Άρειος Πάγος: Σταματά η αυτόφωρη διαδικασία για μηνύσεις αντιεμβολιαστών

Με εγκύκλιό του, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασίλης Πλιώτας κλείνει οριστικά το θέμα της αυτόφωρης διαδικασίας κατά των εκπαιδευτικών (δασκάλων και καθηγητών), των γιατρών και των νοσηλευτών, οι οποίοι μηνύονται από «αντιεμβολιαστές» με «εμφανή την πρόθεση να αποτρέψουν την εφαρμογή και την τήρηση των μέτρων που έχουν θεσμοθετηθεί από την πολιτεία για την αντιμετώπιση της διάδοσης της νόσου».

Αναλυτικά, ο κ. Πλιώτας με την εγκύκλιό δίνει σε όλους τους συναδέλφους του εισαγγελείς Εφετών και Πρωτοδικών σαφείς οδηγίες, με βάση τη νομοθεσία, για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζονται από τη Δικαιοσύνη οι αντιεμβολιαστές και οι αρνητές των αυτοδιαγνωστικών ελέγχων (self-test), όταν στρέφονται με μηνύσεις κατά εκπαιδευτικών, γιατρών και νοσηλευτών, καθώς και οι περιπτώσεις πλαστών πιστοποιητικών, που μπορεί να κατευθύνονται -εκτός άλλων- και στην οικονομική εκμετάλλευση ανυποψίαστων πολιτών.

Ακόμη, ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός αναφέρει στην εγκύκλιό του ότι υπάρχει η δικονομική δυνατότητα όταν κατατίθενται μηνύσεις σε βάρος εκπαιδευτικών, γιατρών και νοσηλευτών να μην κινείται η αυτόφωρη διαδικασία πριν ο αρμόδιος προανακριτικός υπάλληλος ενημερώσει τον κατά τόπου αρμόδιο εισαγγελέα. Ο τελευταίος, με βάση τη δικονομία, θα συνεκτιμήσει, εκτός των άλλων, τα κίνητρα της συμπεριφοράς του μηνυτή, καθώς και την ανάγκη έννομης προστασίας του μηνυόμενου, πιστού στο καθήκον, δημόσιου λειτουργού της εκπαίδευσης ή της υγείας, εν μέσω προσπαθειών της πολιτείας και της κοινωνίας να αντιμετωπιστεί η πανδημία του κορονοϊού.

Το κείμενο της εγκυκλίου του κ. Πλιώτα έχει ως εξής:

«Τους κ.κ. Εισαγγελείς Εφετών και Πρωτοδικών της Χώρας

Θέμα: Έννομη προστασία δημοσίων λειτουργών που στοχοποιούνται από "αντιεμβολιαστές"

Τις τελευταίες ημέρες έλαβαν δημοσιότητα περιστατικά στα οποία εμφανίζονται πρόσωπα εμφορούμενα από ιδέες αμφισβήτησης των παραδοχών της ιατρικής επιστημονικής κοινότητας για τα εμβόλια κατά της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19 ("αντιεμβολιαστές", αρνητές της πανδημίας κ.λπ.), να στρέφονται, κυρίως, κατά εκπαιδευτικών λειτουργών (δασκάλων και καθηγητών), ιατρών, νοσηλευτών και υπαλλήλων των εν γένει δομών υγείας, υποβάλλοντας εναντίον τους εγκλήσεις και μηνύσεις, με εμφανή την πρόθεση να αποτρέψουν την εφαρμογή και την τήρηση των μέτρων που έχουν θεσμοθετηθεί από την πολιτεία για την αντιμετώπιση της διάδοσης της νόσου.

Η αρνητική όμως αυτή τακτική μπορεί να επιφέρει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες τόσο για τα καθών στρέφεται πρόσωπα αλλά και ευρύτερα για το κοινωνικό σύνολο. Να αποτελέσει αφορμή αδικαιολόγητης προσωπικής ταλαιπωρίας ευσυνείδητων δημόσιων λειτουργών, που εκτίθενται στον κίνδυνο προσαγωγών και συλλήψεων, να διαταράξει την ομαλή διεξαγωγή του εκπαιδευτικού έργου ή αναλόγως μιας δημόσιας υγειονομικής υπηρεσίας και ακόμη, με εξελισσόμενη την αλληλουχία των καταστάσεων, να συμβάλλει στον κίνδυνο νόσησης από τον κορονοϊό COVID-19, δηλαδή βλάβης της υγείας ή της ζωής στο κοινωνικό περιβάλλον και σ' αυτό ακόμη το ευαίσθητο μαθητικό περιβάλλον.

Κατόπιν των προαναφερθέντων, αδήριτη παρίσταται η ανάγκη και ασφαλώς συνιστά εισαγγελικό καθήκον και υποχρέωση να επιδεικνύετε ιδιαίτερη προσοχή στον χειρισμό τέτοιων υποθέσεων, ήδη, από το πρώιμο στάδιο υποβολής έγκλησης ή μήνυσης, προεχόντως, των προσχηματικών ή και κακόβουλων, απευθύνοντας σαφείς οδηγίες προς όλους τους ανακριτικούς υπαλλήλους της περιφέρειάς σας.

