Υπό πίεση η ΔΕΗ από τα δικαιώματα CO2, στους καταναλωτές η επιβάρυνση

Με δυσκολίες έχει αρχίσει το 2021 για τη ΔΕΗ, καθώς συνεχίζεται το ξέφρενο ράλι των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων ρύπων. Παρότι τους πρώτους μήνες του έτους η διοίκηση της επιχειρήσεις εκτιμούσε ότι θα μπορούσε να απορροφήσει την πίεση για ολόκληρη τη χρονιά, οι σχεδιασμοί αυτοί αλλάζουν και ένα μέρος του λογαριασμού θα μεταφερθεί στους καταναλωτές με τη μορφή των «φουσκωμένων» λογαριασμών, μέσω ενεργοποίησης της ρήτρας διοξειδίου του άνθρακα στα τιμολόγια.

Το τελευταίο διάστημα η αγορά έχει δει τεράστιες αυξήσεις στις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων. Ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο οι τιμές αυτές είχαν αυξηθεί κατά 40% από την έναρξη του Target Model τον Νοέμβριο του 2020. Η ρήτρα ενεργοποίησης CO₂ που είχε ενταχθεί στα τιμολόγια των οικιακών καταναλωτών από τον Σεπτέμβριο του 2019 έθετε το «σήμα κινδύνου» στο κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής CO₂ στα 30 ευρώ ο τόνος.

Το ράλι στα ευρωπαϊκά δικαιώματα ρύπων

Ωστόσο η ηγεσία της ΔΕΗ είχε αποφασίσει να «παγώσει» τη ρήτρα αυτή και τις τιμές των τιμολογίων έως τα τέλη Μαρτίου ελπίζοντας παράλληλα ό,τι η μείωση της λιγνιτικής παραγωγής θα μειώσει και τις χρεώσεις της σε δικαιώματα ρύπων. Μάλιστα, διαρροές εκείνον τον καιρό ήθελαν την διοίκηση της ΔΕΗ να κάνει λόγο για «πάγωμα» της ρήτρας αυτής για όλο το 2021.

Οι τιμές πλέον ξεπερνούν τα 50 ευρώ, με την προοπτική να αυξηθούν περαιτέρω, καθώς αυτό είναι ένα κεντρικό σημείο στην πολιτική της Ε.Ε. για την πράσινη μετάβαση. Ο πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Βίτορ Κοστάντσιο, εκτίμησε πρόσφατα ότι θα χρειαστεί να φτάσουν στα 100 ευρώ οι τιμές των ρύπων για να επιταχυνθεί ουσιωδώς η πράσινη μετάβαση. Μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης αναφέρθηκε στο ράλι των τιμών ρύπων, κάνοντας επίσης αναφορά σε εκτιμήσεις που θέλουν τις τιμές να αγγίζουν και τα 100 ευρώ.

Υπό το βάρος αυτής της πίεσης στα οικονομικά της αποτελέσματα, η ΔΕΗ αρχίζει ήδη από αυτόν τον μήνα τις χρεώσεις στη χαμηλή τάση με αυξήσεις που θα φτάσουν στα 2 με 3 ευρώ σε κάθε λογαριασμό. Και πάλι η ΔΕΗ ελπίζει σε αποκλιμάκωση με την είσοδο περισσότερων ΑΠΕ στο μείγμα μέσα στο καλοκαίρι, ώστε να περιοριστεί η πίεση από την αύξηση των δικαιωμάτων ρύπων.

