Δραστική μείωση των απαραίτητων χρόνων για την προώθηση και ολοκλήρωση των ερευνών στα ελληνικά κοιτάσματα υπόσχεται η Ελληνική Εταιρεία Υδρογονανθράκων, ενώ το ενδιαφέρον είναι στραμμένο στις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη εντός της εβδομάδας. Σοβαρές επιφυλάξεις διατηρεί, ωστόσο, η αγορά για το πόσο τα παραπάνω θα σημάνουν στην πράξη ουσιαστική εκκίνηση των σχετικών διαδικασιών για τη διενέργεια των πιθανών ερευνών αφήνοντας στο παρελθόν γραφειοκρατικά «βαρίδια».
Ειδικότερα, η ΕΔΕΥ προτείνει ένα «σφιχτό» χρονοδιάγραμμα διαδικασιών που φέρνουν τις γεωτρήσεις στα 7 χρόνια το αργότερο από την έναρξη των ερευνών στα κοιτάσματα με σκοπό να δοθεί τέλος στις καθυστερήσεις του παρελθόντος. Όπως σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ, Άρης Στεφάτος, μιλώντας στο συνέδριο Power & Gas Forum, το πρόγραμμα επιτάχυνσης που προτείνει η ΕΔΕΥ τοποθετεί την ολοκλήρωση των ερευνών μέσα σε 2 χρόνια, τις σεισμικές έρευνες εντός 4 ετών και σε βάθος 6 έως 7 χρόνων την έναρξη των γεωτρήσεων.
Ο κ. Στεφάτος σημείωσε επίσης ότι η Ελλάδα δεν έχει εξερευνηθεί αλλά υπάρχουν πολύ θετικές εκτιμήσεις για τα κοιτάσματα που μπορεί να διαθέτει, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο και για παραχωρήσεις νέων περιοχών για έρευνα και παραγωγή εφόσον υπάρξει και σχετικό ενδιαφέρον από την αγορά.
Όπως υπογράμμισε, η αποεπένδυση που έχει σημειωθεί τα προηγούμενα χρόνια θα συνεχίσει να δημιουργεί θέματα κάλυψης της ζήτησης και το φυσικό αέριο θα παραμείνει κομβικό στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αλλά και της Ευρώπης, άρα θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες της Ελλάδας να αξιοποιήσει τους πόρους της κάνοντας, όμως, πιο σύντομες τις διαδικασίες.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα, όπως συνολικά η Ευρώπη, αντιμετωπίζει πλέον τις έρευνες για υδρογονάνθρακες και, κυρίως, για φυσικό αέριο υπό νέο πρίσμα, καθώς αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Μένει να φανεί το επόμενο διάστημα αν και οι πετρελαϊκές εταιρείες είναι έτοιμες να «τρέξουν» μεγάλες επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη υδρογονανθράκων, τις οποίες αντιμετώπιζαν με επιφυλακτικότητα μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και την επιτάχυνση της στροφής στην πράσινη ενέργεια.
Εφικτοί οι χρόνοι της ΕΔΕΥ αλλά … στο Ισραήλ
Από την πλευρά της αγοράς, πάντως, υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις για το ζήτημα των χρόνων και της επίσπευσης τους. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε στο ίδιο συνέδριο η Δρ. Κατερίνα Σάρδη, Διευθύνουσα Σύμβουλος και Country Manager της Energean στην Ελλάδα, οι χρόνοι που προτείνει η ΕΔΕΥ είναι εφικτοί και το αποδεικνύει το Ισραήλ όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία. Μιλώντας όμως για τις εγχώριες επενδύσεις της εταιρείας παρουσίασε μία σειρά από καθυστερήσεις που οδηγούν έργα να σέρνονται για χρόνια. Όπως είπε, οι πιο σύντομοι χρόνοι είναι εφικτοί εφόσον υπάρχει υποστήριξη από την Πολιτεία, σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο και πολιτική βούληση ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για fast – track διαδικασίες αδειοδότησης.
Ειδικότερα, η κ. Σάρδη ανέφερε ότι δεν έχει νόημα ένας Operator να έχει στα χέρια του μια υπογεγραμμένη και με ισχύ νόμου σύμβαση για έρευνα και ανάπτυξη κοιτασμάτων σε μια περιοχή, όταν αυτή στην πράξη ακυρώνεται είτε από τις δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες σε κεντρικό ή τοπικό διοικητικό επίπεδο είτε από την απροθυμία, την αντίδραση ή και την προσδοκία τοπικών μικροσυμφερόντων να αποκομίσουν πρόσκαιρα οφέλη από την εμπλοκή τους στη διαδικασία εκτέλεσης μιας σύβασης.
Ενδεικτική και μάλλον όχι ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η επένδυση στα Ιωάννινα όπου, για παράδειγμα, σύμφωνα με πληροφορίες, ένα μόνο έγγραφο από το δασαρχείο σε μία από τις φάσεις της αδειοδότησης μπορεί να χρειαζόταν έως και πέντε μήνες για να δοθεί από τις υπηρεσίες στην εταιρεία. Παράλληλα έχει έρθει αντιμέτωπη με καθυστερήσεις στις νομικές διαδικασίες για εκδίκαση ενστάσεων αλλά ακόμα και με την ανάγκη να απομακρύνει νάρκες από τον β’ παγκόσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο σε οικόπεδο παραχωρημένο από το ελληνικό Δημόσιο.
