Μεγάλη «πληγή» για τη ρευστότητα της οικονομίας και μάλιστα σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία λόγω της ενεργειακής κρίσης και «αγκάθι» στη νέα μεταπρογραμματική αξιολόγηση από τους Θεσμούς που αρχίζει σήμερα με τα τεχνικά κλιμάκια παραμένει ο μεγάλος όγκος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προ ιδιώτες προμηθευτές και φορολογούμενους, καθώς εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και άγγιξαν τον Ιούλιο τα 2,5 δισ. ευρώ.
Παρά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης και τις πιέσεις των θεσμών για εκκαθάριση στα «κρατικά φέσια» καταγράφεται οριακή πρόοδος από τις αρχές τους έτους στην αποπληρωμή των οφειλών του κράτους. Επισημαίνεται ότι η αρχική συμφωνία με τους Θεσμούς προβλέπει ότι τα «κόκκινα» χρέη του Δημοσίου δεν θα πρέπει να ξεπερνούν σε ετήσια βάση το 0,2% του ΑΕΠ, ή σε απόλυτα ποσά τα 350 εκατ. ευρώ, αλλά λόγω της υγειονομικής κρίσης έχει δοθεί πίστωση χρόνου για την επίτευξη του στόχου.
Από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού για την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του κράτους και των δημοσίων φορέων προκύπτουν τα εξής:
- Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφελών ανήλθε τον περασμένο Ιούλιο στα 2,478 δισ. ευρώ έναντι 2,105 δισ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και 1.853 δισ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2021. Από τα 2,478 δισ. ευρώ τα 1,780 δισ. ευρώ αφορούν χρέη σε προμηθευτές και τα 698 εκ. ευρώ επιστροφές φόρου.
- Τη μερίδα του λέοντος κατέχουν τα νοσοκομεία, με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους στο τέλος Ιουλίου του 2022 να ανέρχονται στο ποσό των 1.032 δισ. ευρώ από 927 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο το μεγαλύτερο ποσοστό περιλαμβάνουν ποσά clawback και rebate που δεν έχουν συμψηφιστεί. Συνεπώς, οι καθαρές ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων τον Ιούλιο 2022, εκτιμώνται σε 138 εκατ. ευρώ ενώ οι καθαρές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις Γενικής Κυβέρνησης, λαμβάνοντας υπόψη τον συμψηφισμό Clawback και Rebate υπολογίζονται για τον Ιούλιο 2022 σε 886 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, το Ιούλιο του 2021 λαμβάνοντας υπόψη τον συμψηφισμό Clawback και Rebate, τα καθαρά ληξιπρόθεσμα υπολογίζονται σε 1.040 εκατ. ευρώ, σηματοδοτώντας πτώση 14,8% σε ετήσια βάση.
- Οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης είχαν οφειλές ύψους 385 εκατ. ευρώ τον περασμένο Ιούλιο έναντι 470 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2021.
- Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των ΟΤΑ προς τρίτους ανήλθαν τον Ιούλιο στο ποσό των 124 εκατ. ευρώ από 122 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο και 153 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2021.
- Τα χρέη των Νομικών Προσώπων της Γενικής Κυβέρνησης ανήλθαν τον Ιούλιο στα 84 εκατ. ευρώ από 54 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, ιδιαίτερα προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζουν νομικά πρόσωπα που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, ιδίως συγκοινωνιακοί φορείς, όπως οι εταιρείες «Σταθερές Συγκοινωνίες ΑΕ» (ΣΤΑΣΥ ΑΕ), «Οδικές Συγκοινωνίες ΑΕ» (ΟΣΥ ΑΕ), «Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών ΑΕ» (ΟΑΣΑ ΑΕ) κ.λπ., κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο, η επιχορήγηση που δόθηκε κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, οδήγησε στη μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, ενώ επιπλέον επιχορήγηση διατίθεται κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των εταιρειών «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΕ» (ΕΑΣ) και «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ΑΕ» (ΕΑΒ), σχεδιάστηκε ένα στοχευμένο πρόγραμμα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των φορέων αυτών ως στρατιωτικών βιομηχανιών που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, το οποίο περιλάμβανε μεταξύ άλλων την αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις αυτών των δύο φορέων ανήλθαν τον μήνα Ιούλιο του 2022 στο ποσό των 14 εκατ. ευρώ, μειωμένες σε σχέση με το αντίστοιχο ποσό του Ιουλίου του 2021 κατά 25 εκατ. ευρώ.
Αισθητή μείωση καταγράφεται μόνο στην εκκαθάριση των οφειλών από τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, με το ύψος τους να μειώνεται τον Ιούλιο στα 77 εκατ. ευρώ, ενώ εξαιρουμένων των εισφορών ύψους 33 εκατ. ευρώ που παρακρατούνται υπέρ του ΕΔ, του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και του ΕΟΠΥΥ, το καθαρό ποσό διαμορφώθηκε στα 44 εκ. ευρώ.
Σε ανοδική τροχιά κινούνται οι εκκρεμείς επιστροφές φόρου, καθώς ανήλθαν τον Ιούλιο σε 698 εκ. ευρώ έναντι 610 εκ. ευρώ τον Ιούνιο και 551 εκ. ευρώ που ήταν τον Δεκέμβριο του 2021.