Στην ανάγκη να στηριχτεί o κλάδος της ακτοπλοΐας από το κράτος μετά τη δυσμενή κατάσταση που δημιούργησε η πανδημία το 2020 στον κλάδο αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλης Σακέλλης, μιλώντας στην διαδικτυακή εκδήλωση παρουσίασης των αποτελεσμάτων της μελέτης που διενέργησε το ΙΟΒΕ με θέμα «Επιβατηγός ναυτιλία στην Ελλάδα την περίοδο 2016 – 2020, επιδόσεις συμβολή στην οικονομία, προοπτικές».
Ειδικότερα, ο κ. Σακκέλης αναφέρθηκε στη σημαντική συνεισφορά της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία και ειδικά στις νησιωτικές περιοχές, τονίζοντας ότι η βοήθεια από το κράτος ήταν μεν σημαντική μέσα στο 2020, αλλά όχι αρκετή. Όπως επεσήμανε, η ενίσχυση των επιχειρήσεων και των εργαζομένων μέσω των ειδικών μέτρων λόγω της πανδημίας βοήθησε σημαντικά. Από την άλλη, υπογράμμισε και τη σημασία της υπογραφής συμβάσεων δημόσιας υπηρεσίας για τα δρομολόγια που χρειάζονται για την εξυπηρέτηση των νησιών. Ωστόσο, όπως επεσήμανε, οι συμβάσεις αυτές δεν έφταναν ούτε στο 50% των πραγματικών δαπανών των πλοίων και επίσης δεν αφορούσαν όλες τις περιόδους (πχ όπως συμβαίνει και αυτή τη στιγμή).
Ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ υπογράμμισε την ανάγκη να ενταχθεί η ακτοπλοΐα στα προγράμματα ενίσχυσης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, ώστε να βρεθούν οι σημαντικοί πόροι χρηματοδότησης (που μπορεί να φτάνουν τα 4,5 δισ.) για να ανανεωθεί ο στόλος.
Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ καθηγητής Ν. Βέττας τόνισε τη σημασία να ανέβει και η ακτοπλοΐα στο τρένο της ψηφιακής μετάβασης που θα προωθηθεί μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ειδικά σε μία περίοδο υγειονομικής κρίσης που τα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να δώσουν κρίσιμες πληροφορίες για τη μετακίνηση των πολιτών και να «σπάσουν» ενδεχομένως αλυσίδες μετάδοσης του ιου.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της έρευνας του ΙΟΒΕ, το 2020 μπορεί να μην επήλθε η ολοκληρωτική κατάρρευση του κλάδου των θαλάσσιων μεταφορών, ωστόσο ο τομέας αυτός δέχτηκε σημαντικά χτυπήματα μετά από τα μέτρα περιορισμού μετακινήσεων των πολιτών και την καθήζηση του τουρισμού. Ειδικότερα η απώλεια εσόδων μέσα στο προηγούμενο έτος αναμένεται να ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ και οι ζημιές θα είναι πάνω από 120 εκατ. ευρώ.
Κάνοντας κάποιες προβλέψεις για το 2021, ο κ. Σακέλλης εκτίμησε ότι το πρώτο 5μηνο του έτους η κατάσταση θα είναι περίπου η ίδια με πέρυσι ενώ για τον ίδιο παραμένει μεγάλο ερωτηματικό το καλοκαίρι. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ και το 2021 θα είναι μία κακή χρονιά για τον κλάδο αλλά το μεγάλο στοίχημα είναι να καταφέρει να φτάσει το 50 - 60% του 2019, να ξεπεράσει δηλαδή κατά 20 - 30% τα επίπεδα εσόδων του 2020.
Στο πλαίσιο αυτό το ΙΟΒΕ προτείνει:
- να υπάρξουν μέτρα για τη στήριξη του κλάδου λόγω των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας, δεδομένης της ιδιαίτερης σημασίας του κλάδου για την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας: Εφαρμογή του μέτρου για ΦΠΑ στο επίπεδο του 13% για το σύνολο του 2021 στους επιβάτες και επέκτασή του στα ΙΧ οχήματα, ανασχεδιασμός των υποχρεωτικών δρομολογίων και αποζημίωση πλοίων με βάση τα πραγματικά έξοδα για τα υποχρεωτικά δρομολόγια που εκτέλεσαν ή εκτελούν.
- να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες, όπως το ηλεκτρονικό εισιτήριο και άλλες εφαρμογές μέσω κινητού τηλεφώνου.
- να βελτιωθούν οι λιμενικές υποδομές μέσα από: Έργα για την καλύτερη εξυπηρέτηση επιβατών-οχημάτων στα λιμάνια της χώρας με μεγάλη κίνηση που θα συμβάλλουν στη μείωση καθυστερήσεων, Παροχή ενέργειας στα λιμάνια από ανανεώσιμες πηγές και εναλλακτικά καύσιμα (όπως LNG), δημιουργία σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
- να αναπτυχθεί μία εθνική στρατηγική και να υιοθετηθούν μέτρα για την ομαλή προσαρμογή της επιβατηγού ναυτιλίας στους μακροπρόθεσμους περιβαλλοντικούς στόχους, στο πλαίσιο της μετάβασης της ΕΕ προς μια οικονομία μηδενικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (net-zero emissions) έως το 2050
- να υπάρξουν οικονομικές ενισχύσεις για πλοία νέας τεχνολογίας και οικονομικά κίνητρα για τη χρήση βιοκαυσίμων, καθώς και ενισχύσεις για επενδύσεις σε εναλλακτικά καύσιμα (υποδομές, αναβάθμιση στόλου).
