Στροφή στην πράσινη ενέργεια με στόχο να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα κάνουν αρκετά νησιά, με περιπτώσεις επιτυχίας των δράσεων αυτών και την Τήλο να δίνει το παράδειγμα προς μίμηση σε πολλά ακόμα νησιά.
Μάλιστα τέτοιες δράσεις ξεκινούν και από αντίστοιχα ευρωπαϊκά προγράμματα. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν πάνω από 2.200 κατοικημένα νησιά, όπου υπάρχει η δυνατότητα για επένδυση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική, η ηλιακή και η υδροηλεκτρική ενέργεια, αλλά εξαρτώνται ακόμα από τις ακριβές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για να καλύπτουν τις ενεργειακές τους ανάγκες.
Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια θα μπορούσε να βοηθήσει τα νησιά αφενός να γίνουν αυτόνομα και αφετέρου να δημιουργήσει καινούριες θέσεις εργασίας για την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών. Μάλιστα, πριν από λίγους μήνες η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε τα 26 πρώτα νησιά για τα οποία ξεκίνησε η μετάβαση τους στην καθαρή ενέργεια, υπό τη στήριξη της Γραμματείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Καθαρή Ενέργεια για τα Νησιά. Στην πρώτη φάση, στα έξι νησιά που παίρνουν μέρος στο πρόγραμμα από την Ελλάδα έχει ενταχθεί η Σίφνος, ενώ στη δεύτερη φάση εντάσσονται οι Κρήτη, και η Σάμος.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερα νησιά έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες για να ενταχθούν σε προγράμματα που τους εξασφαλίζουν την ενεργειακή τους αυτονομία.
Τήλος: Πρότυπο ενεργειακής αυτονομίας
Το πιο γνωστό παράδειγμα ενεργειακά αυτόνομου νησιού παραμένει έως σήμερα η Τήλος που ξεκίνησε τις κινήσεις για τη μετάβασή της στην πράσινη ενέργεια πολλά χρόνια πριν -μάλιστα πριν ακόμα να υπάρξει αντίστοιχη νομοθεσία στη χώρα. Ο Δήμος έκανε αίτηση στο πρόγραμμα Horizon και μετά από τις απαραίτητες μελέτες και σε συνεργασία με το τότε ΤΕΙ και το εργαστήριο ήπιων μορφών ενέργειας και προχώρησε στην ενημέρωση της κοινότητας ώστε να γίνουν και οι πολίτες αρωγοί στην προσπάθεια, κινητοποιώντας οργανώσεις όπως η WWF. Η πρόταση της Τήλου κέρδισε την πρώτη θέση ανάμεσα σε 83 προτάσεις που κατατέθηκαν πανευρωπαϊκά, το 2014.
Για να πραγματοποιηθεί το έργο στο νησί συμμετείχαν 15 εταιρείες, οργανισμοί και φορείς από 7 χώρες. Από την Ελλάδα πήραν μέρος η ΜΚΟ WWF, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, ο ΔΕΔΔΗΕ και η Γιουνίκ ώστε να εγκατασταθούν στο νησί φωτοβολταϊκά συστήματα και μια ανεμογεννήτρια.
Με το έργο αυτό, το νησί μπορεί να έχει ενεργειακή αυτάρκεια, καθώς αποθηκεύει ενέργεια για τις περιόδους που δεν μπορεί να παράγει ενέργεια λόγω των κακών καιρικών συνθηκών. Προσέχοντας να διατηρηθεί το φυσικό περιβάλλον και να μην αλλοιωθεί το τοπίο, η Τήλος έχει καταφέρει το καλοκαίρι, που φτάνει την ανώτατη κατανάλωση, να καλύπτει το 75-80% των αναγκών της με καθαρή ηλιακή και αιολική ενέργεια, ενώ τον χειμώνα καλύπτει το 100% των αναγκών της και πουλάει πλεονασματικές ποσότητες ενέργειας στη ΔΕΗ.
Μάλιστα, προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα το νησί διαθέτει δυνατότητα δωρεάν φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων ενώ ο δήμος έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία αντικατάστασης του στόλου του με ηλεκτροκίνητα οχήματα.
Λειψοί: «Πράσινο» νησί και φιλικό στα ΑΜΕΑ
Παρά την πανδημία, το μικρό νησί των Δωδεκανήσων, εγκαινίασε δύο σημαντικά έργα που το μετατρέπουν σε πιο φιλικό στο περιβάλλον αλλά και σε ΑΜΕΑ.
Tο πρώτο σημαντικό πρόσφατο έργο αφορά σε ένα νέο αυτόνομο οικολογικό φωτισμό δρόμου από την Phillips που τοποθετήθηκε στους Λειψούς για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα απόλυτα οικολογικό φωτιστικό σύστημα, με αισθητήρα κίνησης που ανιχνεύει και αυξάνει το φωτισμό όταν διέρχονται πολίτες ή αυτοκίνητα και μειώνεται στο 30% όταν δεν είναι απαραίτητο, προκειμένου να εξασφαλίζει μεγαλύτερο χρόνο ζωής της μπαταρίας, εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και αυτονομία.
Ο Δήμος Λειψών, με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ, διασφάλισε την προμήθεια 28 ιστών με το συγκεκριμένο σύστημα φωτισμού που τοποθετήθηκαν στην περιοχή του Κάμπου και την παιδική χαρά του νησιού. Η εταιρεία δεσμεύθηκε να προμηθεύσει δωρεάν με λάμπες led και τα 3 σχολεία του νησιού, στο πλαίσιο της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης, γεγονός που θα επιφέρει τεράστια εξοικονόμηση χρημάτων στις σχολικές επιτροπές του Δήμου.
Το άλλο έργο αφορά στη δημιουργία της κατάλληλης υποδομής ώστε μία από τις δημοφιλέστερες παραλίες του νησιού, η παραλία της Λιεντού να είναι προσβάσιμη σε ΑμΕΑ.
Νίσυρος: Ερευνητική ομάδα για την πράσινη μετάβαση
Πριν από μερικές εβδομάδες, τη Νίσυρο επισκέφθηκε ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΔΑ), στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Νισύρου και του ΠΔΑ για την εκτέλεση ερευνών στο πλαίσιο του προγράμματος με τίτλο: «Εξειδικευμένη έρευνα και προτάσεις Εφαρμογής πάνω στις Ενεργειακές Ανάγκες της Νισύρου με στόχο την ανάπτυξη και υλοποίηση ολοκληρωμένου σχεδίου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας».
Με το πρόγραμμα αυτό θα ολοκληρωθεί μια άρτια επιστημονική προσπάθεια για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη μονάδων Ήπιων Μορφών Ενέργειας (ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα), δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση της Ηλιακής ενέργειας και της Γεωθερμίας χαμηλής θερμοκρασίας μέσω των θερμών υδάτων των λουτρών, για την αφαλάτωση. Η εξειδικευμένη ερευνητική ανάλυση της επιστημονικής ομάδας θα εξετάσει τις δυνατότητες χρήσης μικρού αριθμού ανεμογεννητριών μικρής κλίμακας και δυναμικότητας, και μηδενικής οπτικής και περιβαλλοντικής όχλησης. Τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου προγράμματος θα αποτελέσουν τη βάση για να ακολουθήσει μια ολοκληρωμένη Ενεργειακή Λύση Μηδενικής Περιβαλλοντικής Όχλησης που θα παρουσιαστεί και θα κατατεθεί για Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος NESOI.
Άη Στράτης: Νέο πρόγραμμα για ενεργειακή αυτονομία
Ενεργειακά αυτόνομο φιλοδοξεί να κάνει τον Άη Στράτη το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με το 85% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στο νησί να καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές.
Στο πλαίσιο αυτό έχει το ΚΑΠΕ έχει προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για το έργο «Άη Στράτης-Πράσινο Νησί» με στόχο τη διείσδυση των ΑΠΕ: άνω του 85%, στο ηλεκτρικό σύστημα και ταυτόχρονη κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των αναγκών θέρμανσης των κατοίκων.
Με το πρόγραμμα αυτό προβλέπεται:
- Η εγκατάσταση υβριδικού συστήματος από ΑΠΕ ισχύος 1 MW, που θα αποτελείται από ανεμογεννήτρια και φωτοβολταϊκό σταθμό, μαζί με συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε μπαταρίες.
- Η κατασκευή σταθμού μετατροπής της πλεονάζουσας ηλεκτρικής ενέργειας των ΑΠΕ σε θερμική ενέργεια, η οποία θα αποθηκεύεται σε δεξαμενές ζεστού νερού.
- Η κατασκευή δικτύου τηλεθέρμανσης σε ολόκληρο τον οικισμό για τη διανομή του ζεστού νερού, που θα συνδεθεί με τις κεντρικές θερμάνσεις των κατοίκων, που στο σύνολό τους έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους να συνδεθούν με την τηλεθέρμανση.
- Νέος φορέας διαχείρισης θα συσταθεί από το ΚΑΠΕ και τον Δήμο.
- Ο σταθμός της ΔΕΗ θα περιοριστεί στο 15% για λόγους εφεδρείας.
Έτσι το νησί θα καταφέρει να μειώσει ουσιαστικά το οικολογικό του αποτύπωμα και να εξασφαλίσει μείωση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής και των δαπανών θέρμανσης.
Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση της ΡΑΕ, ο Άη Στράτης είναι το μόνο νησί στο Αιγαίου που εξαιρείται από την υποβρύχια ηλεκτρική διασύνδεση με το ΕΣΜΗΕ, συνεχίζοντας την μέχρι τώρα αυτόνομη πορεία ανάπτυξης του ηλεκτρικού του συστήματος, έχοντας λάβει υπόψη και το προς υλοποίηση έργο.
Ο διαγωνισμός διεξάγεται ηλεκτρονικά, μέσω του ΕΣΗΔΗΣ στη διεύθυνση: http://www.eprocurement.gov.gr και θα είναι ενεργός μέχρι 5 Αυγούστου 2020.
Αστυπάλαια: Στο «στόχαστρο» της Volkswagen
Σε ενεργειακά αυτόνομο νησί με πράσινη ενέργεια θέλει να μετατραπεί η Αστυπάλαια και μάλιστα η Volkswagen ερευνά τη δυνατότητα επενδύσεων στο νησί ώστε να δημιουργηθούν υποδομές για ηλεκτρικά οχήματα και μάλιστα για μοντέλα με αυτόνομη οδήγηση.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Volkswagen σκοπεύει να δοκιμάσει λεωφορεία και άλλα οχήματά της σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης. Το νησί των Δωδεκανήσων είναι ανάμεσα σε αυτά που μπορούν να υποδεχτούν συστήματα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας καθώς και υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, προκειμένου οι Γερμανοί να επενδύσουν και να χρησιμοποιούν την Αστυπάλαια για τις δοκιμές των αυτοκινήτων του μέλλοντος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
