Φρένο στα δάνεια για τις επιχειρήσεις, στο 3,8% η ετήσια αύξηση το 2021

Φρέναραν οι χρηματοδοτήσεις από το τραπεζικό σύστημα το 2021, καθώς υπήρξε ολοκλήρωση των προγραμμάτων στήριξης από το Δημόσιο, όπως φαίνεται από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος. 

Σύμφωνα με αυτά ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων (ΜΧΕ) διαμορφώθηκε σε 3,8% το 2021, σημαντικά μειωμένος σε σύγκριση με το 9,9% που είχε καταγραφεί το 2020, χρονιά κατά την οποία υπήρχε ένα μεγάλο «πακέτο» κρατικής στήριξης, μέσω εγγυήσεων για τα δάνεια.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Ελλάδος, Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος, εξήγησε πρόσφατα ότι η πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις σημείωσε σημαντική επιτάχυνση κατά τη διάρκεια του 2020, αντανακλώντας την ενίσχυση τόσο της ζήτησης (λόγω των έκτακτων αναγκών ρευστότητας που δημιούργησε η πανδημία) όσο και της προσφοράς τραπεζικών δανείων, η οποία υποβοηθήθηκε από τα προγράμματα χρηματοδότησης της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ).

Η καθαρή ροή της τραπεζικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, δηλαδή τα νέα δάνεια που χορηγήθηκαν αφαιρουμένων των αποπληρωμών, εκτινάχθηκε στα 6,7 δισ. ευρώ το 2020, εκ των οποίων 4,5 δισ. κατευθύνθηκαν σε μεγάλες επιχειρήσεις και 2,2 δισ. στις μικρές και μεσαίες. Έτσι, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της πιστωτικής επέκτασης προς τις Μη Χρηματοπιστωτικές Επιχειρήσεις επιταχύνθηκε σε διψήφιο ποσοστό το 2020 (σε 10% περίπου), το οποίο διατηρήθηκε  μέχρι και τις αρχές του 2021, ενώ έκτοτε επιβραδύνεται.

Σημειώνεται ότι, όσον αφορά τις χρηματοδοτήσεις στα νοικοκυριά, αυτές παρέμειναν και το 2021 σε αρνητική ροή, με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής της καθαρής ροής χρηματοδότησης να διαμορφώνεται σε -2,4%. Οι τράπεζες έχουν κλείσει μετά το ξέσπασμα της μεγάλης οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας τη στρόφιγγα του δανεισμού προς τους καταναλωτές, κάτι που δεν άλλαξε το 2021.

Η ΤτΕ αναφέρει στην ανακοίνωσή της ότι η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής προς τις ΜΧΕ ήταν θετική τον Δεκέμβριο κατά 1.545 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 437 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. 

Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης της εγχώριας οικονομίας διαμορφώθηκε σε 10,1% το Δεκέμβριο του 2021 από 12,2% τον προηγούμενο μήνα. 

Η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης ήταν αρνητική κατά 1.602 εκατ. ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2021, έναντι θετικής καθαρής ροής 1.633 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Ι.1 Χρηματοδότηση της γενικής κυβέρνησης 

Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τη γενική κυβέρνηση, το Δεκέμβριο του 2021, ήταν αρνητική κατά 3.416 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 1.163 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε σε 33,4% από 43,3% τον προηγούμενο μήνα. 

Ι.2 Χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα

Το Δεκέμβριο του 2021, o ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκε σε 1,3% από 1,1% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν θετική κατά 1.814 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 470 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Ι.2.1 Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων

Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, το Δεκέμβριο του 2021, ήταν θετική κατά 1.832 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 538 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 4,3% από 4,0% τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων (ΜΧΕ) αυξήθηκε σε 3,8% από 3,2% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν θετική κατά 1.545 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 437 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μειώθηκε σε 10,1% από 13,1% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν θετική κατά 287 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 101 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Ι.2.2 Χρηματοδότηση των ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και ατομικών επιχειρήσεων

Το Δεκέμβριο του 2021, η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν θετική κατά 88 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 7 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησής τους αυξήθηκε σε 2,0% από 1,5% τον προηγούμενο μήνα.

Ι.2.3 Χρηματοδότηση των ιδιωτών και ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων

Αρνητική κατά 107 εκατ. ευρώ ήταν η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα το Δεκέμβριο του 2021, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 76 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησής τους διαμορφώθηκε σε -2,4% από -2,3% τον προηγούμενο μήνα.

Το μεγάλο στοίχημα για τις τράπεζες

Η επιτάχυνση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης, δηλαδή η αύξηση των χορηγήσεων δανείων, αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση για τις εγχώριες τράπεζες, στοχεύοντας για την εφετινή χρονιά σε καθαρές χορηγήσεις δανείων ύψους 7 - 8 δισ. ευρώ.

Eurobank, Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς στοχεύουν το 2022 σε καθαρές χορηγήσεις δανείων (νέες εκταμιεύσεις μείον αποπληρωμές) ύψους 1,5 – 2 δισ. ευρώ η κάθε μια, που θα οδηγήσει σε αύξηση του υπολοίπου των ενήμερων δανείων περίπου κατά 7 - 8 δισ. ευρώ περίπου και σε ρυθμό πιστωτικής επέκτασης 6% - 7%, επίδοση ιδιαίτερα ικανοποιητική.

Η πιστωτική επέκταση, δηλαδή η παραγωγή νέων δανείων, βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής των αναλυτών και των επενδυτών καθώς πλέον, μετά την εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών με τη δραστική μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το μεγάλο ζητούμενο είναι η ανάπτυξη, η επίτευξη υψηλών αποδόσεων και η κερδοφορία. Τελικός στόχος η διανομή μερίσματος κάτι που θα σφραγίσει την επιστροφή των εγχώριων τραπεζών στην κανονικότητα. Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία χρονιά που οι ελληνικές τράπεζες προχώρησαν στη διανομή μερίσματος ήταν το 2008 και αφορούσε τη χρήση του 2007!