Στο 7,4% του συνολικού ΑΕΠ το 2019 η ακτοπλοΐα
Από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, η συνολική συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας, σε όρους ΑΕΠ, με βάση τα στοιχεία του 2019, εκτιμάται σε €13,6 δισεκ. ή 7,4% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας το 2019. Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά του κλάδου ανέρχεται σε 332 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 8,5% της συνολικής απασχόλησης). Επιπλέον, η συνεισφορά στα δημόσια έσοδα εκτιμάται σε περίπου €3 δισεκ., ενώ σε περίπου €1,8 δισεκ. υπολογίζονται τα εισοδήματα από μισθούς των εργαζομένων λόγω της ανάπτυξης της επιβατηγού ναυτιλίας στη χώρα.
Η συνολική επίδραση από την εξυπηρέτηση της ζήτησης για ακτοπλοϊκές μεταφορές στις εσωτερικές γραμμές (χωρίς τις ευρύτερες επιδράσεις που συνδέονται με τον τουρισμό, την ανάπτυξη του πρωτογενούς και μεταποιητικού τομέα στις νησιωτικές περιφέρειες της χώρας και το εξαγωγικό εμπόριο) εκτιμάται σε περίπου 2 δισεκ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας. Σε όρους απασχόλησης, η επίδραση της μεταφορικής δραστηριότητας ανέρχεται σε 33,5 χιλ. θέσεις εργασίας στην ελληνική οικονομία.
Η ανάπτυξη των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών συνεπάγεται σημαντικά οφέλη για την τοπική οικονομία και την κοινωνία των νησιών της χώρας. Η συνεισφορά της ακτοπλοΐας λόγω των ευρύτερων επιδράσεων από την παραγωγή και τον τουρισμό στα νησιά εκτιμάται σε €10,1 δισεκ. (5,5% του ΑΕΠ το 2019), εκ των οποίων €8,5 δισεκ. αφορούν στην τουριστική ζήτηση, τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση στις νησιωτικές περιοχές και €1,6 δισεκ. στην επίδραση από τη ζήτηση για προϊόντα από τους επισκέπτες κατά την παραμονή τους σε κάποιο νησί της χώρας που προέρχονται από την ηπειρωτική χώρα.
Σε όρους απασχόλησης η επίδραση από τον τουρισμό και την παραγωγή στα νησιά ανέρχεται σε περίπου 257 χιλ. θέσεις εργασίας (217 χιλ. στα νησιά και 40 χιλ. στην ηπειρωτική χώρα), στηρίζοντας σχεδόν το ήμισυ της απασχόλησης στις νησιωτικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη συνεισφορά στο ΑΕΠ καταγράφεται στις περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου, όπου εντοπίζονται περισσότερο από τα 4/5 της συνολικής επίδρασης στην οικονομία των νησιωτικών περιοχών. Στην Κρήτη η συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε €3,5 δισεκ. το 2019, επίδραση που αντιστοιχεί στο 37% του ακαθάριστου προϊόντος στο σύνολο των 4 νομών του νησιού, ενώ στο Νότιο Αιγαίο η συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε €3,1 δισεκ. το 2019 και περισσότερες από 63 χιλ. θέσεις απασχόλησης.
Παράλληλα, ο κλάδος της επιβατηγού ναυτιλίας συνεισφέρει σημαντικά και στην ανάπτυξη του εξωτερικού εμπορίου της Ελλάδας, μέσα από το μεταφορικό έργο στις γραμμές της Αδριατικής θάλασσας. Εκτιμάται ότι η αξία των εμπορευμάτων που διοχετεύτηκαν στο εξωτερικό από τα λιμάνια Πατρών και Ηγουμενίτσας ξεπέρασε τα €1,7 δισ. το 2019. Αυτά τα δύο λιμάνια κατατάσσονται στην 2η και 3η θέση αντίστοιχα στην Ελλάδα, μετά το λιμάνι του Πειραιά, σε όρους όγκου εμπορευματικής κίνησης εξωτερικού (εξαιρουμένων των καυσίμων και του ξηρού φορτίου). Η συνεισφορά από τη δραστηριότητα στην αγορά της Αδριατικής εκτιμάται σε €1,5 δισεκ. (0,8% του ΑΕΠ το 2019). Σε όρους απασχόλησης, η συνολική επίδραση εκτιμάται σε περίπου 41 χιλ. θέσεις εργασίας, ενώ σε €343 εκατ. ανέρχεται η συνολική συνεισφορά στα δημόσια έσοδα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
