Να «λύσει τα χέρια» όσων θέλουν να προχωρήσουν στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε στέγες πολυκατοικιών επιχειρεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέσω του πολυνομοσχεδίου που έχει φέρει στη Βουλή, καθιερώνοντας ειδικές προβλέψεις για τη συλλογική αυτοκατανάλωση.
Ειδικότερα, ενσωματώνοντας σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, το νέο σχέδιο νόμου προβλέπει στο Άρθρο 30 ότι τουλάχιστον δύο αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτήριο μπορούν, μέσω ιδιωτικού συμφωνητικού να συμμετέχουν από κοινού σε δραστηριότητες και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς τους, με την επιφύλαξη των εν ισχύι τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων.
Μέσω της σύμβασης θα καθορίζονται οι απαιτήσεις πρόσβασης των νέων μελών και η αποχώρηση των υφιστάμενων συμμετεχόντων, οι απαιτούμενες πλειοψηφίες, οι κανόνες για την κατανομή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται για αυτοκατανάλωση και οι συντελεστές τους, οι κανόνες επιμερισμού της καταβολής των τιμολογίων, καθώς και το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση των δραστηριοτήτων συλλογικής αυτοκατανάλωσης, που τους εκπροσωπεί έναντι τρίτων. Επιπλέον, το νομοσχέδιο για πρώτη φορά εισάγει και τις καταναλώσεις των κοινοχρήστων στον συλλογικό συμψηφισμό.
Όπως εξηγεί ο σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) κ. Στέλιος Ψωμάς μιλώντας στο BD, οι αλλαγές αυτές αποτελούν σημαντικά βήματα προκειμένου να δοθεί ώθηση στην αυτοκατανάλωση στις πολυκατοικίες. Και αυτό γιατί, μέσω του ιδιωτικού συμφωνητικού μπορούν οι ιδιοκτήτες να αποφασίσουν εσωτερικά πώς θα καταμερίσουν την παραχθείσα ενέργεια, αλλά και πώς θα καλυφθεί το κόστος της εγκατάστασης.
Για παράδειγμα, μία τέτοια επιλογή μπορεί να είναι πολύ σημαντική σε μία πολυκατοικία που διαθέτει και επιχειρήσεις που έχουν διαφορετικές καταναλώσεις από τις κατοικίες. Επιπρόσθετα, σημαντικό είναι και το γεγονός ότι προβλέπονται και οι κοινόχρηστες καταναλώσεις καθώς, με αυτόν τον τρόπο, γίνεται πιο ελκυστική για το σύνολο των ιδιοκτητών η επιλογή της αυτοκατανάλωσης μειώνοντας τα κόστη για την ενέργεια των κοινόχρηστων χώρων του κτηρίου.
Σε ό,τι αφορά στο πρακτικό κομμάτι της εγκατάστασης, το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι οι αυτοκαταναλωτές που ενεργούν σε ομάδα από κοινού μπορούν να ορίσουν έναν υπεύθυνο – εκπρόσωπο, για τη διαχείριση των δραστηριοτήτων τους, ο οποίος τους εκπροσωπεί έναντι τρίτων. Αυτός ο εκπρόσωπος μπορεί να μην είναι ένας εκ των ιδιοκτητών, αλλά κάποιος τρίτος, ακόμα και η εταιρεία διαχείρισης των κοινοχρήστων της πολυκατοικίας, ή μία άλλη εταιρεία.
Πρόβλεψη που εκπρόσωποι της αγοράς θεωρούν πως θα ανοίξει νέες δραστηριότητες για πολλές εταιρείες και θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες στην αγορά. Το πρόσωπο που έχει οριστεί ως υπεύθυνος – εκπρόσωπος των αυτοκαταναλωτών που ενεργούν από κοινού, κοινοποιεί στον αρμόδιο Διαχειριστή, τον προβλεπόμενο τρόπο κοινής χρήσης για τη διανομή της παραγωγής από τους αυτοκαταναλωτές που συμμετέχουν στη δραστηριότητα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης και τις τροποποιήσεις του.
Όπως σημειώνει ο κ. Ψωμάς, θα χρειαστεί μία εφαρμοστική υπουργική απόφαση που θα ξεκαθαρίζει ορισμένα θέματα σημειώνει με το σημαντικότερο να αφορά το ποσοστό της συναίνεσης που απαιτείται ποσοστό συναίνεσης μεταξύ των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων. Έως σήμερα, το ποσοστό αυτό πρέπει να αγγίζει το 100% καθιστώντας ιδιαίτερα δύσκολη μία τέτοια εγκατάσταση, εφόσον θα πρέπει να είναι σύμφωνο το σύνολο των ιδιοκτητών.
Η πρόταση που έχει κατατεθεί και μένει να φανεί εάν θα ενταχθεί στην ΥΑ είναι αυτό το ποσοστό να «πέσει» στο 50%+1, ανοίγοντας στην ουσία τον δρόμο για πολλούς ενδιαφερόμενους προκειμένου να αποφασιστεί η εγκατάσταση του συστήματος. Παράλληλα, προκειμένου να παρακαμφθούν αυτά τα εμπόδια, αναφερόμενος και στο παράδειγμα της Ιταλίας, που ήδη εδώ και ένα χρόνο, έχει προχωρήσει πρώτη παγκοσμίως σε συγκεκριμένα βήματα για να προωθήσει την αυτοκατανάλωση στις πολυκατοικίες, προτείνει, μέσω εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού να μπορεί η συλλογική αυτοκατανάλωση να υιοθετηθεί σε πολυκατοικίες με την ίδια γραμμή ρεύματος.
