Η έρευνα και η καινοτομία αναδεικνύονται ως βασικοί πυλώνες για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Ελλάδας, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργού Επικρατείας, Άκη Σκέρτσου.
Όπως επισημαίνεται, από την έναρξη της θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία, η κυβέρνηση έχει ενισχύσει ουσιαστικά αυτούς τους δύο αλληλένδετους τομείς, κάτι που αποτυπώνεται στα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης.
Συγκεκριμένα, οι συνολικές δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη αυξήθηκαν κατά 25% την περίοδο 2020-2022 σε σύγκριση με το διάστημα 2017-2019, φτάνοντας τα 8,21 δισ. ευρώ από 6,55 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, ο αριθμός των ερευνητών σε ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια κατέγραψε αύξηση 31,2%, από 28.498 το 2019 σε 37.403 το 2023, βάσει των στοιχείων του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης.
Σημαντική βελτίωση σημειώθηκε και στον αριθμό των αναφορών και στον δείκτη απήχησης των επιστημονικών δημοσιεύσεων, που αυξήθηκαν κατά 24%, από 16.150 το 2019 σε 20.034 το 2021.
Επιπλέον, οι εθνικές επιδόσεις στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα HORIZON EUROPE (2021-2027) βελτιώθηκαν κατά τέσσερις θέσεις σε σχέση με το HORIZON 2020 (2014-2020), τόσο σε συμμετοχές ελληνικών φορέων όσο και στη χρηματοδότηση.
Στον τομέα των εξαγωγών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η Ελλάδα σημείωσε αύξηση από 13% το 2019 σε 15% το 2023, καταγράφοντας άνοδο 15%.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, ο πολυκερματισμός των ερευνητικών κέντρων σε διάφορα υπουργεία, η ύπαρξη πολλών φορέων και η απουσία σύνδεσης με την ανώτατη εκπαίδευση δημιουργούν σημαντικά γραφειοκρατικά εμπόδια στην αξιολόγηση των ερευνητικών προτάσεων.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και την ενοποίηση του χώρου της έρευνας, της καινοτομίας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και κυβερνητικών στελεχών.
Στην ομάδα συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο ομότιμος καθηγητής Κυτταρικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Harvard Σπύρος Αρταβάνης-Τσάκωνας, ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας και διευθυντής του «Δημόκριτου» Γιώργος Νούνεσης, ο πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης Περικλής Μήτκας, ο καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης Αχιλλέας Γραβάνης, η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη, ο τέως πρύτανης του ΕΜΠ Ανδρέας Μπουντουβής, η πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών Βασιλική Γεωργιάδου, ο ερευνητής Ιωάννης Ταλιανίδης και ο γενικός διευθυντής της Endeavor Greece Παναγιώτης Καραμπίνης.
Στα κυβερνητικά στελέχη της ομάδας περιλαμβάνονται ο Άκης Σκέρτσος, η υφυπουργός Εσωτερικών Βιβή Χαραλαμπογιάννη, ο υφυπουργός Παιδείας Νίκος Παπαϊωάννου, ο υφυπουργός αρμόδιος για θέματα έρευνας και καινοτομίας Σταύρος Καλαφάτης, καθώς και ανώτατα στελέχη υπουργείων και της Προεδρίας της Κυβέρνησης.
Η επιστημονική εισήγηση θα καταρτιστεί υπό την προεδρία του καθηγητή Σπύρου Αρταβάνη-Τσάκωνα, ενώ την τελική πρόταση προς τον πρωθυπουργό θα διαμορφώσει ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος.
Η παράδοση της εισήγησης έχει οριστεί για το τέλος Μαρτίου 2026, ενώ τους επόμενους τέσσερις μήνες θα πραγματοποιηθεί εντατικός διάλογος με τα ΑΕΙ, τα ερευνητικά κέντρα και επιστήμονες του εξωτερικού.