Η επιτάχυνση της απορρόφησης ευρωπαϊκών πόρων και η διασφάλιση ότι η Ελλάδα δεν θα χάσει «ούτε ένα ευρώ» παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής, όπως ανέδειξε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την «Ενίσχυση των υπηρεσιών των Αναπτυξιακών Προγραμμάτων και συναφή οργανωτικά και διοικητικά ζητήματα». Ο υπουργός τόνισε ότι βασικός στόχος είναι η ταχύτερη εκταμίευση διαθέσιμων κεφαλαίων στην αγορά και η ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας.
Εστιάζοντας στα μεγέθη, ο κ. Παπαθανάσης υπενθύμισε ότι το 2025, η Ελλάδα αναμένει συνολική εισροή 14,6 δισ. ευρώ από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Μέχρι σήμερα, έχει ήδη εισρεύσει το 51,5% αυτών (7,5 δισ. ευρώ). Πρόκειται για το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό πρόγραμμα των τελευταίων δεκαετιών, ενώ για το 2026 το ύψος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναμένεται να φτάσει τα 16,7 δισ. ευρώ. «Μέσω αυτών των δράσεων, η κυβέρνηση διασφαλίζει σημαντικά οφέλη που επιστρέφουν στην κοινωνία», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Το νομοσχέδιο εισάγει διατάξεις που αποσαφηνίζουν και διευκολύνουν την εφαρμογή του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ), περιορίζοντας τις καθυστερήσεις και βελτιώνοντας τη μεταφορά, αλλά και αξιοποίηση, πόρων, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων του Πράσινου Ταμείου. Παράλληλα, θωρακίζεται η λειτουργία του ΕΣΠΑ, με στοχευμένες τροποποιήσεις στη στελέχωση και τη διοίκηση, καθώς και πρόσθετες διατάξεις που ενισχύουν την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο κ. Παπαθανάσης επανέλαβε ότι η απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων και η εύρυθμη λειτουργία των σχετικών υπηρεσιών είναι αδιαπραγμάτευτοι στόχοι. Αναφορικά με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», ο υπουργός σημείωσε πως το πρόγραμμα εποπτεύεται αυστηρά και η Ελλάδα παραμένει πρωταγωνίστρια σε επίπεδο ΕΕ στην εκταμίευση πόρων του ΤΑΑ (Ταμείου Ανάκαμψης). «Έχουμε ήδη εισπράξει 21,3 δισ. ευρώ, επίκειται η εκταμίευση της έκτης δόσης (2,3 δισ. ευρώ), με συνολική απορρόφηση που θα φτάσει το 65%», τόνισε. Υπογράμμισε επίσης ότι ετοιμάζεται αίτημα για 1,8 δισ. ευρώ στο δανειακό σκέλος, ενώ το Νοέμβριο αναμένονται επιδοτήσεις ύψους 1,7 δισ. ευρώ, διατηρώντας έτσι την Ελλάδα στις κορυφαίες ευρωπαϊκές θέσεις απορρόφησης πόρων.
Έμφαση δόθηκε και στις καθυστερήσεις στις ψηφιακές επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά εκφράστηκε η βεβαιότητα ότι έως τον Οκτώβριο θα έχει ολοκληρωθεί και το σχετικό αίτημα, για την περαιτέρω απορρόφηση χρηματοδοτήσεων.
Εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας, ο εισηγητής Νεοκλής Κρητικός, επισήμανε ότι η μεταρρύθμιση στοχεύει στη βελτίωση της οργάνωσης των αναπτυξιακών φορέων, με τελικό στόχο την επιτάχυνση απορρόφησης ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων και την αποδοτικότερη εφαρμογή αναπτυξιακών πολιτικών.
Αντίθετα, η εισηγήτρια του ΠΑΣΟΚ, Χριστίνα Σταρακά, έκανε λόγο για «κακό αρχικό σχεδιασμό», καθυστερήσεις και «φωτογραφικές ρυθμίσεις», ενώ επέκρινε τη γενναιοδορία της κυβέρνησης ως προς τους επενδυτές, με σημείο αιχμής την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Ο Χάρης Μαμουλάκης του ΣΥΡΙΖΑ επεσήμανε ότι η υφιστάμενη διαδικασία αποτελεί «μεγάλη χαμένη ευκαιρία», καθώς αρκετοί πόροι παραμένουν αναξιοποίητοι, τα ορόσημα υλοποιούνται με βραδύτητα και δρομολογούνται συχνές τροποποιήσεις λόγω δομικών αδυναμιών στο σχεδιασμό.
Ο Χρήστος Τσοκάνης (ΚΚΕ) άσκησε κριτική εστιάζοντας στη δημιουργία δομών που εξυπηρετούν επιχειρηματικά συμφέροντα και διευκολύνουν την «κερδοφορία του κεφαλαίου, μεταφέροντας το βάρος στον λαό».
Ο Βασίλης Βιλιάρδος (Ελληνική Λύση) επέκρινε τον χαρακτήρα του νομοσχεδίου ως διαδικαστικού, με ελλείψεις στην οργάνωση και επίκεντρο την προώθηση ευρωπαϊκών πακέτων χωρίς ουσιαστικό όραμα.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος (Νέα Αριστερά) χαρακτήρισε την Ελλάδα «χώρα των χαμένων ευκαιριών», μη αξιοποιώντας πλήρως εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για μια ριζική αλλαγή επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Από πλευράς «Νίκης», ο Ανδρέας Βορύλλας υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο στερείται στρατηγικού βάθους, αποτελώντας «μωσαϊκό διορθώσεων» χωρίς σαφή αναπτυξιακή πυξίδα.
Ο Αλέξανδρος Καζαμίας (Πλεύση Ελευθερίας) σημείωσε ότι υπάρχει «ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα» στις εκταμιεύσεις του ΤΑΑ, με «μερεμέτια» αντί για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, ενώ εκκρεμούν 195 ορόσημα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι και από τη ΝΔ, ο βουλευτής Στέλιος Πέτσας μίλησε για διατάξεις που αποσκοπούν σε «αναβάθμιση και ευελιξία» των υπηρεσιών διαχείρισης προγραμμάτων, τονίζοντας την ανάγκη ισχυροποίησης των δομών για μετρήσιμα αποτελέσματα.
Ξεχωριστή αναφορά έγινε στο άρθρο που αφορά τους καταθέτες της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «καθοριστικής σημασίας» από τον βουλευτή ΠΑΣΟΚ, Πάρι Κουκουλόπουλο. «Μια μάχη που δίνω πολλά χρόνια, επιτέλους φθάνει σε αίσιο τέλος», υπογράμμισε, αναφερόμενος στη δικαστική δικαίωση των καταθετών και στη δρομολόγηση πληρωμών σε όλους τους ζημιωθέντες, ακόμα και σε εκείνους που δεν προσέφυγαν στη δικαιοσύνη.
Επιπλέον, θίχθηκαν ζητήματα που αφορούν το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και τις εκκρεμότητες στην αλλαγή χρήσεων γης για την υλοποίηση έργων μέσω ΣΔΙΤ, όπως φοιτητικές εστίες, το Τεχνολογικό Πάρκο («Θύλακας Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων») και το Πράσινο Κέντρο Δεδομένων, που αναμένεται να φιλοξενήσει τον νέο υπερυπολογιστή («AI Factory»), ένα έργο το οποίο είχε παρουσιάσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.