«Είναι αδιανόητο μια ιδιωτική ένσταση επί της ιδιοκτησίας που έχει παραχωρηθεί για έρευνα από το ίδιο το ελληνικό Δημόσιο να εκδικάζεται δύο χρόνια μετά την υποβολή της από την αρμόδια υπηρεσία του Δημοσίου. Είναι αδιανόητο να χρειάζεται να απευθυνθείς στον Ελληνικό Στρατό για να απομακρύνεις τις νάρκες που είναι διάσπαρτες σε μια περιοχή που σου έχει παραχωρήσει για έρευνα το ελληνικό Δημόσιο ή να έχεις να συνεννοηθείς με 220 κοινότητες. Και είναι αδιανόητο να περιμένεις δύο χρόνια για μια περιβαλλοντική άδεια ή και πέντε χρόνια για τη σύμβαση μιας κύρωσης από τη Βουλή», τόνισε χαρακτηριστικά η κ. Σάρδη, αναφερόμενη στις εμπειρίες της Energean από τη διαχείριση των περιοχών του Κατακόλου Ηλείας και των Ιωαννίνων. «Η αντιμετώπιση αυτών -και πολλών άλλων, ακόμη – εμποδίων συνεπάγεται μεγάλη επιβάρυνση στα κόστη και τεράστιες καθυστερήσεις στον χρόνο εκτέλεσης που, φυσικά, αποτελούν πολύ σοβαρά αντικίνητρα στην επενδυτική δραστηριότητα στον τομέα», πρόσθεσε.
Η εταιρεία πάντως στοχεύει στη διερεύνηση πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο χερσαίο οικόπεδο των Ιωαννίνων, όπου έχει ολοκληρώσει από τον περασμένο Οκτώβριο τις σεισμικές έρευνες, πρόγραμμα που λήγει σήμερα, Κυριακή 3 Απριλίου. Η Energean έχει ήδη ζητήσει από την ΕΔΕΥ εξάμηνη παράταση και αναμένει ακόμα τις απαντήσεις ώστε να εντοπιστούν πιθανά κοιτάσματα φυσικού αερίου και σε περίπτωση θετικής έκβασης το πρόγραμμα γεωτρήσεων θα μπορούσε να εκκινήσει στα τέλη του 2023 ή στις αρχές του 2024. Παράλληλα, αξιολογεί τις προοπτικές που παρουσιάζει η ανάπτυξη του διαπιστωμένου θαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στο Κατάκολο Ηλείας, το οποίο περιέχει κοντά στο 1 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου.
«Σήμα» έναρξης σεισμικών ερευνών στην Κρήτη
Αυτή την εβδομάδα αναμένονται οι ανακοινώσεις του Κ. Μητσοτάκη που φαίνεται ότι θα σημάνουν διενέργεια σεισμικών ερευνών για κοιτάσματα στην Κρήτη εντός του 2022, ενώ μέχρι πρόσφατα αναμενόταν ότι θα μετατεθούν το 2023. Ο Κ. Μητσοτάκης είχε προετοιμάσει το έδαφος πριν από μερικές ημέρες μιλώντας για «αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον» σημειώνοντας ότι θα υπάρξουν και σχετικές ανακοινώσεις και επανήλθε σε ομιλία του στη Βουλή όπου τόνισε ότι στρέφεται «η προσοχή μας και στα δυνητικά εγχώρια κοιτάσματα φυσικού αερίου δυτικά και νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο», τοποθετώντας την εβδομάδα που διανύουμε τις σχετικές ανακοινώσεις για την πρόοδο των ερευνών.
Το ενδιαφέρον στρέφεται τώρα κυρίως στη Νότια Κρήτη όπου το project είχε παγώσει εδώ και κάποιους μήνες, ενώ εκκρεμεί και εκδίκαση το επόμενο φθινόπωρο προσφυγής περιβαλλοντικών οργανώσεων στο ΣτΕ. Υπενθυμίζεται ότι, στην αρχή του έτους, παρουσίαση της κοινοπραξίας Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ που «τρέχει» τις έρευνες στην Κρήτη με πλάνο έναρξης γεωτρήσεων το αργότερο εντός του 2022, απέκλειε τη διενέργεια σεισμικών ερευνών το τρέχον έτος.
Το έγγραφο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, απεστάλη στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) και μέσω αυτού η κοινοπραξία γνωστοποιούσε ότι δε θα πραγματοποιήσει τις σεισμικές έρευνες δυτικά της Κρήτης μέσα στο χρόνο που διανύουμε, που είναι και το χρονικό όριο που είχε από την υπογραφή της σύμβασης, πριν από τρία χρόνια. Αυτή η διστακτικότητα της κοινοπραξίας εταιρειών είχε αποδοθεί στη γενικότερη μείωση του ενδιαφέροντος για επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη υδρογονανθράκων, λόγω της πανδημίας και της επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης, αλλά ενδέχεται η ρωσική εισβολή και η προσπάθεια ενεργειακής απεξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία να έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα.
Πάντως, ήδη τότε κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν σημαίνει κατ' ανάγκη το τέλος του έργου, καθώς θα μπορούσε να δοθεί παράταση στον χρονικό ορίζοντα διενέργειας των ερευνών πέραν του 2022. Τα νέα σενάρια, λένε πάντως, ότι θα ξεπεραστούν όλα τα σχετικά προβλήματα και το επόμενο φθινόπωρο θα πραγματοποιηθούν οι έρευνες στην περιοχή.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
