Παραστάσεις online, ταινίες, συναυλίες σε streaming και αυτοσχέδιες συναυλίες από τα σπίτια: με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, οι καλλιτέχνες μας κράτησαν συντροφιά σε ολόκληρη την καραντίνα, προσφέροντας δωρεάν τη δουλειά τους σε όλους εμάς που ήμασταν κλεισμένοι στα σπίτια μας. Κι όμως, αυτοί οι σκληρά εργαζόμενοι που σε εύκολους και δύσκολους καιρούς είναι απαραίτητοι, βρίσκονται στα πρόθυρα οικονομικής κατάρρευσης. Πολλοί δεν κατάφεραν να πάρουν τις ενισχύσεις που έχουν προβλεφθεί αλλά κυρίως όλοι ανησυχούν για το επόμενο βήμα εν μέσω των περιορισμών που φέρνει η νέα κανονικότητα.
Το διάγγελμα του πρωθυπουργού για τη σταδιακή άρση των μέτρων έκανε γνωστό ότι φεστιβάλ δεν πρόκειται να διεξαχθούν μέσα στο καλοκαίρι και έριξε τη χαριστική βολή στον κλάδο, ενώ οι αναρτήσεις διαμαρτυρίας από δεκάδες καλλιτέχνες κατέκλυσαν τα social media.
Τώρα η κυβέρνηση αναδιπλώνεται στο θέμα του Πολιτισμού, με ανακοινώσεις που αναμένονται ίσως μέσα στην εβδομάδα, ωστόσο σε ένα τομέα όπου οι εργαζόμενοι δυσκολεύονται πολλές φορές να αναγνωριστούν ακόμα και ως επαγγελματίες και να διεκδικήσουν αυτά που τους αναλογούν, η κατάσταση φαίνεται να είναι αρκετά περίπλοκη στη λύση της.
«Θα χρειαστεί να κάνουμε μια ειδική άσκηση και έχω ήδη δώσει τις σχετικές κατευθύνσεις στο υπουργείο Πολιτισμού για το πώς μπορεί και πρέπει να στηριχθεί ο κλάδος του πολιτισμού βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα», ανέφερε ο πρωθυπουργός σε ομιλία του στη Βουλή, σημειώνοντας πως «θα μιλήσουμε πολύ σύντομα για τον κλάδο αυτό με συγκεκριμένα μέτρα και συγκεκριμένες προτάσεις και πιστεύω ότι θα μπορούμε να καταλήξουμε σ' ένα πρόγραμμα το οποίο θα απαλύνει στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις αρνητικές επιπτώσεις στον κλάδο του πολιτισμού, από το γεγονός ότι φέτος το καλοκαίρι εκ των πραγμάτων ο συγχρωτισμός σε ανοιχτούς χώρους δεν θα μπορεί να γίνει με τις ίδιες διαδικασίες και με τους ίδιους κανόνες που γινόταν πάντα μέχρι σήμερα».
Τα πράγματα όμως στον κλάδο που θα υποστεί μεγαλύτερο πλήγμα ίσως και από τον τουρισμό φαίνεται ότι θα είναι δύσκολα, είτε γίνουν είτε όχι κάποιες – περιορισμένες εκδηλώσεις μέσα στους καλοκαιρινούς μήνες.
