Δυναμώνουν οι φωνές στην Κύπρο που τάσσονται κατά της διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, καθώς ο ΑΔΜΗΕ βάζει τις τελευταίες πινελιές στην παρουσίαση που θα κάνει υπέρ του έργου στην κυπριακή κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες.
Την ίδια στιγμή ενισχύεται ακόμα περισσότερο το επιχείρημα του ΑΔΜΗΕ για τη βιωσιμότητα της διασύνδεσης, μετά τη χθεσινή ανακοίνωση ότι υπέγραψε ο διαχειριστής Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) με τη γαλλική Meridiam για την είσοδο της στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας Great Sea Interconnector (GSI) που θα υλοποιήσει το έργο.
Πληροφορίες του BD αναφέρουν ότι στα τέλη Ιουνίου αναμένεται ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μανούσος Μανουσάκης, και η ομάδα του να παρουσιάσουν στην πολιτική ηγεσία της Κύπρου τη μελέτη κόστους-οφέλους για το υποθαλάσσιο καλώδιο που έχει διχάσει τη χώρα.
Αν και θεωρείται από πολλούς ότι η συγκατάθεση των Κυπρίων στο GSI, που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την πιθανή συμμετοχή του αμερικανικού κρατικού χρηματοδοτικού οργανισμού DFC, είναι θέμα χρόνου, η αντίσταση στο έργο είναι απροσδόκητα ισχυρή.
Μετά τις πρόσφατες παρουσιάσεις που πραγματοποίησε ο διαχειριστής σε φορείς της χώρας, με στόχο την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της ηλεκτρικής διασύνδεσης, όχι μόνο δεν κάμπτονται οι αντιρρήσεις αλλά αυξάνονται.
Σε ανακοίνωση του ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού Κύπρου (με συμμετοχή ιδιωτικών εταιρειών παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, μέλος της ΟΕΒ), γνωστοποίησε πριν από λίγες ημέρες ότι τάσσεται υπέρ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ευρώπης, «με τρόπο, όμως, που θα εξασφαλίσει και την αδιάλειπτη παροχή ηλεκτρισμού, θα ενισχύει την ανταγωνιστική αγορά στην Κύπρο και να προσφέρει οφέλη στους καταναλωτές και την οικονομία της χώρας, προσφέροντας και γεωπολιτική αξία στον τόπο».
Ωστόσο, σύμφωνα με τον σύνδεσμο «κανένα από τα πιο πάνω κριτήρια δεν πληρούνται, αν γίνει αποδεκτός ο σχεδιασμός του ΑΔΜΗΕ για τον Great Sea Interconnector, όπως δείχνουν τα συμπεράσματα της μελέτης και οι βασικές παραδοχές που γίνονται για να καταστεί βιώσιμος ο αγωγός, με βάση όσα γίνονται γνωστά».
Ο σύνδεσμος υπογράμμισε ότι εκφράζει έντονη ανησυχία και προβληματισμό για τις προθέσεις του ΑΔΜΗΕ (φορέας υλοποίησης της διασύνδεσης), ανησυχία που ενισχύεται και από την απουσία διαφάνειας.
Σε πολιτικό επίπεδο, επίσης, έχουν ανέβει πολύ οι τόνοι κατά του έργου. Υπενθυμίζεται ότι ο Αβέρωφ Νεοφύτου, πρώην πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ) και νυν βουλευτής, έχει χαρακτηρίσει το έργο ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αμφισβητείται το όφελος
Αυτοί που αντιστέκονται στο καλώδιο αμφισβητούν το όφελος για τον Κύπριο καταναλωτή και την οικονομία ενώ ο ΑΔΜΗΕ από την πλευρά του παρουσιάζει τα θετικά του έργου, τα οποία επικεντρώνονται στο τέλος της ενεργειακής απομόνωσης της νήσου.
Ο Γιώργος Χρυσοχός, CEO του Ομίλου Cyfield, σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο philenews.com κάνει λόγο για «σωρεία προβληματικών τεχνικών και εμπορικών παραδοχών» στη μελέτη του ΑΔΜΗΕ.
«Ο ΑΔΜΗΕ ζητά από την Κυπριακή Δημοκρατία να ξεκινήσει η χρέωση της χρήσης του καλωδίου στους καταναλωτές από σήμερα, για ένα έργο που θα λειτουργήσει το 2030! Λεφτά που θα φέρνουν απόδοση στους μετόχους, δηλαδή τον ΑΔΜΗΕ, χωρίς να γίνει καμία εργασία ή κανένα έξοδο για το έργο», γράφει ο κ. Χρυσοχός, ο οποίος στη συνέχεια αναφέρει ότι «ακόμα πιο εξωφρενική είναι η απαίτηση του ΑΔΜΗΕ να πληρώσει ο Κύπριος καταναλωτής κατά 63%, τουλάχιστον, την κατασκευή ενός έργου το οποίο γίνεται για να έχει η Ελλάδα έναν "κάλαθο" για να πετάει την περίσσια παραγωγή που θα της φέρει η περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ».
Νέος επενδυτής
Παρότι αυξάνονται οι επικριτές του έργου στην Κύπρο, το ενδιαφέρον διεθνών «παικτών» παραμένει έντονο. Ο ΑΔΜΗΕ ανακοίνωσε χθες ότι μέτοχος της Great Sea Interconnector (GSI) θα είναι η Meridiam, σύμφωνα με αρχική συμφωνία που υπέγραψαν οι δύο εταιρείες, αποδεικνύοντας την ελκυστικότητα της επένδυσης.
Η Meridiam είναι παγκόσμιος επενδυτής και διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων με έδρα το Παρίσι και ειδικεύεται στην ανάπτυξη, χρηματοδότηση και διαχείριση μακροπρόθεσμων έργων δημόσιας υποδομής με έμφαση στην μεγιστοποίηση του οφέλους για την οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνία.
Σημειώνεται ότι είναι ο βασικός επενδυτής στο έργο NeuConnect, την πρώτη ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Γερμανίας που βρίσκεται ήδη στη φάση της κατασκευής. Η Meridiam διαχειρίζεται περισσότερα από 22 δισ. δολάρια περιουσιακών στοιχείων, έχοντας παρουσία σε 56 χώρες.
Παράλληλα ο διαχειριστής τόνισε ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με ελληνικές εμπορικές τράπεζες, καθώς και με την Τράπεζα Κύπρου, προκειμένου να συμμετέχουν στην χρηματοδότησή του.