Παράλληλα, όπως επισήμανε η οργάνωση Ηλέκτρα Energy, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, είναι απαραίτητο να διασαφηνιστεί αν θα υπάρχει περιορισμός στη χωροθέτηση των μονάδων παραγωγής ενέργειας, δηλαδή κυρίως αν ένα φωτοβολταϊκό θα πρέπει να είναι εγκατεστημένο στο ίδιο κτήριο.
Έρχεται «έκρηξη» της αυτοκατανάλωσης
«Μπορεί να υπάρξουν κάποιες αναμενόμενες παιδικές ασθένειες και φέτος να είναι η χρονιά που θα πατάμε τα κορδόνια μας σε κάθε βήμα, ωστόσο είμαι αισιόδοξος για την αύξηση της αυτοκατανάλωσης», σημειώνει ο κ. Ψωμάς. Και αυτό γιατί, πέρα από το πρόγραμμα για την επιδοτούμενη τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σε στέγες που πρόκειται να δώσει ώθηση στην αύξηση της αυτοκατανάλωσης σε νοικοκυριά, αγρότες και επιχειρήσεις, το νέο νομοσχέδιο στην ουσία καταργεί τα εμπόδια που υπήρχαν σε όσους ήθελαν να προχωρήσουν στην αυτοπαραγωγή.
Όπως επισημαίνει, σημαντικό ρόλο για αυτό παίζει το γεγονός πως έχει λυθεί το «αγκάθι» του ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο καθώς υπάρχουν ειδικές προβλέψεις για τα μικρά συστήματα έως 10 kW, όπως και η απλοποιημένη διαδικασία υποβολής αιτήσεων στον ΔΕΔΔΗΕ.
Πιο αναλυτικά, η πλατφόρμα που άρχισε και πάλι να υποδέχεται αιτήσεις την περασμένη εβδομάδα για μικρά συστήματα αυτοκατανάλωσης με μέγιστη ισχύ παραγωγής έως 10 kW προβλέπει την είσοδο των ενδιαφερομένων χρησιμοποιώντας τους κωδικούς TaxisNet για την εισαγωγή των απαραίτητων στοιχείων (εκείνα του υπεύθυνου μηχανικού και την παροχή) προκειμένου να γίνει η ταυτοποίηση όλα τα απαραίτητα έγγραφα καθώς και το αποδεικτικό για την πληρωμή των τελών σύνδεσης που ανέρχονται στα 370 ευρώ) κατατίθενται ηλεκτρονικά γλυτώνοντας πολύ χρόνο από τους ενδιαφερόμενους.
Στη συνέχεια εντός 15 ημερών ο ΔΕΔΔΗΕ θα πρέπει να ενημερώσει για το διαθέσιμο περιθώριο ισχύος και την αποδοχή ή απόρριψη της αιτούμενης σύνδεσης. Ο ηλεκτρικός χώρος δεσμεύεται υπέρ του παραγωγού από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της σύμβασης για 12 μήνες για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο, αν δεν απαιτούνται εργασίες σε υποσταθμούς υψηλή ή μέσης τάσης και για 24 μήνες αν χρειάζονται εργασίες κατασκευής νέου Υποσταθμού ή η επέκτασης παλιού σταθμού υψηλής ή μέσης τάσης.
Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο κ. Ψωμάς έχουν μειωθεί σημαντικά και οι απαιτούμενοι χρόνοι στα επόμενα βήματα της διαδικασίας που μπορεί να κρατούσαν έως και ένα με δύο μήνες. Ένα από τα σημαντικά προβλήματα που μπορεί να έβρισκε κανείς μπροστά του έως σήμερα, ήταν, για παράδειγμα η διαδικασία ελέγχου του μετρητή του έργου από τον ΔΕΔΔΗΕ που μπορούσε να καθυστερήσει για μήνες την πρόοδο του έργου. Πλέον, φαίνεται πως η διαδικασία έχει επιταχυνθεί σημαντικά με τον έλεγχο να ολοκληρώνεται ακόμα και μέσα σε μία εβδομάδα.
Ήδη η αγορά έχει αρχίσει να ξυπνάει, τονίζει ο κ. Ψωμάς, σημειώνοντας πως αναμένεται να μπουν «στο παιχνίδι» πολλοί προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση για νέες εγκαταστάσεις αυτοπαραγωγής σε κατοικίες που αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά από τα χαμηλά έως σήμερα επίπεδα. Είναι ενδεικτικό ότι με τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ έως τον Νοέμβριο του 2022, οι εγκαταστάσεις έως 6 kW, που συνήθως καλύπτουν τις ανάγκες κατοικιών αντιστοιχούσαν σε μόλις 1.500 από τις περίπου 5.000 στο σύνολο που έχουν γίνει από το 2015.