Έκτακτο επίδομα, αλλά όχι για όλους
«Οι μέχρι τώρα προβλέψεις για τον κλάδο του πολιτισμού και τους εργαζομένους -ειδικά για τους μουσικούς που έχω καλύτερη εικόνα- είναι ανεπαρκείς. Δεν στηρίζονται σε ρεαλισμό και στην πραγματικότητα αυτής της δουλειάς. Έχουν αφήσει έξω ίσως και πάνω από το 70% των εργαζομένων στον κλάδο σε σχέση με το επίδομα», λέει χαρακτηριστικά στο Business Daily ο Φίλιππος Πλιάτσικας, φέρνοντας ως παράδειγμα τους μουσικούς των Πυξ Λαξ, που αν και είχαν κλεισμένες εμφανίσεις και τον Μάρτιο πριν την επιβολή του lockdown, οι περισσότεροι από αυτούς δεν κατάφεραν να πάρουν την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ. «Υπάρχουν κάποιοι υπό-όροι ότι πρέπει να είναι σε κάποια σωματεία, που δεν καταλαβαίνω το γιατί. Το θέμα είναι να εργάζονται και αυτό να αποδεικνύεται. Κάποιοι υπό-όροι, που πολλές φορές έχω χιουμοριστικά πει ότι είναι σαν να λες ότι το επίδομα θα το πάρουν όλοι αρκεί να έχουν ροζ μαλλιά, πράσινα παπούτσια και κόκκινα κορδόνια», λέει χαρακτηριστικά.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Άρης Ζέρβας, συνθέτης και μουσικός που συνεργάζεται με γνωστά ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής όπως η Ν. Μποφίλιου, η Μόνικα, ο Σ. Δρογώσης και ο Γ. Νταλάρας. «Αυτοί που δεν πήραν την ενίσχυση είναι εκείνοι που δεν μπορούσαν να αποδείξουν με κάποιον τρόπο ότι δούλεψαν έστω τον Μάρτιο. Αυτό είναι από μόνο του ένα μεγάλο πρόβλημα. Όσοι έχουν μπλοκάκι ως μουσικοί, όπως εγώ το πήραν, όσοι είναι σε ωδείο το παίρνουν, όσοι είχαν κάνει τον Μάρτιο κάποιες συναυλίες το παίρνουν. Για αυτούς που δεν είναι σε αυτές τις κατηγορίες το κράτος έβαλε τον όρο των σωματείων σαν προϋπόθεση που είναι τελείως άκυρος», λέει υποστηρίζοντας ότι ο όρος που προστέθηκε στη δεύτερη φάση των μέτρων άφησε απ’ έξω πολύ κόσμο.
«Το ουσιαστικό είναι ότι στη δεύτερη φάση των προβλέψεων που προσπάθησαν να εντάξουν περισσότερους και τελικά δεν μπήκαν, εκεί έγινε το μεγάλο λάθος καθώς ζητούσαν να έχει κάποιος 50 ένσημα από το 2018. Πήραν έτος αναφοράς το 2018 που είναι άκυρο σαν κριτήριο. Επίσης υπάρχουν πολλοί μουσικοί που δουλεύουν σε μαγαζιά – ταβέρνες, μεζεδοπωλεία και σε μεγάλες σκηνές που δεν τους κολλάνε ένσημα ως μουσικούς, τους εμφανίζουν ως σερβιτόρους κλπ και δεν καταφέρνουν να έχουν τα 50 ένσημα μουσικής που ζητούσε η ΠΝΠ».
Ίδια η κατάσταση και στο θέατρο, με πολλούς εργαζόμενους να μην μπορούν να αποδείξουν ότι εργάζονταν. «Απ’ όσο ξέρω και το Εθνικό Θέατρο και όλα τα ΔΗΠΕΘΕ πληρώνουν κανονικά όσους είχαν συμβάσεις. Οι περισσότεροι συνάδελφοι και ηθοποιοί που ήταν σε παραστάσεις το χειμώνα, ακόμα κι αν δεν κατέβηκαν λόγω των περιορισμών, το πήραν. Όμως εκείνοι που ήταν σε συζητήσεις / πρόβες για δουλειές για το επόμενο διάστημα έμειναν εκτός. Και αυτοί που δεν είχαν ένσημα πρόσφατα δεν το πήραν επίσης», υποστηρίζει ο σκηνοθέτης Ευθύμης Χρήστου, που ως εργαζόμενος με σύμβαση στο ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης συνεχίζει να πληρώνεται για το διάστημα που λειτουργεί η σύμβαση, χωρίς να γνωρίζει τι θα γίνει μετά.
