Δραστική είναι η βελτίωση της κατάταξης της χώρας μας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) αποτυπώνοντας τις μεγάλες επενδύσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε αιολικά πάρκα και φωτοβολταϊκές μονάδες. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον το μεγαλύτερο μέρος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας πραγματοποιείται από ηλιακές και αιολικές μονάδες.
Η χώρα μας βρίσκεται στην 30η θέση στην κατάταξη της τελευταίας έκδοσης του Δείκτη Country Attractiveness Index της EY, υποχωρώντας δύο θέσεις σε σχέση με το β’ εξάμηνο του 2018. Ωστόσο Ελλάδα είχε βελτιώσει σημαντικά τη θέση της κατά το α’ εξάμηνο του 2017, φθάνοντας από την 40η στην 32η θέση, ενώ το β’ εξάμηνο του 2018 πέτυχε την καλύτερη επίδοση των τελευταίων ετών, ανεβαίνοντας στην 28η θέση.
Το μερίδιο των ΑΠΕ θα ενισχυθεί σημαντικά την επόμενη δεκαετία μετά την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στο κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων μέχρι το 2028.
Το ενεργειακό μείγμα στην Ελλάδα είναι ήδη πιο «καθαρό» από όσο αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι, έχοντας κατά νου τη μεγάλη συμμετοχή που είχε στην παραγωγή ο λιγνίτης για πολλές δεκαετίες. Ήδη το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής προέρχεται από «καθαρές» πηγές, αν αθροίσει κανείς την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές και την παραγωγή από φυσικό αέριο, που δεν αποτελεί μεν ανανεώσιμη πηγή, αλλά έχει πολύ χαμηλότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Ειδικότερα, στο σημερινό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, ο λιγνίτης και το πετρέλαιο αντιπροσωπεύουν αθροιστικά περίπου 38% της παραγωγής, ενώ το φυσικό αέριο (30%), η υδροηλεκτρική ενέργεια (11,29%) και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική και η ηλιακή) συμμετέχουν με 20% και συνθέτουν ένα «καθαρό» ενεργειακό μπλοκ με συνολική συμμετοχή στο μείγμα που ξεπερνά το 60%!
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ (2018), το 54% της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ προέρχεται από την αιολική ενέργεια και το 34,3% από την ηλιακή. Ο ρόλος του φυσικού αερίου ως πηγής ενέργειας αναμένεται να ενισχυθεί μόλις ο αγωγός TAP ολοκληρωθεί το 2020. Το μερίδιο του λιγνίτη βρίσκεται σε πορεία σταθερής συρρίκνωσης καθώς εισάγονται ολοένα και περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο μείγμα ενέργειας. Η Ελλάδα στοχεύει να κλείσει όλες τις λιγνιτικές της μονάδες μέχρι το 2028.
Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια
Η εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται σήμερα σε θεμελιώδη μετασχηματισμό, προκειμένου να επιτευχθεί τόσο η συμμόρφωσή της χώρας με το Τarget Model της Ε.Ε. όσο και με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο των μνημονίων.
Με ορίζοντα το 2030, η Ελλάδα στοχεύει στην επίτευξη ενός 32%, στόχος που έχει αναβαθμιστεί στο 35% μετά από σχετικές δηλώσεις του πρωθυπουργού, μεριδίου ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και να μειώσει το 50% των εκπομπών CO2.
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα 2021-2030, οι κύριοι στόχοι είναι:
- Αναδιάρθρωση του ενεργειακού μίγματος μέχρι το 2030, με αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ (32% με 35% στη συνολική κατανάλωση ενέργειας και 55%-57% στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας) και ο περιορισμός του ρόλου του λιγνίτη (17%).
- Αύξηση της ενεργειακής απόδοσης στο 32,5% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, σε πολλούς τομείς της οικονομίας (κτίρια, μεταφορές, τουρισμός, βιομηχανία κλπ.) με στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της ενέργειας. Αυτό σημαίνει επιτάχυνση του ετήσιου ποσοστού εξοικονόμησης ενέργειας κατά τουλάχιστον 1,5%.
- Διασύνδεση 29 αυτόνομων νησιών με την ηπειρωτική χώρα μέχρι το 2030.