Ικανές να αλλάξουν όχι μόνο την εικόνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά έως ένα βαθμό όλης της ΕΕ μοιάζουν οι ευρωεκλογές, με τα ακροδεξιά και λαϊκίστικά κόμματα να κερδίζουν έδαφος στις δημοσκοπήσεις.
Στην Ολλανδία, η οποία είναι μεταξύ των πρώτων χωρών από τις οποίες ξεκινά η ψηφοφορία, οι παραδοσιακές δυνάμεις διατήρησαν έως ένα βαθμό την κυριαρχία τους, αλλά τα λαϊκίστικα κόμματα ενισχύθηκαν. Βάσει των exit polls εκτιμάται ότι ο αριστερός συνασπισμός υπό τον Φ. Τίμερμανς έχει κερδίσει 8 έδρες, με το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας υπό τον Γκ. Βίλντερς να φαίνεται όμως ότι θα κερδίσει επτά και θα βρεθεί στη δεύτερη θέση.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Politico, βάσει των δημοσκοπήσεων τα ακροδεξιά κόμματα εμφανίζουν σημαντική αύξηση της δύναμής τους σε αρκετές χώρες της ΕΕ. Αν αυτό μεταφραστεί σε σημαντικά εκλογικά κέρδη, όπως φαίνεται τώρα πιθανό, θα αποτελέσει μία δύσκολη προς επίλυση εξίσωση τόσο για τον Γάλλο πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, όσο και για τον Γερμανό καγκελάριο, Ολ. Σόλτς, οι οποίοι «βλέπουν» τη δημοτικότητά τους να υποχωρεί.
Πριν από σχεδόν μια δεκαετία, το σοκ του Brexit την άνοιξη του 2016, όταν οι ψηφοφόροι στο Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν ένα πρώιμο σημάδι μιας παγκόσμιας τάσης προς τον συντηρητικό εθνικισμό. Εκ των υστέρων, φαίνεται ξεκάθαρα ότι το κίνημα αυτό ήταν μέρος αυτού που ώθησε τον Ντόναλντ Τραμπ σε μια αναπάντεχη ανατροπή επί της Χίλαρι Ρόνταμ Κλίντον στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το ίδιο έτος.
Αν τελικά η ακροδεξιά έχει καλές επιδόσεις στην Ευρώπη αυτή την εβδομάδα, αυτό θα υποδηλώνει ότι το ίδιο αυτό κίνημα -που κάποτε θεωρούνταν ως μία «στιγμιαία αντίδραση» των ψηφοφόρων- έχει διαρκή ισχύ.
Μετά από μια τεταμένη προεκλογική εκστρατεία που στιγματίστηκε από πολιτική βία - συμπεριλαμβανομένης της απόπειρας δολοφονίας του πρωθυπουργού της Σλοβακίας- η ψηφοφορία για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ξεκίνησε το πρωί της Πέμπτης στην Ολλανδία. Θα συνεχιστεί σε όλες τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ μέχρι το βράδυ της Κυριακής, ενώ τα τελικά αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά νωρίς τη Δευτέρα.
Στη Γαλλία, το κόμμα του Εθνικού Συναγερμού της Μαρίν Λεπέν αναμένεται να κατατροπώσει το κόμμα του Μακρόν, αυξάνοντας την πιθανότητα η ακροδεξιά ηγέτιδα, ή κάποιος ομοϊδεάτης της, να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν το 2027.
Στην απέναντι όχθη του Ρήνου, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία - του οποίου ο επικεφαλής υποψήφιος δήλωσε πρόσφατα σε ιταλική εφημερίδα ότι υπήρχαν «και καλοί άνθρωποι ανάμεσα στα ναζιστικά στρατεύματα των SS»- θεωρείται ότι μπορεί να βρεθεί στη δεύτερη θέση.
Στην Ιταλία, το κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, το οποίο έχει τις ρίζες του στο φασιστικό παρελθόν της χώρας, αναμένεται να αυξήσει τον αριθμό των εδρών του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στην Πολωνία, το εθνικιστικό και κατά των αμβλώσεων, κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη επιδιώκει να κερδίσει πάλι την πρώτη θέση μετά την απώλεια της εξουσίας τον περασμένο Δεκέμβριο.