«Το επίδομα το πήρα τελευταία στιγμή ως ελεύθερος επαγγελματίας, με τη δεύτερη τροποποίηση. Ακόμα δεν έχουν μπει τα χρήματα. Το πήραν αυτοί που είχαν μια ενεργή σύμβαση. Αν είχαν κλείσει για το επόμενο διάστημα δουλειές και δεν είχαν υπογραφεί οι συμβάσεις έμειναν εκτός της ενίσχυσης. Επιπλέον, ένα μεγάλο μέρος των συναδέλφων εργάζονται με τρόπους που θα λέγαμε "μαύρα". Δηλαδή με ομάδες, με απλήρωτες πρόβες με τη λογική του "ας προσπαθήσουμε να το ανεβάσουμε και αν βγει κέρδος να τα μοιραστούμε". Αρκετοί εργάζονται έτσι. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για αυτούς, όπως δεν υπάρχει και για όλη αυτή την οικονομία, την παραοικονομία που εργάζονται στο μεροκάματο, από εδώ και από εκεί και δεν φαίνονται τώρα για να μπορέσουν να πάρουν το επίδομα. Εργάζονται με συνθήκες που δεν εξυπηρετούν τους ίδιους προφανώς αλλά, αλλά τους εργοδότες που δεν πληρώνουν τα ένσημα» υποστηρίζει ο Γιάννης Νικολαΐδης, χορευτής – χορογράφος και μέλος της ομάδας Griffón.
Στοίχημα το καλοκαίρι
Με πολλούς καλλιτέχνες και εργαζόμενους στην παραγωγή, ειδικά συναυλιών, να συγκεντρώνουν το 60% του εισοδήματός του έτους το καλοκαίρι, οι επόμενοι μήνες είναι κρίσιμοι για τους περισσότερους από αυτούς. «Από επίσημα χείλη σπάνια θα ακούσεις κάτι συγκεκριμένο για αυτούς που δουλεύουν στον πολιτισμό. Λες και είναι παιδιά κατώτερου θεού. Οι περισσότεροι που ασχολούνται με δουλειές που έχουν σχέση με τον πολιτισμό, βγάζουν συμπεράσματα διαβάζοντας για άλλα επαγγέλματα που έχουν σχέση με τον πολιτισμό και προσπαθούν να συμπεράνουν τι θα γίνει στον κλάδο» υποστηρίζει ο Φ. Πλιάτσικας μιλώντας για την επόμενη μέρα.
«Δεν έχει ειπωθεί συγκεκριμένα αν θα δουλέψουμε το καλοκαίρι και τους υπόλοιπους μήνες. Πρέπει να είναι αφελής κανείς για να πιστέψει ότι αν δεν επιτραπούν οι παραστάσεις σε εξωτερικούς χώρους το καλοκαίρι, θα επιτραπούν τον χειμώνα σε κλειστούς χώρους. Σχεδόν μιλάμε για ένα χρόνο χωρίς δουλειά. Αν δεν επιτραπεί να γίνουν παραστάσεις και συναυλίες, τότε θα πρέπει οπωσδήποτε το κράτος που για να είμαστε δίκαιοι έχει επιδείξει ρεαλισμό και μέτρο μέχρι στιγμής – να συγκεκριμενοποιήσει τι θα κάνει αν δεν υπάρξει δουλειά φέτος το καλοκαίρι. Να συνεχίσει να έχει αυτό το μέτρο και όχι να το ρίξει στο καλαματιανό», τονίζει, θέτοντας το ερώτημα πώς θα βιοποριστούν οι εργαζόμενοι που ενδέχεται να μείνουν χωρίς δουλειά για τους επόμενους 8-12 μήνες.
«Θα δώσει κονδύλια από το ΕΣΠΑ για να χρηματοδοτήσει εργαζόμενους που είναι πάνω από 150.000 στο χώρο του θεάματος; Τι θα κάνει; Αυτές τις απαντήσεις περιμένουμε εναγωνίως».
