Αρχίζει το μεγάλο πρόγραμμα 255 εκατ. για την αναβάθμιση των πόλεων

Ένα από τα εμβληματικά «πράσινα» έργα του Ταμείου Ανάκαμψης φθάνει στο σημείο εκκίνησης, καθώς εκδόθηκε η υπουργική απόφαση για τις διαδικασίες υλοποίησής του και πλέον το «μπαλάκι» περνά στους δήμους όλης της χώρας για την υλοποίησή του. Πρόκειται για το πρόγραμμα παρεμβάσεων για τη βελτίωση το δημόσιου χώρου, με προϋπολογισμό 254,8 εκατ. ευρώ, στόχος του οποίου είναι να αναβαθμισθεί το αστικό περιβάλλον, μεταξύ άλλων με αναπλάσεις και με έργα αποκατάστασης κτηρίων.

Η κρίσιμη, για τη διαδικασία υλοποίησης του προγράμματος, απόφαση των Κ. Σκρέκα και Ν. Ταγαρά, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, προβλέπει κεντρικό ρόλο για το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και ορίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

1. Ρυθμίζονται ειδικότερες λεπτομέρειες χρηματοδότησης και επιτροπών που σχετίζονται με την υλοποίηση του Προγράμματος «Παρεμβάσεις σε αστικές περιοχές και στο κτιριακό́ απόθεμα», καθώς και του Προγράμματος «Άλλες στρατηγικές παρεμβάσεις» (εξαιρουμένου του έργου «Προσαρμοστική επαναχρησιμοποίηση του πρώην εργοστασίου Λαδόπουλου στην Πάτρα»).
2. Φορέας Υλοποίησης των Προγραμμάτων ορίζεται το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ). Το ΤΕΕ παρέχει τη συνδρομή του προς το ΥΠΕΝ για την αποτελεσματική υλοποίηση και τη διασφάλιση της επίτευξης των Επιχειρησιακών ρυθμίσεων καθώς και των Οροσήμων και Στόχων του Προγράμματος. Επιπρόσθετα, το ΤΕΕ καθίσταται το καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο για την παρακολούθηση των έργων που είναι ενταγμένα στα Προγράμματα.
3. Ορίζει τη διαδικασία εκτέλεσης των προγραμμάτων, προβλέποντας, μεταξύ άλλων, ότι ο εκάστοτε ωφελούμενος φορέας, δηλαδή οι δήμοι, θα προβαίνουν στη διαδικασία προκήρυξης δημόσιων διαγωνισμών, προκειμένου να εκτελεσθούν τα έργα που εντάχθηκαν στα αναπτυξιακά Προγράμματα. Τα τεχνικά δελτία των έργων των Προγραμμάτων θα συντάσσονται και θα επικαιροποιούνται υπό την επίβλεψη του ΤΕΕ.
4. Το ΤΕΕ ελέγχει την πορεία των Προγραμμάτων, την εγγραφή και ορθή επικαιροποίηση των στοιχείων που είναι σχετικά με το έργο προς το Ταμείο Ανάκαμψης και γενικώς προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την υλοποίηση του έργου, σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος από το Ταμείο Ανάκαμψης.
5. Η χρηματοδότηση των έργων υλοποίησης του προγράμματος καλύπτεται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.
6.  Επιτροπή του ΤΕΕ βεβαιώνει την έναρξη,εξέλιξη και ολοκλήρωση του κάθε έργου που χρηματοδοτείται. Για τη χρηματοδότηση του εκάστοτε ωφελούμενου υποβάλλεται αίτημα στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ, συνοδευόμενο από βεβαίωση με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής του ΤΕΕ, ανάλογα με την εξέλιξη του έργου και την απόφαση ένταξης αυτού στα Προγράμματα.
7. Σε περίπτωση μη έγκαιρης ολοκλήρωσης των έργων καθώς και σε κάθε άλλη παραβίαση των όρων της Πρόσκλησης για υποβολή προτάσεων στα Προγράμματα, εκκινείται ο εκ του νόμου καθοριζόμενος τρόπος ανάκτησης των χρηματικών ποσών που έχουν ληφθεί από τον υπόλογο ωφελούμενο.
8. Το ΥΠΕΝ, ως Υπουργείο Ευθύνης, μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών του, υποχρεούται, μεταξύ άλλων, να δίνει εντολές εκταμίευσης χρηματικών ποσών και να προβαίνει σε όλες τις ενέργειες για την άμεση συμπλήρωση θεσμικών κενών που τυχόν ανακύπτουν, με την έκδοση των εκάστοτε απαιτούμενων πράξεων, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εκτέλεση των έργων.

