Φόρμουλα για να λυθεί ο γρίφος των ηλεκτρονικών διοδίων έχουν στα σκαριά οι παραχωρημένοι αυτοκινητόδρομοι της χώρας.
Η πρόταση της Hellastron, με αποδέκτη το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, οι απόπειρες του οποίου για μια ενιαία λύση e-διοδίων με χιλιομετρική χρέωση δεν έχουν μέχρι σήμερα στεφθεί με επιτυχία, βάζει στο τιμόνι τους ίδιους τους παραχωρησιούχους.
Στόχος του προτεινόμενου συστήματος θα είναι η ελεύθερη ροή οχημάτων στους κλειστούς αυτοκινητόδρομους από τη μία άκρη της ηπειρωτικής Ελλάδας ως την άλλη.
Το λεγόμενο freeflow θα καταργήσει τις μπάρες των διοδίων, καθιερώνοντας την πιο δίκαιη για τους χρήστες χιλιομετρική χρέωση. Ενώ και ο πολυαναμενόμενος ΒΟΑΚ -η παραχώρηση του οποίου αναμένεται να μπει στην εκκίνηση εντός των πρώτων μηνών του 2026- θα είναι ο πρώτος αυτοκινητόδρομος που θα έχει εξαρχής ηλεκτρονικά και αναλογικά διόδια.
Υπό διαμόρφωση κοινή λύση
Μετά από χρόνια εξαγγελιών, έναν ακυρωμένο διαγωνισμό – μαμούθ 400,63 εκατ. ευρώ και μια απένταξη από το Ταμείο Ανάκαμψης, η πρόταση της Hellastron φέρνει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα ενός ενιαίου συστήματος freeflow.
Μέχρι σήμερα, το «πείραμα» της χρέωσης με το…χιλιόμετρο έχει εφαρμοστεί επιτυχώς από το 2021 στην Ολυμπία Οδό, αποκλειστικά για τους κατόχους e-Pass.
Η πρόταση της Hellastron, που έχει φέρει στο τραπέζι επί της ουσίας όλους όσοι θα κληθούν να εφαρμόσουν την ηλεκτρονική συλλογή διοδίων τελών, αφορά σε ένα δορυφορικό σύστημα, το οποίο θα «βλέπει» τα διερχόμενα οχήματα κατά την είσοδο και έξοδό τους από το εθνικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων.
Έτσι, θα υπολογίζει τη χρέωση ανάλογα με τα χιλιόμετρα που θα έχει κάθε όχημα διανύσει.
Η αναζήτηση εφαρμόσιμης λύσης από τους ίδιους τους παραχωρησιούχους έχει βάλει εξαρχής στην εξίσωση όχι μόνο τα τεχνικά ζητήματα και το κόστος εγκατάστασης του νέου συστήματος, αλλά και το ζήτημα της εισπραξιμότητας των διοδίων τελών.
Παράμετρος που είχε φρενάρει τις μέχρι πρότινος προσπάθειες καθιέρωσης ενιαίου συστήματος σε οκτώ ξεχωριστές εταιρείες παραχώρησης, με διαφορετικούς μετόχους και μοντέλα χρηματοδότησης -βρίσκοντας τοίχο και στις πιστώτριες τράπεζες.
Το εμπόδιο εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεραστεί από τη στιγμή που «εισπράκτορας» των διοδίων θα είναι η Hellastron, ο ενιαίος φορέας των αυτοκινητόδρομων με διόδια πανελλαδικά. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες προτάσεις, που μοιραία θα έβαζαν έναν ακόμη «παίκτη» στη σκακιέρα.
Επί του παρόντος, είναι υπό εξέταση η παραμετροποίηση του συστήματος, οι εξαιρέσεις από την καταβολή διοδίων, όπως οι δωρεάν διελεύσεις, αλλά και το πώς θα αντιμετωπίζονται όσοι ασπάζονται το «δεν πληρώνω». Σε αυτή την περίπτωση, η οφειλή θα μπορούσε να μεταφέρεται στην ΑΑΔΕ.
Το άδοξο τέλος του προηγούμενου διαγωνισμού
Η πρώτη επίσημη απόπειρα δημιουργίας ενός ενιαίου συστήματος e-διοδίων στη χώρα ξεκίνησε το 2018, με έναν διεθνή διαγωνισμό ύψους 400,63 εκατ. ευρώ, που χαρακτηρίστηκε από την αγορά ως φαραωνικός. Η διαδικασία συγκέντρωσε μεγάλο ενδιαφέρον, εγχώριων αλλά και διεθνών κατασκευαστικών, τηλεπικοινωνιακών και τεχνολογικών ομίλων.
Λίγο πριν τις εθνικές εκλογές του 2019, η τότε κυβέρνηση ανακοίνωσε ως προσωρινό ανάδοχο το σχήμα «ΑΚΤΩΡ – Intrakat – Ιntrasoft Inl- Autostrade Tech».
Όμως μετά από προσφυγή της Μυτιληναίος, που μαζί με την ουγγρική Nusz ήταν δεύτερος μειοδότησης, το ΣτΕ ακύρωσε τον διαγωνισμό. Παρότι η επόμενη ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προανήγγειλε την άμεση επαναπροκήρυξη διαγωνισμού, αυτό δεν συνέβη.
Και παρότι το έργο των ηλεκτρονικών διοδίων εντάχθηκε στην πορεία στο εθνικό πρόγραμμα ανάκαμψης, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό περί τα 300 εκατ. και χρηματοδότηση 65 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, τελικά είδε την πόρτα της εξόδου.
Η απένταξη ήταν μάλλον μονόδρομος, αφού η αναζήτηση ενός modus operandi μεταξύ δημοσίου, παραχωρησιούχων και τραπεζών ναρκοθετούσε το αυστηρό χρονοδιάγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, απειλώντας με απώλεια πόρων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