Καμπανάκι και από τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων
«Έχουμε κλείσει από 12 Μαρτίου. Στον ενάμιση αυτόν μήνα που δεν λειτουργούμε, οι παραστάσεις μας σταμάτησαν μαχαίρι, ακυρώθηκε το φεστιβάλ μας στην Τεχνόπολη που θα γινόταν πρώτη βδομάδα του Ιουνίου, ένα διεθνές φεστιβάλ αυτοσχεδιαστικού θεάτρου το Mount Olymprov είχαμε κλείσει καλλιτέχνες, εκπαιδευτές, ήμασταν sold out ήδη, θα είχαμε 130 εκπροσώπους από 30 διαφορετικές χώρες και αναγκαστικά ακυρώθηκε. Έχουμε τεράστια οικονομική ζημιά από αυτό. Πρέπει να επιστρέψουμε χρήματα, έχουμε ξοδέψει ποσά που προφανώς δε θα πάρουμε πίσω και αναγκαστικά πάει για του χρόνου, αν καταφέρουμε να κλείσουμε και πάλι τον χώρο αυτό» λέει ο Μενέλαος Πρόκος, Ιδρυτής και διευθυντής εκπαίδευσης της σχολής Improvibe, της πρώτης σχολής Αυτοσχεδιαστικού Θεάτρου Improv Comedy Theater στην Αθήνα, με λειτουργία από το 2012.
«Δεν υπάρχει καμία ανακοίνωση μέχρι στιγμής ούτε για το αν και πότε θα ξεκινήσουμε παραστάσεις, ούτε για τα μαθήματα στη σχολή. Το θέμα είναι όμως, ότι και να ανοίξουμε με τα περιοριστικά μέτρα σε σχέση με το χώρο, αν ισχύει το 1 άτομο ανά 10 τμ., περιορίζεται δραματικά ο αριθμός των μαθητών ανά αίθουσα με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει το μάθημα στην ουσία. Και δε ξέρουμε και για πόσο καιρό θα κρατήσουν αυτά τα μέτρα. Εμάς μας κόβει τα φτερά. Δεν μπορούμε να κάνουμε τα μαθήματα» τονίζει μιλώντας για την επόμενη ημέρα.
«Το δικό μας είδος είναι καινούριο για την Ελλάδα, είμαστε 8 χρόνια που έχουμε τη σχολή, δεν είμαστε μαζικής κατανάλωσης. Η σχολή δύσκολα τα φέρνει βόλτα έτσι κι αλλιώς και φέτος ήταν η πρώτη χρονιά που σαν να ανασαίναμε περισσότερο. Ήταν τεράστιο πλήγμα πριν από κάποια χρόνια όταν βρεθήκαμε από 0% ΦΠΑ να πληρώνουμε από την μία μέρα στην άλλη 24%. Τώρα που θα πρέπει να μειωθούν οι μαθητές δεν έχω ιδέα πώς θα βγαίνουν τα έξοδα της σχολής. Για την ώρα έχουν ανασταλεί οι φορολογικές υποχρεώσεις, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να τα πληρώσουμε. Με ποια έσοδα»;
Αντίστοιχη και η περίπτωση της Χριστίνας Χατζηνικολάου, ιδιοκτήτριας του Red Jasper Cabaret Theatre στην Κυψέλη που άνοιξε τις πόρτες του πριν από μερικούς μήνες. «Οι εργαζόμενοι μου πήραν όλοι το επίδομα γιατί δεν τους απέλυσα. Ήταν όλοι με συμβάσεις και οι ηθοποιοί, τεχνικοί, στο μπαρ κλπ. Εγώ δεν έχω πάρει τίποτε μέχρι στιγμής. Έχω τα έξοδα του θεάτρου και να συντηρήσω και τον εαυτό μου. Το πάγωμα των ασφαλιστικών ήταν θετικό, αλλά όλα τα υπόλοιπα – ρεύμα, τηλέφωνα κλπ, τα πάγια έξοδα, τρέχουν. Το 800αρι θα το βάλουν τώρα σε εμάς υποτίθεται, ως εργοδότες», τονίζει, εξηγώντας ότι έπρεπε να υπάρξουν διαμαρτυρίες από τους επιχειρηματίες με ατομικές επιχειρήσεις με περισσότερους από 5 εργαζόμενους ή με άλλες μορφές επιχειρήσεων, ΙΚΕ ΚΛΠ ώστε να ενταχθούν στην πρόβλεψη ενίσχυσης.
