Μία σημαντική αλλαγή έχει συντελεστεί στο εσωτερικό του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), καθώς ακόμη και τα «παραδοσιακά γεράκια», όπως ο επικεφαλής της Bundesbank, Γιόακιμ Νάγκελ φαίνονται πρόθυμα να συμφωνήσουν σε μία ακόμη μείωση επιτοκίων κατά 0,25% στη συνεδρίαση της 17ης Οκτωβρίου.
Οι αγορές θεωρούν σχεδόν απόλυτα βέβαιη μία τέτοια κίνηση, με τους traders να τοποθετούν τις πιθανότητες στο 90% και να τονίζουν ότι υπάρχει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και πιθανώς ταχύτερη από ότι έχει εκτιμήσει η ΕΚΤ και ως εκ τούτου υπάρχει το περιθώριο για μία νέα αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού.
Ο μέχρι πρότινος σκληρός, Γ. Νάιγκελ, σε δηλώσεις του άφησε να εννοηθεί ότι είναι «ανοιχτός» σε μία ακόμη μείωση, αν και φρόντισε να διατηρήσει χαμηλό προφίλ, σημειώνοντας ότι «θέλω να περιμένω μέχρι την πραγματική συνεδρίαση, αλλά είμαι σίγουρα ανοιχτός στο να εξετάσω το ενδεχόμενο μίας νέας μείωσης. Τα τελευταία στοιχεία ήταν πολύ ενθαρρυντικά - πλησιάζουμε σαφώς τον στόχο μας του 2%, Ωστόσο, ο δομικός πληθωρισμός εξακολουθεί να αποδεικνύεται λίγο πιο ισχυρός».
Υπενθυμίζεται ότι βάσει της εκτίμησης της Eurostat, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή υποχώρησε τον Σεπτέμβριο στο 1,8%, δηλαδή χαμηλότερα από τον στόχο της ΕΚΤ για 2% και μάλιστα για πρώτη φορά από το 2021, ενώ ήταν στο 2,2% τον Αύγουστο.
Υπέρ μίας ακόμη μείωσης επιτοκίων, εμφανίστηκε ο κεντρικός τραπεζίτης της Γαλλίας, Φ. Βιλρουά, τονίζοντας ότι μία τέτοια κίνηση την επόμενη εβδομάδα δεν θα είναι η τελευταία, με όλα, φυσικά, να εξαρτώνται από τα δεδομένα που θα έχει η ΕΚΤ στη διάθεσή της. «Μια μείωση είναι πολύ πιθανή και επιπλέον δεν θα είναι η τελευταία, αλλά ο ρυθμός που θα ακολουθήσει θα εξαρτηθεί απλώς από την εξέλιξη της μάχης κατά του πληθωρισμού», όπως εκτίμησε, ενώ προέβλεψε ότι θα διατηρηθεί κοντά στο 2% από τις αρχές του 2025 και μετά. Όσο για τις μελλοντικές κινήσεις της ΕΚΤ φρόντισε να σημειώσει ότι «συνηθίζουμε να ενεργούμε με σταδιακό τρόπο, που σημαίνει αποφασιστικά αλλά χωρίς να κάνουμε πολύ σημαντικά βήματα».
Σταθερά υπέρ δύο μειώσεων επιτοκίων έως το τέλος του 2024 παραμένει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος επιβεβαίωσε αυτή τη θέση του και σε δηλώσεις του στους Financial Times. «Ακόμα κι αν έχουμε μια περικοπή 25 μονάδων βάσης τώρα και μια άλλη τον Δεκέμβριο, θα επιστρέψουμε μόλις στο 3% — ακόμα εξαιρετικά περιοριστικό σημείο», σημείωσε ο διοικητής της ΤτΕ και προσέθεσε ότι «οι δείκτες εμπιστοσύνης βρίσκονται μεταξύ ζωής και θανάτου και ο πληθωρισμός πέφτει ταχύτερα σε σύγκριση με τις προβλέψεις της ΕΚΤ του Σεπτεμβρίου. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι ίσως φτάσουμε στο 2% το πρώτο τρίμηνο του 2025».
Σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, λίγα είναι τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου με ριζικά αντίθετες απόψεις για τη βραχυπρόθεσμη πολιτική πορεία της ΕΚΤ. «Όλοι κοιτάμε τα ίδια δεδομένα και υποδηλώνουν ότι οδεύουμε προς την επίτευξη του στόχου του 2% στα μέσα του 2025, αν όχι νωρίτερα. Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να υποβαθμίσουμε πολύ την οικονομία και να αποτύχουμε στον στόχο του πληθωρισμού, καθώς αυτό θα σήμαινε επιστροφή στο «παλιό πρόβλημα» του πολύ μικρού πληθωρισμού. Κανείς δεν το θέλει αυτό».
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να αποφύγει υπερβολικές κινήσεις στη μείωση των επιτοκίων, εκτιμά από την πλευρά του ο κεντρικός τραπεζίτης της Πορτογαλίας, Μάριο Σεντένο. «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να διατηρήσουμε τη διάθεση για σταδιακές κινήσεις στις αποφάσεις», τόνισε σε δηλώσεις του, προσθέτοντας ότι «η πιο σημαντική λέξη στην οικονομική πολιτική είναι το «σταδιακά». Τα μεγάλα βήματα συνήθως προκαλούν μεγάλες εκπλήξεις και δεν πρέπει να το κάνουμε αυτό». Επεσήμανε, επίσης, ότι «γνωρίζαμε ότι ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο θα ήταν χαμηλότερος, αλλά ήταν χαμηλότερος από ό,τι προέβλεπε η ΕΚΤ και ακόμη και οι αγορές. Και αυτό σημαίνει ότι οι αγορές έχουν σήμερα μια θέση όσον αφορά την απόφαση της ΕΚΤ την επόμενη εβδομάδα που είναι διαφορετική από αυτή που επικρατούσε πριν από μερικές εβδομάδες».
Στους επιφυλακτικούς παραμένει, πάντως, ο κεντρικός τραπεζίτης της Σλοβακίας, Π. Καζιμίρ, ο οποίος αν και θεωρεί πιθανή μία μείωση την επόμενη εβδομάδα, εκτιμά ότι η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να βασιστεί σε μία μόνο καλή μέτρηση για τον πληθωρισμό. Ο κ. Καζιμίρ αναγνώρισε ότι η «βουτιά» του πληθωρισμού τον Σεπτέμβριο έχει τροφοδοτήσει τις προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων, αλλά τόνισε την ανάγκη για μια πιο ολοκληρωμένη άποψη των οικονομικών δεδομένων.