«Πράσινο φως» πήρε η αναβάθμιση του σταθμού συμπίεσης στην Κομοτηνή που πρότεινε ο ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο του σχεδιασμού μίας σειράς έργων που μπορούν να ενισχύσουν το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της χώρας.
Ειδικότερα, η τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων του αγωγού φυσικού αερίου υψηλής πίεσης στη ΒΙΠΕ Κομοτηνής-Αλεξανδρούπολης εγκρίθηκε από το ΥΠΕΝ πριν από λίγες μέρες ανοίγοντας το δρόμο για την κατασκευή της νέας υποδομής που θα επιτρέψει την παροχή σταθερής δυναμικότητας στον αγωγό IGB από το ελληνικό σύστημα μεταφοράς, μέχρι την πλήρη δυναμικότητά του στα 5 bcma.
Το έργο των 20 εκατ. ευρώ αναμένεται να δοθεί σε λειτουργία σε ένα περίπου χρόνο από σήμερα, στις αρχές του 2024 δίνοντας τη δυνατότητα στο ελληνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου να είναι σε θέση να τροφοδοτήσει γειτονικές χώρες με ποσότητες μέχρι το μέγιστο της δυναμικότητας του IGB και παράλληλα να λαμβάνει αέριο σε αυξημένες ποσότητες από την ανατολική είσοδο προς το ελληνικό δίκτυο φυσικού αερίου.
Ο σταθμός θα διαθέτει τρεις συμπιεστές με συνολική ισχύ 24 MW ενώ θα είναι κατάλληλη για να υποδεχθεί και φορτία υδρογόνου. Ο ΔΕΣΦΑ έχει δώσει μεγάλη σημασία στο επόμενη μέρα της ενέργειας με τη χρήση του υδρογόνου. Μάλιστα, σχετική μελέτη του ΔΕΣΦΑ δείχνει ότι η Ελλάδα αναμένεται να εξάγει υδρογόνο έως το 2045 (8,6 TWh ή 2,4 δισ. κ.μ. H2), ενώ το 2050 οι καθαρές εξαγόμενες ποσότητες αναμένεται να είναι να είναι ακόμη μεγαλύτερες (20,2 TWh ή 5,7 δισ. κ.μ. Η2).
Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα προβλέπεται ότι θα αναδειχθεί σε βασικό παίκτη στις γειτονικές αγορές ενώ οι εξαγωγές θα μπορούσαν να έχουν παραλήπτες έως την Κεντρική Ευρώπη και τη Γερμανία. Για το λόγο αυτό και, όλες οι προτεινόμενες από τον ΔΕΣΦΑ υποδομές για την αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου της χώρας θα πραγματοποιηθούν στη λογική του να είναι συμβατές με τη χρήση υδρογόνου στο μέλλον.
Άλλα δύο έργα στο REPower EU
Εκτός του σταθμού συμπίεσης, τα άλλα δύο έργα που προωθεί ο ΔΕΣΦΑ προκειμένου να συμπεριληφθούν στον κατάλογο έργων του REPower EU είναι η μόνιμη εγκατάσταση της πλωτής δεξαμενής αποθήκευσης αερίου (FSU) στη Ρεβυθούσα και η αναβάθμιση του εθνικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου. Ο συνολικός προϋπολογισμός και για τα τρία έργα ξεπερνάει τα 1,2 δισ. ευρώ.
Στόχος του ΔΕΣΦΑ είναι να προχωρήσει στη δημιουργία μόνιμης εγκατάστασης, ενώ έχει ήδη εγκατασταθεί πλωτή δεξαμενή στη Ρεβυθούσα που έχει ενοικιαστεί και ανεβάζει εντυπωσιακά τη δυναμική του τερματικού σταθμού. Ο Διαχειριστής εκτιμάει ότι το έργο, που θα κοστίσει περί τα 190 εκατ. ευρώ, θα προσφέρει ουσιαστική αναβάθμιση στη λειτουργία του τερματικού σταθμού, ενώ θα μειώσει σημαντικά και το σημερινό κόστος. Εφόσον η λίστα εγκριθεί άμεσα η δεξαμενή αυτή θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία σε ένα χρόνο από σήμερα. Η χωρητικότητα θα διατηρηθεί στο επίπεδο που είναι σήμερα με την αύξηση που δημιούργησε η πλωτή μονάδα κατά σχεδόν 70% και θα επιτρέψει την πραγματοποίηση περισσότερων εκφορτώσεων, επιτρέποντας στη Ρεβυθούσα να παραδίδει πλήρως τη δυναμική αεριοποίηση των 7 δισ. κυβικών μέτρων.
Το άλλο μεγάλο έργο με κόστος περί το ένα δισ. ευρώ είναι η αναβάθμιση του εθνικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου (δηλαδή του ΔΕΣΦΑ) που θα επιτρέψει την ενίσχυση της μεταφορικής ικανότητας του και θα παρέχει σταθερή πρόσβαση στην εισαγωγή φορτίων από τον TAP, και στην εξαγωγή προς τον IGB. Παράλληλα θα διασφαλίζει την ικανότητα εισαγωγής στο FSRU Dioryga για διαμετακόμιση προς τον TAP και τη Βουλγαρία.
Το μεγάλο αυτό έργο με ορίζοντα ολοκλήρωσης το πρώτο τρίμηνο του 2028 έχει χωριστεί σε τρία τμήματα προκειμένου να διευκολυνθεί η υλοποίησή του. Από τον ΔΕΣΦΑ εκτιμούν πως χωρίς την προτεινόμενη αναβάθμιση, ο IGB δεν μπορεί να έχει σταθερή πρόσβαση στο υφιστάμενο τερματικό σταθμό ΥΦΑ της Ρεβυθούσας, ενώ τα νέα και σχεδιαζόμενα FSRUs στην Ελλάδα δε θα είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν πλήρως τις δυνατότητες χωρητικότητάς τους. Τέλος, οι εισαγωγές από τον TAP θα παραμείνουν περιορισμένες στις υφιστάμενες επίπεδα.
Πώς θα χρηματοδοτηθούν τα έργα
Στόχος για την υλοποίηση των έργων είναι η ενίσχυση μέσω της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης ενώ το υπόλοιπο μέρος της επένδυσης θα καλυφθεί από τον ΔΕΣΦΑ και θα ανακτηθεί μέσω της χρώσης των χρηστών. Από τον Διαχειριστή έχει σημειωθεί στις επαφές με ευρωπαϊκούς φορείς πως δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων αυτών προορίζεται να καλύψει τις ανάγκες της περιφερειακής αγοράς και όχι μόνο της ελληνικής, είναι προφανές ότι, ελλείψει κρατικής ενίσχυσης και λόγω του υψηλού κόστους των έργων θα υπάρξει ουσιαστική αύξηση των εφαρμοζόμενων τιμολογίων, θέτοντας σε κίνδυνο την πιθανότητα έγκρισης του σχετικού κόστους από τη ΡΑΕ. Ως εκ τούτου είναι απαραίτητο το «πράσινο φως» από την ΕΕ για την ένταξή τους στη λίστα του RePowerEU.