διαφορά μας, την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, τότε το Διεθνές Δικαστήριο μπορεί να δώσει λύση. Γι’ αυτό και επιμένω ότι μόνο ο επίλογος των προκλήσεων μπορεί να γίνει ο πρόλογος των συζητήσεων».
Παρέμβαση της Ουάσιγκτον
Η διεθνής πίεση στην Άγκυρα για αποκλιμάκωση εντάθηκε χθες, λίγο πριν αποχωρήσει το ερευνητικό σκάφος της Τουρκίας από την ΑΟΖ της Κύπρου, με την αιφνίδια επίσκεψη - αστραπή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στη Λευκωσία, όπου είχε συνάντηση με τον πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη.
Στις κοινές δηλώσεις με τον Κύπριο πρόεδρο, ο Πομπέο τόνισε ότι με τον πρόεδρο συζήτησαν τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και επισήμανε ότι οι χώρες της περιοχής θα πρέπει να επιλύσουν διαφορές, περιλαμβανομένων αυτών σε θέματα ασφάλειας και ενέργειας, κατά τρόπο διπλωματικό και ειρηνικό. Υπογράμμισε ότι οι αυξανόμενες στρατιωτικές εντάσεις δεν βοηθούν κανένα παρά μόνο τους αντίπαλους, που θέλουν να δουν διαίρεση στη διατλαντική ενότητα και σημείωσε ότι η περιφερειακή συνεργασία είναι απολύτως αναγκαία για διαρκή ενεργειακή ασφάλεια, τη δημιουργία νέων αγορών και την οικονομική ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν βαθιά ανησυχία για τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες της Τουρκίας η οποία εξερευνά τον φυσικό πλούτο σε περιοχές όπου η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο και πρόσθεσε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους περιλαμβανομένου και του δικαιώματος για τους υδρογονάνθρακες που βρέθηκαν στην υπό την κυριαρχία της θάλασσα και στην ΑΟΖ της».
Πρόσθεσε ότι οι φυσικοί πόροι της Κύπρου θα πρέπει να κατανεμηθούν κατά τρόπο δίκαιο ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους και τόνισε ότι «οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν μια συνολική διευθέτηση για επανένωση της νήσου σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία».