Η κυβέρνηση «γκαζώνει» στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, διατεθειμένη να «σπάσει αυγά», όπως δήλωσε χθες χαρακτηριστικά ο Κωστής Χατζηδάκης, καθώς μάλιστα βρίσκεται υπό την διαρκή πίεση της Κομισιόν για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού target model. Ωστόσο, έντονες επιφυλάξεις για τον τρόπο μετάβασης στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας εκφράζουν παράγοντες του κλάδου, όπως ο επικεφαλής της Elpedison.
Μιλώντας χθες στο συνέδριο του Economist, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει στο target model «όποια συμφέροντα και αν θιγούν και όποιες ιδεοληψίες και αν ταρακουνηθούν. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα σπάσει αυγά!». Στην ίδια εκδήλωση, όμως, ο πρόεδρος της Elpedison, Andrea Testi, έθεσε σοβαρά ζητήματα διαφάνειας της διαδικασίας.
Αναπτύσσοντας τα επιχειρήματα υπέρ του target model, που φέρνει χρηματιστηριακό μηχανισμό διαμόρφωσης των τιμών και διασύνδεση με τις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι «η Ελλάδα παντελώς αδικαιολόγητα και εξαιτίας δογματισμών έχει μείνει η τελευταία χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν το έχει εφαρμόσει. Πέρα από το ότι είναι υποχρέωσή μας απέναντι στην Ε.Ε., αν είχαμε εφαρμόσει αυτό το μοντέλο, η αγορά θα λειτουργούσε ομαλότερα μέσω του ανταγωνισμού στο εσωτερικό και της σύζευξής μας με τις γειτονικές χώρες. Θα τερματίζονταν διάφορα ειδικά καθεστώτα και δώρα των κυβερνήσεων στον έναν και στον άλλον που στρεβλώνουν την αγορά και προξενούν αδικίες. Και, κυρίως, θα έπεφταν οι τιμές για τη βιομηχανία και τους απλούς καταναλωτές».
Χαρακτήρισε μάλιστα «ασυγχώρητο λάθος» ότι το σύστημα αυτό δεν έχει υιοθετηθεί εξηγώντας ότι «στις υπόλοιπες χώρες μπορεί μετά την υιοθέτησή του να έχουν προκληθεί ορισμένες αναταράξεις, αλλά το σύστημα αυτό οδηγεί τελικά σε χαμηλότερες τελικές τιμές για τον καταναλωτή μέσω του ανταγωνισμού».
Περιγράφοντας τη διαδικασία μετάβασης στο νέο σύστημα, ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι «αμέσως μετά το go-live το οποίο θα δοθεί την 1η Νοεμβρίου μετά από διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους, θα γίνει έως τα τέλη του έτους η σύζευξη της ελληνικής αγοράς ενέργειας με την ιταλική. Και θα ακολουθήσει η βουλγαρική στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Βούλησή μας είναι να ενταχθούν στο σύστημα αυτό ουσιωδώς, και όχι θεωρητικά, όλοι οι παίκτες.
Έχουμε δέσμευση από τη ΔΕΗ ότι θα κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Και, προφανώς, ο τερματισμός στο μέλλον των ειδικών καθεστώτων σημαίνει ότι θα ενταχθούν στο νέο σύστημα της ελεύθερης αγοράς και οι ΑΠΕ, ξεκινώντας από καλύτερους όρους για τους διαγωνισμούς και προχωρώντας κατόπιν σε πλήρη ένταξή τους στο ενιαίο σύστημα. Ακριβώς όπως κάνουν και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Ο υπουργός πρόσθεσε ότι «είμαστε σε συνεχή επαφή τόσο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενημερώνοντας συνεχώς για τις εξελίξεις όσο και με την ελληνική αγορά, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον ΑΔΜΗΕ, που έχουν κομβικό ρόλο στο πέρασμα στη νέα εποχή».
Testi: Ανοιχτό ενδεχόμενο οι μη ανταγωνιστικές πρακτικές
Περιγράφοντας την διαδικασία σχεδιασμού του target model ως μία «Οδύσσεια», που ξεκινάει από το 2012 και συνεχίζει με μεγάλες αβεβαιότητες ως σήμερα, ο πρόεδρος της Elpedison, Andrea Testi, εμφανίστηκε ιδιαίτερα προβληματισμένος για το μέλλον το εγχειρήματος, ενώ υπήρξε επικριτικός για τις καθυστερήσεις στην έναρξη του target model, μιλώντας για σοβαρά προβλήματα.
Ο κύριος Testi μιλώντας ως συμμετέχων στην αγορά δήλωσε «ανήσυχος» στο κατά πόσο τα ζητήματα της ελληνικής αγοράς κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, θέτοντας μάλιστα ζήτημα διαφάνειας στις διαδικασίες για την υιοθέτηση του target model. Όπως είπε δεν είναι σίγουρος κατά πόσο λαμβάνονται υπόψη από τις αρμόδιες αρχές οι γνώμες των συμμετεχόντων στην υιοθέτηση του target model.
