Καθώς στην Ελλάδα υπάρχουν πολύ υψηλά ποσοστά ελεύθερων επαγγελματιών και ανασφάλιστης εργασίας, η ύπαρξη πολυσυμμετοχικών ταμείων αποτελεί ένα καίριο ζήτημα σύμφωνα με τον Δρ. Χρήστο Νούνη, Πρόεδρο Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.), που σημείωσε ότι στο εξωτερικό ήδη λειτουργούν αποτελεσματικά τα πολυσυμμετοχικά ταμεία, με πολλούς εργοδότες προς όφελος των εργαζόμενων.
Στο κλείσιμο και της 2ης μέρας των εργασιών του 3ου Ετήσιου Συνεδρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης της ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α., μετά το πέρας όλων των ομιλιών, παρουσιάσεων και συζητήσεων, όπου και έγινε ένας συνεκτικός απολογισμός των αποτελεσμάτων και των βασικών συμπερασμάτων, ο κ. Νούνης αναφερόμενος στο νέο ΤΕΚΑ ανέφερε πως «αποτελεί σημαντική ασφαλιστική μεταρρύθμιση που έλειπε από την Ελλάδα, όσον αφορά την κεφαλοποιητική λειτουργία της ασφάλισης. Οι νέοι εργαζόμενοι θα αντιληφθούν στην πράξη την σημασία του ατομικού κουμπαρά, θα βλέπουν ηλεκτρονικά ανά πάσα στιγμή τα χρήματα που έχουν συγκεντρωθεί στον λογαριασμό τους και θα ξέρουν ότι θα τα πάρουν όταν έρθει η προβλεπόμενη ώρα συνταξιοδότησης, όπως συμβαίνει εδώ και 20 χρόνια και στα επαγγελματικά ταμεία».
Τα βασικά συμπεράσματα του συνεδρίου συνοψίζονται ως εξής:
Σύμφωνα με όλες τις παρεμβάσεις των Υπουργών που παρευρέθηκαν στο συνέδριο, επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά η στήριξη της Πολιτείας στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, με πλέον εμφατική τη δήλωση του Υπουργού Εργασίας, Κ. Χατζηδάκη ότι «ο ρόλος του θεσμού των ΤΕΑ είναι καίριος και κοινωνικά κρίσιμος ως πυλώνας της ασφάλισης και της εθνικής αποταμίευσης με θετικό πρόσημο».
Όπως τόνισε ο κ. Νούνης: «Η συγκυρία είναι κομβική, καθώς η μελέτη του ΙΟΒΕ αποτελεί πλέον ένα εμπειρικό εργαλείο στα χέρια των κοινωνικών εταίρων και της Πολιτείας που πρέπει να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά από την ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Εργασίας», ενόψει της επικείμενης τροποποίησης του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Ταμείων που το Υπουργείο επεξεργάζεται. Σημείωσε ωστόσο, ότι «εάν όμως οδηγηθούμε σε λάθος πολιτικές αποφάσεις, αυτό θα αποτελούσε μια “απειλή” για την περαιτέρω ανάπτυξη του 2ου Πυλώνα και πιθανώς να οδηγούσε σε αντίστροφη πορεία τον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης τα επόμενα χρόνια».
Η δημιουργία ΤΕΑ φαίνεται ότι έχει ενταχθεί δυναμικά στην εργαλειοθήκη των Διευθύνσεων Ανθρωπίνου Δυναμικού των εταιρειών, ως νέος μηχανισμός διατήρησης, προσέλκυσης, κινητροδότησης και ανταμοιβής του ανθρώπινου δυναμικού τους.
Από έρευνα που παρουσιάστηκε στο Συνέδριο ότι το 2060 το μέσο ποσοστό αναπλήρωσης του συνταξιοδοτικού εισοδήματος από τα Κρατικά Συστήματα Συντάξεων θα κατέρθει στο 36% για τις χώρες της ΕΕ-28. Σήμερα, στη χώρα μας το ποσοστό αυτό έχει κατέλθει ήδη στο 49% το 2021 από 77% που ήταν το 2016 και από πολύ υψηλότερα ποσοστά που σε ορισμένες περιπτώσεις υπερέβαιναν ακόμα και το 100% πριν το 2010. «Είναι σαφές ότι υπόκειται στην ατομική μας κρίση και ευθύνη να φροντίσουμε εγκαίρως κατά τη διάρκεια του εργασιακού μας βίου την συμπλήρωση του συνταξιοδοτικού μας εισοδήματος κατά την μετα-εργασιακή περίοδο χρησιμοποιώντας τις συμπληρωματικές υπηρεσίες του 2ου και του 3ου πυλώνα ασφάλισης» είπε ο κ. Νούνης.
