Τα πρώτα υπεράκτια αιολικά πάρκα στις ελληνικές θάλασσες αναμένεται να ξεκινήσουν να παράγουν ενέργεια πριν από το 2030, σύμφωνα με όσα ανέφερε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης στην παρουσίαση του Εθνικού Προγράμματος για τα Υπεράκτια Αιολικά που εκπονήθηκε από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).
Σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, η Ελλάδα διαθέτει το καλύτερο ανεμολογικό δυναμικό στην Ανατολική Μεσόγειο με μεγάλη διαφορά από οποιαδήποτε άλλη χώρα της περιοχής. «Αυτό το δυναμικό έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς καλύπτεται από πολύ πυκνό δίκτυο διασυνδέσεων τις οποίες πραγματοποιούμε τώρα και αφορούν τα ελληνικά νησιά», σημείωσε στον χαιρετισμό του. Παράλληλα πρόσθεσε ότι «ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων είναι οι πολύ περισσότερες ώρες που λειτουργούν, στοιχείο που είναι κρίσιμο για την ευστάθεια ενός ηλεκτρικού συστήματος».
Ένα σημαντικό στοιχείο που ανέφερε ο υπουργός είναι ότι το κράτος θα «μπει μπροστά» για να επιταχυνθούν οι χρόνοι. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, «η κλασική προσέγγιση που ακολουθείται έως σήμερα από τις περισσότερες χώρες είναι: κάνουμε τις μελέτες, στην συνέχεια ξεκινάμε την αδειοδοτική διαδικασία και σε τρίτο στάδιο πραγματοποιούμε την διαγωνιστική διαδικασία. Εδώ θα προσπαθήσουμε όλα αυτά να τα συμπτύξουμε πραγματοποιώντας παράλληλα την ανάπτυξη από πλευράς μελετών, την οποία θα αναλάβουμε να την κάνουμε ως κράτος με την βοήθεια της ΕΔΕΥΕΠ και του ΑΔΜΗΕ. Θα κάνουμε παράλληλα όσα περισσότερα χρειάζονται στην αδειοδοτική διαδικασία, καθώς το κράτος είναι πολύ πιο εύκολο να πάρει άδειες από ότι ένας ιδιώτης επενδυτής, και θα προχωρούμε στον διαγωνισμό με αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας».
Πού θα γίνουν τα πρώτα πάρκα
Το σχέδιο που παρουσιάστηκε προσδιορίζει τις επιλέξιμες Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ) και εκτιμά την ισχύ των έργων που μπορούν να αναπτυχθούν σε αυτές, σε μεσοπρόθεσμο (έως το 2030-2032) και μακροπρόθεσμο (μετά το 2030-2032) χρονικό ορίζοντα. Το σχέδιο Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ΥΑΠ περιλαμβάνει 25 περιοχές, συνολικής έκτασης 2,712 km2 και εκτιμώμενης ελάχιστης ισχύος 12,4 GW. Η πλειοψηφία των προτεινόμενων θαλάσσιων περιοχών ενδείκνυνται για πλωτής έδρασης τεχνολογία ΥΑΠ.
Το σχέδιο, που έχει ήδη υποβληθεί στη Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, προκρίνει μια δεξαμενή επιλογών από δέκα περιοχές για ανάπτυξη έως το 2030-2032, συνολικής ισχύος περίπου 4,9 GW, και αφορούν κυρίως έργα πλωτής έδρασης. Στις ανωτέρω περιοχές δεν συμπεριλαμβάνεται η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Έβρου-Σαμοθράκης, η οποία ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών Έργων ΥΑΠ, σύμφωνα με το Ν. 4964/2022.
Οι δέκα περιοχές είναι στα Διαπόντια Νησιά στο Ιόνιο (πάνω από την Κέρκυρα), στον Πατραϊκό Κόλπο, τρεις περιοχές στην Ανατολική Κρήτη, στην Ρόδο, στην Δονούσα, στην Γύαρο, στους Αγίους Αποστόλους στην Εύβοια και στην Χίο. Οι δύο πρώτες περιπτώσεις καθώς και μία στην Ανατολική Κρήτη αφορούν σε σταθερή έδραση ενώ οι υπόλοιπες πλωτή έδραση.
Σύμφωνα με εκπροσώπους του ΕΔΕΥΕΠ οι περιοχές που έχουν αυξημένες πιθανότητες ωρίμανσης είναι στην Εύβοια, στην Γύαρο, στην Κρήτη και στην Ρόδο. Οι περιοχές αυτές βγαίνουν πιο μπροστά από τις υπόλοιπες καθώς είτε είναι τεχνικά πιο εύκολες στην κατασκευή, είτε βρίσκονται κοντά σε σταθμούς διασύνδεσης ή έχουν λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν εξωγενείς περιορισμούς. Τέτοιοι περιορισμοί μπορεί να είναι διελεύσεις πλοίων, πέρασμα καλωδίων ή αγωγών, θεσμοθετημένα ναυάγια κ.α..
Παράλληλα οφέλη
Πέρα από την ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια που θα εξασφαλίσουν τα υπεράκτια αιολικά πάρκα στη χώρα μας, στόχος είναι να μετατρέψουν την Ελλάδα από χώρα εισαγωγής ενέργειας σε εξαγωγέα. Παράλληλα όπως ανέφεραν οι ομιλητές εκτιμάται ότι θα δημιουργηθεί μία αλυσίδα αξίας από την οποία θα ωφεληθούν πολλοί τομείς της οικονομίας. Από την χρηματοδότηση των έργων έως την κατασκευή των ελίκων και των βάσεων σε ελληνικά ναυπηγία, των καλωδίων που θα πραγματοποιήσουν τις διασυνδέσεις έως τα σκάφη που θα τις μεταφέρουν και τους εργαζόμενους που θα απασχολούνται στην συντήρηση τους στα πάρκα.
Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ για την επίδραση που θα έχει ο κλάδος των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην ελληνική οικονομία, που παρουσιάστηκε στη χθεσινή εκδήλωση, η επίδραση στο Ακάθαριστο Εγχώριο Προϊόν μπορεί να φθάσει έως τα 1,9 δισ. ευρώ ανά έτος – περίπου το 1% του ελληνικού ΑΕΠ. Ποσοστό πάνω από το 40% των επιδράσεων είναι άμεσες επιδράσεις που προέρχονται από την δραστηριότητα που δημιουργείται στην εφοδιαστική αλυσίδα και το υπόλοιπο από δραστηριότητα που δημιουργείται εμμέσως στην οικονομία. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ ο κλάδος δύναται να συντηρήσει έως 44.000 νέες θέσεις εργασίες για την περίοδο από το 2024 έως το 2050.