Στη δέσμευση τραπεζικών καταθέσεων και του περιεχομένων των τραπεζικών θυρίδων μπορεί να προβαίνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων, σε περιπτώσεις μεγάλης φοροδιαφυγής, ή σχεδίου παραπλάνησης των φορολογικών αρχών.
Η διαδικασία δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών του ελεγχόμενου, όπως και των θυρίδων του, περιγράφεται στο νέο, επικαιροποιημένο, Εγχειρίδιο φορολογικών διαδικασιών που εξέδωσε η ΑΑΔΕ, προς εφαρμογή από τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες.
Στον εν λόγω Οδηγό, η ΑΑΔΕ τονίζει πως στη διάρκεια του 2023 ελήφθησαν διασφαλιστικά μέτρα σε βάρος 384 προσώπων που ελέγχθηκαν για μεγάλη φοροδιαφυγή.
Πρόκειται για την επιβολή προληπτικών ή διασφαλιστικών του δημοσίου συμφέροντος μέτρων άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα, που εφαρμόζονται σε περιπτώσεις μεγάλης φοροδιαφυγής, τα οποία επιβάλλονται από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. ή του Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. ή του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π. ή του ΕΛ.ΚΕ., ανάλογα με την υπηρεσία που ανήκουν οι υπάλληλοι, που διενεργούν τους ελέγχους.
Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει ότι τα προληπτικά ή διασφαλιστικά του δημοσίου συμφέροντος μέτρα συνιστούν πρόσθετα διοικητικά μέτρα άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα τα οποία συνεπάγονται συγκεκριμένες απαγορεύσεις και δεσμεύσεις για τους υπόχρεους παραβάτες και αποσκοπούν στη διατήρηση των περιουσιακών στοιχείων προκειμένου να καταστεί δυνατή η ικανοποίηση του Δημοσίου μετά την απόκτηση του εκτελεστού τίτλου βάσει της σχετικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου. Δηλαδή, στόχος είναι να αποφευχθεί η ρευστοποίησή τους από τον ελεγχόμενο.
Πότε μπλοκάρουν καταθέσεις και θυρίδες
Οι φορολογικές αρχές εφαρμόζουν το μπλόκο σε τραπεζικούς λογαριασμούς και θυρίδες στις περιπτώσεις που κατόπιν φορολογικού ελέγχου διαπιστώνεται: μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση, είσπραξη επιστροφής κατόπιν παραπλάνησης της Φορολογικής Διοίκησης ποσών Φ.Π.Α., Φ.Κ.Ε., φόρου ασφαλίστρων, παρακρατούμενων, επιρριπτόμενων φόρων, τελών και εισφορών, ποσού από 150.000 ευρώ και πάνω. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβάλλονται απαγορεύσεις και δεσμεύσεις στους υπόχρεους παραβάτες.
Εφόσον το ελεγκτικό συνεργείο διαπιστώσει τις ανωτέρω παραβάσεις, συντάσσει Ειδική Έκθεση Ελέγχου και συγχρόνως συντάσσει και άμεσα Πράξη επιβολής μέτρων διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου, σύμφωνα με την οποία η Φορολογική Διοίκηση δεν παραλαμβάνει και δεν χορηγεί έγγραφα που απαιτούνται για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων.
Με την ίδια Πράξη δεσμεύονται:
- Το 50% των καταθέσεων, των πάσης φύσεως λογαριασμών και παρακαταθηκών,
- Το 50% του περιεχομένου των θυρίδων του υπόχρεου παραβάτη και κατ΄ ανώτατο μέχρι του διπλάσιου του ποσού για το οποίο διαπιστώνεται ο σκοπός μη πληρωμής ή η είσπραξη επιστροφής.
- Το μη χρηματικό περιεχόμενο θυρίδων και οι μη χρηματικές παρακαταθήκες, δεσμεύονται στο σύνολό τους.
Η Πράξη επιβολής μέτρων διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου κοινοποιείται με αντίγραφο της σχετικής Ειδικής Έκθεσης Ελέγχου στον υπόχρεο παραβάτη ή παραβάτες και στη Διεύθυνση Ελεγκτικών Διαδικασιών και ταυτόχρονα κοινοποιείται:
- Στην Τράπεζα της Ελλάδος για περαιτέρω ενέργειες ενημέρωσης,
- Στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.&Δ.)
- Στη Διεύθυνση Ανάπτυξης Φορολογικών Εφαρμογών (Δ.Α.Φ.Ε.).
- Σε όλες τις φορολογικές αρχές.
Οι εν λόγω υπηρεσίες και φορείς υποχρεούνται να εφαρμόσουν αμέσως τα διασφαλιστικά μέτρα χωρίς καμία άλλη διαδικασία ή διατύπωση.
Κλήση σε απολογία
Ταυτόχρονα, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 15 ημερών από την εφαρμογή των μέτρων επιδίδεται με απόδειξη στον παραβάτη, κλήση προς ακρόαση, σχετικά με τις διαπιστώσεις της Ειδικής Έκθεσης Ελέγχου, όπως αναφέρουν οι οδηγίες της ΑΑΔΕ.
Αν κατά της πράξης διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου ασκήθηκε προσφυγή σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας απευθείας ενώπιον του προέδρου πρωτοδικών του διοικητικού πρωτοδικείου, ο προϊστάμενος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή του Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. ή του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π. ή του ΕΛ.ΚΕ. αποστέλλει σχετικό φάκελο και έκθεση απόψεων της Διοίκησης στο αρμόδιο Διοικητικό Δικαστήριο.
Άρση μέτρων
Τα μέτρα διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου, αίρονται υποχρεωτικά στο σύνολό τους:
- Με την καταβολή ποσού πάνω από το 70% του συνολικά προσδιορισθέντος ποσού των οικείων κύριων και πρόσθετων φόρων, τελών και εισφορών μετά των προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων ή των οικείων προστίμων.
- Μετά την πάροδο πέντε (5) ετών από την έκδοση των οικείων των μέτρων πράξεων προσδιορισμού των φόρων, τελών, εισφορών ή επιβολής προστίμων ακόμη και αν δεν έχει τελεσιδικήσει η υπόθεση.
Δηλαδή ο ελεγχόμενος για να αποδεσμεύσει από την εφορία τα περιουσιακά του στοιχεία είτε θα πρέπει να πληρώσει το 70% του «λογαριασμού» που εξέδωσε ο φορολογικός έλεγχος ή να περιμένει μια πενταετία.