Η ανάγκη αλλαγής του οικονομικού μοντέλου της χώρας τονίστηκε στο πάνελ της εκδήλωσης του Κύκλου Ιδεών. Παράλληλα υπογραμμίστηκε η ανάγκη να συνεχιστούν εντατικά οι μεταρρυθμίσεις τα επόμενα χρόνια ώστε να κλείσει το χάσμα που χωρίζει την Ελλάδα με την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς η χώρα βρίσκεται μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία.
Ο πρόεδρος του ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας, Γκ. Χαρδούβελης σημείωσε πως «υπήρχε η εποχή που θεωρούσαμε δεδομένο πως οι ελληνικοί μισθοί και το ΑΕΠ θα συγκλίνουν με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους χωρίς να βλέπουμε τις ανισορροπίες που είχαν προκύψει».
Κάτι το οποίο, σύμφωνα με τον κ. Χαρδούβελη, έφερε την κρίση επισημαίνοντας ότι «στο διάστημα της κρίσης, το ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε κατά 20% από τα επίπεδα του 2006, ενώ την ίδια στιγμή το ΑΕΠ των εταίρων μας αυξήθηκε κατά 20%», υπογραμμίζοντας ότι η απόκλιση ήταν μεγαλύτερη με τις νέες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που μπήκαν στην ΕΕ και χωρίς το βάρος του χρέος έχουν ξεπεράσει πλέον την Ελλάδα».
Υπογράμμισε πως σε όρους αγοραστικής δύναμης, η Ελλάδα βρίσκεται στον πάτο, εξαιτίας του υψηλού κόστους ζωής, ενώ τόνισε την ανάγκη να υπάρξει μια στρατηγική που θα οδηγήσει στη σύγκλιση της ελληνικής οικονομίας με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. «Οι παλιές ανισορροπίες δείχνουν να έχουν εκλείψει. Η δημοσιονομική ανισορροπία έχει εκλείψει, υπάρχουν δυσκολίες, υπάρχει το χρέος το οποίο μειώνεται. Έχουμε μάθει το μάθημα μας, προσέχουμε τα δημοσιονομικά», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Για το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας, ο κ. Χαρδούβελης σημείωσε πως καταγράφεται ένα ελαφρύ έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου που φτάνει το 3%, επισημαίνοντας πως «δείχνει και το τι πρέπει να κάνουμε και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αλλάξουμε το οικονομικό μοντέλο. Δεν μπορούμε να έχουμε μόνο τον τουρισμό. Ο κόσμος αλλάζει, ψηφιοποιείται και εμείς πρέπει να μπούμε στη νέα ψηφιακή οικονομία και να γίνουμε πρωταθλητές».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΔΣ της Eurobank Γ. Ζανιάς δήλωσε πως «δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Ελλάδα πάει καλά και αναπτύσσεται αρκετά πιο γρήγορα από την ευρωζώνη και μεσοπρόθεσμα υπάρχει μια θετική προοπτική».
Τόνισε πως πρέπει να προσέξει η Ελλάδα το έλλειμμα του ισοζυγίου, ωστόσο υπογράμμισε πως υπάρχουν δυο ακόμα ζητήματα που πρέπει να δοθεί προσοχή. Συγκεκριμένα σημείωσε πως «υπάρχει ένα τεράστιο έλλειμμα των επενδύσεων. Οι επενδύσεις που γίνονται είναι όσες και οι αποσβέσεις. Κάτι που σημαίνει ότι είναι σχεδόν μηδενικές. Στην Ευρώπη οι επενδύσεις είναι το 23% του ΑΕΠ ενώ στην Ελλάδα είναι το 13,7%. Αυτό είναι απομεινάρι της κρίσης».
Παράλληλα, επισήμανε το ζήτημα της αποταμίευσης που δεν λαμβάνει την δέουσα προσοχή που θα έπρεπε. Ειδικότερα ανέφερε ότι «δεν έχουμε πόρους για ανάπτυξη. Είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, όπου η αποταμίευση των νοικοκυριών είναι αρνητική. Αυτή τη στιγμή η αποταμίευση στην Ευρώπη είναι στο 24% του ΑΕΠ ενώ στην Ελλάδα είναι -1%», σημειώνοντας πως αν υπάρξει ακόμα ένα εξωτερικό σοκ και σταματήσουν οι διασυνοριακές μεταφορές κεφαλαίων, τότε η χώρα θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη κατάσταση γιατί δεν θα υπάρχουν πόροι για ανάπτυξη.
Στο ζήτημα της φοροδιαφυγής αναφέρθηκε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της EOS Capital Partners Α. Ταμβακάκης, που σημείωσε ότι «είναι δύσκολο πολύ να λυθεί το ζήτημα. Στην Ελλάδα έχουμε πολύ λίγους άμεσους φόρους και πάρα πολύ μεγάλους έμμεσους φόρους», ανέφερε, τονίζοντας πως στην παρούσα περίοδο με τις μεγάλες πληθωριστικές πιέσεις, αυτή η κατάσταση βοηθάει στα δημόσια έσοδα.
Παράλληλα, τόνισε πως πρέπει να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, και να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις άμεσα καθώς οι κυβερνήσεις έχουν την τάση μετά την πρώτη διετία να παγώνουν τις διαρθρωτικές κινήσεις υπό τον φόβο μιας ενδεχόμενης πολιτικής ήττας στις εκλογές.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ Ν. Βέττας από την πλευρά του ανέφερε πως η ελληνική οικονομία είναι σε θετική τροχιά με τις προοπτικές να είναι καλές για τα επόμενα 2-3 χρόνια. Υπογράμμισε πως έχουν γίνει μεταρρυθμίσεις στη χώρα από το 2010 μέχρι σήμερα και πιο γρήγορα τα τελευταία χρόνια, ενώ αναφέρθηκε και στην κρίσιμη παράμετρο που αποτελούν οι ευρωπαϊκοί πόροι.
«Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι τεραστίου μεγέθους σε σχέση με τα υπόλοιπα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας» ανέφερε ο κ. Βέττας, που σημείωσε ότι μπορεί να γίνει είτε καταλύτης επενδύσεων σε φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο «καθώς από την κατασκευή του φέρνει μαζί και μεταρρυθμίσεις» ή να γίνει το άλλοθι πως το κράτος και οι επιχειρήσεις βρίσκουν κάποια χρήματα για τα επόμενα 3-4 χρόνια και στη συνέχεια το μέλλον θα είναι αβέβαιο. Ωστόσο εξέφρασε την εκτίμηση πως τα επόμενα 2-3 χρόνια η ελληνική οικονομία θα κινηθεί πιο θετικά από την Ευρώπη αλλά παραμένει άγνωστη μακροπρόθεσμη προοπτική.
Τα επιτόκια των τραπεζών στο επίκεντρο
Για την κριτική που ασκείται σχετικά με τα spread των επιτοκίων και τις διαφορές με τις ευρωπαϊκές τράπεζες, ο κ. Χαρδούβελης επισήμανε ότι οι διαφορές δεν είναι τόσο μεγάλες, καθώς το στεγαστικό δάνειο είναι στο 4,3% που δεν απέχει πολύ από την Ευρώπη, αναφέροντας πως υπάρχει έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών.
Εξήγησε πως οι μεγάλες επιχειρήσεις αντλούν δάνεια με πολύ μικρά επιτόκια, ενώ το πρόβλημα εντοπίζεται στις μικρές επιχειρήσεις όπου δεν υπάρχει εύκολη πληροφόρηση για τα οικονομικά τους. «Είναι δομικό το πρόβλημα για την Ελλάδα, καθώς υπάρχουν πολλές μικρές επιχειρήσεις που θέλουν να κρύψουν τα εισοδήματά τους και αυτό κάνει δύσκολο για την τράπεζα να δανείσει γιατί έχει και έναν σκληρό επόπτη από πίσω που δεν την αφήνει να δανείζει».
Για τα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων τόνισε πως κύρια αιτία είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι λογαριασμοί είναι συναλλακτικού σκοπού με μικρά ποσά που φτάνουν έως τις 5.000 ευρώ. «Περίπου το 80% των λογαριασμών είναι συναλλακτικού σκοπό και το 20% είναι επενδυτικού και εκεί μάλιστα οι τράπεζες προσπαθούν να κρατήσουν τους καταθέτες προσφέροντας υψηλότερα επιτόκια και διάφορα προγράμματα», ανέφερε, ενώ επισήμανε πως ακόμα υπάρχει ο φόβος από τον Έλληνα καταθέτη ότι θα χάσει τις καταθέσεις του.
Σημείωσε πως υπάρχει μεγάλη ρευστότητα στην ελληνική οικονομία. Αν δει κανείς τον λόγο δανείων προς καταθέσεις η Ελλάδα είναι κάτω από το 60% και υπάρχουν πλεονάζουσες καταθέσεις που αναζητούν να διοχετευτούν.
Ο κ. Ζανιάς σημείωσε πως η κατάσταση με τα επιτόκια είναι περίπου η ίδια σε όλη τη Ν. Ευρώπη, αναφέροντας πως οι τράπεζες έχουν αρχίσει να προσαρμόζονται. Προς το παρόν, οι αλλαγές αυτές είναι περισσότερο στην κατηγορία των προθεσμιακών καταθέσεων αλλά υπάρχει μια τάση στην ελληνική αγορά ο καταθέτης να μην θέλει να δεσμευτεί.
Υπογράμμισε επίσης πως τα εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα είναι 100-110 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν περίπου στο 55% του ΑΕΠ ενώ πριν την κρίση ήταν στο 110-120% του ΑΕΠ, σημειώνοντας πως στην Πορτογαλία, μια χώρα που μπήκε επίσης σε μνημόνια, τα δάνεια είναι ήδη σε αυτά τα επίπεδα.
Αναφέρθηκε στη χαμηλή ζήτηση, και το γεγονός ότι η ΕΚΤ έχει επιβάλλει αυστηρούς κανόνες για τη δανειοδότηση. «Ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομίας είναι στο κόκκινο και συνεπώς είναι non bankable», ανέφερε χαρακτηριστικά και επισήμανε πως αυτή τη στιγμή τα εξυπηρετούμενα δάνεια είναι στα 100-110 δισ. ευρώ και στα 70-75 δισ. ευρώ τα κόκκινα δάνεια.
Υπογράμμισε την ανάγκη αναδιάρθρωση ενός σημαντικού κομματιού της οικονομίας αλλά και των νοικοκυριών, επισημαίνοντας πως η οικονομία έχει μικρύνει και δεν συμβάλλουν όλοι στο ΑΕΠ, κάτι που αποτελεί μια σημαντική ανισορροπία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
