Χαμένο το πρώτο 6μηνο για τον τουρισμό, έσοδα 7,5 - 9 δισ. το 2021

Για σχεδόν οριστικά χαμένο όλο το πρώτο εξάμηνο του έτους, οπότε τα πάντα για τη διάσωση της χρονιάς εξαρτώνται από το «μπουμ» που ενδέχεται να γίνει από τον Ιούλιο και μετά, έκανε λόγο χθες ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος, μιλώντας σε εκδήλωση για τις προκλήσεις και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας μετά την πανδημία.

Την εκδήλωση διοργάνωσαν η Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank) και το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (IOBE), ενώ συμμετείχαν ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλειος Ψάλτης κ.α.

Ο κ. Ρέτσος τόνισε ότι «η έναρξη της σεζόν φαίνεται να καθυστερεί. Περιμέναμε αρχικά να έρθει στο 2^ο τρίμηνο, όμως πλέον πάμε για το τρίτο τρίμηνο, από Ιούλιο και μετά. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ότι ακόμα δεν έχει ξεκινήσει η ανάκαμψη, καθώς είναι άμεσα συναρτώμενη με την πορεία των εμβολιασμών σε Ελλάδα και διεθνώς, ενώ οι διαδικασίες καθυστερούν αυτούς τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2021.

Τα έσοδα φέτος τα εκτιμούμε σε ένα εύρος 40 - 50% σε σχέση με το 2019, από 7,5 έως 9 δισ. ευρώ. Σήμερα που μιλάμε είμαστε κοντύτερα στα 7,5 δισ. ευρώ, όμως επειδή οι εξελίξεις εξαρτώνται απολύτως από την πορεία της πανδημίας, και θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάποια στιγμή θα “γυρίσει” η κατάσταση, δεν αποκλείεται να πετύχουμε και το πιο υψηλό εύρος του φετινού μας στόχου. Η προσπάθεια ανάκτησης των εσόδων του 2019, θα ξεκινήσει από το 2022».

Από εκεί και πέρα, ο κ. Ρέτσος σημείωσε πως «είναι πεποίθησή μας, μελετώντας τα στοιχεία, ότι κάποια στιγμή θα δούμε τη μορφή ελατηρίου και μέσα στο 2021». Παράλληλα, εκτίμησε ότι η σεζόν θα επεκταθεί μέχρι τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο. «Περιμένουμε και τα αστικά κέντρα να δουλέψουν», συμπλήρωσε.

Ο τουρισμός στήριξε την ελληνική οικονομία τη δεκαετία της κρίσης

Αναφερόμενος ευρύτερα στο εκτόπισμα του ελληνικού τουρισμού ο κ. Ρέτσος τόνισε «ότι παρά την καταστροφή του 2020 και την απώλεια του 80% των εσόδων, αν δούμε πιο διευρυμένα την κατάσταση, ο τουρισμός είναι αυτός που στήριξε την ελληνική οικονομία τη δεκαετία της κρίσης, σημειώνοντας μια τρομακτική άνοδο από το 2013 έως το 2019, το οποίο ήταν έτος ρεκόρ. Το κορυφαίο στην ιστορία του ελληνικού τουρισμού, με 18,5 δισ. ευρώ άμεσα έσοδα.

Μάλιστα αν συμπεριλάβουμε όλη την αλυσίδα των τουριστικών επενδύσεων, τις μεταφορές, τον εσωτερικό τουρισμό και όλες τις άλλες υπηρεσίες, τότε πάμε στα 25 δισ. που είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει ιστορικά ο ελληνικός τουρισμός. Άρα είναι και λίγο άδικη αυτή η συνεχής σύγκριση με το 2019, γιατί συγκρίνουμε το peak, με μια χρονιά απόλυτης καταστροφής».

Υβριδική η φετινή χρονιά, όχι αντιπροσωπευτική

Σε ερώτηση του διευθυντή του ΙΟΒΕ, καθηγητή Νίκου Βέττα μήπως φέτος λόγω των ξεχωριστών συνθηκών μειωθεί η επίδραση των πολλαπλασιαστών του τουρισμού και δεν διασπαρεί το τουριστικό χρήμα, καθώς οι τουρίστες θα είναι κλεισμένοι σε ξενοδοχεία, ο κ. Ρέτσος τόνισε πως «ναι είναι πιθανόν να ισχύσει κάτι τέτοιο, όμως θα είναι μόνο για φέτος. Οτιδήποτε δούμε φέτος θα είναι άπαξ, δεν θα ξανασυμβεί».