Ειδικότερα:

1. Όταν ο ανακριτικός υπάλληλος λάβει έγκληση, μήνυση και εν γένει καταγγελία κατά εκπαιδευτικού λειτουργού, ιατρού, νοσηλευτή ή εργαζομένου σε δομή υγείας, με περιεχόμενο που άπτεται των προηγουμένων, πάραυτα θα ενημερώνει τηλεφωνικά τον αρμόδιο εισαγγελέα (εισαγγελέα υπηρεσίας - ποινικής δίωξης) και θα αναμένει τις συγκεκριμένες οδηγίες του, χωρίς στο μεταξύ να προβαίνει σε ενέργεια εναντίον του μηνυόμενου προσώπου, δηλαδή σε σύλληψη για αυτόφωρο αδίκημα ή και προσαγωγή του λόγω υπονοιών διάπραξης εγκληματικής ενέργειας (κατά τα άρθρα 74 § 1 εδ. θ και 95 ΠΔ 141/1991). Μετά τη λήψη των οδηγιών θα συμμορφώνεται απολύτως με το περιεχόμενο αυτών.
2. Ο Εισαγγελέας, αφού ενημερωθεί για το επακριβές περιεχόμενο της καταμήνυσης, ζητώντας ενδεχομένως και πλείονες πληροφορίες για τις ιδιαίτερες περιστάσεις υπό τις οποίες αυτή υποβλήθηκε και την αφορμή που την προκάλεσε, θα αξιολογεί (σύμφωνα με το δικονομικό καθήκον και τη λειτουργική αποστολή του) την ύπαρξη ή μη ενδείξεων βασιμότητας και θα αξιοποιεί την εισαγγελική εμπειρία του για να διαγνώσει και, τον τυχόν, προσχηματικό χαρακτήρα της καταγγελίας, ώστε να δώσει τις προσήκουσες ανάλογες κατευθύνσεις για τον περαιτέρω χειρισμό της. Τονίζεται ότι και στην περίπτωση ακόμη που καταγγέλλεται φερόμενο ως επ' αυτοφώρω τελεσθέν πλημμέλημα, η ρύθμιση του άρθρου 417 ΚΠΔ παρέχει τη δικονομική δυνατότητα στον εισαγγελέα, να κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι να μην εφαρμοστεί η συνοπτική διαδικασία του αυτοφώρου και να διατάξει, συνακόλουθα, να μη συλληφθεί και να μην προσαχθεί ο μηνυόμενος, η δε υποβολή - διαβίβαση της μήνυσης ή έγκλησης να επακολουθήσει. Ο εισαγγελέας, ως οιονεί "κυρίαρχος της ποινικής προδικασίας", θα λάβει υπόψη του και θα συνεκτιμήσει, εκτός των άλλων, τα κίνητρα της συμπεριφοράς του μηνυτή, καθώς και την ανάγκη έννομης προστασίας του μηνυόμενου, πιστού στο καθήκον, δημόσιου λειτουργού της εκπαίδευσης ή της υγείας, εν μέσω προσπαθειών της πολιτείας και της κοινωνίας να αντιμετωπισθεί η πανδημία του κορονοϊού.
3. Υπενθυμίζονται και τα διαλαμβανόμενα σε προγενέστερες, πρόσφατες, εγκυκλίους μας και, ιδίως, η επιβαλλομένη προσπάθεια εξιχνίασης τυχόν "κυκλωμάτων" που αναπτύσσουν την εγκληματική δραστηριότητα αναφορικά με την παραγωγή πλαστών ή ψευδών κατά περιεχόμενο πιστοποιητικών εμβολιασμού ή νόσησης. Επισημαίνομε δε ακόμη και την ανάγκη ελέγχου της δημιουργίας πυρήνων προπαγάνδας και δράσης από επιτήδειους υπαίτιους που με το περίβλημα αντιεμβολιαστικών θεωρήσεων και ιδεών, δρασκέλισαν ήδη το κατώφλι της νομιμότητας και εκδήλωσαν ή θα επιχειρήσουν να αναπτύξουν δραστηριότητες με συμπεριφορές απτόμενες των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα (πρβλ. άρθρα 169, 183, 186, 330, 386 κ.ά.), που μπορεί να κατευθύνονται, εκτός άλλων, και στην οικονομική εκμετάλλευση ανυποψίαστων συνανθρώπων μας.

Τέλος, αναντίρρητα είναι σεβαστή η ελευθερία και αναφαίρετο το δικαίωμα του καθενός να έχει τις προσωπικές απόψεις και ιδέες του για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού COVID-19, τούτο όμως δεν σημαίνει ότι οι θεωρήσεις αυτές του παρέχουν, επ’ ουδενί, το δικαίωμα να τις εκδηλώνει με αντικοινωνική συμπεριφορά και να τις μετουσιώνει προβαίνοντας σε πράξεις που υπερβαίνουν τα όρια του νόμου και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των κυρωτικών κανόνων του ποινικού δικαίου».