Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι συζητήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο. Στη μία πλευρά συνεχίζουν να βρίσκονται οι 16 χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, που προτείνουν την επιβολή οριζόντιου πλαφόν στο φυσικό αέριο, ωστόσο φαίνεται πως κερδίζει έδαφος η πρόταση για το ισπανικό μοντέλο πλαφόν, δηλαδή μόνο στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την ηλεκτροπαραγωγή.
Η Κομισιόν έχει θέσει στο «τραπέζι» και τις δύο προτάσεις, αλλά η Γερμανία –που και πάλι θα κρίνει τις εξελίξεις- συνεχίζει να εκφράζει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα της ελληνικής πρότασης και συντάσσεται, σε πρώτη φάση τουλάχιστον – με το ιβηρικό μοντέλο. Θέση, που από χτες φάνηκε να παίρνει και η Γαλλία.
Υπενθυμίζεται πως τη θέσπιση ενός δυναμικού πλαφόν στο φυσικό αέριο που θα παραμένει ανταγωνιστικό για την αγορά προκειμένου να μη χάνει η Ευρώπη φορτία LNG από άλλες αγορές, όπως αυτές της Ασίας, αλλά ταυτόχρονα θα παραμένει χαμηλότερο από τις σημερινές τιμές αγοράς προτείνει η Ελλάδα και η ομάδα των 16 κρατών – μελών στην Κομισιόν.
Όπως σημείωσε χθες, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, η Ευρώπη αγοράζει σήμερα το ακριβότερο φυσικό αέριο ως απόρροια της «σπέκουλας» στην αγορά που οδηγεί σε λανθασμένο τρόπο στη λειτουργία των χρηματιστηρίων Ενέργειας. Όπως σημείωσε, αυτό καταδεικνύεται περίτρανα όταν υπάρχουν δηλώσεις από την πλευρά της Ρωσίας που δημιουργούν φόβους για την επάρκεια της αγοράς οδηγώντας στη συνέχεια σε νευρικότητα και άνοδο στην αγορά χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός είχε χτες τηλεδιάσκεψη χτες με τους ομόλογούς του από το Βέλγιο, την Πολωνία και την Ιταλία προκειμένου να καταλήξουν στα τεχνικά χαρακτηριστικά της πρότασης που δουλεύει η ελληνική πλευρά και στη συνέχεια σε τηλεδιάσκεψη με τη Γερμανία και την Ολλανδία συζητήθηκε η πρόταση με τη Γερμανία να εκφράζει αντιρρήσεις για το μέτρο καθώς υπάρχει ο προβληματισμός πως ένα πλαφόν χαμηλότερο από τις τιμές του φυσικού αερίου από τις άλλες αγορές, όπως για παράδειγμα της Ασίας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγή κατεύθυνσης των φορτίων από την Ευρώπη στην Ασία.
Φόβο, που η ελληνική πρόταση θα επιχειρήσει να επιλύσει σε νέα συνάντηση που έχει οριστεί για την επόμενη Τρίτη 11 Οκτωβρίου στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου των υπουργών Ενέργειας στην Πράγα. Παράλληλα, με τον ορισμό του δυναμικού αυτού μεταβαλλόμενου πλαφόν θα υπάρχει η δυνατότητα για όποια χώρα έχει ανάγκη να αγοράσει προμήθειες πάνω από το όριο του πλαφόν να προβαίνει σε αγορές, χωρίς ωστόσο, να επιδοτείται η διαφορά αυτή από κάποιο ευρωπαϊκό ταμείο.
Το ιβηρικό μοντέλο που εφαρμόζουν ήδη η Ισπανία και η Πορτογαλία κερδίζει όμως έδαφος στην ευρωπαϊκή διαβούλευση, αν και δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί ποιο θα ήταν το χρηματοδοτικό εργαλείο θα καλύπτει την απαραίτητη κρατική επιδότηση για τη διαφορά τιμής του πλαφόν με εκείνη της αγοράς.
Οι επίτροποι από τη Γαλλία και την Ιταλία, Μπρετόν και Τζεντιλόνι, πρότειναν πριν από λίγες ημέρες την έκδοση κοινού χρέους από την ΕΕ, στα πρότυπα του μοντέλου που ακολουθήθηκε στη διάρκεια της πανδημίας, αλλά η Γερμανία έχει ζωηρές αντιρρήσεις και για την πρόταση αυτή, που θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση, μεταξύ άλλων, και για την εφαρμογή του ιβηρικού μοντέλου για πλαφόν.
Οι συζητήσεις βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη με τους 27 στη Σύνοδο Κορυφής, στην Πράγα να επικυρώνουν σήμερα τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί στις 30 Σεπτεμβρίου, στις οποίες δεν περιλαμβάνεται το πλαφόν, το οποίο εκ νέου θα συζητηθεί την Τρίτη 11 Οκτωβρίου, στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας. Έτσι, οι αποφάσεις είναι βέβαιο ότι θα καθυστερήσουν, ενώ οι εσωτερικές διαφωνίες στην ΕΕ δημιουργούν τον κίνδυνο να γίνουν πολύ λίγα, πολύ αργά.