Οι άξονες του προγράμματος

Σημειώνεται ότι το μεγάλο πρόγραμμα για τις παρεμβάσεις σε αστικές περιοχές και στο κτιριακό απόθεμα θα αναπτυχθεί σε επτά άξονες, όπως έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΝ:

1. Αναπλάσεις εμβληματικού χαρακτήρα που περιλαμβάνουν ολοκληρωμένη ανάδειξη και αναβάθμιση ιστορικών κέντρων, ή άλλων ευρύτερων αστικών περιοχών, καθώς και αναπλάσεις μεγάλων παραλιακών ή άλλων ιστορικών και σημαντικών μετώπων.
2. Αποκατάσταση και επανάχρηση κτιριακού αποθέματος. Μπορούν να συμπεριληφθούν δράσεις όπως η αποκατάσταση και επανάχρηση κτιρίων ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας (διατηρητέα ή μη) καθώς και κάθε άλλου ανενεργού κτιριακού αποθέματος, όπως και η αισθητική, λειτουργική και στατική αναβάθμιση κτιρίων ή / και ολόκληρων κτιριακών συνόλων.
3. Αναπλάσεις περιοχών υδάτινων διαδρομών και δημιουργία πλέγματος πρασίνου. Στην εν λόγω κατηγορία μπορούν να συμπεριληφθούν ρέματα, ποταμοί, λίμνες αλλά και παραποτάμιες, παραλίμνιες περιοχές εκτός σχεδίου των οποίων η ανάπλαση κρίνεται αναγκαία για τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του έργου.
4. Συνολικές στρατηγικές παρεμβάσεις σε κατοικημένες περιοχές οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν προσδιορισμό και έργα δημιουργίας περιοχών με ειδικά χαρακτηριστικά (περιοχές με χαμηλές ταχύτητες ή / και ήπιας κυκλοφορίας, περιοχές με εσωτερικούς δρόμους χωρίς αυτοκίνητα, κ.λπ.), καθώς και δημιουργία δικτύου ήπιων διαδρομών σε επίπεδο δημοτικής κοινότητας – γειτονιάς.
5. Αναπλάσεις δημόσιου χώρου με βιοκλιματικά στοιχεία και έξυπνες εφαρμογές που μπορούν να συμπεριλαμβάνουν δημιουργία δικτύων ήπιων μορφών μετακίνησης (πεζοδρόμων και οδών ήπιας κυκλοφορίας, διαπλατυμένων πεζοδρομίων, πλατειών, ποδηλατικών υποδομών, οριοθέτηση παρόδιας στάθμευσης, συστήματα ελεγχόμενης στάθμευσης κ.λπ.), καθώς και υλοποίηση συνοδών έργων στον υπαίθριο χώρο για την εγκατάσταση σημείων φόρτισης Η/Ο, σταθμών κοινόχρηστων οχημάτων / ποδηλάτων / μικροκινητικότητας, κ.λπ.
6. Ανάπτυξη αστικού πρασίνου. Μπορούν να συμπεριληφθούν παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν δίκτυα αστικού πρασίνου καθώς και εφαρμογές και δράσεις ανάπτυξης πρασίνου σε δημοτικά και δημόσια κτίρια. Στην εν λόγω κατηγορία περιλαμβάνονται και περιοχές περιαστικού πρασίνου εκτός σχεδίου, η ανάπλαση των οποίων κρίνεται αναγκαία για τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του έργου.
7. Υιοθέτηση και λειτουργία «έξυπνων» συστημάτων και εφαρμογών οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν τα ανωτέρω για τον υπαίθριο κοινόχρηστο χώρο και τα δημόσια ή / και δημοτικά κτίρια με στόχο την ορθή διαχείριση των πόρων.