Ωστόσο, τονίζει ότι τα θέατρα που είναι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες για να μπορούν να παίρνουν επιχορηγήσεις από το υπουργείο δεν έχουν συμπεριληφθεί στο επίδομα. «Η επιστρεπτέα ενίσχυση στην ουσία είναι άλλο ένα δάνειο που έρχεται να προστεθεί σε αυτά που ήδη τρέχουν και δε ξέρω και από ποια έσοδα θα μπορέσει να καλυφθεί. Εμείς τα θέατρα και οι κλειστοί χώροι είμαστε κλειστά έως τον Σεπτέμβρη Οκτώβρη αναγκαστικά. Αν ανοίξει το κράτος τα θέατρα, αν το επιτρέψει τέλη Ιουνίου, τι θα κάνουμε; Θα κάνουμε παραστάσεις; Θα μπει κάποιος σε κλειστό χώρο το καλοκαίρι;» αναρωτιέται η κ. Χατζηνικολάου.
Κλειδί η «αναστολή λόγω ανωτέρας βίας»
«Μόνο η Ελλάδα και η Β. Μακεδονία δεν έχουν πάρει ξεκάθαρη θέση στο τι θα συμβεί στον πολιτισμό τους επόμενους μήνες. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν πάρει συγκεκριμένες θέσεις, με συγκεκριμένες ημερομηνίες. Μέχρι 1η Σεπτεμβρίου η Ολλανδία, μέχρι 31 Οκτωβρίου η Γερμανία, και οι υπόλοιπες μέχρι 31 Αυγούστου έχουν πει ότι δεν θα πραγματοποιηθούν μαζικές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Δεν είναι ένα κατασταλτικό μέτρο αυτό γιατί με αυτές τις συνθήκες δεν μπορούν να γίνουν μαζικές εκδηλώσεις έτσι κι αλλιώς. Και με βάση τις αποφάσεις ακυρώνονται τα φεστιβάλ», εξηγεί ο Νίκος Λώρης, με τεράστια εμπειρία στην μουσική πραγματικότητα της χώρας, ο άνθρωπος πίσω από το Rockwave Festival, το Piraeus Academy και πολλούς επιτυχημένους καλλιτέχνες.
Δίνοντας την εικόνα του πώς έχουν κινηθεί μέχρι στιγμής οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα εξηγεί οτι η ξεκάθαρη αναστολή κάθε μαζικού θεάματος έχει γίνει για δύο πολύ σημαντικούς λόγους.
«Ο πρώτος είναι για να προστατέψουν τις επιχειρήσεις. Μπορούν οι επιχειρήσεις να ενεργοποιήσουν ένα άρθρο των συμβάσεων, καθεστώς ανωτέρας βίας, όπως η κυβερνητική απαγόρευση. Έτσι κάθε πλευρά καλύπτει τα έξοδά της και κάθε προκαταβολή επιστρέφεται. Δεν είναι εκτεθειμένες οι επιχείρησεις σε μεγάλες προκαταβολές. Έτσι μπορεί επίσης να αναλάβει τους εργαζόμενους στον πολιτισμό η πολιτεία. Εμείς κλείσαμε 12 Μαρτίου. Έως 30 Απριλίου με το lockdown είχαμε αναστολή εργασιών και ανέλαβε τους εργαζόμενους οι πολιτεία με τα 800 ευρώ για ενάμιση μήνα που η αναλογία είναι 533 ευρώ.
