Συντονισμένες προσπάθειες για την τόνωση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων υποδηματοποιϊας αλλά και την κεφαλαιοποίηση των εξαιρετικών πρώτων υλών που διαθέτει η χώρα μας πραγματοποιεί ο Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Βιοτεχνών-Βιομηχάνων Υποδημάτων & Εξαγωγέων (ΕΛΣΕΒΒΥΕ).
Μιλώντας στο Business Daily, ο πρόεδρος του Συνδέσμου, κ. Ρότζερ Βρεχόπουλος, επισημαίνει την κρυμμένη δυναμική του δημιουργικού αυτού κλάδου αλλά και την σημασία που έχει η τρέχουσα συγκυρία, καθώς οι διεθνείς retailers αναζητούν τρόπους επαναφοράς της παραγωγής τους επί ευρωπαϊκού εδάφους.
«Η στιγμή είναι πολύ σημαντική για την ευρωπαϊκή βιομηχανία συνολικά και για την Ελλάδα ειδικά, καθώς διαθέτουμε την τεχνογνωσία αλλά και τις εξαιρετικές πρώτες ύλες ώστε να κερδίσουμε μερίδια αγοράς από άλλες χώρες», σημειώνει ο κ. Βρεχόπουλος. Ο ίδιος ωστόσο επισημαίνει τα πολλά προβλήματα που ο κλάδος αντιμετωπίζει καθώς και την συρρίκνωση που υπέστη τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας επιχειρηματικών αστοχιών αλλά και έλλειψης κλαδικής πολιτικής. Σήμερα ο ΕΛΣΕΒΒΥΕ μετράει μόλις 40 μέλη, από περίπου 300 που ήταν τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, οπότε υπήρχαν σημαντικά ελληνικά brands αλλά και αυξημένες εξαγωγές. Στο ενδιάμεσο, μεσολάβησε η ριζική μεταστροφή αρκετών παραγωγικών επιχειρήσεων σε εισαγωγικές, καθώς και η μαζική είσοδος στην αγορά υποδημάτων από χώρες φθηνού κόστους, ουσιαστικά καθιστώντας απαγορευτικό τον ανταγωνισμό για την εγχώρια παραγωγή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην παρούσα φάση, κυρίαρχη χώρα-παραγωγός υποδημάτων στην Ευρώπη είναι η Πορτογαλία, η οποία παράγει περί τα 100 εκατομμύρια ζεύγη υποδημάτων ετησίως, εξάγοντας το 98%. Η χώρα ωστόσο εφάρμοσε ήδη από την δεκαετία του ’80 οργανωμένη κλαδική πολιτική στήριξης των επιχειρήσεων, πραγματοποιώντας σημαντικές επενδύσεις για την προσέλκυση ξένων εταιρειών και την παραγωγή υποδημάτων για λογαριασμό τους, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου επικράτησε η αποβιομηχανοποίηση. Ακολουθούν η Ισπανία, η Ιταλία, η Ρουμανία, το Μαρόκο, η Αίγυπτος ενώ αυξανόμενα μερίδια κατακτούν επίσης η Αλβανία, το Μαυροβούνιο και φυσικά η Τουρκία. Σύμφωνα δε με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού συνδέσμου για τον κλάδο της υπόδησης, Ιταλία, Γαλλία και Πορτογαλία συνεισέφεραν το 21% των παγκόσμιων εξαγωγών δερμάτινων υποδημάτων το 2019.
«Σήμερα, σαν κλάδος παράγουμε περί τα 4 εκατομμύρια ζεύγη υποδημάτων ετησίως, εκ των οποίων εξάγουμε περί τα 2 εκατομμύρια, στα οποία ωστόσο περιλαμβάνονται πολύ μεγάλες ποσότητες ειδών που απλώς περνούν από τα σύνορα μας ως εισαγωγές άλλων ευρωπαϊκών χωρών -κυρίως της Ιταλίας- από χώρες της Ασίας», επισημαίνει ο κ. Βρεχόπουλος. Ο ίδιος τονίζει ότι ο αριθμός αυτός θα πρέπει να διατηρηθεί αποτελώντας όμως αποκλειστικές εξαγωγές ελληνικών επιχειρήσεων. “Στόχο μας αποτελεί επίσης η αύξηση της παραγωγής, στα 5,5 εκατομμύρια ζεύγη υποδημάτων τουλάχιστον, ετησίως”, υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΕΛΣΕΒΒΥΕ. Ο στόχος κρίνεται εφικτός καθώς ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την σημασία της επιστροφής στην παραγωγή.
