«Παγώνει» έργο - ανάσα για τη Δυτ. Αττική η έλλειψη χρηματοδότησης

Οι διαχρονικές αδυναμίες του ελληνικού δημοσίου φρενάρουν μέχρι σήμερα την προαναγγελθείσα επανεκκίνηση ενός έργου με ιστορία άνω των δύο δεκαετιών. Ο τριπλός κόμβος Σκαραμαγκά, που αναμένεται να αποσυμφορήσει την επιβαρυμένη κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά Δυτική Αττική, παρότι έχει χαρακτηρισθεί ως έργο εθνικής σημασίας, έχει κολλήσει -ξανά- στις απαλλοτριώσεις και στην αναζήτηση χρηματοδότησης.

Πρόκειται για ένα σύστημα τριών ανισόπεδων κόμβων που θα βελτιώσει την  κυκλοφοριακή ροή από την Αθήνα προς το βιομηχανικό κέντρο του Ασπροπύργου, τα εμπορευματικά κέντρα στο Θριάσιο, καθώς και την κίνηση προς τη Δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο μέσω της Ολυμπίας Οδού και προς το Σχιστό και το λιμάνι του Πειραιά. Επίσης, βρίσκεται υπό εξέταση από το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αίτημα των ΕΛΠΕ από το 2023 για την εξεύρεση λύσης οδικής σύνδεσηςμε τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Αιγάλεω.

Το κυκλοφοριακό τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει η Αττική έχει φέρει μεν στο προσκήνιο μια σειρά έργων, τα οποία παρότι σχεδιάστηκαν σε περασμένες δεκαετίες πάγωσαν εξαιτίας της οικονομικής ύφεσης, όμως τα εμπόδια παραμένουν. Οι πρώτες κινήσεις για την αναβίωση του τριπλού κόμβου, μετά το ναυάγιο της πρώτης σύμβασης του 1997 που άφησε πίσω δυο σήραγγες – φαντάσματα στη στροφή προς Σκαραμαγκά και τα μπρος-πίσω που ακολούθησαν, έγιναν το 2017.

Μια ιστορία εμποδίων και εγκατάλειψης

Αν και η ανασχεδιασμένη ολοκλήρωση του έργου εντάχθηκε στις διατάξεις για τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, ενώ είχε προηγηθεί και σχετική υπουργική απόφαση τον Μάιο του 2017, εκκρεμεί ακόμη η σύνταξη διορθωτικού κτηματολογίου από την αρμόδια υπηρεσία. Αυτή θα δώσει και το σήμα για τις απαιτούμενες ενέργειες, ώστε να καθοριστεί η σχετική αποζημίωση από το αρμόδιο Δικαστήριο. Διαδικασία που από μόνη της φέρει πλείστες όσες καθυστερήσεις σε έργα ανά την επικράτεια.

Αυτή δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που το έργο κόλλησε στις απαλλοτριώσεις και την έλλειψη κατάλληλης προετοιμασίας από το ελληνικό δημόσιο. Η αλλαγή του αρχικού σχεδιασμού, ώστε να περιληφθεί κατόπιν αιτήματος του τότε αναδόχου η κατασκευή των δίδυμων σηράγγων, εκτός του πρόσθετου κόστους, ναρκοθέτησε το έργο. Η δικαίωση κατοίκου της περιοχής που προσέφυγε στο ΣτΕ για να μην απαλλοτριωθεί η ιδιοκτησία της έγραψε και το «τέλος» το 2003, με κόστος 22 εκατ. ευρώ για τα κρατικά ταμεία, όταν η αρχική αξία ήταν σχεδόν 13,5 εκατ. ευρώ. Σήμερα οι δύο εγκαταλελειμμένες σήραγγες έχουν μετατραπεί δυστυχώς σε μια ιδιότυπη χωματερή, γεμάτες μπάζα και σκουπίδια.

Τι περιλαμβάνει το έργο

Το έργο, ο προϋπολογισμός του οποίου εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει στα 70 εκατ. ευρώ, αφορά στην ολοκλήρωση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω και την απευθείας σύνδεση με την εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου. Περιλαμβάνει την επέκταση των κλάδων εισόδου – εξόδου του νέου ημικόμβου Σκαραμαγκά προκειμένου να γίνει η σύνδεση, την αναβάθμιση του υφιστάμενου κόμβου Σχιστού, την κατασκευή ανισόπεδου κόμβου Ναυπηγείων, καθώς και την αναδιαμόρφωση της εθνικής οδού και της λεωφόρου Σχιστού μεταξύ αυτών των κόμβων. Ακόμη, θα κατασκευαστούν και τα απαιτούμενα δίκτυα συλλεκτήρων ομβρίων της περιοχής.

Μάλιστα, οι εργασίες για την ολοκλήρωση της σύνδεσης με την εθνική οδό προβλέφθηκαν στην ανανέωση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου, η οποία έληξε στα τέλη του 2019. Αυτές είχαν μείνει εκτός της αρχικής ΑΕΠΟ του 2011, προκειμένου να αδειοδοτηθούν ξεχωριστά, αλλά η διαδικασία ήταν σαν το «γεφύρι της Άρτας». Έτσι, περιελήφθη στη χρονική επέκταση της ΑΕΠΟ που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2023 και έχει διάρκεια ως το τέλος του 2034.

Οι τεχνικές μελέτες του κυρίως έργου έχουν ολοκληρωθεί. Θα απαιτηθεί βεβαίως και επικαιροποίηση των τευχών δημοπράτησης, ενώ του υπουργείο θα πρέπει να τρέξει και τις διαδικασίες ένταξης σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Σημειώνεται ότι προ του 2011 είχαν πραγματοποιηθεί χωματουργικές εργασίες, καθώς και τεχνικά έργα στην ευρύτερη περιοχή του ημικόμβου Σκαραμαγκά (στο πλαίσιο προγενέστερης περιβαλλοντικής αδειοδότησης), που όμως εγκαταλείφτηκαν μετά την απόφαση του ΣτΕ. Το έργο τοποθετείται γεωγραφικά στο δυτικό τμήμα του λεκανοπεδίου Αττικής και σε απόσταση περί τα 10 χλμ. από το κέντρο της πόλης.

Επίσης, στο πλαίσιο του έργου περιλαμβάνονται και προαιρέσεις. Η πρώτη αφορά στην κατασκευή μέρους των κλάδων Κόρινθος – Σχιστό και Σχιστό – Αθήνα του ανισόπεδου κόμβου Σχιστού και των κλάδων Αθήνα – Παλάσκα και Παλάσκα - Σχιστό του κόμβου Ναυπηγείων, για την οποία απαιτείται τροποποίηση ρυμοτομικών σχεδίων. Δεύτερη προς είναι οι εργασίες συντήρησης/επισκευής της υφιστάμενης γέφυρας του ανισόπεδου κόμβου Σχιστού και τρίτη, η οδική σύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο του Επιχειρηματικού Πάρκου Φυλής, που περιλαμβάνει αναβάθμιση δύο κόμβων σύνδεσης με τον ΧΥΤΑ και με τη λεωφόρο ΝΑΤΟ.