Η ελιά αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας, της διατροφής και της ιστορίας της Ελλάδας. Η αναγνώριση της 26ης Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ελιάς από την UNESCO το 2019 υπογραμμίζει τον σημαντικό πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό της ρόλο σε διεθνές επίπεδο.
Στη χώρα μας, το ελαιόλαδο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην οικονομία, την αγροτική παραγωγή και την καθημερινότητα. Η στήριξη του ελαιοκομικού τομέα είναι επιτακτική, ιδιαίτερα εν μέσω κλιματικής κρίσης, διακυμάνσεων τιμών και διεθνών προκλήσεων.
Η ελαιοκομία παραμένει ένας από τους πιο δυναμικούς κλάδους της αγροτικής παραγωγής. Για το 2024, η παραγωγή παρθένου ελαιολάδου εκτιμάται στους 250.000 τόνους. Από αυτούς, περίπου 110.000 τόνοι καλύπτουν την εγχώρια κατανάλωση, ενώ το υπόλοιπο εξάγεται κυρίως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ.
Η παραγωγή βρώσιμων ελιών εκτιμάται σε 400.000 τόνους, με περίπου 30.000 τόνους να καταναλώνονται στην εσωτερική αγορά. Το μεγαλύτερο μέρος των ελιών κατευθύνεται στη μεταποίηση και τις εξαγωγές.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και των φορέων του κλάδου, το ελαιόλαδο συνεισφέρει σημαντικά στην αξία της αγροτικής παραγωγής και των εξαγωγών τροφίμων. Μεγάλο μέρος της παραγωγής αφορά εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, γεγονός που δίνει στην Ελλάδα ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για περαιτέρω ανάπτυξη και εξωστρέφεια τα επόμενα χρόνια.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εφαρμόζει στοχευμένες πολιτικές για την ενίσχυση του ελαιοκομικού τομέα. Κεντρικό ρόλο έχουν τα επιχειρησιακά προγράμματα των Οργανώσεων Ελαιοκομικών Φορέων (ΟΕΦ), στα οποία συμμετέχουν 67 οργανώσεις με 10-11 χιλιάδες μέλη παραγωγούς.
Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούν δράσεις συλλογικής οργάνωσης, βελτίωσης ποιότητας, πιστοποίησης, καινοτομίας, εκπαίδευσης, εξοικονόμησης πόρων και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
Επιπλέον, το Πρόγραμμα Μικρών Νησιών του Αιγαίου στηρίζει παραδοσιακούς ελαιώνες, καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο της ελαιοκαλλιέργειας στα περισσότερα νησιά, εκτός Κρήτης. Για το 2024, οι επιλέξιμες εκτάσεις ανήλθαν σε 60.000 εκτάρια, με ενίσχυση 7,6 εκατ. ευρώ, αποκλειστικά από κοινοτική χρηματοδότηση.
Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται το εισόδημα των παραγωγών, ενώ παράλληλα προωθείται η διατήρηση της βιοποικιλότητας και του νησιωτικού αγροτικού πολιτισμού.
Η στήριξη του τομέα δεν περιορίζεται στις οικονομικές ενισχύσεις. Ενισχύονται οι μηχανισμοί προστασίας από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, διασφαλίζοντας πιο δίκαιες συνεργασίες στην αλυσίδα τροφίμων.
Σε συνεργασία με τον ΕΦΕΤ και τις τοπικές ΔΑΟΚ, εντείνονται οι έλεγχοι ποιότητας και ασφάλειας, διατηρώντας το ελληνικό ελαιόλαδο και τις επιτραπέζιες ελιές ως συνώνυμα αξιοπιστίας για τους καταναλωτές.
Παράλληλα, προωθείται η υποχρεωτική δήλωση συγκομιδής και το ελαιοκομικό κτηματολόγιο, με στόχο τη βελτίωση των δεδομένων, τη διαφάνεια και την ισχυρότερη ιχνηλασιμότητα.
Η ελιά και το ελαιόλαδο βρίσκονται στον πυρήνα της μεσογειακής διατροφής, αναγνωρισμένης ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Στην Ελλάδα, αποτελούν εργαλείο ανάπτυξης, ενίσχυσης των ΠΟΠ/ΠΓΕ προϊόντων, σύνδεσης της ελαιοκομίας με τον τουρισμό και τον ελαιοτουρισμό, καθώς και προώθησης της πράσινης μετάβασης μέσω έξυπνης άρδευσης, εξοικονόμησης ενέργειας και κυκλικής αξιοποίησης παραπροϊόντων.
Με σεβασμό στην παράδοση και αποφασιστικότητα, η ελληνική ελιά και το ελληνικό ελαιόλαδο μπορούν να αποτελέσουν ακόμη πιο ισχυρά σύμβολα της χώρας διεθνώς και σταθερό στήριγμα για τους ανθρώπους που ζουν από την καλλιέργειά τους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