«Σήμερα μετράμε λιγότερες από 10 ελληνικές επιχειρήσεις που διαθέτουν τις προδιαγραφές να βγουν δυναμικά σε διεθνείς εκθέσεις και να διεκδικήσουν μερίδια αγοράς από άλλες ευρωπαϊκές χώρες που μας ξεπέρασαν τα προηγούμενα χρόνια. Αυτές όμως μπορεί να γίνουν 20 σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, καθώς οι νέες γενιές που αναλαμβάνουν τα ηνία σε αρκετές επιχειρήσεις του κλάδου αναγνωρίζουν την δυναμική των κοινωνικών δικτύων και την ευκαιρία που αυτά προσφέρουν για την προβολή ενός ποιοτικού προϊόντος», σημειώνει ο κ. Βρεχόπουλος.
Έτσι, οι μεγάλες ξένες επιχειρήσεις που διαθέτουν μεγάλες ποσότητες ενδυμάτων κι υποδημάτων και παράγουν παντού στον κόσμο, εξυπηρετώντας εκτενή δίκτυα επώνυμων καταστημάτων αποτελούν τους εν δυνάμει αγοραστές της ελληνικής παραγωγής υποδημάτων ιδιωτικής ετικέτας.
Τα σανδάλια αποτελούν το είδος που δείχνει την πιο αξιόλογη δυναμική στην παρούσα φάση, ωθούμενο και από τον τουρισμό, όμως αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις παράγουν επίσης πολύ αξιόλογα γυναικεία υποδήματα στην κατηγορία premium, τα οποία μπορούν να ανταγωνιστούν άλλα brands αλλά και να συνθέσουν την βάση της παραγωγής για λογαριασμό ξένων brands. Τις ημέρες αυτές ολοκληρώνεται η πιο σημαντική έκθεση διεθνώς για το υπόδημα, στο Μιλάνο, στην οποία συμμετέχουν 11 ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ αντίστοιχες κλαδικές εκθέσεις σε Παρίσι και Γερμανία, μαζί με κάποιες νέες περιφερειακές εκθέσεις σε Αυστρία και Τσεχία, αποτελούν το πεδίο στο οποίο η ελληνική υποδηματοποιϊα διεκδικεί μερίδια αγοράς. Αγοραστές αναμένεται να έλθουν στην χώρα μας τους επόμενους μήνες και από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, καθώς αποτελούν σημαντικές αγορές-στόχους για τον ΕΛΣΕΒΒΥΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Βρεχόπουλος υπογραμμίζει την σημαντική συνεισφορά της Enterprise Greece στην χρηματοδότηση σε ποσοστό 50% των ελληνικών συμμετοχών στις διεθνείς εκθέσεις, αποσαφηνίζοντας ότι ο κλάδος εσφαλμένα χαρακτηρίζεται «παραδοσιακός», την στιγμή που ενσωματώνει μεγάλο μέρος τεχνολογικών εφαρμογών, μεταξύ των 72 σταδίων που απαιτούνται για την παραγωγή ενός υποδήματος. Από τρισδιάστατους εκτυπωτές έως κοπές με laser, η υποδηματοποιϊα εξελίσσεται και αναζητά εξειδικευμένους τεχνίτες. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι η Ελλάδα διαθέτει τα καλύτερα δέρματα από κατσίκια, ωστόσο η εγχώρια παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των επιχειρήσεων με αποτέλεσμα να γίνονται και εισαγωγές δερμάτων, πρωτίστως από την γειτονική Ιταλία.
Πέραν των ελλείψεων σε πρώτες ύλες όμως, σημαντικό είναι το έλλειμμα ανθρώπινου δυναμικού στον κλάδο, πρόβλημα που πλέον είναι πανευρωπαϊκό και αγγίζει επίσης τους κλάδους ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας. Ο κ. Βρεχόπουλος ωστόσο αφήνει ένα παράθυρο αισιοδοξίας σε αυτό το ζήτημα, αναφέροντας ότι δρομολογείται η δημιουργία εξειδικευμένης σχολής εκπαίδευσης και για τους τρεις κλάδους στην χώρας μας, το προσεχές διάστημα, μετά από πρωτοβουλία των τριών Συνδέσμων.
Η στιγμή πάντως μοιάζει ιδανική για την δυναμική δραστηριοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων υπόδησης στις διεθνείς αγορές. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Future Market Insights, η παγκόσμια αγορά γυναικείων υποδημάτων αναμένεται να αγγίξει σε αξία τα 39 δισ δολάρια μέχρι το 2029, από 30 δισ που υπολογίζεται σήμερα, αποτελώντας το 10%-12% της παγκόσμιας αγοράς υποδημάτων. Η Ευρώπη είναι η περιοχή με τις καλύτερες προοπτικές για την συγκεκριμένη κατηγορία, με την Γαλλία και την Γερμανία να ηγούνται στην κατανάλωση κυρίως πολυτελών υποδημάτων, ενώ ακολουθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ανάλογη έκθεση της Bain & Co., σε συνεργασία με την Altagamma, προσδιορίζει την ανάπτυξη της αγοράς πολυτελών υποδημάτων στο 7,5% για φέτος, σε συνέχεια της ενίσχυσης των πωλήσεων υποδημάτων και δερματίνων ειδών κατά 11% το 2021 σε σχέση με το 2019.