Αναζωπύρωση της πληθωριστικής φωτιάς τον Οκτώβριο καταγράφουν οι τιμοληψίες της Στατιστικής Αρχής στην αγορά, σηματοδοτώντας άνοδο του δείκτη στη περιοχή του 3% που αποτελεί ρεκόρ 10ετίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι πιέσεις θα συνεχιστούν τους επόμενους μήνες, καθώς το κύμα ανατιμήσεων δεν αναμένεται να «ξεφουσκώσει».
Η έξαρση της ακρίβειας προκαλεί έντονο πονοκέφαλο στο οικονομικό επιτελείο δεδομένου ότι πλήττει τα εισοδήματα και την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, απειλώντας με συρρίκνωση την κατανάλωση που αποτελεί κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης. Παράλληλα υπονομεύει την αντισταθμιστική ισχύ του πακέτου στήριξης των 500 εκατ. ευρώ, βάζοντας στο τραπέζι το σενάριο ενίσχυσης και επέκτασης των παρεμβάσεων για την αναπλήρωση των απωλειών στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών και αναλυτών το κύμα ακρίβειας δεν πρόκειται να κοπάσει τουλάχιστον μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2022, ενώ η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε χθες ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη θα αργήσει να αποκλιμακωθεί «περισσότερο από όσο είχαμε αρχικώς προβλέψει» και ότι θα υπάρξει περαιτέρω άνοδος μέσα στο 2021 με σταδιακή αποκλιμάκωση μέσα στο 2022.
Όλα δείχνουν ότι το κοντέρ του τιμάριθμου τον Οκτώβριο θα γράψει ετήσιο ρυθμό μεταβολής που θα συνιστά ρεκόρ από τον Οκτώβριο του 2011, κυρίως λόγω των ανατιμήσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης, το φυσικό αέριο, τη βενζίνη, το ηλεκτρικό ρεύμα αλλά και σε ευρύ φάσμα ειδών διατροφής. Ήδη στα νοικοκυριά καταφθάνουν «καυτοί» λογαριασμοί ρεύματος με αυξήσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν το 50% και που δεν εξουδετερώνονται από τα ποσά της κρατικής επιδότησης.
Η ενέργεια είναι ο βασικός πυροδότης του πληθωρισμού, ο οποίος από 1,9% τον Αύγουστο ανέβηκε στο 2,2% τον Σεπτέμβριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον προηγούμενο μήνα το φυσικό αέριο σε ετήσια βάση ανατιμήθηκε κατά 108,5%, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 28,9% και η βενζίνη κατά 18,1%. Λόγω και της ανόδου του ενεργειακού κόστους μεγάλες αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν και σε βασικά είδη διατροφής, όπως στο ελαιόλαδο (18,4%), στα νωπά λαχανικά (21,1%) και στο αρνί και κατσίκι (17,5%). Στο ντόμινο των αυξήσεων προστέθηκε και το κατασκευαστικό κόστος αφού σε βασικά οικοδομικά προϊόντα (μέταλλο, ξύλο, μονωτικά υλικά, χημικά, πλαστικά, ηλεκτρομηχανολογικά είδη) καταγράφεται ραγδαία άνοδος των τιμών.
Το οικονομικό επιτελείο παρακολουθεί με αγωνία και προβληματισμό τις εξελίξεις, καθώς η ανοδική τροχιά των τιμών ενισχύει τη πιθανότητα να χρειαστούν πρόσθετα αντισταθμιστικά μέτρα για να αποτραπούν ισχυρά πλήγματα στα εισοδήματα των νοικοκυριών τη στιγμή που τα δημοσιονομικά περιθώρια έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Αρμόδιοι παράγοντες εκτιμούν ότι, αν τελικά απαιτηθεί επέκταση η ακόμα και ενίσχυση των μέτρων, δεν θα υπάρξει θέμα με τους δανειστές αφού θα είναι προσωρινά και θα στοχεύουν στην αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων στην οικονομία. Προς το παρόν το οικονομικό επιτελείο έχει προχωρήσει σε επί τα χείρω αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την πορεία του πληθωρισμού στο 0,5% για φέτος και στο 1% για το 2022.
Τρέχει με ρυθμό 24,4% η τιμή της βενζίνης
Τη μεγάλη αύξηση στο κόστος των καυσίμων επιβεβαιώνουν τα στοιχεία που δημοσίευσε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δείχνουν ότι στην Ελλάδα η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης διαμορφώθηκε στο τέλος Οκτωβρίου στα 1,765 ευρώ το λίτρο, που είναι και η τρίτη υψηλότερη τιμή στη ζώνη του ευρώ, μετά την Ολλανδία και τη Φινλανδία.
Η τιμή της αμόλυβδης είναι αυξημένη κατά 24,4% σε ετήσια βάση και κατά 3,6% σε μηνιαία και αναμένεται να αποτελέσει κύρια συνιστώσα της αύξησης του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, τον Οκτώβριο.
Σημειώνεται ότι το 2020 οι πωλήσεις βενζίνης είχαν υποχωρήσει κατά 17%, λόγω των περιοριστικών μέτρων που μείωσαν την κατανάλωση και της κάμψης των διεθνών τιμών. Αντίθετα, στοιχεία του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών δείχνουν ότι φέτος, μέχρι και τον Αύγουστο, οι πωλήσεις βενζίνης κινούνται αυξητικά κατά 2%.