Τέλος εποχής για το προηγούμενο μοντέλο

Ο κ. Ρέτσος έκανε και εκτενή αναφορά στο γεγονός ότι η πανδημία έφερε και το τέλος εποχής στο προηγούμενο μοντέλο του τουρισμού, κάτι που δίνει την ευκαιρία για μια ολιστική αλλαγή του μοντέλου, σε συνδυασμό με τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης.

Κάνοντας μια αναδρομή για τη χρονιά – ρεκόρ του 2019, τόνισε ότι υπήρχαν προορισμοί που είχαν «πλαφονάρει», είχαν ξεπεράσει τα όριά τους, δεν άντεχαν άλλο. «Το καλοκαίρι του 2019 ήταν εμφανέστατο αυτό. Προορισμοί να μην αντέχουν πλέον τόσο τουρισμό. Διεθνώς ξέρετε, είναι κοινός λεγόμενο, ότι όταν ένας προορισμός δεν είναι ευχάριστος για τους κατοίκους του, τότε δεν είναι ευχάριστος και για τους επισκέπτες του.

Όπως τόνισε ο κ. Ρέτσος, η πανδημία είναι ένας παράγοντας επιτάχυνσης των αλλαγών στο μοντέλο του τουρισμού:

• «Η πανδημία επιταχύνει όλες αυτές τις διαδικασίες και ωθεί πιο γρήγορα τις αλλαγές. Θεωρώ ότι αυτή η συγκυρία είναι ιδανική ώστε με τη στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης να επιταχυνθούν τα έργα που ήταν προγραμματισμένα για όλη την επόμενη δεκαετία, οπότε θα δούμε θεαματική βελτίωση των υποδομών τα επόμενα χρόνια. Δημιουργώντας υποδομές σε αεροδρόμια, λιμάνια, στα οδικά δίκτυα, στα δίκτυα κοινής ωφέλειας κ.λπ. δημιουργούνται προϋποθέσεις για να δεχτούμε τουρισμό με καλύτερους όρους. Επίσης, η βελτίωση των υποδομών, θα φέρει και επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν.
• Επίσης θα δούμε επενδύσεις διασύνδεσης του τουρισμού με άλλα προϊόντα με τον πολιτισμό και τον πρωτογενή τομέα, αλλά και καινούρια εμπλουτισμένα προϊόντα, προσαρμοσμένα στις συνθήκες μετά την πανδημία.
• Άρα μέσα στο γενικό κλίμα απαισιοδοξίας που έχουμε όλοι λόγω της μεγάλης πίεσης που έχουμε υποστεί, θα έλεγα ότι σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα είμαι αισιόδοξος ότι θα φέρει ένα καλύτερο προϊόν με μεγαλύτερη πολλαπλασιαστική αξία. Μην εστιάζουμε στο σήμερα, αλλά από του χρόνου θα δούμε ένα καινούργιο τουριστικό προϊόν με πολύ υψηλότερη προστιθέμενη αξία. Ένα προϊόν που θα έχει και πολύ μεγαλύτερο πολλαπλασιαστή στην οικονομία αλλά και την κοινωνία ευρύτερα».

Ανάγκη για ανάπτυξη νέων πυλώνων στην οικονομία

Σ’ αυτό το σημείο, ο κ. Ρέτσος τόνισε ότι «όταν έχεις έναν ακμαίο τομέα, έναν ισχυρό πυλώνα που στηρίζει την οικονομία, ο στόχος δεν μπορεί να είναι να τον μειώσεις, να τον περιορίσεις, αλλά να βοηθήσεις παράλληλα και τους άλλους τομείς να εξελιχθούν. Ακόμα και σε σύνδεση με αυτόν τον πυλώνα. Ζητούμενο είναι η αύξηση της "πίτας", δηλαδή του ΑΕΠ, πρέπει ως χώρα λοιπόν να δούμε πως μπορούμε να βοηθήσουμε και άλλους τομείς της οικονομίας να ανακάμψουν δυναμικά, σε συνάρτηση με τον τουρισμό. Ο τουρισμός δε φοβάται, ενώ ο πολλαπλασιαστής που έχει και το διευρυμένο αποτύπωμά του, μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη και άλλων τομέων. Η επόμενη μέρα θεωρώ ότι θα είναι καλή για τον τουρισμό, όπου με τις ανάλογες πολιτικές μπορεί να βοηθήσει την εξέλιξη της χώρας μέσα από το μετασχηματισμό της οικονομίας προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις πολλαπλές συνέργειας με άλλους κλάδους».