Θεαματική αλλαγή παρουσιάζει το ενεργειακό μείγμα το πρώτο εξάμηνο του 2020, δίνοντας μία μικρογραφία της απολιγνιτοποίησης που είναι σε εξέλιξη. Μεγάλη πτώση είχε η «βρώμικη» παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από λιγνίτη το πρώτο εξάμηνο του 2020, ενώ παράλληλα αυξήθηκε η παραγωγή από «πράσινες» πηγές ενέργειας, φέρνοντας τις δύο αυτές πηγές παραγωγής ενέργειας σχεδόν στο 50-50.
Ειδικότερα, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) η παραγωγή ηλεκτρικού από μη ανανεώσιμες πηγές σημείωσε πτώση 19,7% τους πρώτους έξι μήνες της χρονιάς συγκριτικά με το ίδιο διάστημα το 2019 φτάνοντας στο 54% της συνολικής παραγωγής. Αυτή η μεγάλη μείωση ήταν αποτέλεσμα της πτώσης της παραγωγής από λιγνίτη. Παράλληλα, αυξήθηκε κατά 8,9% η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές το πρώτο εξάμηνο του 2020 συγκριτικά με την ίδια περίοδο το 2019, ποσοστό που ξεπερνάει τον μέσο όρο στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ. Η παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ έφτασε στο 46% της συνολικής παραγωγής την περίοδο αυτή.
Η εικόνα αυτή έρχεται ως αποτέλεσμα της προσπάθειας επιστροφής της ΔΕΗ στην κερδοφορία καθώς η εταιρεία δούλεψε πολύ λιγότερο τις βρώμικες μονάδες του λιγνίτη από τις οποίες παράγει ρεύμα με ζημιά, καθώς έχουν αρχίσει να παροπλίζονται λιγνιτικές μονάδες οδηγώντας την ενεργειακή μετάβαση.
Όπως είναι γνωστό, έχουν ήδη σταματήσει τη λειτουργία τους οι λιγνιτικές μονάδες 1 και 2 του Αμυνταίου ενώ, 2021 θα κλείσουν η Μεγαλόπολη 3 και η Καρδιά 3 και 4, το 2022 4 μονάδες του Αγ. Δημητρίου, το 2023 η μονάδα 5 Αγ. Δημητρίου, η Μεγαλόπολη 4 και η μονάδα της Φλώρινας, ενώ ώς το 2028 θα μείνει η νέα μονάδα Πτολεμαΐδα 5.
Είναι ενδεικτικό ότι το περιβαλλοντικό think tank «Green Tank» έχει εκτιμήσει ότι η ΔΕΗ έχει συσσωρεύσει ζημιές ύψους 683 εκατομμυρίων ευρώ από τη λειτουργία των λιγνιτικών της μονάδων στο διάστημα από τον Ιανουάριο του 2016 ως τον Ιούνιο του 2019 εκτιμώντας ότι εάν δεν προχωρούσε η απόσυρση λιγνιτικών μονάδων, τότε τα επόμενα 3,5 χρόνια η ΔΕΗ θα συσσώρευε ζημιές της τάξης του 1,3 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την έκθεση, η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από αιολική ενέργεια αυξήθηκε σε εξαμηνιαία βάση κατά 14,3% ενώ από ηλιακή ενέργεια η άνοδος έφτασε το 16,5%.
Στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ ο μέσος όρος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ αυξήθηκε κατά 7,7% στο πρώτο εξάμηνο συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Υψηλότερη ήταν η αύξηση στην Ευρώπη όπου στο πρώτο εξάμηνο της χρονιάς η ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ σημείωσε άνοδο 9,6% συγκριτικά με την περασμένη χρονιά.
Τον Ιούνιο του 2020, η συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον ΟΟΣΑ ήταν 2,0% χαμηλότερη από τον Ιούνιο του 2019 και 7,8% υψηλότερη από τον Μάιο του 2020. Συνολικά, η παραγωγή κατά τους πρώτους έξι οι μήνες του 2020 ήταν μειωμένη σε σύγκριση με 5.184,6 TWh την ίδια περίοδο το 2019 ως αποτέλεσμα της μείωσης ζήτησης που έφερε το lockdown. Τον Ιούνιο του 2020, μετά από χαμηλά επίπεδα του Απριλίου και Μαίου, η παραγωγή ανέκαμψε σταδιακά.
Υπενθυμίζεται ότι στο ετήσιο World Energy Outlook 2020 ο ΙΕΑ έχει τονίσει ότι η ηλιακή ενέργεια θα οδηγήσει την κούρσα επέκτασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τα επόμενα 10 χρόνια. Ειδικότερα η έκθεση αναφέρει ότι η πράσινη ενέργεια θα αποτελέσει το 80% της παγκόσμιας αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η χερσαία και υπεράκτια αιολική ενέργεια θα την ακολουθήσουν.
Ο συνδυασμός πράσινης ηλιακής και αιολικής ενέργειας θα αυξηθεί κατά σχεδόν 30% το 2030 από 8% το 2019, αναφέρει η έκθεση με την ενέργεια από φωτοβολταϊκά να αυξάνεται κατά μέσο όρο 12% ετησίως.
«Βλέπω ότι η ηλιακή ενέργεια θα είναι ο νέος βασιλιάς των παγκόσμιων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας. Με βάση τις σημερινές ρυθμίσεις πολιτικής, η ηλιακή ενέργεια είναι σε καλό δρόμο για να δημιουργήσει νέα ρεκόρ ανάπτυξης ετησίως μετά το 2022. Εάν οι κυβερνήσεις και οι επενδυτές εντείνουν τις προσπάθειές τους για καθαρή ενέργεια σύμφωνα με το Σενάριο Αειφόρου Ανάπτυξης, η ανάπτυξη τόσο της ηλιακής όσο και της αιολικής ενέργειας θα είναι ακόμη πιο θεαματική – και εξαιρετικά ενθαρρυντική για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας κλιματικής πρόκλησης» τόνισε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Fatih Birol