Τώρα βγαίνει ο πρωθυπουργός και λέει "δε νομίζω οτι θα γίνουν συναυλίες", δε λέει όμως αναστέλλονται για να είναι καθαρές οι κουβέντες. Οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να μπουν σε κρατική ενίσχυση, οι εταιρείες με μηδενικά έσοδα θα αναγκαστούν να τους απολύσουν. Εμείς έχουμε σταθερά πχ 12 άτομα. Αυτό είναι ένα κόστος 20.000 το μήνα. Με 0 έσοδα δεν μπορούμε να έχουμε τέτοια έξοδα και χωρίς να ξέρουμε μέχρι πότε. Δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε με το μπορεί, περιμένουμε να δούμε τι θα πει τελικά ο πρωθυπουργός» τονίζει.
Από την άλλη το να επιτραπούν οι εκδηλώσεις θα φέρει ένα νέο κύμα προβλημάτων όπως σημειώνει λόγω των πολύ αυστηρών προδιαγραφών που θα πρέπει να τηρούνται. «Οι παράμετροι του περιορισμού είναι τέτοιες που δεν επιτρέπουν να γίνει τίποτε. Η ισπανική εμπειρία λέει ότι έως 400 τμ οι χώροι μπορούν να έχουν 30 άτομα. Ένα παράδειγμα τέτοιου χώρου είναι το Gagarin, δηλαδή να έχει 20 θεατές και δέκα εργαζόμενους. Προφανώς δεν μπορεί να δουλέψει έτσι ο χώρος. Οι προδιαγραφές που πρέπει να έχει μια επιχείρηση για να λειτουργήσει είναι απίστευτες. Οπότε πρέπει να υπάρχει μία καθαρή απάντηση από την Πολιτεία. Και πρέπει να αναλάβει η Πολιτεία τους εργαζόμενους, διαφορετικά θα πάμε σε μία κοινωνία που θα έχει το 50% άνεργους και δεν είναι μόνο το οικονομικό κομμάτι είναι και το ψυχολογικό».
Αναμένοντας τις κυβερνητικές δεσμεύσεις μέσα στην προσεχή εβδομάδα, ο κ. Λώρης τονίζει ότι «εμάς με τις προκαταβολές δεν μας καλύπτει η τρέχουσα κατάσταση. Εγώ συμμετέχω στην Ένωση Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ όπου τα βασικά αιτήματα ήταν δύο: Να αποφασίσει η κυβέρνηση σε κάθε χώρα για αναστολή τους καθώς ξέρουμε ότι δεν μπορούν να γίνουν και το δεύτερο είναι το Voucher. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί οι καλλιτέχνες αν κανονιστεί να γίνει η εκδήλωση την επόμενη χρονιά την ίδια περίοδο δεν επιστρέφονται τα χρήματα. Εμείς κάναμε τις συμφωνίες με τις οικονομικές συνθήκες του 2019 για το 2020 με προβλέψεις που έλεγαν ότι η κατάσταση θα είναι καλύτερη, και τώρα θα δουλέψουμε το 2021 με τις συμφωνίες του 2019 που ξέρουμε ότι οι συνθήκες θα είναι τραγικές. Επίσης, οι καλλιτέχνες έρχονται με αεροπλάνα, όπου σωστά η κυβέρνηση λέει ότι η Aegean θα δώσει voucher μέχρι το τέλος του 2021. Επίσης, στα ξενοδοχεία πάλι θα έχουν voucher. Αν αναβληθεί το φεστιβάλ χρησιμοποιούμε τα εισιτήρια για την επόμενη ημερομηνία. Αν ακυρωθεί πώς θα επιστρέψουμε τα χρήματα στον κόσμο»;
Άλυτα προβλήματα από το παρελθόν, χιονοστιβάδα την επόμενη μέρα
«Πιστεύω ότι εθελοτυφλούν στο γεγονός ότι πάρα πολλοί άνθρωποι δουλεύουν με επισφαλείς σχέσεις εργασίας στον τομέα του πολιτισμού. Αυτό εξυπηρετεί το υπουργείο Πολιτισμού που ποτέ δεν μερίμνησε στο να υπάρξουν οι απαραίτητες συνθήκες που θα εξασφαλίσουν δίκαιη αμοιβή και ασφάλιση. Σχεδόν αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε οι ίδιοι τους εαυτούς μας ως εργαζομένους. Αυτή είναι μια πληγή που υπήρχε από πριν» εξηγεί ο Γιάννης Νικολαίδης δίνοντας μία εικόνα των εργαζομένων στο χορό.
