Τι κρύβει η ευχάριστη έκπληξη με τη μείωση του ελλείμματος για το 2022

Τρεις κινητήριες δυνάμεις βρίσκονται πίσω από την προς τα κάτω αναθεώρηση του στόχου για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2022, με το πήχη να μπαίνει πλέον σε μηδενικό έλλειμμα έναντι 1,6% του ΑΕΠ που ήταν η πρόβλεψη του προϋπολογισμού, με το τοπίο να ξεκαθαρίζει στις 24 Απριλίου, με την ανακοίνωση των οριστικών στοιχείων από τη Eurostat.  

Την ίδια ώρα το δημοσιονομικό όφελος από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023 εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στα 900 εκατ. με 1 δισ. ευρώ λόγω των χαμηλότερων επιτοκίων δανεισμού για το Δημόσιο.

Οι καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις το 2022, που δημιουργούν εφαλτήριο για περαιτέρω βελτίωση φέτος, διευκολύνοντας την υπέρβαση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ, αποδίδονται στους ακόλουθους παράγοντες:

1. Έσοδα από SMP’s και ANFA’s. Το υπουργείο Οικονομικών μετρούσε τα έσοδα από SMP’s και ANFA’s στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2023, καθώς τα χρήματα αυτά έφθασαν στη χώρα τον Μάρτιο επηρεάζοντας το ταμειακό ισοζύγιο. Ωστόσο η Eurostat επέλεξε να υπολογίσει δημοσιονομικά την τελευταία δόση μέτρων ελάφρυνσης του χρέους το 2022, όταν ελήφθη η απόφαση από το Eurogroup και τον ESM.
2. Συμμετοχή του ΤΧΣ στην επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Αττικής. Στις 22 Δεκεμβρίου του 2022, ποσό ύψους 329 εκατ. ευρώ μεταφέρθηκε από το ταμείο του Δημοσίου σε καταπιστευτικό λογαριασμό (escrow account) της τράπεζας Αττικής επηρεάζοντας το ταμειακό αποτέλεσμα, αλλά όχι το δημοσιονομικό. Σύμφωνα με τη Eurostat τα χρήματα αυτά θα μετρήσουν στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2023.
3. Υψηλότερη ανάπτυξη. Ο υψηλότερος σε σχέση με τις προβλέψεις ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ το 2022 έφερε «πλεόνασμα» στις εισπράξεις του δημοσίου. Οι πρώτες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ τοποθετούν το ρυθμό ανάπτυξης στο 5,9% από 5,6% που ήταν ο τελευταίος στόχος. Επίσης, το ΑΕΠ στον προϋπολογισμό του 2022 προβλεπόταν στα 187,278 δισ. ευρώ ενώ οι πρώτες μετρήσεις της ΕΛΣΤΑΤ το ανέβασαν στα 208 δισ. ευρώ χαμηλώνοντας τον λόγο ελλείμματος (όπως και χρέους) προς ΑΕΠ.

Επισημαίνεται ότι χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε πως «μηδενίσαμε το πρωτογενές έλλειμμα το 2022». Ο πρωθυπουργός προτίμησε να κάνει αναφορά σε ουσιαστική μείωση, εν αναμονή της ετυμηγορίας της Eurostat στις 24 Απριλίου.

Μετά τις θετικές εξελίξεις στο δημοσιονομικό μέτωπο το μεγάλο ζητούμενο για την κυβέρνηση είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας με τον πρωθυπουργό να συναρτά το «στοίχημα» με τη δημιουργία σταθερής και ισχυρής κυβέρνησης μετά τις εκλογές και τον πρόεδρο του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου να εκφράζει την πεποίθηση ότι η επενδυτική βαθμίδα για την ελληνική οικονομία θα έρθει σύντομα.

Societe Generale και Goldman Sachs έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο η Standard and Poor’s στην αξιολόγηση της στις 21 Απριλίου να δώσει στη χώρα μας την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα μετά και τις δημοσιονομικές επιδόσεις του 2022. Ωστόσο οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι η επενδυτική βαθμίδα θα έρθει μετά τις κάλπες.

Στο μεταξύ, «παγώνει» ο σχεδιασμός για την πρώτη πράσινη έκδοση λόγω της απουσίας ώριμων επενδυτικών έργων, με αποτέλεσμα το βάρος του ΟΔΔΗΧ να πέφτει στην άντληση 1 δισ. ευρώ για τη κάλυψη του φετινού προγράμματος δανεισμού. Αρμόδια στελέχη δεν αποκλείουν αυτό να γίνει με reopening, δηλαδή me άνοιγμα παλιότερων εκδόσεων, καθώς το ποσό που υπολείπεται είναι μικρό.