Φιλικός μέχρι... παρεξηγήσεως προς τον Ερντογάν ήταν χθες, στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά η καλή προσωπική χημεία των δύο ηγετών δεν ήταν αρκετή για να βρεθεί μια λύση στο σημαντικότερο πρόβλημα που εμποδίζει την αποκατάσταση των καλών σχέσεων ανάμεσα στους δύο συμμάχους: την προσέγγιση της Άγκυρας με την Μόσχα, με κορυφαία έκφραση την αγορά του πυραυλικού συστήματος αεράμυνας S400.
Στη χθεσινοβραδινή, κοινή συνέντευξη Τύπου των δύο ηγετών, όπου ο Τραμπ έκανε κάθε προσπάθεια να διευκολύνει τον Ερντογάν και να αποφύγει οποιαδήποτε ενοχλητική αναφορά, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν απέφυγε να τονίσει ότι αποτελεί «πολύ σοβαρή πρόκληση» για τις διμερείς σχέσεις η αγορά των S400. Σε πιο αυστηρό τόνο, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε, λίγα λεπτά μετά τη συνέντευξη Τύπου, ότι για να σημειωθεί πρόοδος σε άλλα μέτωπα είναι ζωτικής σημασία να επιλυθούν τα ζητήματα που αφορούν την αγορά του ρωσικού συστήματος S400, ώστε να ενισχυθεί η αμυντική συνεργσία.
Ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι ακόμη απέχουν πολύ οι δύο πλευρές από την εξεύρεση αυτής της λύσης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι οι δύο πλευρές συζήτησαν χθες το θέμα και θα συνεχίσουν να το συζητούν στο μέλλον. Ο Ερντογάν είπε μόνο ότι τα προβλήματα μπορούν να ξεπερασθούν με διάλογο. Όπως ανέφερε ο Τραμπ, συμφωνήθηκε να συνεχισθεί η συζήτηση σε επίπεδο υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών.
Η πρόταση που είχε κάνει ο Τραμπ στον Ερντογάν, με επιστολή που έστειλε στον Τούρκο ηγέτη πριν τη χθεσινή συνάντηση, φαίνεται ότι δεν έχει γίνει δεκτή από την τουρκική πλευρά. Προέβλεπε ότι η Τουρκία θα δεσμευθεί να μην εγκαταστήσει και ενεργοποιήσει το ρωσικό σύστημα, κάτι που θα πρέπει να επιβεβαιώνεται με τακτικές επιθεωρήσεις από Αμερικανούς αξιωματούχους.
Σε αντάλλαγμα, η Άγκυρα θα μπορούσε να επιστρέψει στο πρόγραμμα παραγωγής των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και να συζητηθεί εμπορική συμφωνία για την αύξηση των διμερών εμπορικών συναλλαγών από 20 σε 100 δισ. δολ. το χρόνο. Επίσης, η αμερικανική πλευρά θα συζητούσε την προμήθεια του συστήματος Patriot στην Τουρκία, αν και δεν είναι σαφές αν η πρόταση περιλαμβάνει αυτά που ζητούσαν οι Τούρκοι, δηλαδή μεταφορά τεχνογνωσίας, χαμηλή τιμή πώλησης των Patriot και ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης.
Ο Ερντογάν φαίνεται ότι έχει παγιδευθεί στο θέμα των S400 και θα δυσκολευθεί πολύ να βρει μια λύση που θα αποκαταστήσει την «τραυματισμένη» σχέση με τους Αμερικανούς. Αν δεν εγκαταστήσει το ρωσικό σύστημα, δεν θα υποστεί μόνο μια οικονομική ζημιά η Άγκυρα, αλλά κινδυνεύει να προκαλέσει αντίδραση της Ρωσίας, σε μια εποχή που έχει απόλυτη ανάγκη τη συνεργασία με τους Ρώσους για την Συρία. Έτσι, παρότι στη χθεσινή συνάντηση στον Λευκό Οίκο προσήλθαν και γερουσιαστές, για να προειδοποιήσουν τον Ερντογάν ότι θα επιβληθούν σκληρές οικονομικές κυρώσεις για τους S400, με βάση το νόμο για τις μεγάλες αγορές οπλικών συστημάτων από την Ρωσία, ο Ερντογάν δεν έκανε βήματα πίσω για να εκτονωθεί η κρίση.
Η χθεσινή συνάντηση έδωσε στον Ερντογάν την ευκαιρία να δείξει στο εσωτερικό του ακροατήριο ότι μπορεί ακόμη να συνομιλεί με άνεση με τον Αμερικανό πρόεδρο, έστω και αν η συνάντηση δεν απέδωσε απτά διπλωματικά αποτελέσματα. Για τον Τραμπ, οι εντυπώσεις που έμειναν στο εσωτερικό ήταν αρνητικές, αφού εμφανίσθηκε να χαριεντίζεται με έναν αυταρχικό ηγέτη που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων με τη στροφή του προς την Ρωσία και την εισβολή στην Συρία. Πέρα από τις εντυπώσεις, η ουσία είναι ότι οι δύο άνδρες δεν κατάφεραν να βρουν λύση στο σοβαρότερο πρόβλημα, που θα συνεχίσει να δηλητηριάζει τις διμερείς σχέσεις και στο μέλλον.