«Όλη αυτή η ασάφεια που υπήρχε στο παρελθόν που δεν είχαμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη συνθήκη, υπήρχε μεγάλο πρόβλημα στα εργασιακά. Με μεγάλη ανασφάλεια, πίεση και ποτέ δεν μας είχαν αντιμετωπίσει ως ένα δημιουργικό και δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας. Δεν αντιμετωπίζεται ο καλλιτέχνης ως επαγγελματίας από την πολιτεία. Οι χορευτές δεν έχουν καν ΚΑΔ. Πηγαίνοντας ένας χορευτής να κάνει έναρξη στην εφορία είναι σαν να πηγαίνει να δηλώσει ότι είναι άλμπατρος. Μας αντιμετωπίζουν σαν να είμαστε εξωτικά πουλιά. Το υπουργείο πολιτισμού εστιάζει κυρίως στην αρχαιότητα, ο σύγχρονος πολιτισμός είναι ανύπαρκτος. Δεν αντιμετωπίζεται ως εξαγώγιμο προϊόν που μπορεί να φέρει χρήμα. Η Γαλλία φέρνει περισσότερο χρήμα από τον πολιτισμό παρά από την αυτοκινητοβιομηχανία».
Αντίστοιχη η κατάσταση και στο θέατρο με τους ηθοποιούς να θεωρούν απίθανο το να πληρωθούν και να ασφαλιστούν για τις πρόβες στην προετοιμασία κάποιας παράστασης. Όπως εξηγεί ο Βασίλης Ψυλλάς, ηθοποιός και θεατροπαιδαγωγός που έμεινε σε αναμονή αφού κατέβηκαν λόγω των περιορισμών οι τρεις παραστάσεις που συμμετείχε και μείναν στον αέρα οι δουλείες που είχε κλείσει για μετά το Πάσχα.
«Επειδή δεν έχουν διεκδικήσει το δικαίωμα να είναι σε μία παράσταση, σε πρόβες και να ασφαλίζονται να έχουν ένσημα, τώρα αυτό γυρνάει μπούμερανγκ. Πρέπει να διεκδικούμε να πληρωνόμαστε τις πρόβες και να έχουμε κανονικά την ασφάλισή μας. Και νόμιμα να δικαιούμαστε χρηματική αποζημίωση, αν κάτι δεν πάει καλά, ή υπάρξει μία κατάσταση όπως η σημερινή» τονίζει. «Με αφορμή αυτή την κατάσταση, μουσικοί και τραγουδιστές προσπαθούμε να θέσουμε αυτό το ζήτημα στις εταιρείες παραγωγής ώστε να λυθεί το θολό τοπίο στον τρόπο που δουλεύουμε. Να φαίνεται ότι η δουλεία είναι 12μηνη κι ας είναι η δουλειά κυρίως το καλοκαίρι. Ο υδραυλικός είναι υδραυλικός είτε κάνει μία δουλειά το μήνα είτε δουλεύει κάθε μέρα. Σε εμάς φάνηκε ότι δεν μας αντιμετωπίζουν έτσι. Υπάρχουν κατηγορίες μουσικών που επειδή κάνουν ένα μεροκάματο ή δύο δε λογίζονται για το κράτος ως μουσικοί» υπογραμμίζει ο Άρης Ζέρβας.
