Το φαινόμενο "amazon.com" αρχίζει να απειλεί πολλές μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου και στην Ελλάδα, καθώς η πανδημία επιταχύνει την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, διευκολύνει την αναζήτηση των χαμηλότερων τιμών από τους καταναλωτές και προκαλεί πιέσεις στους τζίρους και τα περιθώρια κέρδους των μεγάλων αλυσίδων. Ανάλογες πιέσεις στις αλυσίδες του εμπορίου έχει προκαλέσει στις ΗΠΑ η εντυπωσιακή ανάπτυξη της Amazon.
Όπως ανέφερε ο Ηλίας Λεκκός, Chief Economist της Τρ. Πειραιώς, μιλώντας χθες σε εκδήλωση για την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης της ΕΣΕΕ για το εμπόριο, «τη μεγάλη διάδοση του ηλεκτρονικού εμπορίου, θα πρέπει το λιανεμπόριο να την δει σαν "δίκοπο μαχαίρι". Αν και προσθέτει πωλήσεις, δίνοντας την ευκαιρία σε μια επιχείρηση να ξεπεράσει τα στενά γεωγραφικά της όρια, ωστόσο δίνει και ένα βαθμό διαφάνειας στις τιμές της αγοράς και επιτρέπει στον καταναλωτή να κάνει συγκρίσεις για ένα συγκεκριμένο προϊόν ανάμεσα σε μια πλειάδα επιχειρήσεων».
Ο κ. Λεκκός θύμισε το παράδειγμα των ΗΠΑ: «Στην Αμερική, θέλοντας να καταλάβουν γιατί, προ covid, ο πληθωρισμός δεν συμβάδιζε με την ταχεία οικονομική ανάπτυξη, είχαν καταλήξει σε ένα φαινόμενο που πολύ χαρακτηριστικά το ονόμασαν "amazon.com", υπονοώντας ότι η ύπαρξη ενός πολύ μεγάλου ηλεκτρονικού καταστήματος που επιτρέπει την σύγκριση τιμών στο ίδιο προϊόν είχε οδηγήσει σε μια καθίζηση των τιμών των προϊόντων. Μπορεί να δημιουργήσει παράλληλες ευκαιρίες διεύρυνσης του πελατειακού κοινού και μια πίεση στα περιθώρια κέρδους πολλών επιχειρήσεων. Είναι κάτι που όσο περνάει ο καιρός θα το βλέπουμε όλο και περισσότερο».
Ένα χαρακτηριστικό, ίσως, παράδειγμα ελληνικής αλυσίδας λιανεμπορίου που έχει εκτεθεί από χρόνια στην πίεση του ανταγωνισμού μέσω διαδικτύου είναι η αλυσίδα ΠΛΑΙΣΙΟ. Όπως προκύπτει από στοιχεία σε βάθος 20ετίας που περιλαμβάνονται στην έκθεση της ΕΣΕΕ, με αφορμή το κλείσιμο 20 ετών από την παρουσίαση της πρώτης έκθεσης της, η αλυσίδα Πλαίσιο κατάφερε να αυξήσει κατά 189,3% τον κύκλο εργασιών της την περίοδο 2001 - 2019, για να ανέλθει σε 309,62 εκατ. ευρώ, έναντι 107 εκατ. ευρώ το 2001. Όμως, την ίδια περίοδο η κερδοφορία μειώθηκε κατά 41%, δηλαδή από 5,03 σε 2,97 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αυτή η πίεση στην κερδοφορία συνδέεται με την ανάπτυξη 100άδων μικρών, ηλεκτρονικών καταστημάτων, τα οποία ανταγωνίζονται τους μεγάλους της αγοράς σε ηλεκτρονικές συσκευές και είδη πληροφορικής από θέση ισχύος στο διαδίκτυο, καθώς τα λειτουργικά τους κόστη είναι πολύ μικρά και μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικά ανταγωνιστικές τιμές.
Ανθεκτικοί οι μεγάλοι
Πάντως, όσο και αν η διάδοση του ηλεκτρονικού εμπορίου προσφέρει ευκαιρίες σε μικρότερες επιχειρήσεις και ασκεί πιέσεις στις μεγαλύτερες μέσω του καναλιού των τιμών, οι τελευταίες δεν παύουν να έχουν ισχυρά πλεονέκτηματα και να είναι σε θέση, χάρη στο μέγεθος και την οικονομική τους ισχύ, να εκμεταλλεύονται ευκαιρίες και να ξεπερνούν κρίσεις που μπορεί να είναι καταστροφικές για μικρότερες εμπορικές επιχειρήσεις.
Όπως αναφέρει η ΕΣΕΕ στην ετήσια έκθεσή της, «τα δεδομένα είναι αποκαλυπτικά σε ό,τι αφορά την ανθεκτικότητα των μεγαλύτερων επιχειρήσεων εν μέσω πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, αλλά και σε ότι αφορά την κινητικότητα και την αξιοποίηση των ευκαιριών σε ένα ιδιαίτερα ρευστό και γεμάτο προκλήσεις περιβάλλον. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας, η οποία δημιούργησε νέες ανάγκες και ανέδειξε νέες δραστηριότητες».
Οι επιχειρήσεις με τον μεγαλύτερο κύκλο εργασιών
Οι περισσότερες μεγάλες αλυσίδες κατάφεραν να αντέξουν μια καταστροφική 10ετή οικονομική κρίση και το μέγεθος τους είναι αυτό που τις βοήθησε να υπάρχουν και την επόμενη ημέρα, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έκλειναν η μια μετά την άλλη εκείνα τα χρόνια.
«Οι έρευνες δείχνουν ότι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιζήσουν σε εποχές κρίσης», σημείωσε ο Τάσος Αναστασάτος, Επικεφαλής Οικονομολόγος του ομίλου Eurobank. Πρόσθεσε πως «οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις είναι αυτές που μπορούν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που δίνουν οι συγκυρίες». Τόνισε επίσης πως η πανδημία έφερε νέες παραμέτρους που αφορούν την διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου αναφέροντας πως καταγράφεται και εκεί διαφοροποίηση ως προς το μέγεθος των επιχειρήσεων.
Από την πλευρά του, ο Παναγιώτης Θ. Καπόπουλος, Διευθυντής Οικονομικών Μελετών του ομίλου Alpha Bank τόνισε πως «η ψηφιοποίηση της οικονομίας της οποίας τα lockdown ενήργησαν σαν επιταχυντής, απαιτεί μια σημαντική δαπάνη. Της οποίας το κόστος ενδέχεται να πριμοδοτεί σε κάποιες περιπτώσεις τα μεγαλύτερα μερίδια παραγωγής και κατανάλωσης. Έχουμε έναν νέο παράγοντα που πριμοδοτεί το μέγεθος».
Υπογράμμισε ωστόσο πως, «σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξασφαλίζεται και ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον και να μην υπάρχει συγκέντρωση ανάμεσα σε μεγάλες πλατφόρμες ηλεκτρονικών πωλήσεων σε σχέση με τις μικρές επιχειρήσεις γιατί αυτό πιθανότατα να απέβαινε και εις βάρος του καταναλωτή».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