Οι υπολογισμοί για την επιβάρυνση της ΔΕΗ από τα δικαιώματα ρύπων είναι άκρως ανησυχητικοί και δείχνουν ότι θα μπορούσε το πρόβλημα αυτό να εκτροχιάσει την προσπάθεια της διοίκησης για σταθεροποίηση της κερδοφορίας το 2021 στα σχετικά υψηλά επίπεδα του 2020. Την περασμένη χρονιά, η ΔΕΗ είχε εκπομπές Co2 15,47 εκατ. τόνων και επιβαρύνθηκε με 393,5 εκατ. ευρώ, ποσό αισθητά μειωμένο από τα 546,4 εκατ. ευρώ του 2019, καθώς η επιχείρηση μείωσε αισθητά τη λιγνιτική παραγωγή. Αν υποτεθεί ότι οι εκπομπές διατηρηθούν φέτος σταθερές στα 15,47 εκατ. ευρώ, με μέση τιμή για τα δικαιώματα 50 ευρώ/τόνο, το κόστος θα εκτιναχθεί κοντά 780 εκατ. ευρώ και θα είναι σχεδόν διπλάσιο από το 2020.

Ανοιχτό μέτωπο με τη βιομηχανία

Σημειώνεται ότι η ρήτρα το διοξείδιο του άνθρακα έχει ενεργοποιηθεί ήδη στα τιμολόγια των μεγάλων καταναλωτών, ενώ μαίνεται ο «ψυχρός πόλεμος» με την βιομηχανία για το ανοιχτό εδώ και μήνες ζήτημα των τιμολογίων των ενεργοβόρων καταναλωτών. Όπως έγραφε το Business Daily, ΔΕΗ και βιομηχανία έχουν ξεπεράσει προ πολλού το αρχικό πλαίσιο διαπραγματεύσεων που οριζόταν έως το τέλος Φεβρουαρίου και από τότε «τρέχει» μία σιωπηρή παράταση των συμβολαίων με αβέβαιη κατάληξη.

Υπενθυμίζεται ότι η βιομηχανία ζητάει να δοθεί οριστική λύση στο ζήτημα, ενώ σημειώνει ότι η ΔΕΗ στην επιστολή που είχε στείλει προς τις βιομηχανίες έλεγε ότι διατηρεί το δικαίωμα όταν γίνει η συμφωνία να πληρωθεί αναδρομικά από 1ης Ιανουαρίου 2021 τη διαφορά στις τιμές. Αυτό θα ήταν και το τελευταίο χτύπημα που θα οδηγούσε σε «λουκέτα», τονίζεται από την πλευρά των ενεργοβόρων βιομηχανιών.

Η πλευρά της βιομηχανίας απορρίπτει αλλαγές που έχει προτείνει η ΔΕΗ και αφορούν στην κατάργηση της ειδικής τιμής για το νυχτερινό τιμολόγιο –μέτρο που η πλευρά της βιομηχανίας επισημαίνει ότι θα είναι η αφορμή για να σβήσουν φουγάρα μιας και αναμένεται να πλήξει ιδιαίτερα τις χαλυβουργίες και τις τσιμεντοβιομηχανίες. Ειδικά στους δύο αυτούς κλάδους, σε ποσοστό 80% οι μονάδες δουλεύουν νυκτερινές ώρες, Σαββατοκύριακα και αργίες, ώστε αφενός να επωφεληθούν των χαμηλότερων τιμών και αφετέρου να εξασφαλίσουν το προβλεπόμενο, σταθερό φορτίο για τη ΔΕΗ και το σύστημα ηλεκτροδότησης.

Επιπλέον, με τις προτάσεις της ΔΕΗ καταργούνται οι εκπτώσεις όγκου και εισάγεται ρήτρα προσαύξησης, ενώ επίσης ζητείται από τους ενεργοβόρους καταναλωτές να δεσμευτούν για το ύψος της κατανάλωσής τους και, αν σε μηνιαία βάση υπολείπεται πάνω από 2%, τότε η ΔΕΗ θα έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει «ζημιές» -ρήτρα "take or pay".

Από την πλευρά της, η ΔΕΗ αποφεύγει να σχολιάσει δημόσια τις διαπραγματεύσεις με τη βιομηχανία, ενώ η σταθερή θέση της είναι ότι δεν μπορεί να πουλάει το ρεύμα σε τιμές χαμηλότερες του κόστους.