Παρά την θετική πορεία της οικονομίας και την άνοδο των επενδύσεων την εφετινή χρονιά συνεχίστηκε η χαμηλή πτήση στις χορηγήσεις δανείων καθώς στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου μεγάλες αλλά και μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις προχώρησαν σε αποπληρωμές δανείων ύψους 1,3 δις. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της της Τράπεζας της Ελλάδος τον Οκτώβριο του 2023 ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις υποχώρησε σε 5% έναντι μέσου όρου 6,7% στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου της φετινής χρονιάς.
Η χαμηλή πτήση στις χορηγήσεις δανείων καθιστά δύσκολη την επίτευξη των στόχων που είχαν θέσει για τι 2023 οι διοικήσεις των τραπεζών.
Χαρακτηριστικό των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες είναι ότι στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου η μέση μηνιαία καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ήταν 79 εκατ. ευρώ, έναντι 450 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2022.
Ακόμα δυσμενέστερη είναι η εικόνα των χορηγήσεων προς νοικοκυριά που καταγράφουν αρνητικούς ρυθμούς μείωσης κατά το ίδιο διάστημα.
Αποπληρωμές δανείων 1,3 δισ. στο δεκάμηνο
Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση της ΤτΕ η χαμηλή επίδοση στις χορηγήσεις νέων δανείων οφείλεται κατά κύριο λόγο στις σημαντικές αποπληρωμές δανείων ιδιαίτερα από μεγάλες επιχειρήσεις ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι το τελευταίο διάστημα καταγράφονται αποπληρωμές δανείων και από μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις.
«Η μέση μηνιαία ακαθάριστη ροή τραπεζικών δανείων καθορισμένης διάρκειας (τακτής λήξης) προς τις ΜΧΕ –η οποία δεν επηρεάζεται από τις αποπληρωμές αυτές– μειώθηκε το δεκάμηνο του 2023, αλλά παρέμεινε σημαντική και διαμορφώθηκε σε 1,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 1,5 δισεκ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2022.
Η μείωση αυτή προήλθε από τα δάνεια προς τις μεγάλες επιχειρήσεις, τα οποία αποτελούν το 71% (906 εκατ. ευρώ) της συνολικής ακαθάριστης ροής, ενώ η αντίστοιχη ροή προς τις ΜΜΕ κατέγραψε μικρή ετήσια αύξηση (κατά 2,7%, σε 362 εκατ. ευρώ). Από την άλλη πλευρά, το μέσο μηνιαίο υπόλοιπο της τραπεζικής χρηματοδότησης χωρίς καθορισμένη διάρκεια (δηλ. των πιστωτικών γραμμών και άλλων διευκολύνσεων) προς τις ΜΧΕ αυξήθηκε κατά 8,3% την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022» σημειώνει η ΤτΕ.
Σε ότι αφορά τους λόγους εξασθένισης της δυναμικής της πιστωτικής επέκτασης προς επιχειρήσεις η ΤτΕ επισημαίνει την άνοδο των επιτοκίων και την συνεπακόλουθη αύξηση του κόστους του χρήματος ενώ αρνητικά επηρέασε και η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας.
Τι θα κρίνει την πιστωτική επέκταση το 2024
Σε ότι αφορά τις από εδώ και πέρα προοπτικές πιστωτικής επέκτασης η ΤτΕ επισημαίνει ότι το υψηλό επίπεδο των επιτοκίων δανεισμού, και μάλιστα σε συνδυασμό με την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, θα συνεχίσει να έχει αρνητική επίδραση στον ετήσιο ρυθμό της τραπεζικής πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις.
Από την άλλη πλευρά, η προβλεπόμενη ευνοϊκή πορεία του ΑΕΠ και η προσδοκώμενη αύξηση των εκταμιεύσεων καθώς θα υλοποιούνται τα εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο του RRF εκτιμάται ότι θα στηρίξουν τη διατήρηση του ρυθμού αυτού σε επίπεδα ανάλογα με εκείνα του 2023. Επίσης, αναμένεται να συνεχιστεί η θετική επίδραση στην πιστωτική επέκταση από τους πόρους συγχρηματοδότησης εκ μέρους των τραπεζών και του Ομίλου ΕΤΕπ που θα διατεθούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ (2021-2027).