Δεκαπέντε μήνες χρειάστηκαν ώστε η ελληνική αγορά να δεχθεί μπαράζ παρεμβάσεων, φέρνοντας την να απέχει ένα μόνο «σκαλοπάτι» από τη γαλλική αγορά –την πιο παρεμβατική αγορά της ευρωζώνης. Από το Νοέμβριο του 2022 μέχρι και την περασμένη εβδομάδα – που ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Κώστας Σκρέκας κατέθεσε στη Βουλή την σχετική τροπολογία – θεσμοθετήθηκαν και εφαρμόζονται έξι συγκεκριμένες ρυθμίσεις, διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον πρωτόγνωρο για τις επιχειρήσεις, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες.
Η αρχή έγινε με το λεγόμενο «καλάθι του νοικοκυριού», το οποίο εφαρμόστηκε από το σύνολο των αλυσίδων και, δεδομένης της σχετικής απροθυμίας πολλών προμηθευτικών επιχειρήσεων να συμμετάσχουν στην κυβερνητική προσπάθεια, «γέμισε» με προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Έτσι, παρατηρήθηκε το φαινόμενο η ιδιωτική ετικέτα σ΄ αυτό το διάστημα να κερδίσει εντυπωσιακό μερίδιο αγοράς. Μέχρι και το 11μηνο του 2023 τα PL κατείχαν το 26,3% της αγοράς και ο ρυθμός ανάπτυξης τους είναι υψηλότερος από τα επώνυμα προϊόντα. Αυτή η τάση φαίνεται να διατηρείται και δεδομένου του προβλήματος της ακρίβειας – που τείνει να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις – να ενισχύεται.
Παράλληλα νομοθετήθηκε το «πλαφόν» στο μικτό κέρδος των εταιρειών στα επίπεδα αρχικά του Σεπτεμβρίου του 2021 και ακολούθως στα επίπεδα του Δεκεμβρίου του 2021. Όμως η εφαρμογή του «πλαφόν» συνέπεσε χρονικά με άνοδο του πληθωρισμού και ως εκ τούτου την αύξηση των επιτοκίων. Έτσι, το χρηματοοικονομικό κόστος των εταιρειών των ελληνικών επιχειρήσεων πολλαπλασιάστηκε.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους που στη διάρκεια του 2023 οι προμηθευτικές εταιρείες έδωσαν στις αλυσίδες τιμοκαταλόγους με σημαντικά αυξημένες τιμές - οι περισσότερες εκ των οποίων είναι «δανεισμένες» και ορισμένες σε υψηλά επίπεδα. Και παράλληλα προχώρησαν σε μπαράζ προσφορών. Από την άλλη πλευρά, οι έλεγχοι που εντάθηκαν σ΄αυτή την περίοδο από την ΔΙΜΕΑ επικεντρώθηκαν κυρίως στις πολυεθνικές εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων, αφήνοντας στο ... απυρόβλητο τις ελληνικές. Η ρύθμιση συνεχίζει να υφίσταται διαμορφώνοντας ένα ασφυκτικό λειτουργικό περιβάλλον.
Το τρίτο μέτρο ήρθε στην εποχή της υπουργίας του κ. Σκρέκα. Και το ονόμασε «πρωτοβουλία μόνιμης μείωσης τιμών κατά 5% για έξι μήνες» δηλαδή μέχρι το τέλος του Μαΐου του 2024. Οι αρχικές προβλέψεις για συμμετοχή 500 κωδικών καταρρίφθηκαν. Και τελικώς συμμετέχουν περί τους 1.300 κωδικούς. Συμπτωματικά, όμως, μέχρι τις 30 Νοεμβρίου άρχισε το «κυνήγι» των ... πολυεθνικών εταιρειών.
Ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες της ελληνικής αγοράς «δέχθηκαν» τα υψηλότερα προβλεπόμενα πρόστιμα. Κι εντελώς ... συμπτωματικά η λίστα των προϊόντων με μείωση 5% αυξήθηκε εντυπωσιακά! Μικρή όμως σημασία στο θέμα της ακρίβειας έχει το συγκεκριμένο μέτρο, δεδομένου ότι στα ράφια και στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ «τρέχουν» προσφορές από 20% ως και 40% σε κάποιες περιπτώσεις. Έτσι, το 5% έχει περισσότερο ... ψυχολογικό παρά οικονομικό αντίκτυπο!
Κι αμέσως μετά ο υπουργός Ανάπτυξης έφερε το «πακέτο» των 3+1 μέτρων το οποίο θα «τρέξει» στις επόμενες ημέρες. Υπενθυμίζεται ότι με την κατάθεση σχετικής τροπολογίας στη Βουλή πρόκειται να νομοθετηθεί: πρώτον, η απαγόρευση των προσφορών για τρεις μήνες από την ημέρα γνωστοποίησης ανατιμήσεων – η απαγόρευση αφορά στα προϊόντα που ανατιμώνται, δεύτερον, «καθαρές τιμές» στα οπωροκηπευτικά και στο κρέας με αναγνώριση «φύρας» 3%, τρίτον, η μείωση κατά 30% των συνολικών παροχών των προμηθευτών προς τους λιανεμπόρους σε έξι κατηγορίες προϊόντων και, τέταρτον, η «διατίμηση» των βρεφικών τροφών με την καθιέρωση 7% μικτού περιθωρίου κέρδους. Αυτά τα τέσσερα μέτρα θα εφαρμοστούν ως τις 31 Δεκεμβρίου του 2024.
Η νέα «παρτίδα» μέτρων – εξαιρουμένης της περίπτωσης του βρεφικού γάλακτος – όπως υποστηρίζουν πηγές της αγοράς είναι «αμφίβολης αποτελεσματικότητας» και μπορούν να λειτουργήσουν μόνο σωρευτικά μαζί με όλες τις υπόλοιπες κυβερνητικές παρεμβάσεις. Αλλά και πάλι τα αποτελέσματα τους δεν πρόκειται – υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές – να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της ακρίβειας. Ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις να το απαλύνουν. Ο φόβος ωστόσο της αγοράς είναι η μονιμότητα των μέτρων, έστω κι κατά τις ανακοινώσεις πρόκειται η εφαρμογή τους να είναι ορισμένης διάρκειας!
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