Συνεχίζοντας την ομιλία του έθεσε ως σημαντικό πρόβλημα σήμερα στην αγορά την έλλειψη χρημάτων σε επίπεδο οικονομικών αποτελεσμάτων (P&L) και ρευστότητας. Όπως είπε, δίνεται η «στρεβλή» δυνατότητα συμμετεχόντων να ορίζουν τις τιμές κάτω του κόστους και με αυτόν τον τρόπο να ορίζουν και την αγορά. «Οι συμμετέχοντες που συμμορφώνονται χρηματοδοτούν αυτούς που δεν συμμορφώνονται» είπε, αφήνοντας αιχμές για μερίδα συμμετεχόντων που είναι, όπως είπε, σταθερά μη σωστοί στις υποχρεώσεις τους ενώ το σύστημα τους αντιμετωπίζει με επιείκεια.
Κατά τον ίδιο για να πετύχει η μετάβαση στο νέο σύστημα θα πρέπει να υπάρξει αντιστοίχιση προσφοράς και ζήτησης και διαφάνεια στην τιμολόγηση και την κατανομή του κόστους καθώς και ρύθμιση όλων των «λεπτομερειών» αναφορικά με το νέο μοντέλο της αγοράς.
ΡΑΕ: Σε δύο εβδομάδες η διαβούλευση για το μηχανισμό παρακολούθησης του target model
Το χρονικό πλαίσιο έναρξης της διαβούλευσης του μηχανισμού παρακολούθησης των νέων αγορών ανακοίνωσε ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας. Μιλώντας στην ίδια εκδήλωση ο κ. Δαγούμας τόνισε ότι «η ΡΑΕ επιδιώκει να υπάρχει ασφάλεια ρυθμιστικού δικαίου. Ως ΡΑΕ θέλουμε επίσης να παρουσιάζουμε καινοτομία, να φτάσουμε σε επίπεδο οι πρακτικές μας να αποτελούν παράδειγμα και για άλλες χώρες». «Την 1η Νοεμβρίου θα είμαστε έτοιμοι. Η διαβούλευση για το μηχανισμό παρακολούθησης της αγοράς θα ανακοινωθεί σε δύο εβδομάδες ώστε να υπάρχει ασφάλεια δικαίου», υπογράμμισε.
Όπως είπε, η Αρχή είναι διατεθειμένη να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την Επιτροπή Ανταγωνισμού αλλά και να έχει συστηματική συνεργασία με τις άλλες Ανεξάρτητες Αρχές για να δημιουργηθεί ένα συμβατό πλαίσιο λειτουργίας και αποτελεσματικότητας.
Σδούκου: Απαραίτητο το target model για τις ΑΠΕ
Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ. Αλεξάνδρα Σδούκου εστίασε στον ρόλο που θα παίξουν οι ΑΠΕ στο target model και στην επόμενη ημέρα στη χονδρεμπορική αγορά ενέργειας. Όπως υπογράμμισε η κ. Σδούκου, «όλα τα νέα ΑΠΕ υποχρεούνται να συμμετέχουν στη νέα αγορά, κάτι που επιβάλλει νέες υποχρεώσεις αλλά και δίνει νέα εργαλεία στον παραγωγό. Μέσω των Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦΟΣΕ), οι ΑΠΕ θα εκπροσωπούνται στην αγορά, ιδίως στη νέα ενδοημερήσια αγορά, και θα έχουν τη δυνατότητα να διορθώσουν τη θέση που πήραν με βάση τις προβλέψεις της προηγούμενης μέρας και να επικαιροποιήσουν τις προσφορές τους με βάση τα τελευταία μετεωρολογικά δεδομένα. Πρόκειται για εξαιρετικά σημαντική δυνατότητα για αιολικά και φωτοβολταϊκά. Παράλληλα όμως, η δυνατότητα αυτή έρχεται με μια υποχρέωση: αστοχία στις προβλέψεις θα επιφέρει οικονομικές συνέπειες, μέσω χρεώσεων αποκλίσεων και μη συμμόρφωσης. Τα ΑΠΕ ωριμάζουν, αντιμετωπίζονται πλέον ως παίκτες ισότιμοι με τους άλλους ηλεκτροπαραγωγούς. Από την άλλη όμως, έχουν κίνητρο να συμπεριφερθούν ορθολογικά για να μετριάσουν τη βασική τεχνολογική αδυναμία των τεχνολογιών αυτών, τον απρόβλεπτο και μη κατανεμόμενο χαρακτήρα. Οι ασφαλέστερες προβλέψεις και η συνεπής εμπορική συμπεριφορά είναι προπομπός για την πλήρη ένταξη των ΑΠΕ σε καθεστώς αγοράς».
Μέσω του target model, σύμφωνα με την κ. Σδούκου θα υπάρχει και η δυνατότητα σύναψης διμερών συμβάσεων πώλησης (PPAs). «Το μέλλον των ΑΠΕ είναι προς την κατεύθυνση αυτή, καθώς ήδη σε πολλές χώρες του κόσμου οι επενδύσεις σε ΑΠΕ χρηματοδοτούνται με διμερή συμβόλαια, τα οποία –ειδικά στις ώριμες τεχνολογίες- επιτρέπουν στον παραγωγό να αναπτύξει ελεύθερα την επενδυτική του πρωτοβουλία. Παράλληλα, επιτρέπουν και στον αγοραστή να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη αγορά καθαρής ενέργειας σε σταθερή τιμή και προβλέψιμη ποσότητα. Διευκολύνουν έτσι την διαμόρφωση προϊόντων για τον τελικό καταναλωτή που εστιάζουν στην καθαρή ενέργεια. Το ηλεκτρικό ρεύμα ως προϊόν λοιπόν διαφοροποιείται και αποκτά ποιοτικά χαρακτηριστικά» είπε χαρακτηριστικά.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