«Στην Ελλάδα είμαστε πρωταθλητές σε ελεύθερους επαγγελματίες και σε ανασφάλιστη εργασία, οπότε κρίνεται σημαντική η ύπαρξη πολυσυμμετοχικών ταμείων που θα δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας μεγάλων επαγγελματικών ταμείων. Αυτό είναι σημαντικό ζήτημα που πρέπει να θεσμοθετηθεί άμεσα, να δοθεί δηλαδή χώρος για τη δημιουργία πολυσυμμετοχικών ταμείων με πολλούς εργοδότες, καθώς με τα δομικά χαρακτηριστικά της ελληνικής αγοράς εργασίας (όπου το 88,5% των επιχειρήσεων απασχολούν προσωπικό κάτω των 10 ατόμων και το 99% κάτω των 50), δεν υπάρχει χώρος για τη δημιουργία ΤΕΑ σε περισσότερες από 2.000 επιχειρήσεις υπό τους σημερινούς νομοθετικούς περιορισμούς του Ν.3029/2002, περί ελάχιστου αριθμού 100 ατόμων ως προϋπόθεση για τη σύσταση ΤΕΑ» είπε.
Περιγράφοντας την εικόνα σε διεθνές επίπεδο, ο Δρ. Νούνης είπε πως: «Στο εξωτερικό ήδη λειτουργούν αποτελεσματικά τα πολυσυμμετοχικά ταμεία, με πολλούς εργοδότες προς όφελος των εργαζόμενων. Στο Βέλγιο το ενεργητικό των επαγγελματικών ταμείων είναι στο 23% του ΑΕΠ – και πάλι θεωρείται χαμηλό το εν λόγω ποσοστό από τους φορείς της εκεί αγοράς -στην Ελλάδα είμαστε ουραγοί με ποσοστό 0,1% του ΑΕΠ για το ενεργητικό των 24 ΤΕΑ προαιρετικής ασφάλισης ή 1,1% συνολικά εάν προστεθούν και τα περιουσιακά στοιχεία των ΤΕΑ υποχρεωτικής ασφάλισης».
Όσον αφορά το νέο ΤΕΚΑ, ο κ. Νούνης συνόψισε ότι «αποτελεί σημαντική ασφαλιστική μεταρρύθμιση που έλειπε από την Ελλάδα, όσον αφορά την κεφαλοποιητική λειτουργία της ασφάλισης. Οι νέοι εργαζόμενοι θα αντιληφθούν στην πράξη την σημασία του ατομικού κουμπαρά, θα βλέπουν ηλεκτρονικά ανά πάσα στιγμή τα χρήματα που έχουν συγκεντρωθεί στον λογαριασμό τους και θα ξέρουν ότι θα τα πάρουν όταν έρθει η προβλεπόμενη ώρα συνταξιοδότησης, όπως συμβαίνει εδώ και 20 χρόνια και στα επαγγελματικά ταμεία».
Πρέπει να αγκαλιάσουν οι εταίροι τη φιλοσοφία του Εθνικού Επαγγελματικού Ταμείου. Είναι ευχάριστο ότι βρίσκεται σε προχωρημένο διαδικαστικό στάδιο ίδρυσης, με ένα πρότυπο καταστατικού. Εκκρεμεί βέβαια το τεχνικό κομμάτι σύνταξης της αναγκαίας συνοδευτικής αναλογιστικής μελέτης με στοιχεία που πρέπει να παραχωρήσει το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του υπ. Εργασίας. Σημαντικό ότι εφόσον συσταθεί θα απευθύνεται σε 2 εκατομμύρια εργαζομένους, μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες και θα συμβάλλει καθοριστικά στην ταχύτερη ενδυνάμωση της κεφαλαιοποιητικής φιλοσοφίας στη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας και άρα στην δυναμική διείσδυση των κοινωνικών εταίρων στον 2ο πυλώνα ασφάλισης.
Μέσω των ΤΕΑ μπορεί να αμβλυνθεί το πρόβλημα του Ασφαλιστικού που πηγάζει από τον υπέρβαρο, υπερτροφικό 1ο δημόσιο πυλώνα ασφάλισης και όπως υπογράμμισε ο κ. Ιωάννου, χρειαζόμαστε στο Ασφαλιστικό το κεφαλοποιητικό σύστημα και το χρειαζόμαστε να λειτουργήσει αποτελεσματικά και συνεργατικά και στους 3 πυλώνες (1ο-ΤΕΚΑ, 2ο-ΤΕΑ & 3ο Ιδιωτική Ασφάλιση).