Άλλο ένα ζήτημα που παραμένει άλυτο, όχι απλώς από πριν την καραντίνα, αλλά εδώ και χρόνια είναι το κομμάτι των πνευματικών δικαιωμάτων, φέρνοντας σε οικονομική δυσπραγία τους δημιουργούς. «Η άσχημη κατάσταση που δημιουργεί η επιδημία, έρχεται να προστεθεί σε ένα διαλυμένο τοπίο πνευματικών δικαιωμάτων. Οι δημιουργοί βρίσκονται σε εξαθλίωση εδώ και πολλά χρόνια – δεν λέει να φτιαχτεί αξιόπιστος οργανισμός πνευματικών δικαιωμάτων. Δεν υπάρχει ουσιαστικά είσπραξη πνευματικών δικαιωμάτων. Εκεί που κάποιος έπαιρνε δέκα για παράδειγμα σε αυτή την κλίμακα πριν από 8 χρόνια, τώρα παίρνει 2. Αυτό συμβαίνει εδώ και μια σειρά ετών, όχι ένα δυο χρόνια», σημειώνει ο Φίλιππος Πλιάτσικας.
Κίνδυνοι για το επόμενο βήμα
Ακόμα και αν επιτραπούν οι συναυλίες και οι παραστάσεις και ανοίξουν κάποιοι χώροι έστω τους καλοκαιρινού μήνες, το πρόβλημα διαβίωσης για τους εργαζόμενους στον χώρο του πολιτισμού παραμένει και ενδεχομένως εντείνεται. «Αν επιτρέψουν να γίνουν κάποιες συναυλίες ή παραστάσεις με περιορισμούς – αν είναι με λιγότερο κόσμο πχ- ο κόσμος θα είναι μουδιασμένος και οικονομικά και ψυχολογικά. Οι εταιρείες παραγωγής έχουν πέσει ήδη έξω με προκαταβολές και προώθηση για αυτά που ήταν κανονισμένα, δε θα πάρουν μεγάλα ρίσκα. Σε αυτή την περίπτωση και πάλι δε θα δουλέψουν όλοι οι καλλιτέχνες. Και έτσι θα πρέπει να λάβουν κάποια βοήθεια», εξηγεί ο κ. Ζέρβας.
«Αν η κυβέρνηση μας ανοίξει θα είναι μεγαλύτερη καταστροφή για όλους. Και για εμάς, θα σταματήσουν οι αναστολές ασφαλιστικών εισφορών, θα ξεπαγώσουν τα πάντα και εμείς δε θα έχουμε έσοδα από πουθενά. Μόνο έξοδα. Ούτε εμείς, ούτε οι καλλιτέχνες» τονίζει η Χριστίνα Χατζηνικολάου προσθέτοντας ότι ενώ έχει υπάρξει πρόβλεψη ενίσχυσης για τις κινηματογραφικές αίθουσες που έχουν μείνει κλειστές, δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο για τα θέατρα. «Χρειάζεται να δώσει μηνιαίο επίδομα στους καλλιτέχνες και μία έκτακτη οικονομική ενίσχυση στις επιχειρήσεις όταν ανοίξουν, για να μπορούν να ανοίξουν» συμπληρώνει. «Αλλά ακόμα και αν αρθούν τα μέτρα και μας επιτρέψουν να λειτουργήσουμε, το ζήτημα είναι, ο κόσμος πότε θα νιώθει άνετα και ασφαλής να κάνει ένα θεατρικό σεμινάριο ή να παρακολουθήσει μία παράσταση;» τονίζει εύλογα ο Μενέλαος Πρόκος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