Για μια ήπειρο που υπερηφανεύεται ότι έχει αφήσει πίσω της τα φαντάσματα του Χίτλερ, του Μουσολίνι και του Φράνκο, η αναβίωση της ακροδεξιάς ως πολιτική δύναμη προκαλεί σοκ. Η δημοσκόπηση του POLITICO δείχνει ότι οι ακροδεξιές ομάδες αυξάνουν σημαντικά το μερίδιό τους στις 720 έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και φτάνουν τις 184 έδρες, καθώς οι ψηφοφόροι σε όλο το μπλοκ στρέφονται προς τα δεξιά.
Ενώ τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης είναι απίθανο να ενωθούν ως ενιαίο μπλοκ, η αύξηση της υποστήριξής τους - και η εξομάλυνσή τους ως πολιτικές δυνάμεις - θα αυξήσει την πίεση στους Ευρωπαίους ηγέτες να περιορίσουν τη μετανάστευση προς το μπλοκ, να μειώσουν τα σχέδια για την απαλλαγή της οικονομίας από τον άνθρακα και ενδεχομένως να περιορίσουν τη στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία -κοινός παρονομαστής όλων των ακροδεξιών κομμάτων είναι η συμπάθεια προς τον Πούτιν.
Μόλις πέντε μήνες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, η άνοδος της άκρας δεξιάς θεωρείται επίσης ότι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια πιθανή αλλαγή στις διατλαντικές σχέσεις. Εάν ο Τραμπ επανεκλεγεί τον Νοέμβριο, θα μπορούσε να επιδιώξει να συνεργαστεί με φιλορώσους Ευρωπαίους πολιτικούς, όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, για να επιδιώξει μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία με δυσμενείς όρους για το Κίεβο.
Αλλά ενώ η ακροδεξιά θα βαρύνει αναμφίβολα τις πολιτικές επιλογές της Ευρώπης, μεταξύ άλλων απέναντι σε στρατηγικούς αντιπάλους όπως η Ρωσία και η Κίνα, η Λεπέν και οι ομοϊδεάτες της εξακολουθούν να μην είναι αρκετά ισχυροί για να πάρουν τα ηνία της ΕΕ. Επίσης, κανένα από αυτά τα κόμματα δεν επιδιώκει να εγκαταλείψει το μπλοκ, όπως έκανε το Ηνωμένο Βασίλειο το 2016 με την ιστορική ψηφοφορία για το Brexit.
Δεν θα πάρουν τον έλεγχο της ΕΕ
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του POLITICO, τα κυρίαρχα κόμματα που τάσσονται υπέρ της ΕΕ βρίσκονται σε πορεία διατήρησης της πλειοψηφίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα κόμματα αυτά είναι τα ίδια κόμματα που υποστήριξαν τη φιλελεύθερη ατζέντα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα τελευταία πέντε χρόνια, ψηφίζοντας υπέρ του πακέτου μέτρων για την κλιματική αλλαγή «Green Deal», της βοήθειας προς την Ουκρανία και της αναθεώρησης των μεταναστευτικών κανόνων.
Αυτό που είναι πιθανό να αλλάξει είναι οι προτεραιότητες της ΕΕ. Η επόμενη πενταετία να φαίνεται ότι θα επικεντρωθεί λιγότερο στις περιβαλλοντικές πολιτικές και πολύ περισσότερο στην οικονομική ανταγωνιστικότητα εν μέσω αυξανόμενης αντιπαλότητας με την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, με έμφαση στους αυστηρούς συνοριακούς ελέγχους.
Η Φον ντερ Λάιεν, πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, η οποία τώρα διεκδικεί μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Επιτροπής, αναμένεται ευρέως να υπηρετήσει άλλα πέντε χρόνια ως πρόεδρος του θεσμικού οργάνου. Αλλά για να φτάσει εκεί, πρέπει πρώτα να κερδίσει την έγκριση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρώπης. Στη συνέχεια, οι ηγέτες θα υποβάλουν τον υποψήφιό τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για επιβεβαίωση.
Πάντως σε έρευνα έδειξε ότι οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι θα προτιμούσαν τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, για την προεδρία της Κομισιόν. Όλα, όμως, είναι θέμα πολιτικών ισορροπιών και φυσικά παρασκηνιακών διαβουλεύσεων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
